ေရွးတရုတ္

ေရွးတရုတ္ႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ပ်ဴ (၅)


ရပ္ထားမယ္ ေျပာကာမွ ရပ္လို႔ မျဖစ္ေသးတာေလး ေတြ႕လာလို႔  တြန္ဆြန္ကိုပဲ ထပ္ေျပာရပါဦးမယ္

၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ပညာရွင္ေရွာတိုးက တရုတ္မွတ္ တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားတဲ့  တြန္ဆြန္ ဆိုတဲ့ အ
မည္ ကို ျပန္ ေဖာ္ျပလာတယ္ တြန္ဆြန္ ဆိုတာ ေရွး မြန္ဘာသာစကား ျဖစ္ၿပီး အဓိပၸါယ္က ၿမိဳ႕ငါးၿမိဳ႕ လို႕ ဆိုတယ္၊

လ်န္မင္းဆက္သမိုင္း ( ေအဒီ ၅၀၂ - ၅၅၇ ) တြင္ တြန္ဆြန္မွာ မင္းငါးမင္း ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထား ပါ တယ္။ ဖူနန္ရဲ႕လက္ေအာက္ခံ နယ္ေျမ တစ္ခု ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ အေရွ႕နဲ႕အေနာက္ ကုန္စည္ကူးသန္း ရာျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ထူးျခားေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ရွိ ေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒါ႔အျပင္ တြန္ယႊန္ဟာ ဖူနန္မွ လီ ၃၀၀၀ အကြာမွာ ရွိတယ္၊ အက်ယ္အ၀န္း လီ ၁၀၀၀ရွိတယ္၊ပင္လယ္ က ၁၀လီ ေ၀းတယ္၊( ၃.၃ လီ - ၁မိုင္ ) တြန္ဆြန္ မွာ အဓိက ေနထိုင္တဲ့ လူမ်ဳိးေတြ အျပင္ အိႏၵိယမွ ဟူ အိမ္ေထာင္စု ၅၀၀၊ ဖိုတူ အိမ္ေထာင္စု ၂ စု နဲ႔ ျဗဟၼဏ အိမ္ေထာင္စု တစ္ေထာင္ေက်ာ္ ရွိတယ္၊ တစ္ေန႔မွာ လူေပါင္း တစ္ေသာင္းခန္႕ ဥဒဟို သြား လာ ကုန္သြယ္ေနၾကတယ္၊ တြန္ဆြန္မွာ မရႏိုင္တဲ့ ပစၥည္း ဆိုတာ မရွိ လို႕ ဆိုပါတယ္။

တြန္ဆြန္ဆိုတဲ့ အမည္ကို ပထမဆုံး ေဖာ္ျပထားတဲ့ မွတ္တမ္းက ဖူနန္ မွတ္တမ္း ျဖစ္ပါတယ္၊ ခရစ္ (၂၀၅-၂၂၅) AD-3 ရာစု အေစာပိုင္း ကာလမွာ
အုပ္စိုးတဲ့ ဖန္မန္က တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္တာ ေျပာ ခဲ႔ျပီးပါျပီ  တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံ ဆယ္ခု ေက်ာ္မွာ က်ဴခြန္၊ က်ဴယာ (ခ) က်ဴလိ နဲ႔ တြန္ဆြန္ ဆိုၿပီး ေဖာ္ျပထားတယ္။

တြန္ဆြန္ဟာ ဖူနန္က မသိမ္းပိုက္မီက လြတ္လပ္ တဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္၊ မင္းငါးမင္း ရွိတဲ့အတြက္ ၿမိဳ႕ျပ ႏိုင္ငံ ( ၅) ခု စုေပါင္းထားတဲ့ ေဒသ ျဖစ္တယ္လို႕ ယူဆ လို႔ ရပါတယ္။

ျမန္မာ(ထား၀ယ္)-ထိုင္းနယ္စပ္က မိုင္၃၀ ေလာက္ ေ၀းတဲ့ ေနရာနားမွာ AD-6 ရာစု ( လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ေပါင္း ၁၄၀၀) က ဒြါရ၀တီဆိုတဲ့ ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံျဖစ္လာ တဲ့ ေဒသဟာ တြန္ဆြန္ ေကာင္းစားစဥ္အခါက တြန္ဆြန္ရဲ႕လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္တယ္။

ဆရာႀကီးဦးရည္စိန္က တြန္ဆြန္ဟာ တကြာပါ လို႔ သတ္မွတ္ ပါတယ္၊တကြာပါ ဆိုတာ အခု မေလး ရွား ႏိုင္ငံက တကြာပါ ဆိပ္ကမ္းကို ေျပာ တယ္ ဒီအေၾကာင္းကို ျမန္မာျပည္ နယ္နိမိတ္ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပထားတဲ႔ ပုဂံေခတ္ထိုး ေက်ာက္စာ တစ္ခုျဖစ္ တဲ႔ ဖြားေစာရြာက ဓမၼရာဇိက ေက်ာက္စာ မွာ ေတာင္ကား ထဝယ္……… တကြာပါ… ဆိုျပီး ပုဂံေခတ္ ျမန္မာျပည္ အပိုင္ကို ေဖာ္ျပထားတယ္
မေလးနယ္စပ္ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕အထိလို႔ ျပထားတယ္

ဒီေနရာမွာ စဥ္းစားစရာက   ဖွဴးကန္းတူးလူ - ပုဂါမဒြါရ -ပ်ဴေဒသ ၀င္ေပါက္ ကိုလည္း တကြာပါ လို႕ ဦးရည္စိန္က သတ္မွတ္ခဲ႔တာကိုပါ 

ဖွဴးကန္တူးလူကို လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၂၀၀ AD -2 ရာစု က မွတ္တမ္းမွာ ေတြ႕ရပါတယ္၊ တြန္ဆြန္ ကိုလည္း ပညာရွင္ေတြက ခရစ္ႏွစ္ဦး ပိုင္း ျဖစ္တဲ႔ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ကတည္းက တည္ ေထာင္ၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုၾကပါတယ္၊

ဆရာႀကီးဦးလူေဖ၀င္းရဲ႕ အဆိုက စိတ္၀င္စား ဖို႕ ေကာင္းပါတယ္။ ဆရာႀကီးက တြန္ဆြန္ ဆိုတာ တနသၤာရီၿမိဳ႕လို႕ ယူဆ လိုတာ ေတြ႔ရ ပါတယ္၊ ဆရာႀကီးလိုဘဲ The Ancient Khmer Empire ) စာအုပ္ကို ေရးသားတဲ့ Lawrence Palmer Birggs ကလည္း တြန္ဆြန္ ဆိုတာ တနသၤာရီ လို႕ ညႊန္းပါတယ္။ ဒါက အခ်က္အခ်ာ ေဒသကို ညႊန္းတာပါ။ အခ်ဳိ႕က မုတၱမေကြ႔ကို ညႊန္း ပါတယ္

ဒါက မင္းငါးမင္း ဒါမွမဟုတ္ ၿမိဳ႕ငါးၿမိဳ႕ ေဒသကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႕လိုတယ္၊ တနသၤာရီတိုင္း ေဒသႀကီး အတြင္း တနသၤာရီ ၿမိဳ႕ေဟာင္း၊ ေအာင္သာ၀ရ၊ ၾကကၠလင္း၊ ေထာင့္ကြယ္၊ ေမာ္ တုန္း၊ ဘန္ေရွာင္ ဆိုတဲ႔ ျမိဳ႕ေတြ ျဖစ္ေနမလား ဆိုတာက စဥ္းစားစရာ တစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္ တျပိဳင္တည္း မင္းငါးမင္း (သို႔) ျမိဳ႕ငါးျမိဳ႕ ေခတ္ျပိဳင္ တခ်ိန္တည္း ျဖစ္တဲ႔ ထားဝယ္ ျမိဳ႕ျပတိုင္းႏိုင္ငံ ေတြ ဆိုတာ အထက္က ေျပာခဲ႔သလိုပါပဲ မရွိခဲ႔ေလေတာ့ အေတာ္ေတြး ရ က်ပ္ပါတယ္

ဒီေတာ့ အက်ယ္ကိုပဲ ေလ့လာျပီး ေျပာရေတာ့မယ့္ အေနအထားမို႔ ဆက္ေျပာပါမယ္

လီယန္ရွု မွတ္တမ္းမွာ တြန္ဆြန္ရဲ႕ ဘုရင္ဟာ Kun Lun ျဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုတယ္ သတိထားစရာ တစ္ခု က တြန္ဆြန္ဟာ ပင္နီဆူလာလမ္းမၾကီးရဲ႕ ေတာင္ ဘက္ အစြန္းဆံုးျဖစ္ျပီး အျခားလမ္းမ်ားထက္ ခရီး တာ အတိုဆံုး ျဖစ္တယ္ လို႔ေဖာ္ျပထားတဲ႔ အခ်က္ ပါ ဒါက တနသၤာရီ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕လို႔ ေျပာေနသလို  ျဖစ္ေနပါတယ္ တြန္ဆြန္ရဲ႕ပင္လယ္ကမ္းရိုးတန္း ဟာ ပင္လယ္ထဲကို လီ တစ္ေထာင္ ေက်ာ္ မိုင္ ၇၀၀ ေက်ာ္ ထိုးထြက္ေနတယ္ လို႔ ဆိုတယ္ တြန္ဆြန္ရဲ႕ ေအာက္ဘက္ ပင္လယ္ထဲက ကြ်န္း တစ္ကြ်န္းမွာ Pi Chien ႏိုင္ငံ ရွိတယ္ Pi Chien ဟာ ယူနန္ကေန လီ ၈၀၀၀ ကြာတယ္ လို႔ ဆိုတယ္

တြန္ဆြန္မွာ ဟိုရွဲန္လို႔ ေခၚတဲ႔ ဝိုင္လုပ္လို႔ရတဲ႔ အပင္ တမ်ိဳး ေပါက္တယ္ ဒီအပင္ရဲ႕ မူလ ေဒသ ျဖစ္တယ္
ေနာက္ အဝတ္အစားေတြကိုတာရွည္ခံေစတယ္ အထည္ ရက္လုပ္လို႔ရတယ္ ဒီအပင္ကို ေျမၾကီးထဲ ျပန္ထိုးထည့္ထားရင္ အပင္ ျပန္ေပါက္တယ္ ဒီတိုင္း ျပည္မွာ ေမႊးပ်ံ႕တဲ႔ ပန္းဆယ္မ်ိဳး ခန္႔က တႏွစ္ပတ္ လံုး ပြင့္ေနျပီး ဒီပန္းေတြကို လွည္းနဲ႔ ေရာင္းခ်ၾက တယ္ ဒီပန္းေတြက ေျခာက္သြားလည္း ရနံ႔မျပယ္ အမွုန္ၾကိတ္ျပီး ကိုယ္လိမ္းေပါင္ဒါလို သံုးၾကတယ္ တဲ႔ အကုသိုလ္လဲ အဲဒီမွာတင္ ခ်ာလပတ္လည္ ကုန္ရတာပါပဲ ဒီလို လုပ္တာမ်ိဳး တနသၤာရီတိုင္း ထဲ ရွိမွ မရွိတာကိုး

တြန္ဆြန္ကလူမ်ားသည္ ျဗဟၼဏ အယူဝါ ကို လိုက္ နာၾကျပီး ျဗဟၼဏေတြနဲ႔ မိမိတို႔သားသမီးမ်ားကို လပ္ထပ္ေပးၾကတယ္ ဒါေၾကာင့္ ျဗဟၼဏေတြက တြန္ဆြန္ ကေန ထြက္မသြားဘဲ အျမဲ ေနၾကတယ္
လို႔ ဆိုပါတယ္
တြန္ဆြန္ကလူမ်ားဟာ ဖ်ားနာေသဆံုးတဲ႔ အခါ မိမိတို႔ အေလာင္းေတြကို လင္းတစာ ေကြ်းပါမည္ ဟု ကတိျပဳရသည္
လူတစ္ေယာက္ေသတဲ႔အခါ အတီး အမွုတ္ အကအခုန္မ်ားနဲ႔ အသုဘပို႔ရသည္ အေလာင္းကို ျမိဳ႕ျပင္တြင္ ပစ္ထားရသည္ လင္းတ မ်ားက စားၾကသည္ အရိုးခ်ည္း က်န္ေသာအခါ မီးရွို႕ျပီး ပင္လယ္ထဲသို႔ ေမ်ာလိုက္သည္

ဒီ အသုဘ ကိစၥ ဒီမွာနားျပီး ေျပာရရင္ တနသၤာရီ တိုင္းတြင္ ထိုအေလ့အထမရွိခဲ႔ပါ ဆရာႏိုင္ခင္ေမာင္
ေလး ၏ အဆိုအရ မြန္ပိုင္ ေဒသ လို႔ ဆိုေလေတာ့
ဒီဓေလ့ကို မြန္လူမ်ိဳးမ်ား က်င့္သံုးခဲ႔တာလား လို႔ ေမးစရာ ရွိပါတယ္ ထားဝယ္ေတြမွာ မရွိခဲ႔ပါဘူး အရိုးအိုး ျမွုပ္တဲ႔ ဓေလ့နဲ႔ ပ်ဴသခ်ိဳင္း ဓေလ့ေတြသာ ကလိန္ေအာင္ တေက်ာကေနစ ေတာင္ဘက္ဖ်ား ထိ ေတြ႕ရပါတယ္

ဒီေတာ့ တြန္ဆြန္ဟာ တနသၤာရီ ျဖစ္ေနမလား ဆိုတဲ႔ အခ်က္က ပ်က္ပ်ယ္ရေစပါတယ္ မြန္ေတြ ေသတဲ႔အခါ လင္းတစာေကြ်းတဲ႔ အလုပ္ လုပ္တယ္ လို႔လဲ ဆရာႏိုင္ခင္ေမာင္ေလး ေရးသားခ်က္အရ သိရပါတယ္

တြန္ဆြန္ က ဓေလ့ေတြက တိဗက္က ဓေလ့နဲ႔ သြား တူေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္ ထားဝယ္ မဟုတ္ သည္ကား အတိအက်ပင္ ျဖစ္သည္

ေနာက္ တခ်က္ ဆရာႏိုင္ခင္ေမာင္ေလး စာမွာ တရုတ္ အိႏၵိယ ပါးရွင္း ဂရိ အာရပ္ မွတ္တမ္း မ်ားအရ သိ ရသည္ ဆိုသည့္ အခ်က္ ပါပါသည္ ထိုမွတ္တမ္း မ်ားသည္ မည္သည့္ မွတ္တမ္းမ်ား ျဖစ္ပါသနည္း ဟု ေမးစရာရွိပါသည္

မသိသမွ် ဂရိ ပါးရွင္း အာရပ္ ဟုလုပ္ ထည့္သည္ ကိုေတာ့ သမိုင္းပညာက လက္မခံပါ မွတ္တမ္း အမည္ တစ္ခု ရွိရမည္ ျဖစ္ပါသည္

အာရပ္နဲ႔ ပါးရွင္း မွတ္တမ္းမ်ားအရ AD-7 ရာစု တြင္ ဒြါယဝတီသည္ မြန္အပိုင္ ျဖစ္လာျပီး AD -9-10 မွာ ရာမည မြန္တို႔ လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္ လာပါတယ္ လို႔ ေရးျပီး တြန္ဆြန္ အခန္းကို နိဂံုး ခ်ဳပ္ ထားပါတယ္

အာရပ္ ႏွင့္ ပါးရွင္း မွတ္တမ္း ဆိုသည္မ်ားကို သိလို ပါသည္ မည္သည့္ မွတ္တမ္းမွန္း မသိရဘဲ ေရာခ် ထားတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ေပ