ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္

ထား၀ယ္စကား ကို စာအျဖစ္ေရးဖို႔ စိတ္၀င္စားသူ`ထား၀ယ္သူ ထား၀ယ္သားမ်ား´အျပင္ `ဗမာမ်ား´
အတြက္ ခပ္လြယ္လြယ္ အကၡရာဖလွယ္ၿပီး ရးနိုင္မယ့္ စာအုပ္ေလးေတြ ၫႊန္းလိုပါတယ္။

ဂႏၴ၀င္ေျမာက္ စာအုပ္ႀကီး ၃ အုပ္ကေတာ့.....
၁။ သူငယ္တန္း ျမန္မာဖတ္စာ
၂။ ပထမတန္း ျမန္မာဖတ္စာ
၃။ စာလံုးေပါင္းသတ္ပံုစာအုပ္
᠌᠌᠌ ᠌᠌᠌ သူငယ္တန္း᠌᠌စာအုပ္ဆိုလို႔ အထင္ေတာ့
မေသးလိုက္နဲ႔။ အေျခခံ သရေတြျဖစ္တဲ့
`အ´ `အိ´ `အု´ ` ေအ´ `အဲ´ `ေအာ´ `အံ´
` အို´
အျပင္
`အိ´ သရ နဲ႔တြဲၿပီးေတာ့ *ည္*
`အဲ´ သရ နဲ႔တြဲၿပီးေတာ့* ယ္*
`အံ´ သရ နဲ႔တြဲၿပီးေတာ့ * န္* * မ္* ေတြကိုပါ သင္ေပးထားတယ္။
`` ဗ်ည္းတြဲ အားလံုး´´ကိုလည္း သူငယ္တန္းဖတ္စာက ကိစၥၿပီးေစပါတယ္။
ပထမတန္း ᠌᠌᠌ ᠌᠌ဖတ္စာအုပ္မွာ ျမန္မာ``အသတ္ အတြဲအားလံုး ´´ထပ္ျဖည့္ထားပါတယ္။ သူငယ္တန္းနဲ႔ ပထမတန္း ျမန္မာစာေက်ရင္ ဘာလာလာ ၾကားတဲ့ အသံကို လက္က အနီးစပ္ဆံုးေရးနိုင္ပါလိမ့္မယ္။

`စာလံုးေပါင္းသတ္ပံု´စာအုပ္ကေတာ့  ဆင္တူ အသံတူ အဓိပၸာယ္ကြဲ ေရးထံုးကြဲတဲ့ စာလံုးေတြကို ကိုးကားနိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာေငြ ၇၀၀ က်ပ္တည္းပါ။ ျမန္မာစာ ျဖစ္ေစ ထား၀ယ္စာျဖစ္ေစ ေရးရင္
စာလံုးေပါင္းသတ္ပံု ကိုင္မွရပါလိမ့္မယ္။

 ``ထား၀ယ္စာေရးဖို႕အတြက္ ၾကိဳျဖည့္ရမည့္၀မ္းစာ ျမန္မာစာ´´
ထား၀ယ္စကား ကို စာအျဖစ္မေရးခင္ ၀မ္းစာ လးေတြကို ၾကိဳျဖည့္ထားဖို႕လိုမယ္။ ျမန္မာစာကို လက္လႊတ္လို႕ မရပါေသးပါဘူး။မွီးျပီး သြားရမွာျဖစ္တယ္။ ထား၀ယ္ စကား အသံမွာ ျမန္မာနဲ႕ မတူ ကြဲျပားတဲ့ အခ်က္ေတြ ထဲမွာ အေရးၾကီးဆံုးက * တ္ * နဲ႕ * န္ *
ကမၻာသံုး ပါဠိအသံဟာ က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာေတြ ထြက္တာနဲ႕ မတူပါဘူး။
`က္´ `စ္´ `တ္´ `ပ္´ အသံေတြကို ``တ္´´အျဖစ္ တစ္သံတည္း ထြက္ပါတယ္။
`င္´ `ည္´ `န္´ `မ္´ အသံေတြကိုလည္း `` န္´´ အျဖစ္ တစ္သံတည္း ထြက္ပါတယ္။
ဒီပံုစံေလးကို မွီးတာလား တိုက္ဆိုင္တာလားမသိ ေရွး ပုဂံေခတ္ ဗမာၾကီးေတြဟာလည္း ပါဠိ၊ သကၠတ
အသတ္ ေတြကို အလြယ္ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ` တ္´ ` န္´ ေတြကို *ဘက္စံုသံုး ဂ်ိဳကာ အသတ္* အျဖစ္သံုးခဲ့ၾကတယ္။ ပုဂံေက်ာက္စာေတြမွာ....

အဘိ္ေသက ကို အဘိ`သိတ္´
ဣ႒က >>>>> `ဥတ္´
ျပာႆဒ >>>>> ျပ`သတ္´
ဥေပါသထ >>>> ဥ`ပုတ္´
ဒ႑ >>>> `တန္´
ပုည >>>>> `ဖုန္း´
မာရ >>>>>> `မန္´မင္း
မကာရ >>>>>> မ`ကန္း´
ဖလိက >>>>> `ဖန္´
ပလကၤ >>>>>> `ပန္´လင္
..လို႕ေရးတယ္။

`ရွင္မဟာသီလ၀ံသ´ ရဲ႕အင္း၀ေခတ္ ရတ
နာဗိမာန္ေတာ္ေက်ာက္စာမွာလည္း.....
အဘိေသက >>>> ဘိသိတ္
အရိမဒၵန >>>> အရိမတ္
..လို႕ေရးပါတယ္။
`ရွင္မဟာရ႒သာရ ´ကလည္း ..
{ေစသည္တသုတ္၊ ဂိစ်`ကုတ္´မွ
ပင္လယ္သ`မုတ္´ ၊ေရအစုတ္လည္း
က်ိဳးျပစ္ထုတ္၍ ၊ ေ၀`၀ုတ္´ပရိယာယ္}
စသျဖင့္``တ္´´ ျဖင့္ေရးသားေတာ္မူခဲ့တယ္။
`ေက်ာ္ေအာင္စံထားဆရာေတာ္´ကလည္း..
{ေက်ာက္၏ အမ်ိဳးအမည္ကို` ျမဖန္´
ဆိုေသာအရာ၌ `ဖလိက´ သဒၵါကိုစြဲ၍ `လ. ´
အကၡရာစြဲလ်က္(ဖလ္) ဟု အခ်ိဳ႕ေရးၾက
ကုန္ကား ပါဌ္မွီထင္ေစသည္ကားဟုတ္
၏။``လူျပိန္းဖတ္ခက္သည္ကတေၾကာင္း၊
``နသတ္´´ စပ္အင္ထင္ျပီးသည္ကတ
ေၾကာင္း ျဖစ္၍ ``နသတ္ လည္း သင့္ႏိုး
၏။´´}
လို႕ `` န္ ´´ အသံုးကို လူျပိန္းသံုးသင့္
ေၾကာင္းေျပာခဲ့တယ္။
၁၀၉၁ မွာ သီရိမဂၤလသတ္ပံု က်မ္းကိုျပဳစုတဲ့
မွန္စီဆရာေတာ္လက္ထက္က စျပီး ပါဠိအ
သတ္၊သကၠတ အသတ္ ေတြကို ေျပာင္း
ပစ္လိုက္ၾကတာ ဒီေန႕အထိပါပဲ။`ပါဠိ
သန္တဲ့ ဂိုဏ္းကအားသာ´သြားတဲ့အတြက္ ဒီေန႕အထိ ပါဠိအသတ္ေတြကို က်ေနာ္တို႕ ခက္ခဲစြာပဲ မွတ္ေနရဆဲပါ။
`ဆရာၾကီး မင္းသု၀ဏ္ရဲ႕ ထင္ျမင္ခ်က္
ေလးကလည္းဒီလိုပါ။ဆရာက.....
{အဲဒီလို``တ္ ´´ေရးလို႕ရတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူး
ကကၾကီးသတ္၊ ဒေထြးသတ္၊သသတ္၊
ဆိုတဲ့ အသတ္သံုးမ်ိဳးေနရာမွာ`တသတ္´
တစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာ သံုးရတဲ့အတြက္ အမွတ္ရလြယ္ကူတယ္။
ေတာင္သူလယ္သမား ေက်းေတာသားမ
က်န္လူမ်ားစုလူထုၾကီးကို လြယ္လြယ္နဲ႕
ျမန္ျမန္စာသင္ေပးလိုရင္ဆရာေတာ္ရဲ႕
အက်ဥ္းစနစ္ဟာအင္မတန္သင့္ျမတ္
တယ္လို႕ထင္ျမင္မိပါတယ္။
ျမန္မာစာေရးရာမွာ ပါဠိအစြဲအလမ္းမ
ထားဘဲျမန္မာပီေအာင္လုပ္ၾကတယ္လို႕
ဆိုခ်င္ပါတယ္ျမန္မာစကားသက္သက္
ကိုေရးရာမွာမဆိုထားႏွင့္ဦး၊ပါဠိ သကၠတ
က ယူတဲ့ကိတၱိမစကားလံုးေတြကိုေတာင္ ျမန္မာပီေအာင္လုပ္ၾကပါတယ္။
``က္ ၊ ဋ္ ၊ ဒ္ ၊ ထ္ ၊ သ္ ´´ ဆိုတဲ့ သတ္ထူး
သတ္ဆန္းငါးမ်ိဳးအစား တ၀မ္းပူ( တ္ ) တစ္လံုးတည္း သံုးျပီး ကိစၥျငိမ္းေစပါ
တယ္။}
.... လို႕ ဆိုထားပါတယ္။
`တ္´ နဲ႕ တစ္ဆက္တည္းပဲပုဂံေခတ္မွာ
`က္´ `စ္´ နဲ႕`တ္´ ကို ေရာသမေမႊ ေပါင္း
စပ္လဲလွယ္ လက္ခုပ္လက္ဖ၀ါးထားေရး
တယ္။
ဥပမာ ဒီေန႕ေခတ္ ``ခ်စ္´´ ဆိုတဲ့စာလံုးကို
ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာေတြမွာ ``ခ်တ္´´
လို႕ေရးတာရွိတယ္။
ဒီေန႕ေခတ္ ပါဠိအသံထြက္
`ဥေပကၡာ´ `ေမတၱာ ´ စတဲ့စာလံုးေပါင္းေတြကိုလည္း
``ဥပစ္ခါ´´ ``မစ္တာ´´ ဆိုၿပီး ``စ္´´
အျဖစ္အသံထြက္ေနတာ ဒီေန႔အထိပါပဲ။
ဆိုလိုရင္းက `က္´ `စ္´ `တ္´ ေတြဟာ ဂ်ိဳကာ
အျဖစ္သံုးလာတဲ့ အသတ္ေတြျဖစ္တယ္။
ပုဂံ၊ ပင္းယ၊ အင္း၀ ေခတ္ေတြမွာ ဗမာစာ
ဆရာ့ဆရာထိပ္သီးေတြရဲ႕ အယူအဆနဲ႕ ဆရာၾကီးမင္းသု၀ဏ္ရဲ႕ အယူအဆေလး
ေတြကို ၀မ္းစာအျဖစ္ထားျပီး ထား၀ယ္စကား အေၾကာင္းဆက္ေျပာလိုပါတယ္။
ဗမာ ``က္´´ ကို ထား၀ယ္ ``တ္´´ နဲ႕
ထြက္တယ္။ဗမာ ``အထက္တက္´´ ဆိုတဲ့စကားကို ထား၀ယ္က ``ထတ္တတ္´´ လို႕အသံထြက္တာ။ ျပသနာက
*အေရးျပႆ နာ။
`ထတ္´ `ထပ္´ `ထံ့´ `ထန္႔´ `ထမ့္´ ၅ မ်ိဳး ေရးရမယ့္အေနထားျဖစ္ေနတယ္။
ပုဂံေခတ္က `က္´ ကို `တ္´ နဲ႕ ဖလွယ္တယ္
လို႕ ရင္ထဲကသိထားရင္ ``ထတ္´´ ကလြဲျပီး
သံုးစရာမရွိပါဘူး။ က်န္တဲ့ အသတ္ေတြကို ပယ္လို႕ရပါတယ္။
၁။ပုဂံေခတ္ ေက်ာက္စာေတြမွာ`က္´ `စ္´
`တ္´ ေတြကို အလဲအလွယ္သံုးတယ္။
ဥပမာ ( ခ်စ္= ခ်တ္)
၂။ ကမၻာသံုးပါဠိမွာ (က္ စ္ ပ္ တ္ ) ကို ``တ္ ´´
တစ္သံတည္းထြက္တယ္။
၃။ ပုဂံေခတ္၊ပင္းယ၊အင္း၀ ရွင္မဟာသီ
လ၀ံသ၊ရွင္မဟာရ႒သာရ၊ တြင္းသင္း
မင္းၾကီးစိႏၱေက်ာ္သူဦးၾသေက်ာ္ေအာင္စံ
ထားဆရာေတာ္စတဲ့ျမန္မာစာ က၀ိေတြကိုယ္တိုင္ပင္ ပါဠိ သကၠ
အသတ္ေတြကို ျမန္မာဆန္ေအာင္ သံုး
ရာမွာ``တ္´´ ကို ဘက္စံုသံုး ဂ်ိဳကာ အျဖစ္ သံုးတာေတြ႕ရတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗမာ `က္´ ကိုထား၀ယ္အသံဖ
လွယ္ရာမွာ ``တ္´´ ကိုသာသံုးသင့္ပါတယ္။
ဗမာ ``င္´´ ကို ဖလွယ္ရာမွာလည္း ``န္´´
ကိုသာ သံုးသင့္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗမာစကား``နင္ အထက္တက္ ´´
ကို ထား၀ယ္စကား အကၡရာဖလွယ္ရာမွာ
``နန္ ထတ္တတ္´´ လို႕ လြယ္ကူစြာနဲ႕
ျပန္ဆိုေရးသားႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။
ထား၀ယ္စကားကို စာအျဖစ္ဘယ္လိုပဲ ေရးေရးျမန္မာစာကို ေတာ့ အျမဲတမ္း မွီျငမ္းဖို႕လိုပါမယ္။
ဗမာ နဲ႔ထား၀ယ္ အသံေတြၾကား ဆင္တူယိုးမွား ေရာေထြးနိုင္တဲ့ အသံေတြ ရွိေနတာ
ေၾကာင့္ ျမန္မာစာ ကို ခိုင္ခိုင္ေလးလုပ္ထားၿပီး မတူတဲ့အခ်က္ေလးေတြကို ဆြဲထုတ္နိုင္မွာျဖစ္တယ္။
``သူငယ္တန္း နဲ႕ ပထမတန္း ျမန္မာဖတ္ စာအုပ္ကို လက္မလႊတ္ေစခ်င္ပါဘူး´´

 `လင္းဇာနည္ေဇာ္´
`ဠင္းစ်ာဏည္ေစ်ာ္´
အကၡရာ ႏွစ္ မ်ိဳး ယွဉ္ျပထားတယ္။
အဲဒါေျပာဖို႕အတြက္ ဒါေလးေတြအရင္
ေျပာမွ ဇာတ္လမ္း ဆက္လို႕ရမယ္။
လိုရင္းမေရာက္ေသး။
ေမွာ္ဘီဆရာသိန္းၾကီး ၏ စကားေလး
နဲ႕ စလိုပါတယ္။ဆရာၾကီးက....
`` ျမန္မာဘာသာ မူလရင္းသက္သက္မွာ.
က ခ . . င
စ ဆ . . ည
တ ထ . . န
ပ ဖ . . မ
ယ ရ လ ၀ သ
ဟ . အံ့
ဤအကၡရာ ၁၉ လံုးသာသံုးစြဲ ႏိုင္သည္။
က ႏွင့္ ဂ လဲႏိုင္သည္။
ခ ႏွင့္ ဃ လဲႏိုင္သည္။
တ ႏွင့္ ဒ လဲ ႏိုင္သည္။
ထ ႏွင့္ ဓ လဲ ႏိုင္သည္။
ပ ႏွင့္ ဗ လဲႏိုင္သည္။
ဖ ႏွင့္ ဘ လဲႏိုင္သည္ ဟုဆရာတို႕
ဆံုးျဖတ္ကုန္၏။ ´´ ..လို႕ မိန္႕ဆိုတယ္။
( ေမွာ္ဘီဆရာသိန္း......ေပါရာဏဒီပနီ)
ျမန္မာတို႕နဲ႕ စကားဆက္ႏြယ္မႈရွိတယ္လို႕
ဘာသာေဗဒပညာရွင္ေတြ သတ္မွတ္ထား
တဲ့ တိဘက္ျမန္မာ အုပ္စု၀င္ တိဘက္တို႕
ရဲ႕စာေပကို တစ္ခ်က္ေလာက္ၾကည့္ရ
ေအာင္ပါ။
`တိဘက္ ´တို႕ရဲ႕ အကၡရာေတြဟာ ျမန္မာ
အကၡရာေတြနဲ႕ ေတာ္ေတာ္ဆင္တူပါတယ္။
သူက AD ၇၀၀ရာစုေလာက္က စထြင္တယ္။
သကၠတ ကို စံယူတယ္။ဒါေပမယ့္ အားလံုး
မယူဘူး။ကိုယ္တို႕ ျမန္မာေတြထက္ သာတဲ့
အခ်က္ေတြရွိတယ္။မတူတာေတြရွိတယ္။
တူတာလည္းရွိတယ္။
တိဘက္က...
``ဋ ဌ ဍ . ဏ ´´ မယူဘူး။
ျဖဳတ္ပစ္တယ္။
``ဃ စ် ဓ ဘ ဠ ´´ ျဖဳတ္ပစ္တယ္။
`ဂ´ နဲ႕ `ဃ´ မွာ (ဂ) ပဲယူတယ္။
`ဇ´ နဲ႕ `စ် ´ မွာ (ဇ) ပဲယူတယ္။
`ဒ´ နဲ႕ `ဓ´ မွာ ( ဒ) ပဲယူတယ္။
`ဗ´ နဲ႕ `ဘ´ မွာ ( ဗ) ပဲယူတယ္။
`လ´ နဲ႕ `ဠ´ မွာ ( လ) ပဲယူတယ္။
ကိုယ္တို႕ ျမန္မာေတြထက္ျပတ္တယ္။
အသံ ၂ သံ ေ၀၀ါး မေနေတာ့ဘူး။တစ္သံ
ပဲယူတယ္။ရႈပ္တယ္။မလိုတာဒိုး။
ကဲဒါဆို တိဘက္ က ပါဠိစာဘယ္လိုေရး
လဲ လို႕ေမးလိမ့္မယ္။ပါဠိ သကၠတ စာေတြ
ကို လိုရင္ ျဖတ္လမ္းနည္းသံုးတယ္။
ဃ ကို ေရးရင္ ( ဂ+ဟ) (ဂွ) ေရးတယ္။
စ် ကို ေရးရင္( ဇ +ဟ)( ဇွ)ေရးတယ္။
ဓ ကို ေရးရင္ ( ဒ +ဟ)( ဒွ) ေရးတယ္။
ဘ ကို ေရး ရင္( ဗ +ဟ)(ဗွ) ေရးတယ္။
ဠ ကို ေရးရင္ ( လ +ဟ)(လွ)ေရးတယ္။
အံ့ၾသဖို႕ေကာင္းတာက တိဘက္ေတြဟာ
ေအဒီ ၇၀၀ စုကတည္းက ဘာသာေဗဒ
သေဘာတရားေတြကို နားလည္ေနတာ
ျဖစ္တယ။္
ဥပမာ
romanization အက​ၡရာဖလွယ္ရင္
တိဘက္ေတြ ဘာသာေဗဒဘယ္ေလာက္
ေတာ္သလဲသိသြားမယ္။
က = k
က + ဟ = ခ
k + h = kh
ဂ = g
ဂ + ဟ = ဃ
g + h = gh
အေနာက္တိုင္းပညာရွင္ေတြ ေရာမ
အကၡရာဖလွယ္မႈမလုပ္ခင္ တိဘက္
ေတြကႀကိဳလုပ္ျပထားသလား ေအာက္
ေမ့ရတယ္။ဒီနည္းကို ယူၿပီးေတာ့ ဆရာ
ႀကီးဦးေဖေမာင္တင္ကလည္း ထား၀ယ္
အသံ ( ဟွ ) ကို အသံုးျပဳခဲ့တယ္။
တိဘက္ေတြဟာ မလိုတဲ့ ပိုေနတဲ့အသံတူ
အကၡရာေတြကို ျဖဳတ္ထုတ္သတ္ လုပ္ထား
တယ္။ မထည့္ဘူး။
``ဋ ဌ ဍ . ဏ´´ မရွိဘူး။လိုရင္ ဘယ္လို
လုပ္လဲ။
`ဋ´ ကို ေရးခ်င္ရင္ `တ ´ ကို လွန္ေရး။
`ဌ´ ကို ေရးခ်င္ရင္ `ထ´ ကို လွန္ေရး။
`ဏ´ ကို ေရးခ်င္ရင္ `န´ ကို လွန္ေရး။
အင္တာနက္မွာ ပံုေလးေတြ ရွာၾကည့္ႏိုင္
ပါတယ္။ေတာ္ေတာ္ ျဖတ္လမ္းသံုးတဲ့
တိဘက္ေတြပါ။
မူရင္း အကၡရာေတြဟာ အိႏၵိယသားေတြ
ေျပာတဲ့အသံနဲ႕ထြင္ထားတာျဖစ္တဲ့အ
တြက္ တိဘက္ျမန္မာအုပ္စု၀င္ေတြရဲ႕
စကား အသံနဲ႕ မကိုက္ပါဘူး။ဒါေၾကာင့္
မတူတဲ့အသံေတြကို ျဖဳတ္ပစ္တာပါ။
``ဋ ဌ ဍ . ဏ´´
``ဃ စ် ဓ ဘ ဠ´´
ေတြဟာ အိႏၵိယသား
ေတြရဲ႕အသံ။ဒါေၾကာင့္ ။ဒိုး။ မယူဘူး။
ကိုယ္တို႕ျမန္မာေတြက တိဘက္ မယူ
တဲ့ ဟာေတြကို ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္
အသံုးတည့္ေအာင္ သံုးတယ္။
ျမန္မာစာ ကို မွီၿပီးေရးတာအေကာင္း
ဆံုးလို႔ယူဆတယ္။
``လင္းဇာနည္ေဇာ္´´ ဆိုရင္ လံုေလာက္
နိုင္ပါတယ္။
``ဠင္းစ်ာဏည္ေစ်ာ္´´ ေျပာင္းဖို႔လိုဦး
မလား။
ဖတ္တဲ့သူလည္းလြယ္ ေရးတဲ့သူလည္း
လြယ္ေအာင္ ေရွးဗမာႀကီးမ်ား ႀကံ
ေဆာင္ပံုကို ဆက္ပါဦးမယ္။

မွတ္ခ်က္။ ။*ဆရာႀကီးအဆင့္မ်ား
ေက်ာ္ဖတ္ရန္*
*ရႈေထာင့္တစ္ခုမွတင္ျပျခင္းသာျဖစ္
သည္။ မိတ္ေဆြတို႔ ေရးခ်င္သလိုသာ
ေရးပါ။*
ကိုးကား...
.. ေပါရာဏဒီပနီ( ေမွာ္ဘီဆရာသိန္း)
..သူငယ္တန္းျမန္မာဖတ္စာ
..ပထမတန္းျမန္မာဖတ္စာ
..Tibetan language by Yuthok
..Hand book of proto tibetoburman
by J.M.

 ဗမာစာ တီထြင္ေပးတဲ့ လက္ဆင့္ကမ္းေပး
တဲ့ေရွးဗမာၾကီးေတြ ၊ ရွင္မဟာသီလ၀ံသ၊ ရွင္မဟာရ႒သာရ၊ေက်ာ္ေအာင္စံထား ဆရာေတာ္ၾကီးအပါအ၀င္ ေရွးဦး ျမန္မာစာ ဂုရုၾကီးေတြဟာျမန္မာမႈကိုအလြန္ျမတ္ႏိုး
ထိန္းသိမ္း ျပီး လူျပိန္းေရးရ ဖတ္ရလြယ္
ေအာင္စာေပေတြကိုတီထြင္ေပးခဲ့ေၾကာင္း
ေျပာျဖစ္ခဲ့တယ္။
အခက္အခဲျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ေရးထံုးေတြကို ေနာင္းေခတ္ပညာရွိေတြက ဖတ္ရေရးရ
လြယ္ေအာင္ျပဳျပင္ဖန္တီးသြားတဲ့အေၾကာင္း
ေလးထပ္ေျပာခ်င္တယ္။
ဒီေန႕ေခတ္ေရထံုး (အိမ္၊ ေအာက္၊ ေအာင္၊
အုပ္၊ အုတ္ )စတဲ့ ေရးထံုးေတြဟာ ဒီအတိုင္း
ျဖစ္လာတာမဟုတ္ပါဘူး။
ပုဂံေခတ္ ေက်ာက္စာတစ္ခ်ိဳ႕ကို ၾကည့္ရ
ေအာင္ပါ။
||အ `ဦ ´ ႏႈတ္ေသာ
||အ `အူ´ ႏႈတ္ေသာ
[ ၆၁၁ ] {က်စြာမင္းမိန္႕ေတာ္ -၃၁}
||အ `ဥ ပ္´ ခပင္ အကုန္
||အ `အု ပ္´ ခပင္း အကုန္
[ ၆၀၄ ] {ေညာင္ရမ္းၾကီး - ၂၂ }
|| `ဥ´ အတိေသာ တန္တိုင္
|| `အု´ အတိေသာ တန္တိုင္း
[ ၅၉၃ ] { ေစာမင္းလတ္ - ၆ }
||` ၾသ က္´ မိရကား
||`ေအာ က္ ´ မိရကား
[ ၄၇၄ ] { ရာဇကုမာရ္ - ၁၄ }
||အနႏၱသူ ` ၾသ င္´ ဧအ္
||အနႏၱသူ `ေအာ င္´ ၏
[ ၅၈၅ ] { မင္းအနႏ ၱသူ }
||ကူ ပ ႅ သ `ဥ တ္´ အဖို၀္ ၃၀
||ကူျပဳေသာ `အု တ္´ အဖိုး ၃၀
[ ၅၉၈ ] { မင္းမတ္-၄၆ }
||`ဤ ပ္´ ေသာ ရပ္ေသာ
||`အီ ပ္´ ေသာ ရပ္ေသာ
[ ၅၈၅ ] { မင္းအနႏ ၱသူ - ၂၄ }
||`ဣ မ္´ ေထာင္ ငါစု ၁
||`အိ မ္´ ေထာင္ ငါးစု ၁
[ ၅၈၅ ] { မင္းအနႏ ၱသူ-၆ }
||`ဤ မ္´ ႏႈိက္
||`အီ မ္´ ၌
[ ၅၈၅ ] { မင္းအနႏ ၱသူ-၉ }
သကၠတ၊ ပါဠိ နဲ႕ တျခား ဘာသာစကား
အမ်ားစုမွာ ``အ´´ ဟာ `သရ´ ပါ။
ကိုယ္တို႕ ျမန္မာေတြက ``အ´´ ကို ` သရ ´ ၊
`ဗ်ည္း´ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးအတြက္သံုးတယ္။ `သရ´ ျဖစ္ေနလ်က္သားနဲ႔ဘာေၾကာင့္`ဗ်ည္း´အျဖစ္ေျပာင္းရလဲဆိုေတာ့ စာသင္သား
ေတြေရာ ေရးသူ ဖတ္သူ လြယ္ကူေစခ်င္တဲ့
ေစတနာေၾကာင့္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ `အ´ ကို
ဗ်ည္းအျဖစ္ ရင္ေပါင္တန္းထားျပီးရြတ္ဆိုေရး
သားျခင္းအားျဖင့္ စာလံုးေပါင္းရလြယ္သြားပါ
တယ္။
(ဣ-အိ)( ဤ-အီ) (ဥ-အု)( ဦ-အူ)
(ဧ- ေအ)( ၾသ- ေအာ)(ေၾသာ္ -ေအာ္)
စသျဖင့္ ေရးသားႏိုင္တာျဖစ္တယ္။
ေရွးဆရာ့ဆရာၾကီးေတြဟာ လြယ္ကူတဲ့
ေရးထံုးေတြကို သံုးျပီးေတာ့ ေရးရခက္တဲ့ေရး
နည္းေတြကို ခ်န္ထားခဲ့တာျဖစ္တယ္။
`ဣ´ ကို `အိ´
`ဤ´ ကို `အီ´
`ဥ´ ကို `အု´
`ဦ ´ ကို `အူ´
`ၾသ´ ကို `ေအာ´
အျဖစ္ေျပာင္းသံုးခဲ့တာျဖစ္တယ္။
ထား၀ယ္စကားကို ေရးရာမွာလည္း လြယ္
ကူတဲ့ ေရးနည္းမ်ားကိုသာ သံုးသင့္ပါတယ္။
ဗမာလို ``အိပ္မယ္´´ ကို
ထား၀ယ္လို `` ဣမယ္ ´´
လို႔ ခဲရာခဲဆစ္ေရးဖို႔လိုလား။
``အိ မယ္´´ လို႔ေရးရင္ ပိုမလြယ္ဘူးလား။
᠌᠌᠌᠌᠌᠌ ᠌᠌
ကိုးကား...
..ပုဂံေက်ာက္စာၫႊန္႔ေပါင္း
..အကၡရာေဗဒက်မ္း(ဦးေသာင္းလြင္)

ထြက္သမ်ွအသံတိုင္းသာ
အကၡရာ ဖန္တီးမည္ ဆိုပါလ်ွင္
*******************
ထား၀ယ္စာေရးမယ္ လို႕ ေျပာလိုက္တာနဲ႕
အသံမျပည့္လို႕ အကၡရာျဖည့္တင္းေရးလုပ္
မယ္ဆိုတဲ့ မိတ္ေဆြေတြက အားၾကိဳးမာန္
တက္ကူညီရွာတယ္။ ထား၀ယ္ကိုခ်စ္ရွာသ
ကိုး။ ဟိုစာလံုးကေတာ့စာနဲ႕ေရးလို႕မရ
ဘူးျဖစ္ေနတယ္။အကၡရာသစ္တီထြင္မွ။ ဒီစာလံုးကေတာ့ ပံုစံေျပာင္းရမယ္ စသ
ျဖင့္ေပါ့။ေစတနာနဲ႕ အၾကံေပးၾကတာ။ခ်စ္လိုက္ၾကတာ ေရႊထား၀ယ္ေတြ။
တီးေခါက္ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။
အဂၤလိပ္စာ ကေန စပါ့မယ္။ အကၡရာ
၂၆ လံုး။ သရ " a e i o u " (၅) လံုး။
က်န္တာဗ်ည္း။
အဂၤလိပ္ဘာသာစကားက သရ ( ၅ )
လံုးတည္းနဲ႕ ကမၻာၾကီးကို ခ်ဳပ္ထားတယ္။
ကိုင္ထားတယ္။အဂၤလိပ္ေတြေျပာတာ (၅)
သံတည္းလား။
NO ပါ။
တကယ္ေတာ့` a e i o u ´ဆိုတာ `အေရးသရ´။
အရပ္စကားနဲ႕ေျပာရင္` သေကၤတ´။က်န္တာ
က `အေရးဗ်ည္း´။
`အေျပာ ဗ်ည္း ၊သရ´ ကမွတကယ္ေျပာ
တဲ့အသံနဲ႕နီးစပ္တယ္။`အေျပာ ဗ်ည္း၊
သရ´ ဆိုတာ နားလည္လြယ္ေအာင္ ေျပာ
တာ။စကားသံတိုင္းဟာ `အေျပာဗ်ည္း သရ´ ေတြခ်ည္းပါပဲ။
အဂၤလိပ္မွာ အေျပာ `သရ ႏွင့္ သရတြဲ ´
(vowels and diphthongs) ၂၀ ရွိတယ္။
oxford dictionary မွာပါတဲ့စာရင္း။ အတိုးေလွ်ာ့ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ေသးတယ္။
ဆိုလိုတာက အကၡရာ ဆိုတာသေကၤတ၊
အမွတ္အသားပါ။တကယ့္အသံ မဟုတ္
ပါဘူး။
ကဲ ျမန္မာစာကို ၾကည့္ၾကဦး။ အေျခခံသရ
`အ အာ အိ အီ အု အူ ေအ အဲ ေအာ
ေအာ္ အံ အုိ´ ၁၂ လံုး။ ဒါဆို ဗမာေတြ
၁၂ သံတည္းေျပာေနလား။မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္တို႕သင္ခဲ့ရတဲ့ ကၾကီး ခေခြး.... စတာေတြဟာ` အေရးသေကၤတ အေရး
ဗ်ည္း သရ´ ေတြပါ။
ဆရာဦးေဖေမာင္တင္ကေတာ့အသံကို ဗဟုိျပဳေသာစနစ္ဆိုတဲ့ သူငယ္တန္း
ဖတ္စာအုပ္မွာ သရသံ ငါးဆယ္ ျပ
ထားတယ္။
တိဘက္ က အေရးသရ ကို (၄)လံုးပဲ
ထားတယ္။( အိ အု ေအ ေအာ)။ ဒီေလးလံုးတည္းနဲ႕ ေျပာတာ ျဖစ္
ႏိုင္ပါ့မလား။ သူ႕လည္း အဂၤလိပ္လိုပဲ သူ႕မွာ
နည္းေတြရွိတယ္။ အသံေတြပြားသြားတယ္။
အေရး သေကၤတ ဗ်ည္းသရေတြဟာ မူလ အသံအားလံုးကို ကုိယ္စားမျပဳပါဘူး။
မြန္ ေရာ ဗမာ ပါ စာေပဖန္တီးစက ပါဠိနဲ႔
သကၠတ ကို လိုတိုးပိုေလ်ွာ႔ လုပ္ၾကတယ္။
မြန္က ဗ်ည္းအကၡရာနွစ္ခု တိုးတယ္။
အတိုးအေလ်ွာ႔ လုပ္တယ္ဆိုတာ လုပ္တဲ့
သူရဲ႕အိုင္ဒီယာ။အက်ယ္မေျပာေတာ့ဘူး။
အဂၤလိပ္စကား
eel / iးl /
oil / ာil /ဆိုတဲ့ အသံေတြ နားေထာင္ၾကည့္။
eel မွာ /အီးလ္ေယာ္/
oil မွာ /အိြဳင္းလ္ ေယာ္/
`ေယာ္´ဆိုတဲ့ လည္ေခ်ာင္းရိုက္သံ အာလုတ္
သံေလး မပီမသ ပါေနတာေတြ႕ရလိမ့္မယ္။
ဒါေၾကာင့္ မထင္မရွားလည္ေခ်ာင္းရိုက္သံ
အဖ်ားခတ္သံ မပီ၀ိုးတဝါး အသံေလးေတြ
ကို အကၡရာလိုက္တပ္ေနမယ္ဆိုရင္ စာ
သင္သားေတြ မလြယ္ေရးခ်မလြယ္ပါပဲ။
ထား၀ယ္စကားလံုး ထပ္တိုးခ်င္သူေတြရဲ႕
အဓိကအေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့` ထား၀ယ္
စကားကို ျမန္မာစာနဲ႕ ပီေအာင္မေရးႏိုင္ျခင္း´
ပဲ။
ဒါဆို ျမန္မာစကား ကို ျမန္မာစာနဲ႕ ပီေအာင္
ေရးႏိုင္လား။ အဂၤလိပ္အသံကိုလည္း
အဂၤလိပ္ စာနဲ႔ ပီေအာင္ေရးနိုင္လား ....
... NO .... ပါတဲ့ခင္ဗ်ာ။
ဗမာေတြေျပာတဲ့အသံကိုလည္း ျမန္မာစာနဲ႕
ပီေအာင္မေရးႏိုင္ပါဘူး။ဒါဟာ ဘာသာစကား
ရဲ႕ ပရိယာယ္၊ ပညာခန္း၊လွည့္စားမႈ ၊
စာေပရဲ႕ ကေ၀ေျမာက္ အတတ္ပညာ။
ပီေအာင္မေရးႏိုင္တာပဲလား။ ေရးခ်င္သလို
ေရးျပီး ဖတ္ခ်င္သလို ဖတ္တာလည္း ျမန္မာ
စာပါပဲ။ ျမန္မာပဲလား ဆိုေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။
အဂၤလိပ္လည္း ေရးခ်င္သလိုေရး ဖတ္ခ်င္သ
လိုဖတ္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ စည္းလြတ္ဝါး
လြတ္ ေရးဖတ္ေျပာေနတာမဟုတ္။တိက်
ေသာစနစ္ရွိပါတယ္။
အဲဒါအတြက္အေျဖက `ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္
ေတာ့အသံ´ တဲ့။``လူညီရင္ `ဤ ´ကုိ `ကၽြဲ ´
ဖတ္´´။
ျမန္မာ အဘိဓာန္ကို လွန္ၾကည့္ပါ။
အေရးနဲ႕အဖတ္ ၂၅ % တူရင္ကံေကာင္း။
`ကတုတ္´ ကို `ဂဒုတ္´ တဲ့ဗ်ာ။စလြဲျပီ။
`စားပြဲ ´ ကို `ဇဗြဲ´ တဲ့ဗ်ာ။
`ကန္စြန္း ´ကို `ဂဇြန္း´ တဲ့ဗ်ာ။
အဘိဓာန္တစ္အုပ္လံုးလွန္။ အသံနဲ႕
အေရးထပ္တူညီရင္ ပါးလာရိုက္။
ဒါတစ္ခ်က္။
အသံေတြဟာ လင္မယားလိုပဲ အစံုလိုက္
ရွိတယ္။ မိန္းမရွိရင္ ေယာက္်ားရွိရ သလို။
`က ခ´ ရဲ႕ အသံျပင္းဟာ ` ဂ ´
`ဂ ´ ရဲ႕ အသံျပင္းဟာ ` ဃ ´
ဗမာေတြမွာမရွိဘူး၊ကုလားအသံ။/ဃ/
ဗမာစာမွာရွိတာေျပာရင္...
`သ´/θ/ရဲ႕ အသံျပင္း ဟာ ( သွ)/ ð /
`ဟ ´ ရဲ႕ အသံျပင္းဟာ ( ဟွ)။
`သတိ´ `သတင္း´ မွာပါတဲ့အသံဟာ
`` သအျပင္း´´(သွ)
ေမာင္ဘေရ လို႕ေခၚရင္ ထူးသံ
ေဟ(ေဟွ)ဟာ ``ဟအျပင္း´´(ဟွ)
/သ/သံႏွစ္သံ ရွိေပမယ့္ အေရးမွာ
(သ) တစ္ခုတည္း။
/ဟ/သံ နွစ္သံရွိေပမယ့္ အေရးမွာ
( ဟ) တစ္ခုတည္း။
ဒါဆိုဘယ္လိုဖတ္ေနၾကလဲ။
ျပင္ဖတ္။ ( သန္လ်င္ ကို တညင္)
ညွိဖတ္။ ( ကတုတ္ ကို ဂဒုတ္)
ျဖဳတ္ဖတ္။( လွ်ာ ကို ရွာ)
ထည့္ဖတ္။( ျမား ကို ျမွား)
`လူညီရင္ ဤ ကို ကၽြဲဖတ္´ ဆိုတာ
စာအေရးအသားပါပဲ။
အဂၤလိပ္မွာလည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ ။
/Thick/ နဲ႕ /this/ မွာပါတဲ့
/သ/အသံ မတူဘူး။
(သ) / θ / နဲ႔ ( သွ)/ ð /
but `ဘတ္´ ေပမယ့္
put `ပတ္´ မသြားဘူး။ `ပြတ္ တ္´
do ` ဒူး´ ေပမယ့္
go ` ဂးူ´ မျဖစ္သြားဘူး။ ``ဂိုး´´
buy လည္း `ဘိုင္´
by လည္း ``ဘိုင္´´ပါပဲ။
ဘို မွာ `ဘိုင္ ဘိုင့္ ဘိုင္း´ မရွိ။
/present/ပရဲ ဇဲင္းတ္´=/လက္ေဆာင္/
/present/ပရီ ဇဲင္းတ္´=/တင္ဆက္သည္/.
ျဖစ္သြားတယ္။ ဘာသာစကားတိုင္းမွာ
အသံေထာင္ေခ်ာက္ေတြရွိတယ္။
တိဘက္ျမန္မာ အုပ္စု၀င္ျဖစ္တဲ့ ကခ်င္ ဂ်ိန္း
ေဖာ(chingpaw) စကားဟာ ဗမာစကား ထား၀ယ္စကားနဲ႕ ေတာ္ေတာ္နီးစပ္တယ္။
သဒၵါ အသံရင္းျမစ္ ေတာ္ေတာ္တူတယ္။
အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ေရာက္ျပီးမွာ အဂၤလိပ္
အကၡရာနဲ႕ စာအေရးအသား သဒၵါ အဘိဓာန္
ျပဳစုထားတယ္။ ကုိလိုနီေခတ္က။
သရ ကို /၁၄/ လံုးသံုးထားတယ္။ အဂၤလိပ္
စတိုင္ ။ဘိုဆန္ဆန္ ကခ်င္စာ ဆိုေပမယ့္
ဒီေန႔ထိ အသုံုး၀င္ေနတယ္။
ေရွးေရွးတုန္းကေရာ ဘယ္လိုေရးဖတ္ၾက
လဲ။
ေရွးေခတ္ဦးစာေတြမွာ ၀စၥႏွစ္လံုးေပါက္
(ေရွ႕ေပါက္) မပါဘူး။ ပုဂံေခတ္ဦး `ႏြား´ ကို
`ႏြဟ္´၊ `မယား ´ကို `မိယာဟ္´လို႕ေရးတာ
မ်ိဳးေတာ့ရွိတယ္။
/ ဟ္ / ကို / း /အေနနဲ႕အစားထိုးသံုးတာ။
အေနာက္ဖက္လြန္မင္းလက္ထက္ မင္စာ နဲ႕ သာလြန္မင္းလက္ထက္ေလာက္ေရာက္မွ ၀စၥႏွစ္လံုးေပါက္ [ း ]ကို ေရးသားတာေတြ
စေတြ႕လာတာ။
ဒါဆိုအရင္က ဘယ္လိုဖတ္ေနၾကလဲ။ဒါရွင္း
ပါတယ္။ ျပင္ဖတ္၊ ျဖည့္ဖတ္။စာအေရးအ
သားဆိုတာ သေကၤတပါ။ အသံမဟုတ္ပါ
ဘူး။တူခ်င္တူမယ္။ မတူရင္ ညွိဖတ္မယ္။
မြန္ေတြ ၂ လံုးတိုး ၊ ဗမာေတြလည္းပံုေျပာင္း
လုပ္တာဟုတ္တယ္။သူ႔ေခတ္ခါ က လိုအပ္
ခ်က္။
ဗမာစကား ေတာင္ ဗမာစာ နဲ႕ ပီေအာင္မ
ေရးဘူး၊ ေရးတဲ့အတိုင္းလည္းမေျပာ
ဘူး ထပ္တူမက် ဘူး ဆိုရင္ ........
᠌᠌᠌]᠌᠌᠌ ᠌᠌
အသံကို အနီးစပ္ဆံုး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ
သဒၵေဗဒသေကၤတ( IPA) phonetic နဲ႕ျပရင္
ေတာင္ ရာႏႈန္းျပည့္ မျပႏိုင္ဘူး။ဒါေတာင္
စနစ္ေတြက ကြဲေသးတာ။
သကၠတ / ष / ကို အသံနားလည္ပါေစရဲ႕
ဆိုျပီး ေလးငါးမ်ိဳးေလာက္ျပတယ္။ခ်ာလ
ပတ္ရမ္း။
ေဒ၀နာဂရီ က / ष /
IAST က / s့a /
Harvard
Kyoto က / Sa /
ITRANS က / Sha /
Velthuis က / .sa /
ဗမာေတြက / သ / ကို / -- ် / တပ္ၿပီး
ကစ္တယ္။ /သ်ွ /
ေနာက္ တ /သ်ွ /က်န္ေသး။သူက
သ်ွ အျပင္း။
ကုလားအတိုင္းပဲ မွတ္တာ ေကာငး္ပါ
တယ္။ / ष /
အသံထြက္ကို မတူတူေအာင္ အကၡရာက
ေနာက္က လိုက္ရတာ မလြယ္ဘူးဆိုတဲ့
နမူနာ။
တိုးရင္မရဘူးလားဆိုေတာ့ရတယ္။
ျပသနာက ကိုယ္တိုးတိုင္း သူမ်ားလိုက္
ဖတ္လား လိုက္ေရးမလား။ရွိေနတဲ့
သူငယ္တန္းစာကို ေတာင္ မွန္ေအာင္
မေရး။
တကယ့္လက္ေတြ႕မွာ ကိုယ္ေရးသလိုသူမ်ား
မေရးတာျပသနာ၊လိုက္မေရး တာျပသနာ ။
က်မ္းႀကီးက်မ္းခိုင္ ဘယ္ေလာက္ပဲလုပ္
ထားလုပ္ထား သူမ်ားအသံုးမျပဳရင္
အခ်ည္းႏွီးပဲ။ အသံုးခ် apply လုပ္နိုင္မွ။
ေနာက္ေမးခြန္းတစ္ခုက ထား၀ယ္စကား
အသံထြက္တိုင္း `ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အသံုး
ခ်ေန´ပါသလား။ cmt မွာ တစ္ခြန္းစ နွစ္
ခြန္းစ ၀င္ေရးတာ ကို မဆိုလိုဘူး။
chat box မွာ ေဘာ္ဒါေတြနဲ႔ အျပန္ျပန္
အလွန္လွန္ ထား၀ယ္အသံနဲ႔ ဆက္သြယ္
ေျပာဆိုဖူးလား။
အသံုးျပဳေနတဲ့လူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား
ရွိေနၾကတယ္။
႔ ᠌᠌᠌᠌᠌᠌ ᠌᠌
႔ ᠌᠌᠌᠌᠌᠌ ᠌᠌
....ကို အေျခခံၿပီး ဆက္သြယ္ေနၾကတယ္။အဆင္ေျပတယ္အသံုးခ်ၾကည့္။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္လည္း သံုးပါတယ္။ ဘယ္သူေတြဘာေျပာေျပာ သူငယ္တန္း စာအုပ္ကို လက္မလြတ္ေစနဲ႔။သူငယ္တန္းပထမတန္း ျမန္မာစာ
ေက်ရင္ ထား၀ယ္စာေကာင္းေကာင္း ေရးလို႔ရပါတယ္။
[ ဟွ ] ေလး တစ္လံုးနဲ႔ ဂ်ိဳကာလုပ္ၿပီး
ေရးလို႔ရတယ္။
ကိုးကား..
..ခရီးေဆာင္ျမန္မာအဘိဓာန္
..chingpaw language by Hertz
.. reproductive sys of proto
tibetoburman language by J M
.. ဆရာႀကီး ေမာင္ခင္မင္ စာအုပ္မ်ား

 ထံုးစံအတိုင္း သူငယ္တန္းျမန္မာစာက
စပါမယ္။
||ဘယ္ကလာသလဲ
||ဘယ္နယ္ကလဲ
||အလယ္ကလူ
||စကား၀ဲ၏
ဒီအသံ ရြတ္စဥ္ေလး အရင္လာတယ္။
/အဲ / အဲ့ / အယ္
/ အယ့္ /
အေပၚစာေလး ေလးလံုးက `သရ´လိုလို
`အသတ္´လိုလို။ အႏွစ္သာရက တူလား ၊မတူလား။
သေကၤတေျပာင္း ေခတ္ေျပာင္းလို႕ ပံုစံ
ေျပာင္းတာပဲ။ သရ တျဖစ္လည္း၊ အသတ္
တစ္ျဖစ္လည္း၊ အသံ တျဖစ္လည္း
စာလံုးေလးေတြပါ။
(ၾကည့္ေသာသူရဲ႕ ရႈေထာင့္ကပဲ မူတည္)
|အဲ အဲ့ | က `သရ´
|အယ္ | က`အသတ္´ ။
ဒီလိုလား။ဒါက အျမင္နဲ႕ေျပာတာ။
တကယ္ေတာ့ အေရးသတ္မွတ္ခ်က္၊
အသံသတ္မွတ္ခ်က္ကြဲျပားမႈပါပဲ။
အႏွစ္သာရက မေျပာင္း။
`ေနာက္ပစ္´ ----ဲ မေပၚခင္ || ယ္||
အရင္ ေပၚတယ္။
အယ္ /အယ့္ /အယ္း / ေရးထံုး။
ျမန္မာစာ ေပၚဦးစက ...ဲ ေနာက္ပစ္ေရးထံုး
မရွိေသးဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွ သကၠတ/ ऎ /ကို
ယူသံုးတာ။
အဲ / အဲ့ / အဲး / ေရးထံုး ။
သကၠတ / ऎ / ai / အိုင္ဟွီး
ယူက်ဴ ေဒါင္းျပီး အသံနားေထာင္ၾကည့္ရင္
/အိုင္ဟွီး/ဆိုတဲ့ ကုလားသံေလးကို ၾကားရမွာ။
ျမန္မာေတြက ျပင္ပ` ပံုစံခြက္သေကၤတ´
ကိုယူတယ္။အသံမယူ။
သကၠတ / ऎ / ကို...
/ ဧဲ/ ေရးမလား
/အဲ/ ေရးမလား ျဖစ္လာတယ္။
သူ႕အၾကိဳက္နဲ႕သူေရးၾကတယ္။
ေ၀ါဟာရတၳပကာသနီက်မ္းျပဳဆရာကေတာ့
/အဲ/ ကိုသေဘာက်တယ္။ လြယ္ေစခ်င္တာကိုး။
(သေ၀ကို ေနာက္ပစ္ ျမန္မာမႈမထင္တဲ့)
အသံက်ေတာ့သကၠတ / ऎ / ai / အိုင္ဟွီး/
ကို /အဲ/ အသံထြက္ပစ္လိုက္တယ္။
ေရွးက / အယ္ = အဲ / အသံတူ၊
အတိုေရးသေကၤတအေနနဲ႕သံုးတယ္။
... ေရးထံုးႏွစ္ခု ျဖစ္လာတယ္။
အယ္ / အယ့္ / အယ္း/
အဲ / အဲ့ / အဲး /
/အယ္း/ အဲး/ ေရးထံုး တိမ္ေကာလာတယ္။
/အယ့္= အဲ့ / က မေျပာင္းလဲဘူး။
/အယ္ / ႏွင့္ /အဲ/ လမ္းခြဲေျခလွမ္းစျပင္
တယ္။အသံမတူေတာ့ဘူး။လမ္းခြဲလိုက္ျပီ။
/အယ္ / =×= /အဲ/
/အယ္ ့ = အဲ့ /ကို ဒီေန႕ေခတ္အတိုင္း
အသံတူထားတယ္။
/အယ္/ နဲ႕ /အဲ/ အသံမတူေတာ့ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႕ေခတ္ဒီလို......
အဲ / အဲ့ /အယ္ ျဖစ္သြားတယ္။
/ အယ့္ /
ကတ္သီးကတ္သတ္ သူငယ္တန္းေက်ာင္း
သူေက်ာင္းသားေလးေတြေမးရင္ ရွင္းျပႏိုင္
ရင္ ေကာင္းပါ့။
ထား၀ယ္သီးသန္႕စကားေရးရာမွာ ျပသနာ
ေပးတာက ..
/အဲ့ /အယ့္ / ဟာ `အက္´ နဲ႕ သြားဆင္ေန
ျပန္ေရာ။
ဒါေၾကာင့္ သီးျခား ထား၀ယ္စကားေရးရာမွာ
[က္] တစ္ခု တည္း ယူသံုးရင္ ကိစၥျပတ္တယ္။
×အဲ့× အယ့္ × >>>>ပယ္တယ္။
ဥပမာ
ဗမာ ေက်းငွက္ ကို ...
/မခက္သား(ဟွား)/
×မခဲ့သား×
×မခယ့္သား× ပယ္။
`က္´ `စ္´ `တ္´ အသံေတြကို ဦးစားေပး
အေနနဲ႕သံုးတဲ့အတြက္ အျခားအသံေတြ
ကို ထည့္စဥ္းစားစရာမလိုေတာ့ဘူး။
|ခက္| ``က္ ´´ တစ္လံုးတည္းယူရင္
လံုေလာက္ပါတယ္။
ဗမာစကား ေတာင့္တင္းခိုင္မာထြားက်ိဳင္းကို
|| ဒိုက္ ဇ ||
/ဒိုင့္/ `` င့္ ´´ေရး ထံုးကို ပယ္လို႕ရတယ္။
||ေသေဂ ႅာက္ထ||
/ေဂ ႅာင့္/ ``င့္ ´´ ကို ပယ္လို႕ရတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ``က္´´ တစ္ခု တည္းကိုပဲသံုးမယ္။
||မခက္ဟွား
||ဒိုက္ဇ
||ေသေဂ ႅာက္ထ
/အဲ/ အဲ့ /အယ္/ သူ႕သမိုင္းေၾကာင္းေလးနဲ႕
သူ လာတယ္။
ျမန္မာစာနဲ႕ ဆက္ႏႊယ္မႈရွိတဲ့ ထား၀ယ္စ
ကားေတြကို ေတာ့ ျမန္မာသဒၵါ သတ္ပံု
အတိုင္း အသံုးျပဳသင့္တယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူငယ္တန္း၊ ပထမတန္း
ျမန္မာဖတ္စာကိုေတာ့ လက္လြတ္ခံ
လို႔မျဖစ္။

ေသေဂ ႅာက္ထ
*********
မိုးလန္း ၉ ႏိုင္ရီ မာ´ ဖိုးနီ သစ္တိုေအာင္းသီး
န ၀မ့္သားဟန္း၊ မ ႅီးမ ႅီစားလိုက္ဇာ
`၁၂´ ႏိုင္ရီ ေ ရာ့.ခီမာ ေခ ႅးလူးဟွယ္။
၂ ခ်စ္ေလာ့. ကႅေလာေဟွာ္.. ေလွာက္ဟွိ ႏိုင္ဟွန္း။

ဂါး ေမးဟွိလည္း ျမဟွ။ ေျမာေနဟွိ ေျဂ ာ့။
ေသဗီထန္ဟွီး အီေလာင္း ၀ိုင္းငိုေဂ့ဟွယ္
ဆိုဗန္မား။။
ဖိုးနီ ေသဟွားဗီ(၀ီ)ဆိုဟွီး တ၀ါေလာင္း
သိဟွားေလ့ဟွယ္။
ညဥ့္ခန္း ၇ ႏိုင္ရီေလာ့..မာ မသာအီမာ
လူေဇာင္ ေရာ့..ေဂ့ဟွယ္။ လူေဗါန္း(ဗြန္း)
ေဇာင္ တရားေဆြးေႏြးေဂ့ဟွယ္ ။
လတ္ဖတ္ေသာက္ ၁၀ ပြဲ၊ ၾကမ္းအိုး ၁၀
အိုး ကူဟွားေလ့ဟွယ္။
တရားမ်ွတ္တည္း မႈဟွ(၀)။ ကေသေၾကာန္း
(ၾကြန္း) ၊ရဲေၾကာန္း(ၾကြန္း) လည္းပါဟွယ္။
သယ္ခီမာ .. ေသေနလူ ဖိုးနီ ေၾကာန္
(ၾကြန္) တစ္ေဂါန္(ဂြန္) ၀မ္လာဟွယ္
ဆိုမား။
လန္႕ဟွီး ကန္ထုလိုက္ဇာ ၊ မသာေလာန္း
(လြန္း) ထတ္ဟွိဳ ကႅဟွား ေလ့ဟွယ္။
ဖိုးနီ ေျမာေနရာဟွ ´ႏွင့္ဟွင္း´ ထလာဇာ
မသာအီ တအီေလာင္း မ်စ္ေလာင္းပ ႅဴး
ကူဟွယ္။
ခ်ိဳ႕လူေလဟွ `ဖိုးနီ မွ်မွ် ´ ဆိုဟွိ ေအာ္ေဂ့
ဟွယ္။သယ္ထိလည္း ထူးဟွမား။
လူေသဟွ ထထိုင္ခီမာ ဦးမဲေဒါင္းဟွ
`အိတိပိေသာ ဘဂ၀ါ ´ဆိုဟွယ္။
ဦးေနာန္မဲ ဟွ ´ေလာေဟွာ္ ´
``ေသေဂ ႅာက္ထ ေသေဂ ႅာက္ထ၊
ေပ ႅးေဂ့ ေပ ႅးေဂ့ ေ၀း´´ ေျပာ
ဟွယ္။
မျမင့္သန္း ဟွ ေယာ့.က်ားၾကားထဲ
ေပႅး၀မ္ဟွီး ေမာင္ဦး လည္ဗန္းထတ္မာ
တတ္ဖတ္ေန ဟွယ္။
မေအးလွ ဟွ ဖီ ခႅ ြတ္ ခ ႅပစ္ဟွီး ၀ါထဲဟွိဳ
ေခ ႅးပ ႅန္းဗ ႅန္း န ေပ ႅးဟွယ္ ဆိုမား။
လူေသဖိုးနီ လူၾကားထဲ ဆင္းလာခီမာ
တအီေလာင္း ေပ ႅးလိုက္ဇာ
ဂၽြမ္းပႅန္လူဟွ ပ​ ႅန္၊ ၊
လဲ လူဟွ လဲ၊
ေရဒြမ္းထဲ ကႅလူကႅ၊
..ရရဒိုင္းကို(ဂို) ျဖစ္ေဂ့ဟွယ္။
ေနာ့..ေန႕မိုးလန္း ဆိုန မပန္းအိ´ ဖီခႅ ြတ္ဟွီး
ေပ ႅးဟွိ' ဆီးဇပ္ဟွိဳ ၀ါးျခမ္းဗ ႅား န ထိုးမိဟွိ
ေျဂ ာ့ ´ေပါန္(ပြန္)ေလာင္း ပႅဲ ဟွား ေလ့ဟွယ္။
ဆီးဇပ္ ဟွိ ု ဆီးခတ္န ျခစ္ခံသတ္ဟွိေျဂ ာ့..
၇ တန္ ေခ်ာက္ရဟွယ္ ဆိုဗန္မား။
ေသဂ ႅာက္ထ ဆိုးဇ။
ကိုးကား .. ကုသ(အာဠာ၀က)

 ရွစ္ကႅစ္သီး
ဗ်စ္သြန္ဗန္
ဒစ္သား
အစ္အစ္တြန္

ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္..10
**********************
ဒါေလးကို သိထားမွရမယ္။
||တြင္းေရၾကည္လင္၏
||ေရငင္ေနသလား
||ေရအိုးကိုပင့္ေပးပါ
||အခ်င္းခ်င္းကူညီရမည္။
/အစ္/ နဲ႕ /အင့္ / ဟာ ထား၀ယ္နားမွာ
အသံတူသလိုရွိတယ္။ျမန္မာစကားမွာ
မတူ။
ျမန္မာစကားနဲ႕ ဆက္ႏႊယ္မႈရွိရင္
ျမန္မာသဒၵါအတိုင္းေရးႏိုင္ပါတယ္။
/သြားသင့္/
/လာသင့္/
ထား၀ယ္စကားစစ္စစ္ကို
[ စ္ ] တစ္လံုးတည္းသံုးႏိုင္တယ္။
×[ င့္ ]× ကို ပယ္ပါမယ္။
/ရွစ္ကႅစ္သီး / `ကႅင့္´ ကိုပယ္
/ဗ်စ္သြန္ဗန္/ `ဗ်င့္´ ကိုပယ္
/ဒစ္သား / `ဒင့္ ´ ကိုပယ္
/အစ္အစ္တြန္/ `အင့္´ ကိုပယ္။
`က္´ `စ္ ´ `တ္´ ေတြဟာ ေရွးကတည္းက
ဂႏၳ၀င္ေျမာက္ အကၡရာေတြပါ။ဒါေၾကာင့္
ထား၀ယ္စကားစစ္စစ္အတြက္
[ စ္ ] ပဲ့သံုး × င့္ × ကိုေမ့လိုက္။
ထား၀ယ္စကား စစ္စစ္နဲ႕ ပတ္သက္လာရင္
ကၾကီးခေခြးစာအုပ္ရဲ႕ ဘယ္ဘက္
[ က္ ]
[ စ္ ]
[ တ္ ]
ကို အျမဲသတိရပါ။

 အန္းေဗာင္း
ဟန္းဖႅာ
ဗ်တ္စာ
ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္(၁၁)
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´

``စံပယ္ပြင့္ကေလး ေခါင္းေပၚတင္
အဲဒါ ေသးေသးတင္´´
အေပၚက.....
ကဗ်ာေလးကို မွတ္မိေသးရဲ႕လားဗ်ာ။
ရြတ္လိုက္ေပါ့ဗ်ာ။ ငယ္မူျပန္သြားေအာင္။
အံ အံ့ ×
အမ္ အမ့္ အမ္း
အန္ အန္႕ အန္း
[ အံ] [အံ့ ] [ × ]
....... ျပီးေတာ့
တစ္လံုးေပ်ာက္ေနတယ္။ မလိုလို႕
မပါတာလား။အသံတူတယ္ဆိုျပီး တမင္သက္သက္လာစီထားတာလား။
`သရ´ လား `အသတ္´လား။
ေပ်ာက္သြားတာကဒါ [ အံး ]
ေရွးက
[အံ] [ အံ့ ] [ အံး ] ေရးထံုးရွိခဲ့ပါတယ္။
ဥပမာ....
က်ံ / က်ံ ့/ က်ံ း /
ေသးေသးတင္/ --ံ / ဟာ / မ္/ နဲ႕ ေယဘု
ယ် တူတယ္လို႕ ယူဆတဲ့အတြက္ အသတ္စံု
လည္းေရးေလ့ရွိတယ္။ /က်ံမ္း/
ေနာက္ေခတ္ေတြေရာက္ေတာ့
/အံ / အံံ့ / ပဲ အသံုးတြင္လာတယ္။
/အံး/ ေရးထံုး ေပ်ာက္ကြယ္သြားတယ္။
/အံး/ ကို /အမ္း/ နဲ႕ အစားထိုးတဲ့သေဘာ
ရွိတယ္။
/အံ /အံ့ /အမ္း
/တ / တံ့ /တမ္း
အသံတူျပန္ၾကည့္ၾကစို႕။
အံ အံ့ ×
အမ္ အမ့္ အမ္း
အန္ အန္႕ အန္း
တ္
ပ္
ထား၀ယ္စကားစစ္စစ္ေရးရာမွာ
[ တ္ ] တစ္မ်ိဳးတည္း စိတ္ခ်စြာသံုး။
[ တ္ ] ဟာ---
[ ...ံ့ ] [ န္႕ ] [ ပ္ ] [ မ့္ ] နဲ႕အသံ
ဆင္တယ္။
ဥပမာ.....
`ဗ်တ္စာ´ ကို ဗ်တ္ [တ္ ]နဲ႕ ေရးမယ္
[ဗ်ပ္] [ဗ်န္႕] [ ဗ်ံ႕ ] [ဗ်မ္႕ ]ပယ္မယ္ဗ်ာ။
[တ္ ]ကို ဘာ့ေၾကာင့္ ေရြးလဲဆိုေတာ့
[တ္ ] [က္] [ စ္ ] ေတြဟာ ဂႏၳ၀င္ေျမာက္
ဘက္စံုသံုး အကၡရာေတြျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ထား၀ယ္သားေတြကိုဒုကၡ
ေပးတဲ့ အသံတူ ငါး သံ မွာ ၁ သံပဲ
သံုးျခင္းျဖင့္ လြယ္လြယ္ကူကူေရးႏိုင္
ပါတယ္။
[ မ္း ] [ န္း ] မွာ
[ န္း ]ကိုပဲယူမယ္။
× အမ္း× ကိုပယ္တယ္။
/အန္းေဗာင္း / ×အမ္း× ပယ္တယ္။
/ဟန္းဖႅာ/ ×ဟမ္း ×ပယ္တယ္။
ဗမာ / အံ / အံ့ /အမ္း / ကို
ထား၀ယ္ / အံ /အတ္ /အန္း / ယူမယ္။
[တ္ ] [ န္ ] အသံေတြကို ေရွးဗမာၾကီးေတြ
တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္သံုးတဲ့ အကၡရာျဖစ္
တဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္။

သယ္မ်ိဳး `` ႏွင့္ဟွင္း´´
သယ္မ်ိဳး ``ညွင့္ဟွင္း´´
ဤသို႕ `` နွင္ႏွင္´´

ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္(၁၆)
***********************
အိမ္က ရႈမျငီးတဲ့ ခ်စ္သမီး ၊ ခ်စ္လို႕မ၀ တဲ့
သားလူလွ တို႕ ႏွစ္ေယာက္ ဆိုးခ်က္က ၉။
အိမ္က ပစၥည္းပစ္စယ ေတြကို ေျဗာင္းဆန္
ေအာင္လုပ္ရာမွာလည္း ေမ်ာက္ရႈံုး။ ဖန္ခြက္
ေရအိုး ေတြ ကြဲေပါင္းလည္း မနည္းျပီ။
ဘယ္သူ႕လက္ခ်က္လဲ သြားမေမးနဲ႕။
ဦးရာလူလိမ္ၾက၏။ဘယ္သူ
ကမွ အမွန္မေျဖ။ သူ႕တို႕ေျဖတာက
``ဖန္ခြက္ ဘယ္သူခြဲလဲ?? ´´
သား---- ညီမေလး `ႏွင့္ဟွင္း´
သမီး----ေနာန္းေနာန္ `ႏွင့္ဟွင္း´
ဆိုလိုတာက `ညီမေလးပါ´
`ကိုကို ပါ´ လို႕ဆိုခ်င္တာ။
ထား၀ယ္စကားက ``ႏွင့္ဟွင္း´´
အိမ္ေဘးက ေဒၚ၀တုတ္ကေတာ့သူ႕ကေလး
ေတြကို ဆံုးမရာမွာ လက္သံေျပာင္တယ္။
ေဘးအိမ္ေတြကေတာင္ ၀င္တားရတယ္။
``ကေလးကို သည္ေလာက္ေတာင္ ရိုက္စရာမလိုဘူး´´
ဒါကို ထား၀ယ္ေတြ...
``သယ္းမ်ိဳး /ႏွင့္ဟွင္း/ ရိုက္ဇာမ ႅိဳဟွ´´
ဤအသံုးမွာ --
ထား၀ယ္ /ႏွင့္ဟွင္း / ဟာ
ဗမာ /ေလာက္ေတာင္ / နဲ႕
အဓိပၸာယ္တူပါတယ္။
`သူ႕လက္ခ်က္ ပဲ ´ လို႕ ပိုေလးနက္ခ်င္
ရင္ ထား၀ယ္က / ႏွင့္ဟွင္း / ကိုသံုးပါတယ္။
/ႏွင့္ဟွင္း /ဘယ္ကလာ။
တကယ္က ေရွးစာေပေတြမွာပါတဲ့
/ဤသို႔ နွင္ႏွင္ /ဆိုတဲ့စကားမွာပါတဲ့
/ႏွင္ႏွင္/ ဟာ ထား၀ယ္ စကား /ႏွင့္ဟွင္း/
နဲ႕ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။
|| ဤသို႕ႏွင္ႏွင္
|| ဤမွ်ေလာက္
|| ဤကဲ့သို႕အလား -- ဆိုတဲ့ ႏႈိုင္းယွဥ္တဲ့
အေနနဲ႔သံုးတာျဖစ္တယ္။
/အယ္မ်ဳိး ႏွင့္ဟွင္း/ ရိုက္စရာမလို ဆိုရာမွာ
/ဤကဲ့သို႕/ ဤမွ်ေလာက္/ ရိုက္စရာမလို
လို႔ဆိုလိုျခင္းျဖစ္တယ္။
|ႏွင္ႏွင္| ဆိုတဲ့ အသံကို ျမန္ျမန္ဆိုရင္
|ႏွင္ဟွင္|ဆိုျပီး ၀ိုးတ၀ါးအသံျဖစ္ေပၚ
ေပါင္းစပ္သြားပါတယ္။
ဥပမာ *သားသား (သားဟွား)
* ထသြား ( ထ ဟွား )
*ဖစုသား (ဖစုဟွား`ဝါး´)
ေရွ႕အသံက ေနာက္အသံကို
ပူးသြားတာပဲျဖစ္တယ္။
|ႏွင့္ဟွင္း| ကို |ညွင့္ဟင္း |ဆိုျပီးလည္း
ေျပာပါေသးတယ္။ ဒါက ရြာအလိုက္ အကြဲအလြဲေလးေတြရွိပါတယ္။ ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္းေတာင္
ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးေျပာခ်င္သလိုေျပာပါတယ္။
/န/ နဲ႕ /ည / အသံဟာ ဆက္ႏႊယ္မႈရွိတယ္။
/ new / ကို အေမရိကန္က/ ႏူး /လို႕
အသံထြက္ျပီး ျဗိတိန္က /ညဴးး /လို႕
အသံထြက္တယ္။/ ယပစ္ -- ် /အသံ ၀င္သြားရင္[ န ]အသံ
ဟာ[ ည]အသံေျပာင္းသြားပါတယ္။
numerous / nju:mခrခs/
/ nu:mခrခs/
new/ nju:/
/ nu:/
ဒါေၾကာင့္ | ႏွင့္ဟွင္း |ကေန |ညွင့္ဟင္း|
ျဖစ္လာတာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာမရွိပါဘူး။
ဘယ္လိုေရးမလဲ။
``ျမန္မာစာကို မွီျပီး ေရးပါ့မယ္။´´
ျမန္မာ = ႏွင္ႏွင္
ထား၀ယ္ = ႏွင့္ ဟွင္း
= ညွင့္ ဟွင္း
ျမန္မာ |ႏွင္ႏွင္ |ကို အေျခခံတဲ့အတြက္
ထား၀ယ္ |နွင့္ဟွင္း | [နွင့္] [ င္] ကိုသံုးတယ္
×|ႏွစ္ဟွင္း|× × [ႏွစ္]× [စ္] မသံုးသင့္ပါ။
|ႏွစ္ဟွင္း |ေရးရင္ မရလားဆိုေတာ့
ရတယ္။ ဗမာေတြမွာ [ စ္] [င္ ] အသံကြဲ
တယ္။ ကိုယ္တို႕ ထား၀ယ္ေတြ အသံမကြဲ။
(မွတ္ခ်က္။ ။ ကြဲတဲ့ထား၀ယ္ရွိႏိုင္ပါတယ္။)
အသံတူတာ ကြဲတာအပထား။ ဗမာ|နွင္ႏွင္|
ကို မွီျပီး ေရးတဲ့အတြက္ |ႏွင့္ဟွင္း |သာေရး
သင့္ပါတယ္။
ဗမာ = ႏွင္ႏွင္
ထား၀ယ္= ႏွင့္ဟွင္း
= ညွင့္ဟွင္း
လို႕ အကၡရာဖလွယ္သင့္ပါတယ္။

ျမဳပ္ေနေသာ စကားလံုး
`` ဟွ ´´

ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္(၁၇)
**********************
ဒီစကားေလးကို ထား၀ယ္လိုေျပာၾကည့္ပါ။
||ေတာ `က´ လာ
||ရွမ္း `က´ လာ
||အိမ္ `က´ လာ
ထား၀ယ္လိုနဲ႕....
||ေတာ `၀´ လာ
||ရွမ္း `ဟွ´ လာ
||အီ `ရ´ လာ
ျမန္မာစကား [ က ] တစ္လံုးကို ထား၀ယ္အ
သံနဲ႕ေျပာရာမွာ သံုးမ်ိဳးထက္မက ေျပာင္းေန
တာေတြ႕ရပါလိမ့္။/၀/ ျဖစ္လိုက္ / ရ/ျဖစ္
လိုက္ /ဟွ/ ျဖစ္လိုက္။
တကယ္က ဒီလိုအသံအေျပာင္းအလဲျဖစ္တာ
သိပ္ေတာ့မဆန္းလွဘူး။ ဗမာေရာ အဂၤလိပ္
ပါ ၊ တျခား ဘာသာစကားေတြမွာလည္း
ဒုနဲ႕ေဒး။
အဂၤလိပ္စကား.....
||get off ( ဂက္ ေဒါ့ - ဖ္)
||get in ( ဂက္ ဒင္ - န္ )
||get out ( ဂက္ ေဒါက္ - တ္)
||not at all ( ေနာ့ ထက္ ေထာ - လ္)
ျမန္မာစကားမွာဆိုရင္ ...
||တစ္က်ပ္ ( တ ဂ်ပ္ )
||ႏွစ္က်ပ္ ( ႏွစ္ က်ပ္)
တကယ္က ပါးစပ္ရဲ႕ အာ၊လွ်ာအေနအ
ထား ၊အေရွ႕အသံအေနအထားေၾကာင့္
အသံေျပာင္းသြားတာပါ။
ဒါကို open junctured , closed junctured
လို႕ရည္ညႊန္းေလ့ရွိတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ``အေရးဘာသာစကား´´ ဟာ
`အေျပာဘာသာစကား´နဲ႕ထပ္တူညီဖို႕
ဆိုတာလံုး၀လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။လံုး၀မျဖစ္ႏိုင္တာၾကီးကို စြတ္အတင္း လိုက္တူေအာင္လုပ္ရင္ရူးသြား
ႏိုင္တယ္။
``အေရးကို ညွိဖတ္၊ ျပင္ဖတ္ ။
ဒါကိုပဲစာေပ လို႕ေျပာတာ။´´
ဒါေၾကာင့္ ..
ဗမာ စကား......
||ေတာ `က´ လာ
||ရွမ္း `က´ လာ
||အိမ္ `က´ လာ ..... ဆိုတဲ့စကားမွာ
[ က ] ဟာ ေနရာကိုျပျခင္း
ဆိုတဲ့အနက္တူပါတယ္။
ထား၀ယ္ စကား..
|| ေတာ `ဟွ´ လာ ( ေတာ ၀ လာ)
||ရွမ္း `ဟွ´ လာ
||အီ `ဟွ´ လာ ( အီရလာ )
လို႕ [ ဟွ ] တစ္လံုးကို ဂ်ိဳကာ လုပ္ျပီးေရးႏိုင္ပါတယ္။
အသံတူလို႕ေရးတာမဟုတ္ပါဘူး။
{ေ၀၀ါးေနတဲ့အသံကို ကိုယ္စားျပဳရံုေလးပါ။}
ေနာက္အသံုးတစ္ခုက
** ျမဳပ္ေနတဲ့ စကားလံုး**
ကို ေဖာ္ဖို႕အတြက္[ ဟွ ]ကို အစားထိုး သံုးႏိုင္တယ္။
*ကိုင္ထား /ကိုင္ဟွား(ရား)/
*ထားထား /ထားဟွား/
*ယူသြား /ယူဟွား/
*ခ်ီထား /ခီဟွား(ရား)/
*သားသား /သားဟွား/
*ဖစုသား /ဖစုဟွား (ဝါး)/
ဒါေၾကာင့္ ထား၀ယ္စကားအသံကို စာအျဖစ္
ပံုေဖာ္ရာမွာ (ဟ)သံအျပင္း အတြက္သာမ
က ၊ ျမဳပ္ေနတဲ့ ငုပ္သြားတဲ့ ေ၀၀ါးအသံ
ေတြအတြက္ပါ /ဟွ /ကို လြယ္လြယ္ကူကူ
သံုးႏိုင္ပါတယ္။
၁။ ရ`ဟွယ္´ ( ရတယ္)
၂။ ထား`ဟွား´ (ထားထား)
ယူ`ဟွား´ (ယူသြား)
အလြယ္ဆံုးမွတ္ဖို႕ကေတာ့ ပါးစပ္ထဲမွာေ၀
၀ါးေနတဲ့အသံဆိုရင္ [ ဟွ ] သာ ေရးလိုက္။
ရဟွယ္ရွင္~ ျမဟွ ~ လာဟွန္း ~ ဆိုးဟွိ ~

ေရ [ ေငါက္ ] ေခါန္း [ ေငါင့္ ]
ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္(၁၈)
****************************

ထား၀ယ္စကား ကို စာအျဖစ္ပံုေဖာ္ရာမွာ
ျမန္မာစာ ကို အေျခခံရင္ သက္ေတာင့္သက္
သာေရးလို႔ရတယ္။
ဒီမွာ ျမန္မာ ထား၀ယ္ ေရာသမေမႊ။
/ခြဲထား/
ျမန္မာစာမွာ အသံတူေၾကာင္းကြဲေလးေတြ
ရွိတယ္။ အေရးတူမယ္ အနက္ကြဲမယ္။
အနက္ကြဲမယ္ အေရးတူမယ္ ။
အဂၤလိပ္
မွာလည္းရွိတယ္။
/buy / ; /by / အေရးကြဲ အသံထြက္
တူတယ္။
/present / လက္ေဆာင္/
/present/ စီစဥ္တင္ဆက္သည္။/
အေရးတူ၊ အနက္ကြဲ၊အသံထြက္ကြဲ။
အခု ထား၀ယ္စကားမွာလည္း အသံတူ
ေၾကာင္းကြဲေလးေတြရွိတယ္။
ဥပမာတစ္ခ်ိဳ႕......
||ေရ [ငုပ္ ] ေခါင္း [ ငံု႕ ]
||ေရ [ေငါက္ ] ေခါန္း [ ေငါင့္ ]
||ေရ [ စုပ္ ] [ စံုး] စံုးျမဳပ္
||ေရ [ေစာက္ ] [ေစာင့္]ေစာင့္ေမႅာက္
|| ၾကိဳး [ တုပ္ ] [ တံု႕ ] ျပန္
|| ျကိဳး [ ေတာက္ ] [ ေတာင့္ ]ျပန္
|| အလုပ္ [ လုပ္ ] [ လံု႕ ] လစိုက္
|| ေလာက္[ေလာက္] [ေလာင့္]လစိုက္
||လက္ [ သုပ္ ] [ သံု႕ ] ပန္း
||လတ္ [ ေသာက္ ] [ ေသာင့္ ] ပန္း
|| ဖံုး [ အုပ္ ] မိုး [ အုံ႕ ]
||ေဖာင္း[ေအာက္] မိုး [ေအာင့္ ]
|| [ က်ံဳ႕ ] ၀င္
|| [ေက်ာင့္]၀မ္
||အထည္ [ခ်ဳပ္] မိတၱဴ [ခ်ံဳ႕]
|| ထည္[ေခ်ာက္] မိတၱဴ [ေခ်ာင့္]
|| လူ [ ရႈပ္ ] [ ရႈံ႕ ] ခ်
|| လူ [ ေရွာက္ ] [ ေရွာင့္ ] ခ ႅ
|| [ လႈပ္ ]ရွား [ လႈံ႕ ]ေဆာ္
|| [ ေလွာက္ ]ရွား [ ေလွာင့္ ] ေဆာ္
ကီးပြိဳင့္ကေတာ့ ...
[ --ု ပ္ ] = [ ေ-- ာက္ ]

[ --ုံ ႕ ] = [ ေ -- ာ င့္ ]
တကယ္ေတာ့ (ေသးေသးတင္) ဆိုတာ
[ မ္ ] နဲ႕ ဆင္ဆင္ အလဲအလွယ္သံုးတဲ့
စကားလံုး။ေရွးက.....
|| က်ံ က်ံ႕ က်ံး
|| က်မ္ က်မ့္ က်မ္း ..
..ေရးထံုးရွိခဲ့တယ္။
ဒါေၾကာင့့္ ျမန္မာစာလံုးေပါင္းေတြမွာ
( ေသးေသးတင္)နဲ႕ ေပါင္းတဲ့ စာလံုး
အမ်ားစုကို [ မ္ ] နဲ႕ မေတြ႕ရပါဘူး။
ဒီလိုပဲ [ မ္ ] နဲ႕ ေပါင္းတဲ့ စာလံုးေပါင္းေတြ
ကို [ေသးေသးတင္] နဲ႕ ေတြ႕ရခဲတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ထား၀ယ္ ခြဲထား အသံတူ
ေၾကာင္းကြဲေရးဖို႕ ျမန္မာစာသတ္ပံု
ၾကည့္ရပါ့မယ္။
သိပ္မခက္ပါဘူး။
[ ပ္ ] နဲ႕ [ မ္ ] ႏွစ္လံုးသိရင္ ရျပီ။
[ေသးေသးတင္] ဆိုတာ[ မ္ ]လို႔ပဲ
သေဘာထားလိုက္။
[ ပ္ ] ရဲ႕ အေပၚၾကည့္ [ က္ ] ။
[ မ္ ] ရဲ႕ အေပၚၾကည့္ [ င္ ] ။
ဒါဆို ထား၀ယ္ခြဲထား သံတူေၾကာင္းကြဲ
ေရးလို႕ရျပီ။
ေရ [ ငုပ္ ] ေခါင္း [ ငံု႕ ]
ေရ [ေငါက္ ] ေခါန္း [ေငါင့္ ]
ထား၀ယ္စာေရးဖို႕.....
၁။သူငယ္တန္း ျမန္မာဖတ္စာ
၂။ ပထမတန္း ျမန္မာဖတ္စာ
၃။ ျမန္မာစာလံုးေပါင္း သတ္ပံု
ျပန္ၾကည့္ဖို႕လိုပါေၾကာင္း....

hybrid နွစ္မ်ိဳးစပ္
/အနက္စြဲ/ //အသံစြဲ//
ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္(18)
*****************************
ဒါက ဗမာစာ `အေရး´နဲ႔`အသံထြက္´။
/ကစား/ //ဂဇား//
/သကၤန္း/ //သင္ဂန္း//
/လူဆိုး/ //လူဇိုး//
/လူစား/ //လူဇား//
/လူစိမ္း/ //လူဇိမ္း//
/တုတ္/ //ဒုတ္//
/သံတိုင္/ //သံဒိုင္//
/ၾကမ္းပိုး/ //ဂ်ဗိုး//
/ၾကမ္းျပင္/ //ၾကမ္းျဗင္//
ဗမာစာ တီထြင္သူေတြကေတာ့ ျပတ္တယ္။
/ အေရး/အတြက္..
[ အနက္စြဲ ] ပဲ ယူတယ္။
×[ အသံစြဲ ] × ကို ပယ္တယ္။
အနက္စဲြ အသံစြဲ
^ ^
^ ^
^ ^
[က ] [ ဂ ] မွာ /က/ ယူ
[ စ ] [ ဇ ] မွာ / စ / ယူ
[တ ] [ ဒ ] မွာ /တ / ယူ
[ ပ ] [ ဗ ] မွာ / ပ / ယူ
ထား၀ယ္စကားကို ေရးရာမွာ
ဘယ္လိုယူမလဲ။
[hibrid] [ ႏွစ္မ်ိဳးစပ္] ယူမယ္ဗ်ာ။
/အနက္စြဲ/ လည္းယူမယ္။
/အသံစြဲ / လည္း ယူမယ္။
နွစ္ခုလံုး လက္ခံသင့္တယ္။
အနက္စဲြ အသံစြဲ
^ ^
^ ^
^ ^
[က ] [ ဂ ]
[ စ ] [ ဇ ]
[တ ] [ ဒ ]
[ ပ ] [ ဗ ]

ဗမာစကားရဲ႕ေလာင္းရိပ္ၾကီးတဲ့အတြက္
/အနက္စြဲ/ ကိုပစ္ဖို႕မလြယ္ဘူး။ႏွစ္ဖက္ခြျပီး
ေရးၾကည့္ခ်င္တယ္။
[ က ] [ ဂ ]
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´
၁။ /ငယ္ခ်င္း/
၂။ //ငယ္ဂ်င္း//
ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး လက္ခံထိုက္ပါတယ္။
/ငယ္ဃ်င္း/ လို႔ / ဃ / စတုတၴအကၡရာ
မသံုးသင့္။
/လူၾကီး/ ကို /လူဂီး/ လို႕အသံထြက္ေပမယ့္
/ၾကီး/တယ္ ကို /ကီးဟွယ္/ လို႕ /က/ အသံ
ထြက္တယ္။ဒါေၾကာင့္ ...
/လူကီး/
//လူဂီး//
....ႏွစ္မ်ိဳးလံုးလက္ခံထိုက္တယ္။
ဒါေပမယ့္ /ကီးဇ/ ကို ×ဂီးဇ× လို႕
×ဂီး× အသံ နဲ႕ အစားထိုးလို႕မရ။
[ စ ] [ ဇ ]
´´´´´´´´´´´´´´´´´´
၁။ /စားစို႔/
၂။ //စားဇို႔//
/စားစို႕/ လို႕ ျမန္မာအတိုင္း အနက္စြဲေရး
ႏိုင္တယ္။
/စားဇို႕/လို႕ အသံထြက္အတိုင္းလည္း
ေရးႏိုင္တယ္။
/စားစ်ိဳ႕ /လို႔ /စ် /စတုတၴအကၡရာမသံုးသင့္။
ဒါေပမယ့္ /စားမယ္/ ကို
×ဇားမယ္× ေရးလို႕မရ။
[ ပ ] [ဗ]
´´´´´´´´´´´´´´´´
/ၾကမ္းပိုး/
//ၾကမ္းဗိုး//
/ၾကမ္းပိုး/ လို႕ ျမန္မာအတိုင္းအနက္စြဲ
ေရးႏိုင္တယ္။
/ၾကမ္းဗိုး/ လို႕ ေရးခ်င္လည္း ေရးႏိုင္တယ္။
/ဘ/ စတုတၴအကၡရာ မသံုးသင့္။
/ပိုးကိုက္/မွာ /ပိုး/ ကို ×ဗိုးကိုက္×လို႕ေရး
လို႕မရ။
[တ] [ ဒ ]
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´
/သံတိုင္/
//သံဒိုင္//
/သံတိုင္/ လို႕ အနက္စြဲ ေရးႏိုင္တယ္။
/သံဒိုင္/ လို႕ အသံစြဲလည္း ေရးႏိုင္တယ္။
/သံဓိုင္ / လို႔ /ဓ/ စတုတၴအကၡရာမသံုးသင့္။
/တိုင္စာ/ /တိုင္ဇာ/ ေရးႏိုင္တယ္။
×ဒိုင္ဇာ× လို႕ /တိုင္/ ကို ×ဒိုင္×နဲ႕အစား
ထိုးလို႕မရ။
ဒါေၾကာင့္ ..
/က/ / ဂ / ×ဃ× ပယ္
/ စ / / ဇ / ×စ်× ပယ္
/ တ / / ဒ / ×ဓ× ပယ္
/ ပ / / ဗ / ×ဘ× ပယ္
..ႏွစ္မ်ိဳးလံုး ဖက္စပ္သံုးႏိုင္
ပါတယ္။
/သြားစို႕/ ....
....... ဆိုတဲ့စကားကိုေရးရာမွာ
ျမန္မာစာရဲ႕ ၾသဇာေၾကာင့္
/စို႕ / ကို / ဇို႕ /လို႕ ျပင္မေရးဘဲနဲ႕ေတာင္
ရႏိုင္တယ္။မ်က္စိက ယဥ္ပါးျပီးသား
ျဖစ္ေနတာကိုး။
မ်က္စိယဉ္ပါး ဖတ္ရလြယ္ကူျခင္း
ဟာလည္း အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္
တစ္ခ်က္ျဖစ္တယ္။
ေရွးဗမာေတြ အနက္စြဲဦးစားေပးေရး
ၾကမယ္လို႔ သတ္မွတ္က်င့္သံုးေပမယ့္
အသံစြဲ ေရးသူေတြရွိလာတာေၾကာင့္
ဗမာစာမွာ တတိယအကၡရာ စတုတၴ
အကၡရာတို႔ တြင္က်ယ္လာေၾကာင္း
ေက်ာ္ေအာင္စံထားဆရာေတာ္ႀကီး
မိန္႔ၾကားဖူးတယ္။
(ေဝါဟာရတၴပကာသနီ ရႈ )
့hybrid ႏွစ္မ်ိဳးစပ္
[အနက္စြဲ] [ အသံစြဲ ] ႏွစ္မ်ိဳးလံုး သံုး
ျပီး စိတ္လက္ေပါ့ပါးစြာနဲ႕ ေရးစမ္း
ၾကည့္ပါ။
ေရးရ အဆင္ေျပရင္ သံုးၾကည့္ပါ။
သေဘာမက်ရင္လည္း ပယ္ပါ။
သူငယ္တန္း ျမန္မာဖတ္စာ၊
ပထမတန္း ျမန္မာဖတ္စာေတာ့
ေက်ဖို႔လိုပါမယ္။
*ဆရာၾကီး အဆင့္မ်ားေက်ာ္ဖတ္ရန္။*
အကိုး...
..ေဝါဟာရတၴပကာသနီ

||ထား၀ယ္စကားစစ္စစ္အတြက္
သရ/အသတ္||
ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္(၁၉)
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´
ျမန္မာစကားနဲ႔ အနက္မေဖာ္နိုင္တဲ့စကား
ကိုသာ ဆိုလိုတယ္။ ၅% မျပည့္ပါဘူး။
ထား၀ယ္စကားစစ္စစ္ကိုေရးဖို႔အတြက္
အသံ`လို´တာထက္ `ပို´တာက မ်ား
ေနတယ္။
(သရ ၊ဗ်ည္း ၊အသတ္) ေတြ
ပိုေနပါတယ္။ထား၀ယ္အတြက္
အသံတူေတြ ထပ္ေနပါတယ္။
/ပိုတာ ကို စနစ္တက်ျဖဳတ္လိုက္။/
``ဦးစားေပး(၁)´´
´´´´´´´´´´´´´´´´´´
မူရင္း `သရ´ နဲ႔ ေရး။
``ဦးစားေပး(၂)´´
´´´´´´´´´´´´´´´´
သရ မွာမရွိရင္ `အသတ္´မွာရွာ။
[ က္ ]
[ စ္ ]
[ တ္ ]
[ န္ ]
..(အသတ္ ၄ လံုး)ကို စြဲၿမဲသံုး။
ေျပးမလြတ္ပါဘူး။
ထား၀ယ္စကားေရးဖို႔ လံုေလာက္
တာ ဟိုဖက္ကမ္းလြန္ပါေသးတယ္။
၁။အ အာ အား
´´´´´´´´´´´´´´´
{}ျမန္မာစာေရးထံုးႏွင့္ မွားစရာမရွိပါ။
အတူတူ။
၂။အိ အီ အီး
´´´´´´´´´´´´´´´
[]`ဒိ´သယ္မ (၀မ္းဆြဲ..ကေလးေမြးေပးသူ
လက္သည္)
[]`အီ´တတ္ (မဂၤလာေဆာင္)
[] `ဇီး´ဗႅစ္ (ဗြက္)
``အိ အီ အီး´´ ရွိျပီးျဖစ္တဲ့အတြက္
×{အည္ အည့္ အည္း}× ကို ေခါင္းစားခံစဥ္းစားစရာမလို။
×{အည့္ အည္ အည္း}× ပယ္။
၃။အု အူ အူး
´´´´´´´´´´´´´´´´
{} ျမန္မာစာႏွင့္ မွားစရာလိုး၀မရွိ။
အတူတူ။
၄။ ေအ ေအ့ ေအး
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´
{}ျမန္မာစာေရးထံုးႏွင့္ မွားႏိုင္သည္။
[]`ေခႅး´ပႅန္းဗႅန္း
[]`ေက်း´သန္း
×က်ိမ္းသန္း× ေရးစရာမလို။
``ေအ ေအ့ ေအး ´´ သရကို ဦးစားေပး
ေရြးခ်ယ္ရင္ က်န္တာ စဥ္းစားစရာမလို။
{အိန္ အိန္႕ အိန္း
အိမ္ အိမ့္ အိမ္း
အိတ္
အိပ္}

၅။ အဲ အက္ အယ္
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´
{} `အဲ´ `အယ္´ က ျမန္မာ နဲ႕ ထား၀ယ္
အသံမွားစရာမရွိ။အတူတူ။
{}`အက္´ `အဲ့´ `အယ့္´ မွားႏိုင္တယ္။
/ က္ / ကို ေရြးျခင္းျဖင့္ က်န္တာပယ္လို႕
ရတယ္။
[]ဗက္(ဆိတ္)
×{အဲ့/အယ့္} ×ပယ္

၆။ ေအာ ေအာ့ ေအာ္
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´
``ေအာ ေအာ္ ´´ ျမန္မာ ထား၀ယ္ မွား
စရာမရွိ။အတူတူ။
/ ေအာ့ / အြတ္
အြပ္
အြန္႕
အြမ့္
အြံ႕}
.. ကေတာ ့မွား ႏိုင္။
`ေအာ့သရ´ ကို ဦးစားေပးေရြးခ်ယ္ျခင္း
ျဖင့္က်န္တာ ပယ္။
[]ေတာ့တီး
[]မုိေရွာ့၀မ့္
[]ေအာ့ အက္
[]ေရွာ့ေရွာ့ေၾက
မွတ္ခ်က္။ ။ `ေအာ့´ ႏွင့္ `အြတ္´ အသံကြဲျပား
စြာၾကားတဲ့ ထား၀ယ္မ်ား မိမိၾကိဳက္ႏွစ္သက္
ရာေရြးပါေလ။


× { အြတ္
အြပ္
အြန္႕
အြမ့္
အြံ႕}×>>>ပယ္

၇။ အံ အတ္ အန္း
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´
/ အံ /သရ ကိုဦးစားေပးခ်င္တယ္။
[]ဂံဇား
[]စံ
[ တ္ ]
´´´´´
/တ္/ က တကယ့္ဆရာၾကီးအသတ္။
သူ႕ကိုယူမယ္။က်န္တာပယ္။
[]အတ္ဇား
[]ဗ်တ္စာ
[]ခ်တ္ေခ်ာင္း
[ န္း ]
´´´´´
/ န္ /က ေရွးဘက္စံုသံုးအသတ္။
[]အန္းေဗာင္း
[]ဟန္းခ ႅာ/ဖ ႅာ

×{ အမ္း }× ပယ္မယ္။

× { အံ့
အန္ အန္႔
အမ္ အမ့္ အမ္း}×
၈။ အို အို႕ အိုး
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´
[]ငိုရွဉ္( စားစရာအခ်ဉ္တမ်ိဳး)
[]ဟန္းဗ်ိဳး(ဟင္းခတ္)
[]ဗ်ိဳးဇာ ( အျမည္း)
[]ဗ်ိဳး ( မယားငယ္ လင္ငယ္
ရည္စား စသူတို႕ကို ေငြေၾကး
ပစၥည္းမ်ား ေပးကမ္းမႈကိုရည္ညႊန္း)

×{ အံု အံု႕ အံုး
အုန္ အုန္႕ အုန္း
အုမ္ အုမ့္ အုမ္း
အုတ္
အုပ္}× >>>>>>>ပယ္

[ ေအာက္ ]
´´´´´´´´´´´´´
[]ေဗာက္ဆီး
[]ေဗာက္ဖတ္ေဆးလိ
[]ေဗာက္ဆိေဗာက္ဆာ
×ေအာင့္×ပယ္
[ အိုက္ ]
´´´´´´´´´´
[]ဒိုက္ဇ
×အိုင့္×ပယ္
[ အစ္ ]
´´´´´´´´
×အင့္×ပယ္
[]ရွစ္ကႅစ္သီး
[]ဒစ္သား
မွတ္ခ်က္ ။ ။ စာလံုးေပါင္းကိုသာ
ေဆြးေနြးျခင္းျဖစ္သည္။ေဒသကြဲ
အသံမ်ားကို မရည္ၫႊန္းပါ။

||ကႅိ ုးထိုး ကန္းထမ္း||
||ကႅိ ုးထိုး ကႅန္းထမ္း||
ျမန္မာစကားနဲ႕ အနက္ေဖာ္လို႕
ရ / မရ
ထား၀ယ္စကားလြယ္လြယ္ေရးမယ္(၂၀)
**********************

ထား၀ယ္စကား နဲ႕ပတ္သက္ျပီး အေျပာမ်ား
တဲ့အထဲမွာ `ထား၀ယ္စကားစစ္စစ္´ဆိုတာ
အျမဲပါတတ္တယ္။
ဥပမာေလးေတြၾကည့္ရေအာင္ပါ။
ဂံဇား၊ အန္းေဗာင္း၊ ဇင္းသီး၊ အီးခၽြန္ဟွား၊
စတဲ့ ထား၀ယ္စကားစစ္စစ္ေတြ ဟာ
ျမန္မာစကားနဲ႔ အနက္ေဖာ္လို႔မရပါဘူး။
ဒါက/သီးျခားထား၀ယ္စကားစစ္စစ္။/
ျမန္မာစကားနဲ႔ အနက္ေဖာ္နိုင္တဲ့ထား၀ယ္
စကား ထား၀ယ္အီဒီယမ္ အခ်ိဳ႕ရွိတယ္။
|| ၀န္းဂီးရွစ္ပႅဲ ||
•• ၀န္း (၀မ္းဗိုက္)
•• ဂီး (ကီး...ၾကီး)
•• ရွစ္ (ခ်က္)
•• ပႅဲ ( ျပဲ)
/၀မ္းဗိုက္ၾကီးျပီး ခ်က္ျပဲ /လို႕ဆိုလိုတယ္။
မေတာ္မေရာ္ အလြန္အၾကဴးစားတဲ့အခါ
ေျပာတဲ့ ထား၀ယ္အီဒီယမ္။ ထား၀ယ္စကား
စစ္စစ္။ဒါေပမယ့္ ျမန္မာစကားနဲ႕ ဆက္ႏႊယ္
တယ္။
|| ရွင္ဂီးအီ || (နတ္ကြန္း)
•• ရွင္
•• ဂီး(ၾကီး)
•• အီ(အိမ္)
/ရွင္ၾကီးေနတဲ့အိမ္/ လို႔ဆိုလိုတယ္။
`အနက္တူ´ျပီး `စကားေျပာဟန္ကြဲ´တဲ့
ထား၀ယ္စကားသီးသန္႕။ ျမန္မာစကား အနက္ေပၚတယ္။
|| လပ္ဆစ္ဖ ႅပ္||
•• လပ္( လွ်ပ္)
•• ဆစ္ ( စစ္ )
•• ဖ ႅပ္ ( ဖ်ပ္ )
`လွ်ပ္စစ္ဖ်ပ္´ ခနဲ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အနက္။
ထား၀ယ္ (လပ္ဆစ္ဖႅပ္)
ဗမာ = လွ်ပ္စီးလက္
ျမန္မာစကားနဲ႕ အနက္ေဖာ္ႏိုင္တယ္။
|| ကႅိဳးထိုး ကန္းထမ္း||
|| ကႅိဳးထိုး ကႅန္းထမ္း||
ငက်ိဳး ထိုး ၊ငကန္း ထမ္း
•• ကႅိ ုး(က်ိဳး)
•• ထိုး
•• ကန္း
•• ထမ္း
/က်ိဳးတဲ့လူက ထိုးမယ္။ ကန္း တဲ့လူကထမ္း
မယ္/ ဆိုတဲ့အဓိပၸာယ္။ မေတာ္မေရာ္ အဆီ
အေငၚမတည့္ တာကို ရည္ညႊန္းေျပာတဲ့
ထား၀ယ္အီဒီယမ္စစ္စစ္ပါ။
/ကႅိ ုး/ လို႔ေရးမယ္။
×ကႅံ ုး × မေရး
×ကႅ ုန္း× မေရး
×ကႅ ုမ္း× မေရး
/ထိုး/ လို႔ေရးမယ္။
×ထံုး× မေရး
×ထုန္း× မေရး
×ထုမ္း× မေရး
/ကန္း/ လို႔ေရးမယ္
×ကမ္း× မေရး( ကမ္း=ကမ္းေျခ
=ကမ္းနား)
/ထမ္း/ လို႔ေရးမယ္။
× ထန္း× မေရး။ ( ထန္း=ထန္းပင္)
ထား၀ယ္စကား သီးျခားျဖစ္ေပမယ့္
ျမန္မာအနက္ ေဖာ္ႏို္င္တဲ့ စကားေတြကို
ျမန္မာေရးထံုးအတိုင္း လြယ္လြယ္ေရးႏိုင္ပါ
တယ္။
/ကႅိ ုးထိုး ကန္းထမ္း/ေရးဖို႔
~~ခ်ည္တဲ့ /ႀကိဳး /လား
~~ေျခလက္ /က်ိဳး/ လား
~ဟိုသည္/ထိုး/လက္ေ၀ွ႔ /ထိုး/တာလား
~ဘိလပ္ေျမ /ထံုး/ မႈန္႔ လား
~~မ်က္စိ /ကန္း/ တာလား
~~ /ကမ္း/ေျခ လား
/က်ိဳး/ ႀကိဳး/
/ထိုး / ထံုး/
/ကန္း/ ကမ္း/
/ထမ္း / ထန္း/
စာလံုးေပါင္း သတ္ပံုေရးတတ္
ရပါမယ္။
ျမန္မာစာ မေရးတတ္ရင္ ထား၀ယ္
စာဆိုတာ ဘယ္လိုေရးမတုန္း။
ထား၀ယ္စာေပေပၚထြန္းဖို႔
ျမန္မာစာ ေလ့လာစို႔။

/ေကာန္း ဇ /
/ကြန္း ဇ /
ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္(၂၁)
*******************************
....
ရာဇကုမာရ္ ေက်ာက္စာပါ
"ေအာသရ " ေရးထံုးကို ဖတ္ၾကည့္ပါဦး။
| `ေလာန္ ´လိမ္ ျဗီရကာ |
| `လြန္´ ေလ ျပီးရကား|
|`ေက်ာန္´ သံုေရြာဟ္ |
| `ကၽြန္´ သံုးရြာ |
|ရိယ္ `ေသာန္´ ဧအ္ |
|ေရ `သြန္း´ ၏။|
|ကူပုရွာ `ေလွာတ္´ |
|ဂူဘုရား `လႊတ္´ |
|အီရႈယ္အ `ေထာတ္´ မူေသာ |
| ဤေရႊအ `ထြတ္´ မူေသာ |
■ /ေအာသရ/ ကေန /၀ဆြဲ/
ကိုေျပာင္းတယ္။
|ႏြာ ၁၀ ဟ်န္ ကၽြန္ ၁၀|
|ႏြား ၁၀ ယွဥ္း ကၽြန္ ၁၀|
[၄၄၃] {ေတာင္ခ..၆}
|ကၽြာန္ |
[၅၆၃] { သင္ၾကီးေညာင္..၁၉}
■ ႏွစ္မ်ိဳးစပ္ေရးတယ္။
[ေအာ + ---ြ ]
|ငါလႊတ္ေသာ `ေကၽြာန္´ တိုင့္ကို၀္|
|ငါလႊတ္ ေသာ `ကၽြန္ ´ တို႕ကို|
[၄၈၂.]. {သင္ၾကီးင..၁၇}
|မ်က္ေမွာက္ကင္ကာ`ကႅ ြတ္´ခ ႅ်င္ရကား|
|မ်က္ေမွာက္ကကၤာ `ကၽြတ္´ခ်င္ရကား|
[၆၁၀] {အေစာၾကြမ္း ..၃ }
ပုဂံေခတ္ဦး ရာဇကုမာရ္ ေက်ာက္စာ
/ေအာသရ/ ေရးထံုးကို ဒီေန႔ထက္ထိ
ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြ ဆက္သုးံ
ေနတာ ျငင္းမရ။
■ ဒီေန႔ေခတ္ ပါဠိဖတ္နည္း။
ေပါတၳက = `ေပါတ္´ ထက
= `ပြတ္´ ထက
ကေရာႏ ၱိ = က `ေရာန္´ တိ
= က `ရြန္´ တိ

ဒါေၾကာင့္ ....
■ [[ ေ---ာ = ---ြ ]]

ပထမတန္း စာျပန္ဖတ္မယ္။
|| ဇြန္ပန္းရံုအနီး
|| လွည္းဘီးႏြံထဲ ကၽြံေနသည္။
|| ကူ၍တြန္းေပးၾကပါ။
|| ေလးလြန္း၍ မတြန္းႏိုင္ဘူးလား
|| ျပိဳင္တူတြန္းလွ်င္ ေရြ႕ႏိုင္ပါသည္။
|| သီတင္းကၽြတ္ျပီ
|| မိုးေလကင္းလြတ္ေတာ့မည္
|| မီးပံုးပ်ံ လႊတ္ၾကရေအာင္
|| မီးစာကို ေရနံဆြတ္ထားပါ။
|| မႈိင္း၀မွ လႊတ္ပါ။
/ --ြန္ /--ြန္း/ --ြတ္/ --ြပ္ /အသံေတြမွာ
ပါတဲ့/ --ြ / `၀ဆြဲ´ ကို ေရွးက/ ေအာသရ/
နဲ႕ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ တစ္ခု သတိထားရမွာက
ယေန႕ေခတ္[ /၀ဆြဲ / `န္ ´`မ္´ `တ္´`ပ္´ ]
အသံဟာ ေရွး /ေအာသရ/ အသံ
နဲ႕ တူမတူ ကိုဆိုလိုျခင္းမဟုတ္ပါ။
■ အသံ.. တူခ်င္လည္း တူမယ္။
..မတူခ်င္လည္း မတူဘူး။
ေရးထံုးေျပာင္းတာကို ဆို
လိုတာပါ။
/ေအာန္/ နဲ႕ /အြန္/ မတူဘူးေျပာၾကတဲ့
လူအမ်ားစုက ဆရာ ဦးေမာင္ေလးတင့္ရဲ႕
ထား၀ယ္ေဒသိယစကား စာအုပ္ကို ကိုး
ကားျပီးေျပာတာ မ်ားတယ္။
ျမန္မာ /ေထာင္/ကို. ထား၀ယ္/ေထာန္/
ျမန္မာ .ထြန္/ ထား၀ယ္ /ထြန္/
/ေထာန္ / နဲ႔ /ထြန္/
ဆိုတဲ့ အသံ ႏွစ္သံ မတူဘူး ဆိုတာပါ။
ဒီေနရာမွာ ထား၀ယ္သားအခ်င္းခ်င္း အၾကား
မတူၾကပါဘူး။ ေနရာကြဲပါတယ္။။
ဆရာေမာင္ေလးတင့္ရဲ႕အေျပာအရ
/လယ္ထြန္ / ေထာင္သား/
/လယ္ထြန္ / ေထာန္သား/
/ေထာန္သား/ မွာေျပာတဲ့/ေထာန္/ ဟာ
/လယ္ထြန္/မွာ ေျပာတဲ့/ထြန္ / နဲ႕ အသံ
မတူဘူးလို႕ ေျပာခ်င္တာပါ။ ဒါက ဆရာ့
နားက အသံကြဲကြဲျပားျပားၾကားတာကို
ေျပာတဲ့သေဘာလို႔ယူဆတယ္။
က်ေနာ္လက္လွမ္းမီသေလာက္ေမးၾကည့္
ေတာ့ တူၾကတာမ်ားပါတယ္။
ဒါက အသံ တူမတူ ကိစၥ။
လြတ္လပ္စြာၾကားနိုင္ပါတယ္။
ဘယ္လိုေရးမလဲ။
ဗမာ /ေထာင့္/ေထာင္/ေထာင္း/
ထား၀ယ္ /ေထာန္႕/ေထာန္/ေထာန္း/
ေရးတာအကၡရာဖလွယ္တာ သိပ္သ
ဘာ၀က်၊ေရးသားထိုက္ပါတယ္။
( င္ = န္) ေျပာင္းေပးရံုေလးပါ။
ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕ေရးၾကည့္တဲ့အခါ
အမ်ားစုက မေရးတတ္တာေတြ႕ရတယ္။
ဆရာေမာင္ေလးတင့္ ေဒသိယစကားစာ
အုပ္ ဖတ္ဖူးသူေတြပဲ ေရးတတ္တာေတြ႕ရ
တယ္။
•• ကိုယ္က / ေန`ေကာန္း´ / လား
•• သူက /ေန `ကြန္း ´ဟွယ္/
•• ကိုယ္က/သယ္`ေကာန္´/ဖယ္မာႏူး။
•• သူက /သယ္ `ကြန္´ / ေမွ႕ရ။
/ေကာန္း/ ကို /ကြန္း/
/ေကာန္ / ကို /ကြန္/ လို႕ပဲေရးၾကတယ္။
ဒီလိုေရးတာလည္း လက္ခံထိုက္ပါတယ္။
/ေနေကာင္း/ ကို
/ေနေကာန္း/ လုိ႕ပဲေရးေရး
/ေနကြန္း/ လို႔ ခပ္လြယ္လြယ္လည္း
ေရးနိုင္တယ္။
××ေန ေကာ×× လို႕ေတာ့ ရုပ္ပ်က္
ဆင္းပ်က္မေရးသင့္။
×ေကာ× နဲ႕ {ကြန္း}(ေကာန္း) လံုး၀
မတူသလိုဗမာေရာ ထား၀ယ္ပါအသံ
ကြဲပါတယ္။
ေရးတတ္ရင္ /ေနေကာန္း/
မေရးတတ္ရင္ /ေနကြန္း/
/ေကာန္း/ နဲ႕ /ကြန္း/က်ေနာ့နားက မကြဲပါ။
အတူတူ။မတူသူမ်ားရွိလွ်င္ မတူ
ဟုမွတ္ပါ။အျငင္းပြားစရာမရွိ။
တစ္ခ်ိဳ႕က ၾကားသံဟု ဆိုျပန္တယ္။
ၾကားသံဆိုလည္း ၾကားသံလို႔မွတ္
နိုင္ပါတယ္။
ေရွးက ေက်ာ္ေအာင္စံထားဆရာေတာ္
ႀကီးရဲ႕ အဆိုအမိန္႔ကို နားေထာင္ၾကည့္
ဦး။
■[အဲ ] [ ေဲ ] ေရးထံုးနဲ႔ပတ္ၿပီး
ဆရာေတာ္က...
" လူျပိန္းတို႕လည္း မသိသာရွိခဲ့၏၊ သေ၀တြင္
ေနာက္ပစ္ေရးသည္မွာလည္း ျမမၼာမႈ သေ၀
ထိုးတြင္ ေနာက္ပစ္ရွိသည္မထင္။
လူျပိန္းလည္းအလြန္သိခက္အံ့သည္။
ေဲဒ၀ ေဲဒ၀ံ ဟူေသာပါဌ္ရွိ
ဟန္ကို ေထာက္၍ သေ၀တြင္ေနာက္ပစ္
ေသာ္လည္း လူျပိန္းဖတ္ႏိုင္ေအာင္ /အ /တြင္
ပင္/ေနာက္ပစ္/ေသာ္လည္း ေရးရာမွာ သင့္
အံ့သို႕ရွိ၏။´´
■ [ ဓ ]ေရးထံုးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး
ဆရာေတာ္က..
`` [ ဓ ေအာက္ ခ်ိဳက္ ]အကၡရာႏိႈက္
လည္း သံယုတ္ရွိမဲ့မထူး။
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႕သည္ ေအာက္ခ်ိဳက္
ဟူသည္ႏွင့္ေလ်ာ္စြာ ေအာက္အျပင္ကို
ညြတ္၀င္ေစလ်က္ ခ်ိဳက္၍ေရးကုန္၏။
အခ်ိဳ႕ေသာသူ
တို႕ကား မ အကၡရာ၏မ်က္ႏွာ၀အထက္အျပင္
ကို ပိတ္စပ္ေသာအသြင္ျဖင့္သာေရးကုန္၏။
ထိုတြင္ ေအာက္အျပင္ကို ၀င္ညႊတ္ေစသည္မွာ
ဓ ေအာက္ခ်ိဳက္ဟူေသာအမည္ႏွင့္လည္း
ေလ်ာ္၏။ေရွးသူေဟာင္းတို႕အသံုးအစြဲလည္း
မ်ား၏။
မ ၏ မ်က္ႏွာ၀ကို ပိတ္၏သို႕ ေရးသည္မွာ
လည္း အမည္နွင့္မေလ်ာ္ ဆိုပါရမည္သာ။
တစ္ပါးအကၡရာအသြင္တူမရွိေသာေၾကာင့္
ေထြးရွက္ဖြယ္မရွိ။ သိသာေလေသာေၾကာင့္
ႏွစ္သက္သည္။
■ေရးလြယ္သည္သာအေၾကာင္းျဖစ္၏■´´
ကဲေရးလြယ္ဖို႔ အဓိကတဲ့ဗ်ာ။
ပါဠိ သကၠတ ျမန္မာ စာကို ကေ၀ေျမာက္
တတ္တဲ့ ပုဂၢိ ုလ္ႀကီးရဲ႕မိန္႔ဆိုခ်က္ပါ။
ဒီေန႔ က်ေနာ္တို႔ေရးေနတဲ့ [ ဓ ] ဆိုတာ
ေရွးကဒီလိုမဟုတ္။ေအာက္မွာ အခ်ိဳက္
န႔ဲ။ေနာက္လူေတြက [ မ ] ကို အမိုးပိတ္
ေရးလာၾကတယ္။ နာမည္ ေအာက္က
ခ်ိဳက္နဲ႔ မကိုက္ဘူး။ မကိုက္ေပမယ့္
တျခားအကၡရာေတြနဲ႔မေရာနိုင္တဲ့
အတြက္ [ မ ] ကို ထိပ္ပိတ္ေရးတဲ့
ဒီေန႔ေခတ္ [ ဓ ] ျဖစ္လာတာပဲ။ဆရာေတာ္
လက္ခံေပးခဲ့ပါတယ္။
ငါးစကားနြားရဆိုတာမရွိ။ လူအမ်ားေရး
လြယ္ရမယ္ အေၾကာင္းက်ိဳးဆီေလ်ာ္ရမယ္
ဆိုရင္ လိုက္ေလ်ာ သင့္ေၾကာင္း
ေျပာစကားျဖစ္တယ္။လူၿပိန္းေတြစာမတတ္
မွာ ဆရာေတာ္စိတ္ပူရွာတယ္။ ခက္ခဲမွာ
ကိုလည္း စိတ္ပူရွာတယ္။ေဝါဟာ
ရတၴပကာသနီတစ္အုပ္လံုးၾကည့္။လူၿပိန္း
ေတြကို စာတတ္ေစခ်င္တာသိပ္ထင္ရွား
တယ္။
ဒါေလးေရးၾကည့္ေပးပါဦး။
ေက်ာင္းမွာ|ေျပာင္းဖူး| စားေကာင္းရဲ႕လား|
[ ေကႅာန္း] မာ
[ ေပါႅန္း ] ဖူး
စား [ေကာန္း ]ဗဲ့`၀ဲ့´ လား။
[ကႅ ြန္း ] မာ
[ ပႅ ြန္း] ဖူး
စား [ကြန္း ]ဗဲ့`၀ဲ့´ လား။
/ေကာန္းဇ/
/ကြန္း ဇ/

မွတ္ခ်က္။ ။ စာလံုးေပါင္းကိုသာေဆြးေႏြးျခင္းျဖစ္သည္။
ေဒသကြဲ အသံမ်ားကို ဆိုလိုျခင္းမဟုတ္ပါ။
အကိုး...
..ေဝါဟာရတၴပကာသနီ
.. ပုဂံေက်ာက္စာၫႊန္႔ေပါင္း
.. ပုဂံေက်ာက္စာလက္ေ႐ြးစင္
..ပုဂံေခတ္ျမန္မာစာ(ေစာလူ)
..စာကိုးအဘိဓာန္(ျမန္မာစာဌာန)

||ဇယ္ေတာ့ ့့|| န
||ေတာ့ ့့တန္းဇ||
ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္(၂၁)
****************************
ျမန္မာ /ေအာ`က္´/ နဲ႕ /ေအာ`င့္´ / ေရးထံုးႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။
•(က္)
• (င့္)
(င့္ )/ေအာင့္/ က အသံုးနည္းပါတယ္။
အလံုး ၂၀ မျပည့္ပါဘူး။က်န္တာက
/ေအာက္/ ေတြပါ။
အသံုးမတူ အဓိပၸာယ္မတူပါဘူး။
ထား၀ယ္ကေတာ့ အသံတူ ေျပာၾကတယ္။
■ `ေအာက္ျမစ္´ ဆိုတာ တကယ္က အသံ
ကို ဘရိတ္ဖမ္းတာပဲ။ ေရွးက အသံဘ
ရိိတ္ဖမ္းနည္းကဒီလို။
/ေပအ္/ = ေပ့
/ေရအ္/ = ေရ႕
`ေအ´ အသံကိုဘရိတ္ဖမ္းတာ။
/ႏွင္အ္/ = နွင့္
/အမ္အ္ / = အမ့္
/နိယ္အ္/ နိယ့္/ = ေန႔
`အင္´ `အမ္´ `ေအ´ အသံကို ဘရိတ္
ဖမ္းတာ။
/ေအာ သရ/ ကိုလည္း ဘရိတ္ဖမ္းခဲ့
ပါေသးတယ္။
/ေအာတ္/
/ ေအာက္ /

■ တကယ္က `တ္´ `က္´ ေတြဟာ
လည္း`အ္´ဆန္ဆန္ ေရွ႕အသံကို
ရပ္သြား တိုသြားေစပါတယ္။
လက္ရွိ ဗမာေတြ ဖတ္သလိုေတာ့မရပါ။
/ေအာက္ / အသံနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ...
ဆရာၾကီး ဦးေဖေမာင္တင္ကလည္း ..
■ ""ထား၀ယ္သံတြင္ [ေအာ] သရ ကို
[က] သတ္လိုက္လင့္ကစား
[ေအာက္]သရ သို႔မေျပာင္းေခ်။
သရသံသည္ ဆက္လက္တည္ရွိေနသည္။
/ေက်ာက္/ ကို /ေကႅာ - က္/၊
/ေျခာက္/ ကို /ေျခာ - က္/၊
/ေနာက္/ ကို /ေနာ - က္/ ၊
/ေပါက္/ ကို / ေပါ - က္ /၊
/ေမ်ာက္ /ကို /ေမ်ာ - က္ / ...စသည္ျဖင့္
႐ြတ္ဆို ၾကသည္။ ´´
(ဦးေဖေမာင္တင္..ထား၀ယ္ေဒသႏၲရစကား)
/ေအာသရ/ အသံကို ထိန္းတယ္ဆိုတာ
ဘာလဲ။စာလံုးေပါင္းကို ၾကည့္ရင္သိသာ
ပါတယ္။
=ေအာ က္
= ေအာ + က္
= ေအာ ( ×က္×ျဖဳတ္)
[ က္ ] ကို ျဖဳတ္လိုက္ရင္ [ေအာ ] ဆိုတဲ့
ေအာသရကိုေတြ႕ရမယ္။
အဲဒီေအာသရ ကို အသံရပ္ေအာင္
သတ္ထားတာက (က္ တ္ ပ္) အသတ္ေတြမ်ိဳးစံုရွိတယ္။ ေရွးက
(ေအာ တ္ )ေရးထံုးရွိခဲ့ဖူးတယ္။
{ရာဇကုမာရ္ေက်ာက္စာ ျပန္ရႈ။}
ဒါေၾကာင့္ ယေန႕ ျမန္မာစာမွာမသံုးေတာ့
တဲ့/ ေအာသရ/ေပ်ာက္ေနတဲ့ ေရးထံုးကို `ေအာသရ´ပါေအာင္ထား၀ယ္သားေတြ
ျပန္ေရးလို႕ရတယ္။ဘာမွ မခက္ပါဘူး။
•အသတ္ကို ျဖဳတ္။
•ေအာက္ကျမစ္ထည့္ေပး
=ေအာ က္
= [ေအာ] + [က္]
= [ေအာ ] ( ×က္×ျဖဳတ္)
=[ ေအာ့ ]
ဥပမာ
ဇယ္ေတာက္ >>> ဇယ္ေတာ့ ့
ေတာင့္တင္း >>> ေတာ့ ့တန္း
စာေပက်မ္းျပဳသူမ်ားကေတာ့
ကြဲျပားေအာင္....
/ေတာက္/ ကို /ေတာ့ - က္/
/ေတာင့္/ ကို /ေတာ့ - င္ /
(က္) (င္ ) ကြဲေအာင္ထည့္ေရးၾကတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ /ေအာ့ - က္/ ေရးနည္းကို
ဆရာႀကီးဦးေဖေမာင္တင္၊
တကၠသိုလ္ ေမာင္ယဥ္ေက်း
တို႔ အသံုးျပဳသည္။
အလြယ္ဆံုးေရးနည္းကေတာ့
/ေအာက္/ /ေအာင့္ /ႏွစ္ခုလံုးအတြက္
(ေအာ့)တစ္လံုးတည္းထားေရးတာ
အလြယ္ဆံုးပါ။ဒါဆို
/ေအာ့/ လို႕ ေရးလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ မူရင္း
/ေအာသရ/ ကိုထိန္းရာလည္းေရာက္တယ္။
စာလံုးပံုစံလည္း မပ်က္ေတာ့ဘူး။
ဒါေတြလည္း ေရွာင္ႏိုင္လိမ့္မယ္။
/အြတ္/ အြပ္/ အြံ႕ /အြန္႕/ အြမ့္/
ဇယ္ေတာက္ ေတာင့္တင္း။
^ ^
^ ^
ဇယ္ေတာ့့ ့ ေတာ့ ့တန္း
(`တြတ္´ `တြပ္´
`တြံ႕´`တြန္႕´ `တြမ့္´ ) စဥ္းစားစရာမလို။
ျမန္မာစာမွာပါတဲ့ /ေအာင့္/
ေရးထံုးက စာလံုးအနည္းငယ္မွ်ေလာက္
သာပါတယ္။၁၅ လံုးသာသာေလာက္ပဲ
ရွိပါတယ္။ က်န္တာ /ေအာက္/ `က္ ´
မ်ားပါတယ္။ `င့္ ´ နည္းပါတယ္။
သံတူေၾကာင္းကြဲ
´´´´´´´´´´´´´´´´´
ေစာက္ရူး ၊ေစာင့္ေန
ေဆာက္နဲ႕ထြင္း ၊ေဆာင့္ကန္
ဇယ္ေတာက္ ၊ေတာင့္ထား
လက္ေထာက္ ၊ေထာင့္မွာ
ေနာက္မွာ ၊ေျခဖေနာင့္
ေရာက္ ၿပီ ၊ေရာင့္ရဲ
ေအာက္ကို ၊ဗိုက္ေအာင့္
ေၾကာက္တယ္ ၊နင့္ေၾကာင့္
ေျဖာက္ေျဖာက္ ၊ေျဖာင့္တန္း
ေျမွာက္ပါ ၊ေလးေျမွာင့္
ဦးေႏွာက္ ၊ေႏွာင့္ယွက္
ေမွာက္လဲ ၊ေမွာင့္မွား
ဆရာႀကီးေမာင္ေလးတင့္က
``ေအာက္´´ကို သီျခားျပတယ္။
`ေအာင့္ ´ `ေအာင္´ `ေအာင္း´.....ကို
`ေအာန္႔´ `ေအာန္´ `ေအာန္း´ ဖလွယ္
ျပတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္ ထား၀ယ္အသံမွာ(န္႔) နွာသံ
ေပ်ာက္ေနတယ္။ [ေစာန္႔] [ စြန္႔] မွာပါတဲ့
နွာသံ ထား၀ယ္မွာေပ်ာက္ေနတယ္။
က်ေနာ႔အယူအဆကေတာ့ အုပ္စု
(၂ )စု ခြဲလိုတယ္။
၁။ ` ေအာင္´ `ေအာင္း ´ ...ကို
`ေအာန္´ `ေအာန္း´
၂။ [ေအာက္ ] ၊[ေအာင့္]... ကို
ေအာ့-- က္ ၊ေအာ့ -- င္
[ေအာ့ ့ ] [ေအာ့ ့ ]

[က္] [ စ္ ] [ တ္ ] [ ပ္ ] ကို [ အ္ ]နည္းတူ
အသံတိုသြားေစဖို႔ေရွးေက်ာက္စာေတြမွာ
သံုးခဲ့ပါတယ္။
တကယ္က [က္ ] [ င္ ] ကို [အ္ ]
နဲ႔ေျပာင္းလိုက္တာပဲ။
ေအာက္ကျမစ္[ --့ ] ဆို
တာ ေရွးက [ အ္ ] ပါ။
ဘယ္ရႈေထာင့္ကပဲ ေရးေရး ျမန္မာစာ
အေျခခံေတာ့ ၀မ္းစာျဖည့္ထားဖို႔လို
တယ္။
/ေစာ့ ့ရူး ၊ ေျခာ့ ့ေယာ့ ့၊ ေရာ႕ ့ ့ေန မား။/
အကိုး..
..ထား၀ယ္ေဒသႏၲရစကား
.. ဘာသာစကား ယဥ္ေက်းမႈ
(ဦးေဖေမာင္တင္)
..စာကိုးအဘိဓာန္

||ေဂါယာဟွား ||
|| ဗ်တ္စာစား ||
ယပင့္ ရရစ္ ထား၀ယ္
ထား၀ယ္စကားလြယ္လြယ္ေရးမယ္(၂၂)
..........................................
[ယပင့္ ရရစ္] ကို ဒီေန႕ေခတ္ ေရးခ်င္သလို
ေရးေနၾကျပီ။ တကယ္ေတာ့ ေရွးလူၾကီးသူ
မေတြ ပင့္ရစ္ မမွားရေအာင္ စာတစ္တန္
ေပတစ္ဖြဲ႕ေရးထားခဲ့တာ။
ပင့္ရစ္ခြဲထားမွာ
ျမန္မာသံေယာဂဒီပနီဟာ ထင္ရွားတယ္။
မင္းလက္၀ဲေနာ္ရထာေရးပါတယ္။တစ္ျခား
ပင့္ရစ္ ခြဲထားေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိေသး
တယ္။ ဆိုလိုတာက စာေပ ဆိုတာ စာေမး
ပြဲမွာ အမွားမွန္ေျဖ နံရိုးေထာက္ ေရးခ်င္ရာ
ေရးရတဲ့ ကိစၥမဟုတ္။ စည္းနဲ႕ကမ္းနဲ႕ လိုက္
နာသင့္တယ္။
ေရွးပုဂံေက်ာက္စာေတြမွာေတာ့ ယပစ္၊
ရရစ္ ၊လဆြဲ ေတြကို နည္းမ်ိဳးစံုေရးၾကတယ္။
/လဆြဲ/ နဲ႕ /ယပင့္/ ေပါင္းေရးတာလည္းရွိတယ္။
ဥပမာ `ခ်င္´ ကို `` ခႅ ်င္ ´´
`က်ပ္´ ကို ``ကႅ်ပ္´´
`ေက်ာင္း ´ကို ``ေကႅ်ာင္´´
/ရရစ္/ နဲ႕ /ယပင့္/ ေပါင္းေရးတာလည္းရွိတယ္။
/တရားသူႀကီး/ကို /ၾတ ်ာသုၾကိ/
ဒါက ေရွးေခတ္ ယပင့္ လဆြဲ ရရစ္ ကိစၥ။
ထား၀ယ္စာေရးရာမွာလည္း ယပင့္ ရရစ္
ေပါက္ကရေလးဆယ္ေရးၾကမွာလား။
မူေလးတစ္ခု ထားရင္မေကာင္းဘူးလား။
၁။[ ရ ] [ ယ ] ကိုလူတိုင္းသိတယ္။
၂။ [ -် ] [ ျ -- ] ကိုလည္း အားလံုးသိမွာပါ။
၃။ ရ = ၾ --
ယ = -- ် ကို သိသူမ်ားပါလိမ့္မယ္။
ဒီအခ်က္သံုးခ်က္ကိုသိရင္ ထား၀ယ္စာ
/ယပင့္ /ရရစ္ /ေရးလို႕ရပါျပီ။
/ရခိုင္/ကေတာ့[ ရ ] ကို လွ်ာလိပ္သံ[ ra ]လို႕
ဖတ္တယ္။
/ဗမာ/က [ရ ] [ယ ] ႏွစ္လံုးကို [ ယ ] အသံတစ္ခု
တည္းထားဖတ္တယ္။
/ထား၀ယ္/က [ ရ ] [ ယ ] ကို [ယ ]အသံထားဖတ္
တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ [ -- ် ] [ ျ-- ] အသံ ကို [ လဆြဲ]
ေျပာင္းဖတ္တယ္။
ျမန္မာအဘိဓာန္ကေတာ့ အသံထြက္လမ္း
ညႊန္အတြက္ [ယ] တစ္ခုတည္းကို သံုးသြား
တယ္။ အသံထြက္အတြက္ပါ။ အဲဒီလို [ယ]
တစ္ခုတည္းသံုးလို႕ အဆင္ေျပပါ့မလား။
ဆယ္ပါးေမွာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။
/ရ တယ္ / ကို
/ယ ဟွယ္/ လို႕ ရုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ေရးမလား။
/တစ္ရာ/ ကို
/တစ္ယာ/ လို႕ ေရးမလား
ျမန္မာေရးထံုး /ရ / ေတြကို /ယ /နဲ႕အစားထိုး
ေရးလို႕ကေတာ့ စာေပအဖ်က္သမား
ျဖစ္မွာအေသအခ်ာပါ။
ျမန္မာေရးထံုးအတိုင္း / ရ /ယ /ထားေရးတာ
အေကာင္းဆံုးပါ။
ဗမာ ထား၀ယ္
^ ^
^ ^
^ ^
/ရတယ္ /ရဟွယ္/
/တစ္ရာ / တစ္ရာ/
/တရား / တရား/
/ရူးတယ္ / ရူးဟွယ္/
/ေရ / ေရ /
/ေရးတယ္ / ေရးဟွယ္/
/ရဲတယ္ / ရဲဟွယ္/
/ေရာတယ္ / ေရာဟွယ္/
/ယာထဲမွာ / ယာထဲမွာ/
/ယားတယ္ / ယားဟွယ္/
/ယူတယ္ / ယူဟွယ္/
/ေလးေယာက္ / ေလးေယာ့ ့/
■ [ --် ] [ ျ -- ]
ကို အသံစြဲ ေရးမလား။
အနက္စြဲ ေရးမလား။
ဘုရား
´´´´´´
= ဘု ရား
= ဖ ရား
= ဖ + ျ -- + ား ( ရ=ျ-- )
= ျဖား
တကယ္လို႕
/ဖ်ား/ လို႕ေရးရင္ /အသံစြဲ/
ေရးတာျဖစ္တယ္။
မယား
´´´´´´´´
= မ ယား
= မ - ် ား ( ယ= - ်)
= မ်ား
သၾကၤန္
´´´´´´´´´
= သၾကၤန္
= ၾကန္
= ျဂန္ (က=ဂ)
/ဂ်န္/ ဂ်မ္/ ဂ်ံ / ျဂမ္/ ျဂံ / ေရးစရာမလိုေတာ့
ပါဘူး။
အသံစြဲေရးရင္ေတာ့ တေယာက္တေပါက္
မူငါးမ်ိဳးေလာက္ ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။
■ ထား၀ယ္စကားသီးသန္႕ ကိုေတာ့
[ ယ ] [ --် ] သံုးသင့္ပါတယ္။
ယ
´´´´
/ေဂါယာသား(ဟွား) / ငါးတစ္မ်ိဳး
×ေဂါရာသား× ကို ပယ္ႏိုင္တယ္။
×ရ× ပယ္
/အဲယြန္း/ ပကၠလာ
/ကြဲယင္ / ကကူယံ
/ - ် /
/ေက်းသန္း/
/က်ဲ / ညည္း
/ဗ်တ္စာ /
×ျဗတ္စာ×ကို ပယ္ႏိုင္တယ္။
/ဗ်စ္သြန္ဗန္/
/ဂ်ယ္ရွင္သီး/
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ...
■ ထား၀ယ္စကားစစ္စစ္ ■
[ ယ ] သံုးမယ္။(ေဂါယာဟွား)
[ -- ် ] သံုးမယ္။( ဗ်တ္စာ)
■ ျမန္မာစကားနဲ႕ နႊယ္ ■
ျမန္မာသတ္ပံုအတိုင္း
[ရ ] [ ယ ] [--် ] [ ျ - ] ေရးမယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ ထား၀ယ္စာေရးဖို႔
ျမန္မာစာ ယပင့္ ရရစ္ သိဖို႔လိုတာ
ကေတာ့ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲ။
အကိုး..
.. ျမန္မာသံေယာဂဒီပနီ။
..ထား၀ယ္ေဒသိယစကား
(ေမာင္ေလးတင့္)

 ||ဂိုးသြမ္း ကန္သြမ္း||
||လူ၀မ္ လူထြမ့္ ||
||ခြမ့္တိုင္ေဂ့||

ထား၀ယ္စကား လြယ္လြယ္ေရးမယ္။( ၂၃)
................................................
ထား၀ယ္စကား ကို အသံျဖစ္ေဖာ္ျပရာမွာ
ဒြိဟျဖစ္စရာ အျငင္းပြားစရာအျဖစ္ဆံုးစကား
လံုးက ( --ြ ပ္ ) နဲ႔ ( --ြ မ့္ )အသံ။
/တ္/ ပ္ /န္ /မ္ /-- ံ / အသံေတြဟာ သာမန္ဗ်ည္း
သရေတြနဲ႕ ေပါင္းတုန္းက ဘာမွမသိသာ
ေပမဲ့ /၀ဆြဲ/ အသံထည့္ေပါင္းလိုက္ရင္
ျပႆနာေပးပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ (၀ဆြဲ+ တ္ ပ္ မ္ န္ )
အသံေတြဟာ ရခိုင္အသံနဲ႕ဖတ္မွ အမွန္ပါ။
ဥပမာ ရခိုင္ဖတ္နည္း။
/ထြန္းထြန္း / ကို /ထြမ္းထြမ္း/။
ထား၀ယ္စကားကို အသံအျဖစ္ပံု
ေဖာ္ရာမွာ လက္ရွိ ျမန္မာအသံထြက္ကို
လိုက္နာရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာအသံ
ထြက္နဲ႕ ကိုက္မကိုက္ဆန္းစစ္ဖို႕လိုတယ္။

■ [ ကြမ့္ ] ■
/ၾကြက္ / ကို /ကြမ့္/
/အကြက္/ ကို /ကြမ့္/
×ကြပ္ ×မေရးသင့္။
/နွိပ္ကြပ္ / ေရးထံုးရွိတယ္။
ျမန္မာအသံထြက္ ယွဥ္ၾကည့္ပါ။
•• ႏွိပ္``ကြပ္´´၊
•• လန္``ကြတ္´´တီ ၊
•• ``ကြန္´´႕ျမဴး
■ [ ခြမ့္ ] ■
||ခြက္|| ကို | ခြမ့္ |
|| ခြင့္ || | ခြမ့္ |
×ခြပ္ × မေရးသင့္။
/ၾကက္ခြပ္ /ေရးထံုးရွိတယ္။
ျမန္မာအသံထြက္ ယွဥ္ၾကည့္ပါ။
••ၾကက္ခြပ္
••အစာခြံ႕
••သခြတ္ပင္
■ [ စြမ့္ ] ■
||မစြက္|| ||စြမ့္န||
||နားစြင့္|| ||နားစြမ့္||
×စြပ္× မေရးသင့္။
/လက္စြပ္ /ေရးထံုးရွိတယ္။
ျမန္မာအသံယွဥ္ၾကည့္။
•• လက္စြပ္၊
•• စြတ္စို၊
•• စြန္႕လႊတ္

■ [ တြမ့္ ] ■
||တြက္|| ကို ||တြမ့္||
×တြပ္× မေရးသင့္။
/ငါးတြပ္/ ေရးထံုးရွိတယ္။
ျမန္မာအသံထြက္ယွဥ္ၾကည့္ပါ။
•• ငါးတြပ္
•• နီတြတ္တြတ္
•• ပုခံုးတြန္႕

■ [ ဖြမ့္ ] ■
||ဖြက္(၀ွက္)|| || ဖြမ့္ ||
||ဖြင့္ || || ဖြမ့္ ||
×ဖြပ္×မေရးသင့္။
/ဆန္ဖြပ္/ေရးထံုးရွိတယ္။
•• ဖြတ္က်ား
•• ဆန္ဖြပ္
•• ဖြံ႕ျဖိဳး
■ [ ႐ြမ့္ ] ■
||ရြက္ေလွ|| ||ရြမ့္ေလွ||
×ရြပ္× မေရးသင့္။
/႐ြပ္႐ြပ္ခ်ြံခ်ြံ/ ေရးထံုးရွိတယ္။
ျမန္မာအသံထြက္ယွဥ္ၾကည့္ပါ။
••ရြတ္ဆို
•• ရြပ္ရြပ္ခၽြံခၽြံ
• •ေၾကာက္ရြ႕ံ

■ [ ဝမ့္ ] ■
||၀က္သား|| ||၀မ့္သား||
||သစ္ရြက္|| ||သစ္၀မ့္||
||ရြက္ထား|| ||၀မ့္ထား||
×၀ပ္× မေရးသင့္။
/ေရ၀ပ္/ ေရးထံုးရွိတယ္။
ျမန္မာအသံထြက္ ယွဥ္ၾကည့္ပါ။
•• ေရ၀ပ္
•• ၀တ္ဆင္
•• ရဲ၀ံ့

■ [ သြမ့္ ] ■
||သြက္သြက္|| ||သြမ့္သြမ့္||
×သြပ္× မေရးသင့္။
/ရူးသြပ္/ ေရးထံုးရွိတယ္။
ျမန္မာအသံထြက္ ယွဥ္ၾကည့္။
•• ရူးသြပ္
•• သြတ္သြင္း။
ဆရာဦးေမာင္ေလးတင့္ရဲ႕ ေဒသိယစကား
ေလ့လာခ်က္စာအုပ္မွာ /--ြပ္ /နဲ႕ ျပထားတဲ့
အတြက္ အမ်ားစု က /ထြက္ /ကို /ထြပ္ /
/ခြက္/ ကို / ခြပ္ / ေရး
သားၾကတယ္။ဒါက ဆရာ့ရဲ႕အယူအဆပါ။
တကၠသိုလ္ေမာင္ယဥ္ေက်းရဲ႕ ထား၀ယ္စကား
စာတမ္းမွာ /ထြက္/ ကို /ထြမ့္/ နဲ႕ယွဥ္ျပတယ္။
ျမန္မာစာအသံထြက္ သတ္ပံု ခြဲထားေတြကို
ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ေတာ့ /ထြက္/ ကို /ထြမ့္/လို႕ေရးသင့္
ပါတယ္။ ဒါက က်ေနာ့အယူအဆပါ။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ( ၀ဆြဲ+ က္)၊( ၀ဆြဲ +င့္ )
ကို ထား၀ယ္ (၀ဆြဲ+ မ့္ )နဲ႕ လြယ္လြယ္
အစားထိုးေရးႏိုင္ပါေၾကာင္း.။
/မ်စ္ခြမ့္ဆိုး/ ပႅန္ထြမ့္ / ခ်ဖြမ့္/
မွတ္ခ်က္။ ။ ျမန္မာအသံထြက္ကို အေျခခံ
၍ တင္ျပျခင္းသာျဖစ္သည္။
အကိုး...
.. ျမန္မာအဘိဓာန္အက်ဥ္းခ်ဳပ္(အိတ္ေဆာင္)

||ကြမ္းသီး|| ဆြမ္းကပ္||
ထား၀ယ္စကားလြယ္လြယ္ေရးမယ္(၂၄)
´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´´

(၀ဆြဲ + တ္ ပ္ န္ မ္) ျပႆနာေပးတဲ့
အေၾကာင္းဆက္ေျပာလိုပါတယ္။
(၀ဆြဲ + မ္း )ကို ဗမာေတြၾကားမွာေတာင္
အသံမတူပါဘူး။ ( န္း)( မ္း ) ကြဲပါတယ္။
(၀ဆြဲ + မ္း ) ေျပာသူရွိသလို (၀ဆြဲ+ န္း)
ေျပာသူလည္းရွိတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ထား၀ယ္စာေရးဖို႕အတြက္
ႏွစ္မ်ိဳးလံုးေရးႏိုင္ပါတယ္။
■ [ ကြမ္း ] ■
/ကြမ္း /ကြန္း/
••ကြမ္းသီး

■ [ ဂြမ္း ] ■
/ဂြမ္း / ဂြန္း/
•• ဝါဂြမ္း
■ [ စြမ္း ] ■
/စြမ္း /စြန္း/
••ေဆးစြမ္း
■ [ ဆြမ္း ] ■
/ဆြမ္း/ ဆြန္း/
•• ဆြမ္းလွ ူ

■ [ ႏြမ္း ] ■
/ ႏြမ္း /ႏြန္း/
••ဆင္းရဲနြမ္းပါး
■ [ မြမ္း ] ■
/မြမ္း /မြန္း/
••မြမ္းမံ
■ [ လြမ္း ] ■
/လြမ္း /လြန္း /
■ [ ၀မ္း ] ■
/၀မ္း /၀န္း/
••၀မ္းေအာ့
■ [ သြမ္း ] ■
/သြမ္း/ သြန္း/
••ဆိုးသြမ္း
■ [ ကၽြမ္း ] ■
/ကၽြမ္း /က်ြန္း/
က်ြမ္းက်င္
မီး ကၽြမ္း(မီးကၽြန္း)
ႏွစ္မ်ိဳးအသံထြက္ႏိုင္တယ္။
က်ေနာ္ကေတာ့ ျမန္မာစာေရးထံုး
အတိုင္း ပိုသေဘာက်မိပါတယ္။
/ေရးအမွန္/ ဖတ္အသံ/
အကိုး...
...ခရီးေဆာင္ျမန္မာအဘိဓာန္

||ရွစ္ရယ္(ဟွယ္)||
ထား၀ယ္စကားလြယ္လြယ္ေရးမယ္(၂၅)
.........................................
/၏/ သည္/ မေရြး ဆိုတဲ့စကားကို က်ေနာ္တို႕
အျမဲၾကားေနက်။ ၀ါက် အဆံုးသတ္စကားလံုး။
/၏/ နဲ႕ /သည္/ ကို ျမန္မာစာေပေရးသားရာမွာ
အဓိပၸာယ္တူထားသံုးတယ္။
ျမန္မာခရီးေဆာင္အဘိဓာန္မွာ..
/၏/ ၀ိဘတ္-
၁၊ ၀ါက်အဆံုးသတ္စကားလံုး
၂၊ ပိုင္ဆိုင္ျခင္းျပ စကားလံုး။
ဥပမာ
-ငါ စား၏ ။
-ငါ၏ စာအုပ္။
/သည္/ ကို အညာေဒသတခ်ိဳ႕မွာ /သယ္ /
အသံနဲ႕ေျပာတယ္။ ဒါဆို /သည္/ကို/ သီ/ လို႕မဖတ္ဘဲ[သယ္] လို႕ ဖတ္တာ မူရင္း [ယ္ ]
အသံျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ဒီေန႕ေခတ္ ဗမာအမ်ားစုက/တယ္/ဒယ္/
လို႕ အသံထြက္ေနၾကတယ္။
/သည္ /၏/ ေနာက္ေၾကာင္းဘယ္လိုလည္း။
■ ေရွးပုဂံေခတ္ဦးေက်ာက္စာေတြမွာ
/၏/ ကို { ဧ၊ဧအ္၊ ေယ၊ ေယအ္ }
စသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေရးၾကတယ္။
•• မင္ဖႅစ္ဧအ္
(မင္းျဖစ္၏)
•• ၾတိေလာက၀ဋံသကာေဒ၀ီမည္ဧအ္
(ႀတိေလာကဝဋံသကာေဒ၀ီမည္၏)
(ရာဇကုမာရ္ေက်ာက္စာ)
ပုဂံေခတ္ဦးမွာ /၏/ အျဖစ္/ဧအ္ /ကိုသံုး
တယ္။ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ /ဧယ့္ / အျဖစ္
ေျပာင္းသံုးလာတာရွိတယ္။ဒီေန႕ေခတ္/၏/ ။
ဆရာဦးဖိုးလတ္က ျမန္မာစကားအဖြင့္က်မ္း
မွာ....
" ေနာက္ဆံုး၌ [ဧအ္] ဟု ေရးေလ့ရွိသည္ကို
ပင္ အခ်ိဳ႕ေနရာတို႕၌ [ေယအ္] ဟုေရးလ်က္
ရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ဤသို႕ [ဧအ္]ကို
[ေယအ္ ]ဟုေရးဖတ္သည္မွာ မ်က္ေမွာက္
ေခတ္တြင္ ေက်းကုလားမ်ားသည္ သရသံ
တို႕ကို ပီေအာင္မရြတ္ႏိုင္ဘဲ ယ သံေႏွာ၍
ရြတ္ဆိုျခင္းႏွင့္တူ၍ လို႕ ေရးသားခဲ့တယ္။"
...လို႔ေဖာ္ျပထားတယ္။
ဆိုလိုတာက /၏ / အသံ ဟာ /အိ/ ျဖစ္
ခ်င္မွျဖစ္မယ္။ တျခားအသံကြဲေတြလည္း
ရွိႏိုင္တယ္ဆိုတာပါ။
■ က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္
ဘုရားၾကီးရဲ႕စြယ္စံုေက်ာ္ထင္
က်မ္းမွာ.....
""
မိယ္ ဤသို႕ေရးလွ်င္ `မည္´ ဖတ္ရမည္။
ငိယ္ ဤသို႕ေရးလွ်င္ `ညည္´ ဖတ္ရမည္။
ဧယ္ ဤသို႕ေရးလွ်င္ `ဧည္ ´ ဖတ္ရမည္။
ဘယ့္ေၾကာင့္ [ယ] သတ္ရွိလွ်င္ [ည] သတ္သံ
ဖတ္သနည္း ဟူျငားအံ့ ကစၥည္းဆရာကပင္
'သေယစ 'သုတ္ျဖင့္ [ ယ] ကို [ည ] အျပဳစီရင္
ေလေသာေၾကာင့္တည္း။ "
ဆိုလိုတာက [ယ္] ကို [ည္ ] ေျပာင္းေရးတာ
(စာေရးတာကိုဆိုလို) ေသခ်ာသေလာက္
ရွိတယ္။ ေရးအမွန္ ဖတ္အသံ ဆိုတဲ့စကား
ကို သတိျပဳသင့္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ [ည္] အသံ
ဟာ [အိ] အသံျဖစ္ေကာင္းမွျဖစ္ႏိုင္မွာပါ။
အားလံုး ၀ိုင္းညွိဖတ္တဲ့သေဘာျဖစ္တယ္။
/အိ/ အည့္/ လို႕အသံထြက္တယ္။တကယ့္အသံ
ထြက္မွန္ ဟုတ္ပါရဲ႕လား။
ျမန္မာစာေပမွာ[အီ] [ေအ] [အယ္ ]အသံသံုး
မ်ိဳးကို အျပန္အလွန္လဲသံုးတဲ့သေဘာေတြ
ေတြ႕ရတယ္။ ဥပမာ/ ျဖည္းျဖည္း /ကို
/ေျဖးေျဖး/ ၊ /ရည္းစား/ ကို /ရဲစား/။
ရခိုင္သားေတြက /ေရ/ ကို /ရီ/ ။
ထား၀ယ္သားေတြကေတာ့ ျမန္မာစာအေရး
[ည္ ] ကို [ ယ္] အသတ္နဲ႕ သံုးတာမ်ားတယ္။
••ရည္းစား ကို /ရဲစား/
••ေရၾကည္ ကို /ေရၾကယ္(ေရျဂယ္)/
■ [၏ ] ကို တိဘက္ ဘာသာစကားမွာ
ပိုင္ဆိုင္ျခင္းျပအေနနဲ႕သံုးထားတယ္။
•• nga [ i ] mgo ( my head)
ငါ [၏ ] ေခါင္း
••mo i rgyug shad (her comb)
သူမ ၏ ေခါင္းဖီး
■ တိဘက္က ၀ါက်အဆံုးသတ္အေန
နဲ႕လည္းသံုးပါေသးတယ္။
kho za ba `red´( He eats)
သူ စား ပါ `ရယ္/ အွယ္ /တယ္/´
■ ကခ်င္ ဂ်င္းေဖာ့ ဘာသာစကားမွာ
လည္းဝါက်အဆံုးသတ္ /သည္/
ကိုယ္ စားသုံုးတယ္။
Pyeng ai
ပိုင္ အယ္(ဟွယ္)
/၏ / ကို /ai / အိုင္း/ဆိုတဲ့အသံနဲ႕သံုး
တာေတြ႕ရတယ္။
ဒါေၾကာင့္ (၏) ကို
■ ၀ါက်အဆံုးသတ္စကားအေနနဲ႕
••ျမန္မာ
••တိဘက္
••ကခ်င္
••ထား၀ယ္ အသံေတြမွာသံုးတယ္။
တျခားတိဘက္ျမန္မာအုပ္စုေတြမွာလည္း
သံုးနိုင္ေကာင္းတယ္။
■ ပိုင္ဆိုင္ျခင္းျပအနက္အေနနဲ႕
••တိဘက္
••ျမန္မာေတြမွာသံုးပါတယ္။
ထား၀ယ္မွာေတာ့ ဒီေန႕ေခတ္ သံုးေလ့မရွိ။
/၏/ ကို တိဘက္မွာ အေရးအေျပာရွိေသး
တယ္။ ဗမာမွာေတာ့ အေရးပဲက်န္၊
အေျပာမရွိေတာ့ဘူး။
ထား၀ယ္သားေတြကေတာ့ /ဟွယ္/အွယ္/
အသံနဲ႔သံုးေနတယ္။
တိဘက္ ကခ်င္ ေတြမွာ ေဖာ္
ျပတဲ့နည္းတူ ထား၀ယ္အသံနဲ႕လည္းေဖာ္
ျပလို႕ေရးလို႕ရပါတယ္။
••စား သည္/ စားတယ္ / ကို
••စားဟွယ္
••ခ်စ္ရင္လည္း /ရွစ္ဟွယ္(ရယ္) /
ေရးနိုင္ပါေၾကာင္း။
..ကိုးကား...
..ခရီးေဆာင္ျမန္မာအဘိဓာန္
..စြယ္စံုေက်ာ္ထင္က်မ္း
..ပုဂံေခတ္ျမန္မာစာ(ဆရာေစာလူ)
..ျမန္မာစကားအဖြင့္က်မ္း
..Tibetan text
..Kachin grammar(by HF HERTZ)

ကိုးကား..
...ပန္းႏွင့္ပင္စည္( ဆရာမင္းသု၀ဏ္)
...အကၡရာေဗဒက်မ္း( ဆရာဦးေသာင္းလြင္)