သံသယဆူး စူးမိမွာ စိုးတယ္

***************

“သဒၶါယ တရတိ ၾသဃံ”
ယံုၾကည္မႈသည္ အခက္အခဲဟူသမွ်တို႔ကုိ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ စြမ္း ရွိေပသည္။

ဘယ္အရာပဲလုပ္လုပ္၊ ဘယ္အရာကိုပဲ ရခ်င္ရခ်င္ ကိုယ္ လုပ္ေနသည့္ အလုပ္ သည္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ သည့္ နည္း လမ္းဟူ၍ မယံုၾကည္လွ်င္ ထိုအလုပ္ကို လုပ္မည္မဟုတ္ ေပ။ မယံုၾကည္ဘဲ လုပ္ေနလွ်င္ လည္း ေအာင္ျမင္မႈ ရလာႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ယံုၾကည္မႈ အားအင္ သတၱိသည္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ ေသာအရာပင္ျဖစ္ပါသည္။ အမွားအမွန္ကို ေ၀ဖန္ ပိုင္းျခားႏိုင္ျခင္း၊ အမွန္အတိုင္းျဖစ္ရန္ ဆင္ျခင္ႏိုင္ ျခင္း၊ အေၾကာင္းအက်ိဳး၊ အေကာင္းအဆိုးကို ခြဲျခား သိျမင္ ႏိုင္ ျခင္းဟူေသာ ပညာဉာဏ္သည္လည္း သဒၶါတရားႏွင့္ အတြဲညီေနရန္ လိုအပ္၏။ ခ်ိန္ခြင္ လွ်ာ အစြန္းမထြက္ဘဲ ရွိသကဲ့သို႔ သဒၶါႏွင့္ပညာ တရားႏွစ္ပါး ညီမွ်ေနရမည္ျဖစ္ ပါသည္။

ယံုၾကည္မႈရွိမွ အခက္အခဲမွန္သမွ် ေက်ာ္လႊားၿပီး ေအာင္ျမင္ ႏိုင္သည္ကမွန္၏။ အမွားကို ယံုၾကည္ ေနမိျပန္လွ်င္လည္း မဟုတ္ေသးေပ။ အမွားကို ယံုၾကည္ေနက အမွန္ကို မျမင္ ႏုိင္ ျဖစ္ေနမည္။ ဘုရားရွင္ မေပၚထြန္းေသးခင္က လူတို႔ သည္ ေတာ၊ ေတာင္၊ နတ္၊ နဂါး၊ မီး၊ ပင္လယ္၊ သမုဒၵရာ စသျဖင့္ ကိုယ့္ယံုၾကည္မႈအလိုက္ အသီးသီးကိုးကြယ္ၾက သည္။ ထိုသုိ႔ ယံုၾကည္ၿပီး ပူေဇာ္ပသၾကလွ်င္ က်ေရာက္ လာမည့္ ေဘးအႏၲရာယ္၊ ရန္စြယ္ မွန္ သမွ် ပေပ်ာက္သြား ၾက မည္၊ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ အျဖာျဖာတို႔ ေရာက္ရွိလာ ၾကမည္ အစရွိသည္ျဖင့္ ယံုၾကည္ေနၾကသည္။ ကိုးကြယ္ရာ အမွန္ဟုလည္း မွတ္ယူထားၾကသည္။ ထင္သည့္အတိုင္း ျဖစ္လာ ၾကသည္ ဟူ၍ တိုက္ဆိုင္မႈတို႔ကို အမွန္အျဖစ္ တစ္ထစ္ခ် မွတ္ယူၿပီး ပို၍ ပို၍ ယံုၾကည္ေနၾကျခင္း ပင္ျဖစ္ သည္။

မေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာ အမွန္တရားတို႔မွာ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္၊ နိဗၺာန္ဟူေသာ သေဘာ အမွန္၊ သမုဒယသစၥာ၊ ဒုကၡသစၥာ၊ မဂၢသစၥာ၊ နိေရာဓသစၥာ အစရွိေသာ ပရမတၳ သစၥာ သေဘာတရားတို႔ပင္ျဖစ္ ၏။ ပညတ္ထားေသာ အေခၚမွန္သမွ်တို႔မွာကား အၿမဲေျပာင္းလဲ ေနၾကမည္ျဖစ္ သည္။ ထိုသုိ႔ပင္ အထင္မွားေနေသာ အရာအားလံုးတို႔သည္ လည္း တစ္ေန႔၌ အမွန္သို႔ ေျပာင္းလဲသြားမည္ျဖစ္သည္။ အမွန္ကို သိျမင္သြားမွသာလွ်င္ အမွားသို႔ ျပန္လည္ ၍ မေျပာင္းလဲႏိုင္ေတာ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အမွား၌ က်င္လည္ေန ေသာ သေဘာတရားတို႔သည္သာ သံသယစက္ကြင္းတြင္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ဆူး ေျငာင့္သဖြယ္ အေႏွာင့္အယွက္က အၿမဲကာဆီး ထားၿပီး အလင္းမရႏိုင္ဘဲ အေမွာင္သက္သက္ ျဖင့္သာ က်င္လည္ေနျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ အမွန္ တရားသို႔ မေရာက္ေသးသမွ် တည္ၿငိမ္မႈသည္ အလွ်င္းမရွိႏိုင္ေသး ေပ။ ရင့္က်က္မႈ သေဘာသည္ အမွန္တရား၏အရိပ္ကို ထင္ဟပ္ျပသေနျခင္းသာ ျဖစ္ေပသည္။

ရဲရင့္ျခင္းသတၱိ သည္ သံသယတည္းဟူေသာ အေမွာင္ကို ၿဖိဳးခြင္းႏိုင္မွသာလွ်င္ ရရွိႏိုင္သည့္ ဆုလာဘ္ တစ္ခုပင္ျဖစ္ ၏။ ရတနာ ျမတ္သံုးပါးတို႔ ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လိုက္လွ်င္ တစ္ျခား တစ္ျခား ေသာ ေလာကီ ရတနာတို႔သည္ အခ်ည္းအႏွီးမွ် သာ တန္ဘိုးရွိေတာ့၏၊ ျမတ္ႏိုးဖြယ္ ရတနာ အစစ္ကား ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာတို႔သာ အမွန္စင္စစ္ ဧကန္ ျဖစ္ေတာ့၏ ဟု သံသယမရွိေတာ့သည့္ အခါ တြင္ အေႏွာင့္ အယွက္ဆူးေျငာင့္တုိ႔ ကင္းလာသည္။ သစၥာဉာဏ္ ျဖင့္ သက္၀င္ယံုၾကည္သြားလွ်င္ သံသယဆူးေျငာင့္မွာ လံုး၀ ကင္းရွင္းသြားေပသည္။ ရဲရင့္ျခင္း ဆုလာဘ္ကို ပိုင္ဆိုင္သြား သည္ျဖစ္ျခင္း ေၾကာင့္ ေသရမွာပင္ မေၾကာက္မလန္႔ ေသ ႏိုင္ေတာ့ ၏။

ငါဘယ္က လာပါသနည္း။ ငါဘယ္သို႔ သြားမည္ နည္း။ ငါဆိုသည့္ ငါကေရာ ဘယ္လိုမ်ိဳးကို ေခၚေ၀ၚ သတ္မွတ္ ထားသနည္း။ သံသယတို႔ႏွင့္ ေရာေထြး လို႔ေန၏။ ဗုဒၶ၏ သစၥာတရားအရ ငါဆိုသည္မွာ အေခၚမွ်သာရွိ၏။ အမွန္ အားျဖင့္ မရွိေပ။ အမွန္အား ျဖင့္ ရုပ္နာမ္ႏွစ္ပါး၊ ထိုႏွစ္ပါးကို ခ်ဲ႕ေျပာလွ်င္ ခႏၶာ ငါးပါးတို႔သာလွ်င္ရွိေပသည္။ ေဖာက္ျပန္ တတ္ေသာ ရုပ္သေဘာ တရားတို႔က မည္သူ႔အလိုကိုမွ် မလိုက္ ဘဲ သူ႔သေဘာအတိုင္း ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီး၍ သာ ေနၾက ၏။

ခံစားတတ္ေသာ သေဘာတရားက ခံစားမႈအလုပ္ ကိုသာ သူလုပ္ေနသည္။ မည္သူက ခိုင္းလို႔ လုပ္ေန ျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ ေပ။ ခံစားမႈအလုပ္သည္ သူ႔သေဘာ၊ သူ႔အလုပ္ျဖစ္၍ သူ႔အလိုလို လုပ္ေနျခင္းသာျဖစ္ သည္။ ႀကံစည္ေတြးေတာ တတ္ေသာသေဘာက ႀကံစည္ေတြးေတာ ျခင္းအလုပ္၊ မွတ္သားတတ္ ေသာသေဘာတရားတို႔က မွတ္သားျခင္း အလုပ္၊ သိတတ္ေသာ သေဘာတရားတို႔က သိတတ္ျခင္း အလုပ္ အစရွိသည္ျဖင့္ မည္သူ႔အလိုမွ်မလိုက္၊ သူ႔သေဘာ သူ႔အလို သူ႔အလုပ္ကိုသာ တသြင္သြင္ လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္ သည္ဟု ဉာဏ္ျဖင့္သိျမင္လွ်င္ ငါ၊ သူတစ္ပါး၊ ေယာက်္ား၊ မိန္းမတို႔သည္မရွိ၊ ဓမၼတို႔၏ သေဘာသာလွ်င္ျဖစ္၏ ဟု သံသယကင္း လွ်င္ ဆူးေျငာင့္လည္းကင္းပါသည္။ သံသယ အေမွာင္ရွိေနသ၍ ဆူးေျငာင့္သဖြယ္ အေႏွာင့္အယွက္ ရွိေန ေပဦးမည္ပင္။

သံသယ သည္ မည္သည့္ေအာင္ျမင္မႈကိုမွ မရႏိုင္ သည္ အေႏွာင့္အယွက္ ဆူးေျငာင့္တစ္ခုကဲ့သုိ႔ ျဖစ္၏။ မိဘႏွင့္သားသမီး၊ ညီႏွင့္အစ္ကို၊ ေမာင္ႏွင့္ ႏွမ၊ လင္ႏွင့္မယား၊ ဆရာႏွင့္တပည့္၊ သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြ၊ ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ေနာက္လိုက္ အစရွိသည့္ ေပါင္းဖြဲ႔ထား သည့္ ႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ အထက္အေရ အတြက္ရွိသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမွန္သမွ် တစ္ေယာက္ ႏွင့္ တစ္ေယာက္ ယံုၾကည္မႈမရွိ သံသယရွိေနၾက လွ်င္လည္း ထိုအဖြဲ႔အစည္း အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈတို႔ ကို မရရွိႏိုင္ ဘဲ သံသယရွိျခင္းက တုိုးတက္ေအာင္ ျမင္မႈတို႔၏ အတားအဆီးဆူးေျငာင့္သဖြယ္ အေႏွာင့္ အယွက္ ျဖစ္ေနေပမည္။

အဖြဲ႔ျဖင့္မဟုတ္ဘဲ တစ္ဦးတည္းျဖစ္လင့္ကစား မိမိႏွင့္ ပတ္သက္ေန ေသာ အလုပ္တို႔၌ လည္း ေကာင္း၊ မိမိ ကိုယ္ကို လည္းေကာင္း လုပ္မွ လုပ္ႏိုင္ ပါ့မည္လား စသျဖင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သံသယရွိျခင္း၊ ကိုယ္လုပ္ေနေသာအလုပ္ သည္ ကုိယ္အလိုရွိေသာ ပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္ပါမည္ ေလာဟူေသာ သို႔ေလာ သို႔ေလာျဖင့္ သံသယရွိေနသည့္ စိတ္က ပင္ မိမိ၏ေအာင္ျမင္မႈတို႔ကို တားဆီးေနမည္ျဖစ္ေပ သည္။

သံသယရွိသည့္ အေျခအေန အရပ္ရပ္တို႔သည္ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု မတူဘဲ ကြဲျပားႏိုင္ပါသည္။ တူညီေသာ သေဘာ တရားမွာကား သံသယရွိျခင္း သည္ ယံုၾကည္မႈအျပည့္အ၀ မရွိျခင္းပင္ျဖစ္ သည္။ ယံုၾကည္မႈမရွိက ရဲရင့္ျခင္းသတၱိ မရွိႏိုင္။ ယံုၾကည္ျခင္းကို ထပ္ၿပီးခ်ဲ႕ေျပာလွ်င္ ယံုမွ ၾကည္ လင္ႏိုင္သည့္ သေဘာျဖစ္၏။ မယံုလွ်င္ မၾကည္ လင္ႏိုင္ ေသးေပ။

ျမတ္စြာဘုရားသည္ သစၥာ ေလးပါးျမတ္တရားကို ကိုယ္တိုင္ သိျမင္ေသာ၊ လူနတ္ျဗဟၼာ သတၱ၀ါအား လံုးတို႔၏ ဆရာ တစ္ဆူ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ သမၼာသမၺဳဒၶ ျဖစ္သည္ဟု သံသယ မရွိပါက ဘုရား ရွင္ကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္း၊ နိဗၺာန္ ေရာက္ ေၾကာင္းဟူသည့္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားမ်ားကို နာၾကားျခင္း၊ ေဟာၾကားထားေသာ နည္းလမ္း အတိုင္း တရားအားထုတ္ျခင္း အစရွိေသာ နိဗၺာန္ ေရာက္ေၾကာင္း အလုပ္တို႔ကို ယံုယံုၾကည္ၾကည္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္မည္ျဖစ္ သည္။ မယံု ၾကည္လွ်င္ မလုပ္ေဆာင္ေသးေပ။ မယံုၾကည္ ဘဲ လုပ္ေဆာင္ ေနလွ်င္ သဒၶါဗိုလ္ အားနည္းေနေသာ ေၾကာင့္ သတိဗိုလ္၊ သမာဓိ ဗိုလ္၊ ၀ီရိယဗိုလ္၊ ပညာဗိုလ္ တည္းဟူေသာ ဗိုလ္ငါးပါးတရားတို႔ အားနည္းလာ ၾကမည္။

စစ္ပြဲတြင္ စစ္သူႀကီးငါးဦးတို႔က အဓိက ဦးေဆာင္ တိုက္ခိုက္ ရမည့္ တာ၀န္ျဖစ္လွ်င္ ထိုစစ္သူႀကီး တုိ႔ကိုယ္တိုင္က သတၱိ မရွိ၊ တိုက္လိုခိုက္လိုသည့္ အားအင္ေတြယုတ္ေလ်ာ့ၿပီး ေအာင္ျမင္ႏိုင္ မည္ဟု ယံုၾကည္မႈမရွိလွ်င္ စစ္မေအာင္ႏိုင္ သလို တရား အားထုတ္ရာတြင္လည္း သဒၶါ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ ၀ီရိယ၊ ပညာ ဗိုလ္ငါးျဖာတို႔ အားနည္းေနလွ်င္၊ ဘုရားရွင္ ဆိုဆံုးမထားေသာ တရားမ်ားအတိုင္း အားထုတ္လွ်င္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို ရရွိခံစားရမည္မွာ မလြဲဧကန္သာျဖစ္၏ဟူ ၍ ယံုၾကည္မႈမရွိလွ်င္ တရားက်င့္ႀကံအားထုတ္ျခင္းကို လုပ္မည္မဟုတ္ေပ။

မယံုတယံု၊ စမ္း တ၀ါး၀ါးျဖင့္လုပ္ေနလွ်င္ ဆူးေျငာင့္ သဖြယ္ သံသယစိတ္တို႔က စဥ္ဆက္မျပတ္ ေႏွာင့္ ယွက္ ေနေပ ေတာ့မည္။ကိုးကြယ္ရာ၌ ကိုးကြယ္ရာ အစစ္အမွန္ျဖစ္သည့္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာတို႔ ကိုသာ ကိုးကြယ္ ေသာ၊ တရား အားထုတ္ရာ၌ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း မဂၢင္ရွစ္ပါးအက်င့္ကို က်င့္ႀကံ ပြါးမ်ားအား ထုတ္ေသာ၊ အမွန္သိျမင္ရာ တြင္ လည္း သစၥာေလးပါးကို ဉာဏ္ျဖင့္ အမွန္စင္စစ္ ထိုးထြင္း သိျမင္ၿပီးေသာ အရိယာပုဂၢိဳလ္တို႔၌သာ သံသယတည္း ဟူေသာဆူးေျငာင့္ မရွိေတာ့ေသာ ေၾကာင့္ ခိုင္ၿမဲေသာ သီလ၊ တည္ၿငိမ္ေသာ သမာဓိ၊ မေဖာက္ျပန္ေသာ ပညာ တရားတို႔ ျပည့္စံု သြား၏။ ေစာင့္ေရွာင့္ႏိုင္သည့္ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာတို႔ အလိုက္ ေအးခ်မ္းမႈ အရသာတို႔ ကိုလည္း ဆထက္ တိုး၍ ခံစားႏိုင္ေပသည္။ အဆံုး၌ရွိေသာ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာတရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုသြားလွ်င္ အေအးခ်မ္း ဆံုးေသာ သႏၲိသုခကိုလည္း ရရွိခံစားႏိုင္ေပေတာ့၏။

အဆံုးစြန္ေသာ သႏၲိသုခ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို ရရွိခံစားႏုိင္ရန္ အတြက္ အစဦးဆံုး ရွင္းလင္းရမည့္ အေႏွာင့္အယွက္ အေမွာင္ထုႀကီးမွာ သံသယ ဆူးေျငာင့္ပင္ျဖစ္၏။ သံသယ ဆူးေျငာင့္တို႔ကို မည္ ကဲ့သို႔ ရွင္းလင္းရပါမည္နည္း။ မဂၤလ သုတ္တရား ေတာ္အတိုင္း ဦးစြာပထမ လူမိုက္တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ ရ၏။ လူမိုက္တို႔ႏွင့္ ေပါင္းေဖာ္ေနရလည္း လူမိုက္ တို႔တရားကို မႏွစ္သက္ မျမတ္ႏိုး မိေအာင္ေနရ မည္။ တရားတို႔ကို သံသယကင္းရွင္းစြာ သိထား ေသာ သံဃာေတာ္မ်ား၊ ပညာရွိ မ်ားကို ဆည္းကပ္ ရ ပါမည္။ ထိုသံဃာေတာ္အရွင္သူျမတ္ အစျဖာ ေသာ ပညာရွိတုိ႔က ဘုရားရွင္၏ တရားႏွင့္ေလ်ာ္ညီ ေအာင္ ေဟာၾကားေတာ္ မူေသာ တရားတို႔ကို လက္ေတြ႔ က်င့္ႀကံပြါးမ်ား အားထုတ္ရ ပါမည္။ ဓမၼတို႔အေပၚ၌ သံသယစိတ္ မ်ား၀င္လာလွ်င္ ပညာရွိတို႔ႏွင့္ တရားေဆြးေႏြးေမးျမန္းရ ပါမည္။

တရားက်င့္ႀကံပြါးမ်ား အားထုတ္ေနေသာ သူသည္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ ရရွိႏိုင္ေရးကိုသာ ဦးတည္ၿပီး ပုဂၢလ အဓိ႒ာန္ကိုပယ္၊ ဓမၼအဓိ႒ာန္အတိုင္းသြား၊ အတြင္း ရန္သူႏွစ္ပါးျဖစ္သည့္ ဣႆာ၊ မစၧရိယတရားတို႔ကို ဖယ္ရွား၍ အ၀တ္၌ အစြန္းအထင္းထင္တိုင္း ဆပ္ျပာ၊ ေရတို႔ျဖင့္ ေလွ်ာ္ဖြတ္သလို စိတ္အညစ္ အေၾကး ကိေလသာတို႔ကိုလည္း သတိ၊ ဉာဏ္ ပညာ တို႔ျဖင့္ အခ်ိန္တိုင္းေလွ်ာ္ဖြတ္ေနရပါ မည္။

သတၱ၀ါအားလံုး ေဘးရန္ေၾကာင့္ၾက ဆင္းရဲကင္း၍ ေကာင္းက်ိဳးလိုရာဆႏၵ ျပည့္၀ႏိုင္ၿပီး သံသယဆူး ေျငာင့္တို႔ ကင္းေပ်ာက္၍ နိဗၺာန္သို႔ မ်က္ေမွာက္ျပဳ ႏိုင္ၾကပါေစ။