နိဒါန္း

နိဒါန္း

သမိုင္းဆိုတာ လုပ္ယူဖန္တီးလို႔ ရတဲ႔ အရာမ်ိဳးမဟုတ္ သလို ဖံုးကြယ္ထားလို႔လည္း မရပါ။ သမိုင္းကို ပံုေဖာ္ရာ တြင္ သုေတသနေဘာင္ဝင္ေအာင္ ေျပာဆို တင္ျပရပါ သည္။ အတိတ္သမိုင္းကို ျပသႏိုင္ရန္ အေမြအႏွစ္မ်ား မရွိ ေတာ့လွ်င္ ထိုသမိုင္းသည္ ပါးစပ္ရာဇဝင္သာသာ ပံုျပင္ပမာ ျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။

ယေန႔အထိတိုင္ေအာင္ပင္လွ်င္ ထားဝယ္ရာဇဝင္သမိုင္း တို႔သည္ သုေတသန ေဘာင္မဝင္သျဖင့္ ပါးစပ္ရာဇဝင္ ပံုျပင္သာသာ အဆင့္တြင္ပဲ ရွိေနခဲ႔ရပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္သမိုင္းတြင္ တခန္းတ႑အေရးပါလွေသာ ထားဝယ္ သမိုင္းသည္ ပါးစပ္ရာဇဝင္ပံုျပင္မ်ားသာသာ ျဖစ္ေနရျခင္း မွာ သင့္ေလ်ာ္ပါရဲ႕လား။ ျဖစ္သင့္ပါလား။

ကြ်န္ေတာ္အေနျဖင့္ မိမိအမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား မိမိလူမ်ိဳး ေကာင္းစားေရးကို ေရွ႕တန္းမတင္ဘဲ ႏိုင္ငံေတာ္သမိုင္း၏ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစျခင္းငွာ ထားဝယ္သမိုင္းကို သုေတသနျပဳ၍ ေရးသား ေဖာ္ေဆာင္ပါသည္။

ထားဝယ္နယ္၏ အၾကိဳသမိုင္း

ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ သို႔မဟုတ္ နယ္တစ္နယ္၏ သမိုင္းေၾကာင္း ကို ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ သမိုင္းေခတ္အလိုက္ ရွိခဲ့ေသာ ေက်ာက္စာ မင္စာ ေပစာ အသံုးအေဆာင္ စေသာ  အေထာက္အထား အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အေျခခံရ သည္။ အေထာက္အထား အခ်က္အလက္ တိက်ခိုင္မာ ျပည့္စံုရန္ လိုသည္။ သို႕ေသာ္လည္း ထားဝယ္နယ္၏ မိုးရြာသြန္းမွု လြန္ကဲျခင္း အေျခအေနအရ ေသာ္လည္း ေကာင္း ႏွစ္ကိုးရာေက်ာ္အတြင္း အေျခအေန အရပ္ရပ္ တို႔ ေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း မင္းေနျပည္ (သို႔) အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရံုးစိုက္ရာ ဗဟိုျမိဳ႕ေတာ္ႏွင့္ အလွမ္းကြာေဝး ေသာ ေဒသျဖစ္၍ လည္းေကာင္း ေျမေပၚေျမေအာက္ အေထာက္အထား အခ်က္အလက္မ်ား မွတ္တမ္းမွတ္ရာ မ်ား ပ်က္စီးေပ်ာက္ဆံုးခဲ႔ရေပသည္။

ထားဝယ္နယ္၏ အတိတ္သမိုင္းျဖစ္စဥ္ကို ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပရာတြင္ ေျမေအာက္တူးေဖာ္မွု သုုေတသန အားနည္း ၍ ေျမေပၚရွိ အေနအထားအရ ေတြ႕ရသမွ် အေဆာက္အဦ ပစၥည္းမ်ား လက္လွမ္းမွီရာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုသာ အားကိုး အေထာက္အထားျပဳ၍ ေဖာ္ျပရသည္ ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ ေနရာမ်ားစြာတြင္ သမိုင္းျဖစ္စဥ္ ကြင္းဆက္မ်ား ျပတ္ေတာက္ေနသည္ကို ေတြ႕ရေပမည္။

အၾကိဳသမိုင္းကို ဦးစြာ ေဖာ္ျပရလွ်င္ ေဒါက္တာသန္းထြန္း၏ ျမန္မာ့အၾကိဳသမိုင္းစာတမ္းတြင္
"ျမန္မာအၾကိဳသမိုင္းကို ေရးရလွ်င္ ဘူမိေဗဒအေျခခံက စရေပလိမ့္မည္။ သက္ဦးကပ္ ( ႏွစ္ေပါင္း ၂၂၅ မွ ၆၀၀ အထိ ကာလ) အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟု ေခၚေသာ ေျမေနရာ အေရွ႕ပိုင္း( ရွမ္း-တနသၤာရီ) တြင္ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား၌ ပင္လယ္တိမ္မ်ား ရွိခဲ႔သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ ရိုးမႏွင့္ အလယ္ေျမနိမ့္ပိုင္းသည္ ကုန္းေျမ ျဖစ္ဟန္ရွိသည္။

သက္လယ္ကပ္ (ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ မွ ၂၂၅ အထိ ကာလ) အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေရွ႕ပိုင္းသည္ ကုန္းေျမ ျဖစ္စျပဳျပီး အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ား၌သာ ပင္လယ္ငယ္မ်ား ဖံုးေနေသးသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ရိုးမေနရာတြင္ နက္ရွိုင္းေသာ ပင္လယ္ ျဖစ္ေနသည္။

သက္ေႏွာင္းကပ္ အေစာပိုင္းတြင္ ရွမ္း-တနသၤာရီေဒသ သည္ ကုန္းျမင့္ေဒသျဖစ္ေနျပီး ရခိုင္ရိုးမႏွင့္ အလယ္ေျမနိမ့္ ပိုင္းတို႔သည္ ပင္လယ္ငယ္ျဖစ္ေနေသးသည္။  သက္ေႏွွာင္း ကပ္ အလယ္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ရိုးမသည္ ပင္လယ္ ေအာက္မွ ၾကြတက္လာသည္။ ယင္းကပ္ေနာက္ပိုင္းေရာက္မွသာ အလယ္ေျမနိမ့္ပိုင္းသည္ ကုန္းေျမျဖစ္လာျပီး ယေန႔ေတြ႔ျမင္ ေနရေသာ ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ ပံုပန္း ျဖစ္လာသည္။"

ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ေဒါက္တာသန္းထြန္း ဆိုလိုေသာ ကပ္ တို႔မွ "ႏွစ္ေပါင္း" ဆိုသည္မွာ ႏွစ္သန္းေပါင္း မည္မွ် ရွိသည္ကို ဆိုလိုသည္။

သမိုင္းမတိုင္မွီကာလက တနသၤာရီေဒသအတြင္း လူမ်ား စတင္ေနထိုင္သည့္ အေျခအေနကို ေဒါက္တာသန္းထြန္းက အေထာက္အထား အခိုင္အမာျဖင့္ ေဖာ္ထုတ္ထားခဲ႔သည္။
တနသၤာရီကမ္းရိုးတန္းမွ တနသၤာရီျမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္သံုးဆယ္ ကြာတဲ႔ သေဘာ့လိပ္ ၾကိမ္ေခ်ာင္း ဆိုတဲ႔ေနရာေတြမွာ ေက်ာက္လက္နက္ အမ်ားအျပားေတြ႕ရသည္။ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္က ဆရာၾကီးကြင္းဆင္း၍ သြားၾကည့္ထားျခင္းျဖစ္ သည္။ သံတူရြင္းနဲ႔ တူတဲ႔ ေက်ာက္တူရြင္းၾကီး ေတြ႕ရသည္။ အရုိးအတြက္ အမင္းတပ္ထားသည္။ ဒီလက္နက္ေတြက ေဒသထြက္ ေက်ာက္ကိုလုပ္တာ ဘယ္ကမွ သယ္လာတာ မဟုတ္ဘူး ေျပာတယ္။ အဲဒီအရပ္မွာ ေတြ႕တာေတြထဲမွာ အရင္က ျမန္မာေျမျပင္မွာ တခါမွ မေတြ႕ဖူးေသးတဲ႔ တဖက္လိပ္မွာ ေလးကြက္က်ား အစိတ္ေတြပါတဲ႔ က်ည္ေပြ႕ ျဖစ္သည္။ ဒါမ်ိဳး မေလးဘက္မွာေတာ့ ေတြ႕ဖူးျပီး ျဖစ္တယ္ လို႔ သိရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မေလးမွာလို သစ္ေခါက္ကို ေလွ်ာ္ျဖစ္ေအာင္ ေရစိပ္ျပီးထုဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရတယ္။

ေနာက္တမ်ိဳးအသံုးျပဳႏိုင္တာကေတာ့ ေကာက္ပဲသီးႏွံ အခြံ ခြာဖို႔ လက္ၾကိတ္အငယ္ေလးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ၾကိတ္ဆံု ငရုတ္ဆံု ေက်ာက္ပ်ဥ္တို႔ဟာ ေက်ာက္ေခတ္က စျပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ မပစ္ႏိုင္တဲ႔ လူသံုးပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ပါ တယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးတဲ႔အခါ ေျမကို ထြန္ဖို႕ ေက်ာက္ထြန္ကေလးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးလည္း တစ္ခုေတြ႕ရပါေသးတယ္။ အျခားေနရာေတြမွာ သံုးၾကမယ္ ျဖစ္ေပမယ့္ ခုထိေတာ့ ဒီတစ္ခုပဲ နမူနာရထားေသးတယ္။ အားလံုး ေျပာင္ေခ်ာေနေအာင္ ေသြးထားတဲ႔ ပုဆိန္သြားလို ေက်ာက္လက္နက္ကိုေတာ့ လူအမ်ားက မိုးၾကိဳးသြား ဆိုျပီး အထင္ၾကီးၾကတယ္။ ျမိတ္မွာလည္း အဲဒီ ေက်ာက္ လက္နက္မ်ိဳးကို ဆစ္ျပီး စိပ္ပုတီးလုပ္ သံုးေနတဲ႔ လူရဲ အိမ္မွာ ကြ်န္ေတာ္တည္းခဲ႔ရတယ္။ အဲဒီ ၾကိမ္ေခ်ာင္းက ေက်ာက္လက္နက္ အခ်ိဳ႕က ေမာ္လျမိဳင္ယဥ္ေက်းမွု ျပတိုက္မွာ ရွိပါတယ္။ ေဒါက္တာသန္းထြန္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္ေခတ္သမိုင္း။ စာေပလုပ္သားအင္အားသစ္။ စာ-၉၅

ေဒါက္တာသန္းထြန္းရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ တနသၤာရီတိုင္း တြင္ လူမ်ား စတင္ေနထိုင္တာဟာ ႏွစ္ ၄၀၀၀ ေက်ာ္ခဲ႔ျပီ ဆိုတာကို ေက်ာက္ေခတ္ပစၥည္းမ်ားက သက္ေသခံပါ တယ္။ ထားဝယ္ေဒသတြင္လည္း ထို႔အတူပင္။ ၁၉၈၂ ခု ႏွစ္တြင္ ထားဝယ္ျမိဳ႕၌ တိုင္းတိုးခ်ဲ႕ ေဆးရံုၾကီးကို တည္ ေဆာက္ရန္အတြက္ ေျမတူးစက္ျဖင့္ တူးေဖာ္စဥ္ ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္း လက္ရာအခ်ိဳ႕ ရရွိခဲ႔သည္။ ထားဝယ္ ေရွးေဟာင္းျပတိုက္တြင္ ျပသထားသည္။

ထားဝယ္ေဒသအတြင္း ေက်ာက္ေခတ္အလြန္တြင္ ေရာက္ ရွိလာတဲ႔ လူမ်ိဳးရင္းမ်ားကို ေဖာ္ျပရမည္ ဆိုလွ်င္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအတြင္း ပထမ ဝင္လာတာကို အရင္က ဆရာေတြ ကေတာ့ ပထမဆံုး ဝင္လာၾကသူေတြ ဟာ နီဂရစ္တို အႏြယ္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒုတိယ ဝင္လာၾကသူ ေတြက ၾသစထရိလြိဳက္အႏြယ္ေတြ ျဖစ္တဲ႔ ဆလံုေတြ ျဖစ္ပါတယ္လို႕ ဆိုသည္။ ေနာက္ပိုင္းဝင္ေရာက္လာသူမ်ား မွာ မြန္ ျမန္မာ ထားဝယ္ ရွမ္း(ထိုင္း) တို႔ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုရေပမည္လို႔ ဗိုလ္မွူးဘရွင္က သူရဲ႕ စစ္ေရး ႏိုင္ငံေရး လူမွုေရးဆိုင္ရာသမိုင္းစာတမ္းမ်ား စာမ်က္ႏွာ ၃၀၁ မွာ ဆိုထားပါတယ္။

ဒီအဆိုက အရင္တုန္းက ဆရာေတြရဲ႕ အယူအဆ တစ္ခု ျဖစ္တဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လြင္ျပင္ပမာ သေဘာထားျပီး ဟိုက လာတယ္ ဒီကလာတယ္ ဆိုတဲ႔ အယူအဆေတြထဲက တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုဝင္လာတယ္လို႔ အေထာက္ အထား မရွိပါဘူး။ အထင္နဲ႔ ယူဆတဲ႔ အယူအဆမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းအေနနဲ႔ လက္ေတြ႕မွာ ေတြ႕ရွိ ရတဲ့ အေထာက္အထားေတြအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မူလ ကတည္းက လူေတြ ေနထိုင္ခဲ႔တာပါ။ လူသားအစ ျမန္မာ က လို႔ေတာင္ ေၾကြးေၾကာ္ႏိုင္ခဲ႔ၾကတာ ၾကည့္ရင္ သိသာပါ တယ္။ လူမ်ိဳးစုအႏြယ္ေတြ မသတ္မွတ္မီ ကာလကတည္း က ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ လူရွိေနခဲ့တာ အခိုင္အမာပါ။ ဒီေတာ့ အရင္ေခတ္က ဆရာေတြ ဆိုခဲ႔ၾကတဲ႔ အဆိုမွာ ဗမာနဲ႔ ထားဝယ္ အတြက္ ပ်က္ျပယ္ျပီေပါ့။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တဝွမ္းလံုးမွာ လူေတြ ေနထိုင္ခဲ႔ၾကတဲ႔ အေထာက္အထားေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဗမာ ဆိုရင္လည္း သူဝန္းက်င္မွာ သူ႔အေထာက္အထားနဲ႔သူ ရွိေနပါတယ္။ ဘယ္ကမွ ဝင္လာတာ မဟုတ္ပါ။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသမွာ မွာလဲ အေထာက္အထားေတြ ရွိတယ္။ လူေတြ ရွိခဲ႔တာက ခိုင္မာပါတယ္။ ဒီလူေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ျပည္ပ အျခားေဒသေတြကို ေျပာင္းေရႊ႕သြားတယ္ ဆိုတဲ႔ အေထာက္အထား မေပးႏိုင္သေရြ႕ ဗမာကိုလည္း ဟိုက ဝင္လာတယ္ ဒီကဝင္လာတယ္ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။ ထားဝယ္ ကိုလည္း အျခားကဝင္လာတယ္ ေျပာလို႔မရပါ။
အျခားတိုင္းရင္းသားေတြကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ လက္လွမ္း မမွီသျဖင့္ ဘာမွ မေျပာလိုပါ။ လူမ်ိဳးစုနာမည္ေတြ မသတ္ မွတ္မီ မေပၚထြန္းမွီကာလကတည္းက လူေတြရွိခဲ႔တာ ျဖစ္
ေနတဲ႔အတြက္ ဗမာ ထားဝယ္တို႔ဟာ သူ႔ေနရာမွာသူ ေနထိုင္ေနၾကတဲ႔ မူလဌာေန လူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ိဳး အမည္ မသတ္မွတ္ခင္ကတည္းက အတူတူ ရွိေနတာ ျဖစ္သလို လူမ်ိဳးအမည္ေတြ ေပၚထြန္းလာတဲ႔အခါမွာ ကနဦး ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေစာဆံုးသိတာ ပ်ဴ ဆိုတဲ႔ အမည္ ပါ။ ဒီအရင္က ဘယ္လိုေခၚတယ္ မသိရေသးပါဘူး။ ထားဝယ္နဲ႔ ဗမာဟာ ပ်ဴျဖစ္တယ္ ဆိုတာကေတာ့ ခိုင္မာ ပါတယ္။ ဗုဒၶအေသာကေခတ္မွာအထိ ပ်ဴ ဆိုတာကို မသိရေသးပါ။ BC-2 ရာစုမတိုင္မီကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ ျမိဳ႕ျပႏိုင္ငံငယ္စနစ္ ထြန္းကားေနပါျပီ။ ဘာလို႔ ဒီလို ေျပာႏိုင္သလဲ ဆိုရင္ BC-2 မွာ ပ်ဴ ပ်ဴႏိုင္ငံ ဆိုတာကို မွတ္တမ္း တင္ထားႏိုင္ျပီ ျဖစ္လို႔ပါ။ ျမိဳ႕ျပႏိုင္ငံငယ္ စနစ္ ရွိေနျပီ ျဖစ္တဲ႔အတြက္ ေရွ႕ကို ႏွစ္ႏွစ္ရာ တိုးလို႔ရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ စည္းလြတ္ေဘာင္လြတ္ ဆိုတာ မဟုတ္ပါ။ ယူလို႔ရတဲ႔ အေနအထားရယ္ သမိုင္းပညာအယူအဆရယ္ ကို ေပါင္းျပီး ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ႏွစ္ ၂၀၀ တိုးလိုက္ ေတာ့ BC-4 ေရာက္သြားတယ္။ ဒါက မယုတ္မလြန္ တိုးျပ ထားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဗုဒၶအေသာကေခတ္သံုး ဘာသာစကားေတြကို တတ္ကြ်မ္းနားလည္ ေနၾကတာ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီကာလေတြကတည္းက ပ်ဴဆိုတဲ႔ အေခၚအေဝၚ ရွိေနတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။

ကနဦး ျမိဳ႕ျပစနစ္ ဘယ္အခ်ိန္ကတည္းက ရွိေနမွန္း မေျပာ တတ္ပါ။ BC-6 ဗုဒၶနဲ႔ ေခတ္ျပိဳင္ကတည္းကလည္း ျမိဳ႕ျပ ႏိုင္ငံငယ္စနစ္ ထြန္းကားျပီး ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ ျမိဳ႕ျပႏိုင္ငံ ငယ္စနစ္ မထြန္းကားေတာင္မွ အနိမ့္ဆံုး နိဂံုးရြာ အဆင့္ ေလာက္ကေတာ့ ရွိေနမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မူလ ကတည္းက လူေတြ ေနထိုင္တယ္ ဆိုတာကို သတိရပါ။

ထိုအခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ႔ လူေတြဟာ ပ်ဴ လူမ်ိဳးေတြပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ လက္ရွိအေနအထားအရ ေကာက္ခ်က္ခ်ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျဗဟၼီစာေပဟာ BC-8 ေလာက္ကတည္းက ထြန္းကားေနတာ ျဖစ္တဲ႔အတြက္  ျမန္မာျပည္ေန လူေတြဟာလည္း စာတတ္ ေနာက္က်တယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွပဲ BC (6-4) ထက္ လံုးဝ မေနာက္က်ႏိုင္ ပါ။

BC-2 မွာ ျမိဳ႕ျပထြန္းကားေနျပီ ျဖစ္တဲ႔အတြက္ မွတ္တမ္း အရ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းပဲ ဆိုဦးစို႔ မူလကတည္းက အလယ္ပိုင္းနဲ႔ အတူတူ ရွိေနၾကတဲ႔ ေတာင္ပိုင္းေန ပ်ဴေတြ ကေရာ ျမိဳ႕ျပစနစ္ မရွိႏိုင္ဘူးလား။ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ရွိတယ္ ေျပာရင္ မင္းက ထားဝယ္မို႔လို႔ ဆြဲေျပာတယ္ ဆိုၾကဦးမွာမို႔ ျမိဳ႕ျပ မရွိေသးဘူးပဲ ထားဦးစို႔။ ရြာၾကီး အေနနဲ႔ကေတာ့ ရွိေနျပီ ဆိုတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အလယ္ပိုင္း ေရာ ေတာင္ပိုင္းေရာက လူအားလံုးကို ပ်ဴပဲ ထားပါ။ ဗမာ ထားဝယ္ လုပ္မေနပါနဲ႔။ ပ်ဴဟာ ပ်ဴပါပဲ။ ဖင္ေခါင္းမက်ယ္ ရင္ အတူတူပဲ။

ပ်ဴကေန ဗမာ ျမန္မာ ထားဝယ္ ဆိုတဲ႔ အေခၚ ေဝါဟာရ
ေတြ ဘယ္တုန္းက စေပၚလာသလဲ ဆိုတဲ႔ အေမးမ်ိဳး အလားတူ ခဏ ခဏ အေမးခံၾကရပါတယ္။ ဗမာေတြ လည္း ဗမာအေလ်ာက္ ရွင္းေနၾကရတာပါပဲ။ ထားဝယ္ ျဖစ္တဲ႔ ကြ်န္ေတာ္လည္း (အျခားထားဝယ္ ေတြေတာ့ မသိပါ) ခဏ ခဏ အေမးခံရတာပါပဲ။ ဗမာ ျမန္မာကိစၥကို ရွင္းလင္းထားၾကျပီးျပီမို႔ မေျပာေတာ့ပါ။ ထားဝယ္ ဆိုတာ ကိုေတာ့ နည္းနည္းရွင္းရပါမယ္ ေျပာရပါမယ္။ ထားဝယ္ ဆိုတာကို သိႏိုင္တဲ႔ အေစာဆံုး မွတ္တမ္းဟာ AD-5 လ်န္မင္းဆက္ သမိုင္းမွာ စေတြ႕ရပါတယ္။  တနသၤာရီ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕ကို ျပရာမွာေတာ့ AD-2 ကတည္းက မွတ္တမ္း ရွိခဲ႔ပါတယ္။ ဒီမတိုင္ခင္ ဘယ္ကာလကတည္းက ရွိေနတယ္ ဆိုတာ မသိႏိုင္ပါ။ မွတ္တမ္း မဝင္ဘဲ ရွိေနၾက တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ထိုကာေတြက ပ်ဴအျဖစ္ နဲ႔ အတူတူ ရွိေနၾကတာေသးတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္
ဘာသာေဗဒ စကားရင္းျမစ္ပညာအရ စစ္ေဆးၾကည့္တဲ႔ အခါမွာလည္း ထဝယ္လူမ်ိဳး ဆိုတာရဲ႕ အဓိပၸါယ္ဟာ မူလ ပထမ အရင္းခံ အၾကီး  ဆိုတဲ႔ အနက္ တိုက္ရိုက္ ထြက္ပါ တယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္ကို ထပ္မံစဥ္းစားၾကည့္မိပါတယ္။ ပ်ဴ ကေန ထားဝယ္ ဗမာ ဆိုတာေတြ ျဖစ္လာတာဟာ ထို ကာလက ျပည္မနဲ႔ ေတာင္ပိုင္း သေဘာထားကြဲလြဲတာ မ်ား ရွိခဲ႔ေလသလားလို႔ပါ။ အမည္ အေခၚအေဝၚနဲ႔ ပက္သက္ျပီး အမည္ သတ္မွတ္ၾကရာမွာ သေဘာထား ကြဲခဲ႔လို႔ မတူ ျဖစ္ၾကတာလား ဒါမွမဟုတ္ ေနရာေဒသ အလွမ္းကြာတာမို႔ သူ႔ဟာသူ သတ္မွတ္ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ သတ္မွတ္ျပီး အမည္သတ္မွတ္လိုက္ၾကေလသလား ဆိုတာ ေတြပါ။ ဒီဟာေတြက အေတြးမွ်သာပါ။ ဘယ္သူမွ သိႏိုင္တာ မဟုတ္လို႔ တိတိက်က်လည္း မွတ္ခ်က္ မေပးလို ပါဘူး။ ေပးလို႔လည္း မရပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ ေတြ႔လာစရာ ရွိေသးရင္ေတာ့ အတည္ျပဳႏိုင္မွာေပါ့။ မေတြ႕ရင္လည္း မသိဘူးေပါ့။

ပုဂံမတိုင္မီေခတ္က ရွိေနေသာ လူမ်ိဳးစု နာမည္ေတြကို ဘယ္တုန္းက စေခၚတာလဲ ဆိုတဲ႔ ေမးခြန္းဟာ  ေတာ္ေတာ္ ဂြက်က် ႏိုင္တဲ႔ ေမးခြန္းပါ။ ေမးသူေတြကပဲ ရူးေနတာလား မေျပာတတ္ပါဘူး။ သမိုင္း ပညာရွင္ တစ္ေယာက္က ေမးရင္လဲ ကြ်န္ေတာ္ ကေတာ့ ခင္ဗ်ား ေဆးေသာက္သင့္ျပီ လို႔ အၾကံေပးမိမွာပါပဲ။ အတိတ္သမိုင္းကို ဗြီဒီယို ဇာတ္ကား ၾကည့္သလို ျပန္ ရစ္ ျပီး ၾကည့္လို႔ ရတယ္လို႔ ေတြးထင္ျပီး ေမးတာလား မသိပါဘူး။


ေက်ာက္ေခတ္က ထားဝယ္ေဒသ

အေရွ႕ေတာင္အာရွတခြင္တြင္ ေရွ႕ဦးလူတို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ခဲ႔ ၾကေၾကာင္းကို ထိုသူမ်ား သံုးစြဲခဲ႕ေသာ ေက်ာက္လက္နက္ မ်ားကို ေတြ႕ရျခင္းျဖင့္ သိႏိုင္သည္။ ေက်ာက္လက္နက္မ်ား အသံုးျပဳထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရေသာ ထားဝယ္ေဒသ အေၾကာင္း ဦးစြာ ေဖာ္ျပပါမည္။

ေက်ာက္ေခတ္ဦး
ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ေက်ာက္ေခတ္ဦးအေနျဖင့္ ေက်ာက္ ေခတ္ဦးကာလ လူသားတို႔သံုးစြဲေသာ ေက်ာက္လက္နက္ မ်ားမွာ ပဲကြပ္ကဲ႔သို႔ တဖက္တြင္ အသြားေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းလက္နက္မ်ားသည္ ၾကမ္းတမ္းသည္ဟု သမိုင္းသုေတသန စာမ်က္ႏွာ ၂၄ တြင္ ထပ္မံေတြ႕ရွိရေသာ ထူးျခားခ်က္အေနျဖင့္ Hand axe ေခၚ ပုဆိန္သြားကို ျပသထားသည္။ ထားဝယ္ေဒသတြင္ လည္း ထိုေက်ာက္ေခတ္ဦးလက္နက္မ်ားကို ေတြ႕ရွိထား ပါသည္။

ေက်ာက္ေခတ္လယ္

ေက်ာက္ေခတ္လယ္တြင္ လူသားတို႔အသံုးျပဳေသာ ေက်ာက္လက္နက္မ်ားသည္ ပိုမိုေသးငယ္လာျပီး အရြယ္အစားႏွင့္ အသံုးဝင္မွုမွာလည္း ေျပာင္းလဲလာ ပါသည္။ ေက်ာက္ေခ်ာလက္နက္ မဟုတ္ေသးေသာ္လည္း
သြားပံု ေဖာ္ထားသည္မွာ ထင္ရွားသည္။ လွံရြက္နဲ႔ ျမွားသြားမ်ားကို ေက်ာက္ျဖင့္ ျပဳလုပ္တတ္ျပီး ေလးျမွားကို စတင္တီထြင္ႏိုင္ခဲ႔ပါသည္။ ထိုသို႔ေသာ ေက်ာက္ေခတ္ လယ္ အေထာက္အထား ေက်ာက္လက္နက္မ်ားကိုလည္း ထားဝယ္ေဒသတြင္ ေတြ႕ရွိထားသည္။

ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္းကို ေက်ာက္ေခ်ာ ေခတ္ ဟူ၍လည္း ေခၚသည္။ ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္းတြင္ လူသားတို႔သည္ ေက်ာက္လက္နက္ပစၥည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ပံုေဖာ္ေသြးထားျပီး တီထြင္အသံုးျပဳလာၾကျပီ ျဖစ္ပါသည္။
လက္နက္ကရိယာမ်ားကို လက္ကိုင္ရိုးတပ္ျပီး အသံုးျပဳလာ ေသာေၾကာင့္ အမင္း ပါ ျပဳလုပ္တတ္လာျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုလက္နက္မ်ိဳးအေတာ္မ်ားမ်ားကိုလည္း ထားဝယ္ေဒသ တြင္ ေတြ႕ရွိထားျပီး ျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာက္ဆံု ေက်ာက္ က်ည္ေပြ႕မ်ားကို လည္း ေတြ႕ရွိထားပါသည္။

ပ်ဴေခတ္တြင္ ပ်ဴျမိဳ႕ျပႏိုင္ငံမ်ား တည္ေထာင္ၾကရာတြင္ ထားဝယ္ေဒသတြင္လည္း တည္ေထာင္ခဲ႔သည္မွာ အထင္ အရွားျဖစ္ပါသည္။ ပ်ဴယဥ္ေက်းမွုမွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အနိမ့္ဆံုးကာလ BC-4 ရာစုမွ စတင္၍ ေပၚထြန္းလာသည္ ဟု မွတ္ယူႏိုင္ပါ သည္။ ထိုထက္ ေစာသည္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ ပါသည္။ ျမန္မာ ထားဝယ္ ရခိုင္ စေသာ ျမန္မာအုပ္စုဝင္ မ်ားသည္ ပ်ဴမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ပ်ဴသား ပ်ဴေျမးမ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ပ်ဴယဥ္ေက်းမွုမ်ားကို ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာနက  ဗိႆႏိုး ဟန္လင္း သေရေခတၱရာ ပယ္လယ္(မိုင္းေမာ) ျမိဳ႕မ်ားကို အဓိက တူးေဖာ္ျပီး ဝတီး ဘိႏၷက ထားဝယ္ သာဂရ ပ်ဴျမိဳ႕ေဟာင္းမ်ားကို စမ္းသပ္တူးေဖာ္ခဲ႔သည္။

ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာနမွ တူးေဖာ္ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ ထားဝယ္သာဂရသည္ သေရေခတၱရာ ဗိႆႏိုး ဟန္လင္း ရခိုင္ေဝသာလီ စသည့္တို႔မွ ပ်ဴျမိဳ႕ေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ျမိဳ႕နန္းတည္ပံု အေဆာက္အဦ အသံုးအေဆာင္ အဆင္တန္ဆာ မ်ားမွစ၍ အုတ္ခ်ပ္အရြယ္အစားမ်ား အထိ ကြဲျပားျခားနားျခားမရွိဘဲ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ သေရေခတၱရာႏွင့္ ထားဝယ္သာဂရတို႔သည္ အနီးစပ္ဆံုး ဆင္တူပါသည္။ သာဂရ ဘုမၼိေဒဝနာဂရ ေဝဒီ မုတၳီး ျမိဳ႕ေဟာင္းမ်ားတို႔သည္ သေရေခတၱရာ ဗိႆႏိုး ဟန္လင္း တို႔ႏွင့္ ေခတ္ျပိဳင္ ျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထား ပစၥည္းမ်ားအရ ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။ ဗိႆႏိုး သေရေခတၱၱရာ ဟန္လင္း မိုင္းေမာ ပ်ဴျမိဳ႕ေဟာင္းတို႔တြင္ အသံုးျပဳခဲ႔ေသာ ဒဂၤါးမ်ားႏွင့္ ထားဝယ္ သာဂရျမိဳ႕ေဟာင္း တြင္ ေတြ႕ရွိရေသာ ဒဂၤါးမ်ားမွာ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ အျခားေခတ္ျပိဳင္ အေထာက္အထားမ်ားလည္း အေတာ္ မ်ားမ်ား ရွိပါသည္။