ဦးခင္ေမာင္ေစာ၏ မူရင္းစာတမ္း
အခန္း(၁) ႏႈတ္ခြန္းဆက္စကား
ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေလ့လာျခင္းသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသႏိုင္ငံမ်ားအေၾကာင္းက်ယ္ က်ယ္ျပန္ ႔ျပန္႔ ေလ့လာျခင္းအတြင္းမွ ဆက္စပ္မႈရွိေသာ အစိတ္အပိုင္းငယ္ တစ္ခုျဖစ္ သည္။ ျမန္မာပညာရွင္ တစ္ ဦး အေနျဖင့္ မိမိ၏အေတြ႕အၾကံဳအရ ႏိုင္ငံတကာ သုေတသနစာေပမ်ားတြင္ အဆိုပါအေရွ႕ေတာင္ အာ ရွႏိုင္ ငံမ်ားအေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား၌ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔အေၾကာင္းကိုသာ အမ်ား အျပားေတြ႕ရျပီး အထူးသျဖင့္ ၎တို႔၏ စာေပယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဘာသာစကားမ်ားကို အေလးေပးေရး သား ၾကသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စာေပ၊ဘာသာစကားတို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို မ်ားမ်ားစားစား မေတြ႔ရေခ်။ ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံတကာ ပညာရပ္စာေပနယ္ပယ္၌ ျမန္မာႏိုင္ ငံ အေၾကာင္း ေရးသားထားသည့္ အနည္းငယ္မွ်ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ မွားယြင္းေနသည့္အျပင္ တိက်မႈမရွိပဲ အဓိပၸါယ္လြဲမွားစြာ ေရးသားတင္ျပထားသည္ ကို လည္း ေတြ႔ ရွိခဲ့ရသည္။ အဆိုပါစာအုပ္စာတမ္းမ်ားထဲမွ မွားယြင္းေသာ(သို႔) လိုရာဆြဲတင္ျပထားေသာ အ ခ်က္အလက္မ်ားကို ထပ္ဆင့္ေလ့လာေရးသားသူမ်ားမွ မွီျငမ္းကိုးကား ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား ရွိလာသည့္ အခါ မွန္ကန္တိက်ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္ ေခ်ပေရးသားရမည့္ အေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေရာက္ လာခဲ့သည္။
ျမန္မာစာေပ၊ဘာသာစကားႏွင့္ပတ္သက္၍ တိက်ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း ၎တို႔ မွာ ျမန္မာဘာသာျဖင့္သာ ေရးသားထားေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား ျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳး မဟုတ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေလ့လာေနၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ားအတြက္ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနသည္။ ျမန္မာဘာသာစကားကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေျပာဆို၊ေရးသား၊ဖတ္ရႈႏိုင္ျခင္း မရွိ သည့္ အ တြက္ ၎တို႔မွာ ဥေရာပစာေပျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုသာ အားကိုးေလ့လာေန ရ သည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေနသည္။
အထက္ပါအခ်က္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မိမိအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာစာေပသင္ၾကားေရးတြင္ အေတြ႕အၾကံဳအရွိ ဆံုး ျမန္မာပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဆရာဦးတင္ေထြး၏ မွတ္ခ်က္အား ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။ ျမန္ မာ စာေပႏွင့္ ဘာသာစကားအား ေလ့လာဆည္းပူးေနၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား ပညာရွင္မ်ား ၊ေက်ာင္း သူေက်ာင္း သားမ်ားအတြက္ အဆိုပါပညာရပ္နယ္ပယ္သည္ သာမန္ထက္ က်ယ္ျပန္႔ျပီး ေလ့ လာရန္ အ ခ်က္ အလက္ အရင္းအျမစ္ေျမာက္ျမားစြာ ရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔အခ်ိန္ အထိ ႏိုင္ငံျခား သား ပညာ ရွင္မ်ားအတြက္ ျမန္မာစာအုပ္စာတမ္းမ်ား၊ ဂႏၱ၀င္စာေပလက္ရာမ်ားမွာ ၎တို႔ေလ့လာႏိုင္စြမ္းထက္ ပိုမို က်ယ္ျပန္႔လ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ ၎တို႔ထဲမွ အမ်ားစုမွာ ေဒသခံမ်ားထံမွ အရပ္စကားမ်ား၊ ပါးစပ္ ရာဇ၀င္မ်ားကိုသာ ကိုးကား၍ စာတမ္းမ်ားျပဳစုခဲ့ၾကျပီး ၎တို႔၏ စာတမ္းမ်ားကို ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တည္ ရွိေနခဲ့ေသာ ခိုင္မာသည့္ ျမန္မာစာေပရင္းျမစ္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈရွိမရွိ ေသခ်ာ စစ္ေဆးႏိုင္စြမ္း မရွိသည္ ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အဆိုပါႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ား၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားသည္ အျငင္းပြားဖြယ္ရွိေနေစကာမူ မိမိတို႔အေနျဖင့္ လွ်စ္လွ်ဴမရႈသင့္ပဲ အသိအမွတ္ျပဳသင့္ပါသည္။(1)
ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ စာေပကိုေလ့လာဆည္းပူးသည့္ေနရာတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာအေထာက္အကူျပဳ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို ျမန္မာလူမ်ိဳးပညာတတ္အခ်ိဳ႕မွ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရး သားျပဳစု ထားသည္ မွန္ေသာ္ လည္း တျခားတစ္ဖက္တြင္ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ အထူးသျဖင့္ အဂၤလိပ္စာေပႏွင့္ဘာသာ စ ကား ဆိုင္ရာ ပညာရပ္နယ္ပယ္မွ ပညာရွင္မ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာစာေပႏွင့္ဘာသာစကားဆိုင္ရာ ပ ညာ ရပ္နယ္ပယ္မွ ပညာရွင္မ်ားမဟုတ္ေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ စာတမ္းေရးသားျပဳစု သည့္ေန ရာတြင္ မိမိ၏ကိုယ္ပိုင္စာေပထက္ အဂၤလိပ္စာေပအား ပိုမိုရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ၾကသည္။ ၎တို ႔ေရး သားျပဳစုေသာ စာတမ္းမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္မ်ား၏ အယူအဆမ်ားကို ရည္ညႊန္းကိုးကား ထည့္ သြင္းေရးသားျခင္းမ်ား မၾကာခဏပါရွိတတ္ျပီး ရလာဒ္အေနျဖင့္ အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူမႈ လြဲမွားျခင္း၊ ခန္႔မွန္း မႈအလြဲမ်ား၊ လြဲမွားသည့္ ျခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာရေပသည္။
အထက္ပါအခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျမန္မာစာေပႏွင့္ဘာသာစကားထဲတြင္ အဓိပၸါယ္လြဲမွားစြာ ေကာက္ယူ ဘာသာျပန္ နားလည္လွ်က္ရွိသည့္ Kula (ကုလား)ဟူေသာ စကားလံုးကို ဥပမာတစ္ခုအေနျဖင့္ ထုတ္ႏုတ္ တင္ျပလိုပါသည္။ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚတြင္ တစ္ဖက္သားအား ထိခိုက္နစ္နာေစသည့္ အဓိပၸါယ္တစ္စံု တစ္ရာ မပါ၀င္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္တခ်ိဳ႕မွ ထိုစကားလံုးအား အဓိပၸါယ္လြဲမွားစြာေကာက္ယူ ဘာသာျပန္ဆိုၾကျပီး အပ်က္သေဘာဆန္ေသာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈျဖင့္ ေရးသားတင္ျပလွ်က္ရွိၾကသည္။ မိမိအေနျဖင့္ ဤစာတမ္းတြင္ အဆိုပါစကားလံုးအား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပံုႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ခိုင္မာသည့္ ျမန္ မာ စာေပအရင္းအျမစ္မ်ား၊ ထင္ရွားသည့္ ျမန္မာစာေပပညာရွင္မ်ား၏ သံုးစြဲပံုမ်ားႏွင့္ ပညာရွင္မဟုတ္ေသာ သာမန္ပုဂၢိဳလ္မ်ားထံမွ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားကို အေျခခံကိုးကားျခင္း ရလာဒ္အျဖစ္ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕၏ သတိမမူပဲ လြဲမွားစြာဘာသာျပန္ဆို ေရးသားတင္ျပမႈမ်ားကို ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။
အခန္း(၂) စာေပအေထာက္အထားမ်ားအရ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း
ကုလားဟူသည့္ အေခၚအေ၀ၚႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေထာက္အထားမရွိသည့္ အယူအဆတစ္ရပ္အေနျဖင့္ ကုလားဟူေသာစကားသည္ ကုလဟူေသာ ပါဠိစကားမွ ဆင္းသက္လာေၾကာင္း သိရျပီး ျမင့္ျမတ္ေသာ အမ်ိဳးအႏြယ္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ (ကုလပုတၱ-ျမင့္ျမတ္ေသာအမ်ိဳးအႏြယ္မွ ဆင္းသက္လာေသာ သား) အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအား ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေရွးဦး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မြန္၊ဗမာ၊ရခိုင္၊ရွမ္း၊ကရင္ စသည့္ မ်ိဳးႏြယ္ စုမ်ားမွ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအား ေခၚေ၀ၚၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္ တိုင္ အိႏိၵယတိုင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါယူဆခ်က္အား ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ စာေပမ်ားမွ အေထာက္အထားမ်ားအရ သိရွိရသည္။
(1) The Myanmar Language Commission, Myanmar-English Dictionary, Yangon, 1993, p. 10.
ကုလား/ kala/ n 1. native of the Indian subcontinent. 2. court-card; picture card. adj of foreign origin. See also သေဘၤာ [Pali ကုလ]
(2) The Myanmar Language Commission, ျမန္မာအဘိဓာန္ \ (Myanmar-Myanmar Dictionary), Yangon, 1991, p. 9
ကုလား /kla;/ n 1’ အိႏိၵယတိုက္ငယ္ေဒသမွ လာေသာသူမ်ား။ 2 သာမန္အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္ရွိ တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ လာေသာသူမ်ား 3 စကၠဴဖဲတြင္ ဂ်က္၊ကြင္း၊ကင္း ဖဲခ်ပ္ကိုေခၚေသာစကား န၀ိ- ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ [ပါ၊ကုလ]
(3)ဦး၀န္-တကၠသိုလ္ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ အပိုင္း(၁) (The University Burmese-Burmese Dictionary), Rangoon, 1952, vol.1, p. 22.
ကုလား နံ ၁။ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားမ်ား ၂။ သာမန္အားျဖင့္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ေဒသမ်ားမွ လာသူမ်ား----နံ၀ိ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ [မြန္၊ဂလာ။ ပါ၊ကုလ]
(4) U Hoke Sein, ပါဠိျမန္မာအဘိဓာန္ ဒုတိယပိုင္း(The Pali-Burmese Dictionary), Rangoon, 1956, vol. 2, p. 329.
ကုလ [ကုလ] (န) အမ်ိဳး။ ျမတ္ေသာအမ်ိဳး။ အိမ္။ မိဘအိမ္။ အလုပ္အေကၽြး ဒါယကာ။
(5) Judson, A., Burmese-English Dictionary, Baptist Press, Rangoon, edited 1953. p. 173 (First Edition: 1836).
ကုလား (Pali) n, a race အမ်ိဳး one whose race is distinctly marked, a caste person; a native of any country west of Burma; a foreigner ...etc.
အခ်က္အလက္ အတိအက်အေနျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ပါဠိစကား ကုလ(ျမင့္ျမတ္ေသာ- meaning holy, great, noble, distinguished etc.) ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး သံုးစြဲၾကသည္။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ားအား ဥပမာအျဖစ္ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။
(a) ကုလသမဂၢ (Kula Thamagga)
great/noble organization
United Nations
(b) ကုလားအုတ္(ကုလၾသ႒)(Kula Oatta)
distinguished camel
camel, the distinguished animal
(c) ကုလကုမၼာရီ(Kula Kumari)
noble young lady
young lady of the noble race
(d) ကုလပဗၺတ(Kula Pabbata)
great/distinguished mountain
mountain range
ဒုတိယအယူအဆအေနျဖင့္ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္မူလမြန္စကားဂလ(ေကာင္းမြန္ေသာ၊ျမင့္ျမတ္ေသာလူ မ်ား) မွဆင္းသက္လာေၾကာင္း သိရွိရသည္။ အဆိုပါအယူအဆအား အေထာက္အကူျဖစ္ေစ သည့္ အေထာက္အထားမ်ားအား တင္ျပလိုပါသည္။
(1) Yule, Henry, Col. and Burnell, A. C., Hobson-Jobson, Calcutta, 1990 (First Edition 1886), p. 495.
"The true history of the word has for the first time been traced by Prof. Forchhammer to Gola, the name applied in old Pegu inscriptions to the Indian Buddhist immigrants, a name which he identifies with Sanskrit Gauda, the ancient name of northern Bengal, hence the famous city of Gaur".
(2) The Kalyani Inscription, Pegu, 14. Century, written in Mon language.
(Translation): "The heroes Sona and Uttara were sent to Ramaña, which forms a part of Suvannabhumi, to propagate the holy faith ........ This town is called to this day Gola mattikanagara, because of the many houses it contained made of earth in the fashion of houses of the Gola people."
(3)ဦး၀န္-တကၠသိုလ္ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ အပိုင္း(၁) (The University Burmese-Burmese Dictionary), Rangoon, 1952, vol.1, p. 22.
ကုလား နံ ၁။ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားမ်ား ၂။ သာမန္အားျဖင့္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ေဒသမ်ားမွ လာသူမ်ား----နံ၀ိ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ [မြန္၊ဂလာ။ ပါ၊ကုလ]
(4) ေခတ္သစ္မြန္ဘာသာစကားတြင္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွလူမ်ိဳးမ်ားအား ေခၚေ၀ၚသည့္အမည္မွာ ဂိုလ ျဖစ္သည္။ ပိုးကရင္မ်ားက အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားအား ကုလ ဟုေခၚဆိုျပီး စေကာကရင္မ်ားက ကိုလ ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားကမူ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ားအား ကားလ္ ဟုေခၚေ၀ၚၾကသည္။
တတိယအယူအဆအေနျဖင့္ ကုလား(ကုလ)ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ Cola/Chola ဟူေသာ ေ၀ါ ဟာရမ်ား မွ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု သိရွိရသည္။ အဆိုပါအယူအဆအတြက္ အရင္းအျမစ္မ်ားမွာ ေအာက္ ပါ အတိုင္းျဖစ္သည္။
(1) Yule, Henry, Col. and Burnell, A. C., Hobson-Jobson, Calcutta, 1990 (First Edition 1886), p. 257.
"Chola, as the name of Tamil(တမီလ္လူမ်ိဳး) people and their royal dynasty appears as Choda in one of Asoka's inscriptions(အာေသာကေက်ာက္စာ), and in the Telugu inscriptions of the Chalukya dynasty."
(2) Myanmar-English Dictionary, Department of the Myanmar Language Commision, Ministry of Education, Union of Myanmar, "A History of the Myanmar Alphabet, p.iv.
“အိႏိၵယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ Maurya မင္းဆက္ပ်က္သုန္းျပီးေနာက္ Andhra မင္းဆက္ေပၚ ထြန္းလာ ခဲ့ သည္။ ထို႔ေနာက္ Pallava, Kadamba, Calukya, Rashtrakuta ႏွင့္ Cola ကဲ့သို႔ေသာ မင္းဆက္မ်ား ဆက္ လက္ေပၚထြန္းခဲ့သည္။ အဆိုပါမင္းဆက္မ်ား ထီးနန္းစိုးစံစဥ္ကာလအတြင္း Brahmi (ျဗဟၼီအကၡ ရာ စာေပ) တိုးတက္လာခဲ့ျပီး အေနာက္ပိုင္းတြင္ Pacchimi အေရးအသား၊ အလယ္ပိုင္းတြင္ Madhya Pradesh အေရးအသား၊ ေတာင္ပိုင္းတြင္ Telugu, Kanati, academic Grantha ႏွင့္ Kadamba, Calukya , Rashtrakuta တို႔ပါ၀င္ေသာ Tamil စသည့္စာေပအေရးအသားတို႔ ထြန္းကားလာ ခဲ့သည္ ။ ျဗဟၼီ စာေပ မွဆင္းသက္လာေသာ အဆိုပါစာေပအေရးအသားတို႔သည္ အိႏိၵယမွ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈမ်ား ၊ယဥ္ေက်း မႈမ်ားႏွင့္အတူ ေအဒီတစ္ရာစုမွ ရွစ္ရာစုအတြင္း တိဗက္၊သီရိလကၤာ၊ျမန္မာ၊ထိုင္း၊ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ အင္ဒို နီးရွားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားျပီး အဆိုပါေဒသမ်ားမွ တိုင္းရင္းသားဘာသာ စာေပအေရးအသားတို႔ကို ဖြံ႔ျဖိဳး တိုးတက္ေစရန္ ကူညီေပးခဲ့သည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသသို႔ အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းသားမ်ား ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ အိႏိၵယစာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ တို႔ ကို တပါတည္းယူေဆာင္ကာ ေရာက္ရွိလာခ်ိန္မွစတင္၍ ေဒသခံမ်ားမွ ၎တို႔အား Cola (သို႔) Chola လူ မ်ိဳး မ်ားဟု ေခၚဆိုၾကမည္မွာ အလြန္ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚသည္ မြန္တို႔ ၏ မူလအသံုးအႏႈန္းျဖစ္ေသာ ဂိုလ/ဂလာ၊ ကရင္လူမ်ိဳးတို႔၏ ကိုလ/ကုလ ႏွင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔ေခၚေ၀ၚၾကသည့္ ကုလား/ကုလ စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားႏွင့္ လြတ္ကင္းႏိုင္ဖြယ္မရွိေခ်။
မိမိထုတ္ႏုတ္တင္ျပခဲ့သည့္ စာေပမ်ားအရ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ပါဠိစာေပရွိ ကုလ ဟူေသာ စ ကားႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိျခင္း(သို႔) အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းရွိ Cola/Chola မင္းဆက္မွဆင္းသက္လာျခင္း (သို႔) ႏွစ္ မ်ိဳး စလံုးႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိျပီး မြန္တို႔က ဂိုလာ/ဂလာ ဟုေမြးစားယူကာ ျမန္မာမ်ားထံတြင္ ကုလားဟု အသံ ထြက္ေျပာင္းသြားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ယူဆခ်က္အားလံုးတြင္ ကုလားဟူေသာေ၀ါ ဟာရသည္ အဖ်က္သေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈမ်ိဳး လံုး၀မ ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပလွ်က္ ရွိ သည္။ ထို႔ျပင္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းအား တဖက္သားအား ထိခိုက္မႈတစ္စံုတစ္ရာမ ရွိပဲ ေျပာဆိုသံုးႏႈန္းႏိုင္ သည္သာမက အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးပါ သက္ေရာက္ေစေၾကာင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။
ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေရွးေဟာင္းစကားအေခၚအေ၀ၚတစ္ခုျဖစ္သည္။ ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာမ်ား (ေအဒီ၁၂ရာစု-ေအဒီ ၁၄ရာစု)တြင္ ကုလားဟူေသာ စကားလံုးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ကုလားကေျခသည္၊ ကုလား ပသာသည္(ဗံုတီးသမား) စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ အိႏိၵယဗိသုကာပံုစံျဖင့္ တည္ေဆာက္ ထားေသာ ေစတီပုထိုးမ်ားကိုပင္လွ်င္ ကုလားေက်ာင္းဟုေခၚေ၀ၚၾကသည္။(ဥပမာ-အာနႏၵာ ၊သေဗၺညဳ[ဘာသာျပန္သူ] )။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေခၚတြင္ခံရသည့္ ပုဂၢိဳလ္ (သို႔)အရာ၀ထၳဳအား ဂုဏ္သေရညိွဳးႏြမ္းေစခဲ့လွ်င္ ျမန္မာတို႔အေနျဖင့္ ၎တို႔ အျမတ္တႏိုး ကိုးကြယ္ ရာ ေစ တီ ပုထိုးမ်ားကို ကုလားအမည္ေရွ႕မွထည့္၍ ေခၚဆိုလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။
ပုဂံမင္းဆက္မွ အေလာင္းစည္သူမင္းၾကီး၏သားေတာ္ နရသူမင္းအား ရာဇ၀င္ဆရာတို႔က ကုလားက်မင္း ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အဆိုပါမင္းအား အိႏိၵယလူမ်ိဳးတို႔က လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္ ေလာင္းၾကက္မင္းဆက္၏ ေနာက္ဆံုးဘုရင္၊ ေအဒီ၁၄၃၀တြင္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ကိုစတင္တည္ေထာင္ သူ၊ ေျမာက္ဦးမင္းဆက္၏ ပထမဆံုးဘုရင္ျဖစ္သူ နရမိတ္လွ(မင္းေစာမြန္)အား ရာဇ၀င္ဆရာတို႔က ကု လားျပည္ပါမင္းဟု နာမည္ေျပာင္ေပးခဲ့ၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မင္းေစာမြန္သည္ အင္း၀ က်ဴးေက်ာ္စစ္ေၾကာင့္ ဘင္ေဂါျပည္သို႔ ခိုလံႈခဲ့ရေသာေၾကာင့္ဟု ရာဇ၀င္ေၾကာင္းမ်ားအရ သိရွိရသည္။ အ ကယ္ ၍ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ သိမ္ဖ်င္းနိမ့္က်ေသာ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ထိုေခတ္ အခါက သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္တည္းဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္အား မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ထိုကဲ့သို႔ေသာ အ တိုေကာက္အမည္ျဖင့္ အမွတ္သညာျပဳရဲလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။(ႏိႈင္းယွဥ္ရန္-ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္း အား ရာဇ၀င္တြင္ တရုတ္ေျပးမင္းဟုေဖာ္ျပထားသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေအဒီ၁၂၈၇ခုႏွစ္တြင္ ကူဗလိုင္ခန္၏ တရုတ္တပ္မ်ား ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ သည္။)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အထင္ရွားဆံုး ရာဇ၀င္ဆရာမ်ားထဲမွာ တစ္ဦးျဖစ္သူ၊ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ အေရးပါဆံုး ရာဇ၀င္ သံုးပိုင္းအား ေညာင္ရမ္းေခတ္(ဒုတိယအင္း၀မင္းဆက္) အတြင္း ေရးသားျပဳစုခဲ့သူ ရာဇ၀င္ဆရာ၏ အမည္ မွာ ဦးကုလား ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ အမည္သည္ ေအာက္တန္းက်သည့္ အမည္နာမ တစ္ ခုျဖစ္ေနခဲ့ပါလွ်င္ အလြန္ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ အဆိုပါရာဇ၀င္ဆရာသည္ ၎၏အမည္အားေျပာင္း လဲ ပစ္ မည္မွာ ေသခ်ာသေလာက္ရွိသည္။
ေရွးေခတ္အခါက ရခိုင္၊ျမန္မာ၊မြန္ ဘုရင္မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ ဗုဒၶ၏မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္သည့္ သက်သာကီ၀င္မ်ိဳးရိုးမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။အထက္ပါအခ်က္အရ ထို ဘုရင္မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ိဳးဆက္မ်ားအျဖစ္ ယံုၾကည္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္သည္။ အဆိုပါအခ်င္းအရာမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ႏွိမ့္ခ် ဆက္ ဆံျခင္း(သို႔) လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားျခင္းစသည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ အေၾကာင္းျပ ခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာရွိပါသလား။
ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ တစ္စံုတစ္ခုကို ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ ေရွ႕မွျဖစ္ေ စ၊ေနာက္ မွျဖစ္ေစ ေပါင္း စပ္၍ အမည္သစ္ဖန္တီးကာ အဆိုပါအရာသည္ မူလဘူတႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေၾကာင္း (သို႔) ႏိုင္ ငံျခားမွ၀င္ေရာက္လာေၾကာင္း(သို႔) ျမန္မာျပည္၏ အေနာက္ဖက္ရွိတိုင္းျပည္မ်ားမွျဖစ္ေၾကာင္းကို အလြယ္ တကူသိရွိႏိုင္ရန္ ေခၚဆိုေလ့ရွိခဲ့သည္။
ေရွ႕တြင္ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား
(1) ကုလားစပါး
Indian rice/paddy
rice/paddy of Indian origin
wheat
(2) ကုလားတည္
Indian preserve/pickle
pickle or preserve of fruits/vegetables in Indian style
Chutney or Indian style pickle
(3) ကုလားထိုင္
Indian/foreigner sit
the thing which foreigners use for sitting
chair
(4) ကုလားပဲ
Indian bean
beans eaten by Indians passionately
gram, chick pea
(5) ကုလားျဖဴ
Indian white
the foreigners who are white
Europeans, Caucasian
ေနာက္တြင္ ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား
(1) ဆိတ္ကုလား
goat Indian
goat of Indian/foreign origin
sheep
(2) ဒံုးကုလား
lever Indian/foreign
lever of foreign origin
mechanical jack, motor car jack
(3) ငွက္ကုလား
bird Indian/foreign
bird of Indian/foreign origin
black-necked stork (Xenorhynchus asiaticus)
(4) ဗြတ္ကုလား
bulbul (a kind of small bird) Indian/foreign
bulbul of foreign origin
Eurasian jay (Garrulus leucotis)
(5) ေက်းကုလား
parrot/parakeet Indian/foreign
parrot/parakeet of Indian/foreign origin
slaty-headed parakeet (Psittacula himalayana)
အခန္း(၃)ခိုင္မာသည့္စာေပမ်ားတြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံု ဥပမာမ်ား
(1) ေယာအတြင္း၀န္ဦးဖိုးလိႈင္-ဥတုေဘာဇနသဂၤဟက်မ္း၊၁၈၈၀ခုႏွစ္၊စာမ်က္ႏွာ-၈၉ [အေနာက္ျပည္သားမ်ားကို ျမန္မာတို႔က ကုလားေခၚသည္]
(2) ပုဂံ၀န္ေထာက္မင္းဦးတင္-ျမန္မာမင္းမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစာတမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၃၁ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၃-၃၅ [ကုလားမ်ိဳး ၆၀ ရွိေၾကာင္းကို…….]
(3) အေရးေတာ္ပံုငါးေစာင္တြဲ-သုဓမၼ၀တီပရက္စ္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၂၀ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၅၆ [ကုလားပန္းေသးျမိဳ႕သားမ်ား……]
(4) မန္လည္ဆရာေတာ္-မဟာသုတကာရီ မာဃေဒ၀လကၤာသစ္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၀၄ခုႏွစ္ (ျပန္လည္ပံုႏွိပ္ျခင္း ၁၉၃၈ခုႏွစ္)၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၇ [ကုလားပသီ ဘရင္ဂ်ီက………..]
(5) ေတာ္စိန္ခို- လႊတ္ေတာ္မွတ္တမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၁၅ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၉ [သူပုန္ကုလား အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးတို႔ကို…]
(6) က်ည္းကန္ရွင္ၾကီး- အမရပူရသို႔ေပး ေမတၱာစာ၊ ၁၈ရာစုအတြင္း ရန္ကုန္သို႔အလည္အပတ္ လာေရာက္စဥ္ ေရးစပ္ခဲ့သည္။ [အာရမဏီ ဘရင္ဂ်ီ၊ ကပၸလီခလာသီ၊ ေဇာ္ဂ်ီကလယ္၊ ကုလားႏြယ္တိုင္းမသိ၊ ထုပတိႏွင့္………]
U Khin Maung Saw(Berlin)၏ (Mis)Interpretations of Burmese Words:Part I.In the case of the term Kala (Kula) သုေတသနစာတမ္းအား တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
အခန္း(၁) ႏႈတ္ခြန္းဆက္စကား
ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေလ့လာျခင္းသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသႏိုင္ငံမ်ားအေၾကာင္းက်ယ္ က်ယ္ျပန္ ႔ျပန္႔ ေလ့လာျခင္းအတြင္းမွ ဆက္စပ္မႈရွိေသာ အစိတ္အပိုင္းငယ္ တစ္ခုျဖစ္ သည္။ ျမန္မာပညာရွင္ တစ္ ဦး အေနျဖင့္ မိမိ၏အေတြ႕အၾကံဳအရ ႏိုင္ငံတကာ သုေတသနစာေပမ်ားတြင္ အဆိုပါအေရွ႕ေတာင္ အာ ရွႏိုင္ ငံမ်ားအေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား၌ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔အေၾကာင္းကိုသာ အမ်ား အျပားေတြ႕ရျပီး အထူးသျဖင့္ ၎တို႔၏ စာေပယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဘာသာစကားမ်ားကို အေလးေပးေရး သား ၾကသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စာေပ၊ဘာသာစကားတို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို မ်ားမ်ားစားစား မေတြ႔ရေခ်။ ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံတကာ ပညာရပ္စာေပနယ္ပယ္၌ ျမန္မာႏိုင္ ငံ အေၾကာင္း ေရးသားထားသည့္ အနည္းငယ္မွ်ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ မွားယြင္းေနသည့္အျပင္ တိက်မႈမရွိပဲ အဓိပၸါယ္လြဲမွားစြာ ေရးသားတင္ျပထားသည္ ကို လည္း ေတြ႔ ရွိခဲ့ရသည္။ အဆိုပါစာအုပ္စာတမ္းမ်ားထဲမွ မွားယြင္းေသာ(သို႔) လိုရာဆြဲတင္ျပထားေသာ အ ခ်က္အလက္မ်ားကို ထပ္ဆင့္ေလ့လာေရးသားသူမ်ားမွ မွီျငမ္းကိုးကား ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား ရွိလာသည့္ အခါ မွန္ကန္တိက်ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္ ေခ်ပေရးသားရမည့္ အေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေရာက္ လာခဲ့သည္။
ျမန္မာစာေပ၊ဘာသာစကားႏွင့္ပတ္သက္၍ တိက်ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း ၎တို႔ မွာ ျမန္မာဘာသာျဖင့္သာ ေရးသားထားေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား ျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳး မဟုတ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေလ့လာေနၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ားအတြက္ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနသည္။ ျမန္မာဘာသာစကားကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေျပာဆို၊ေရးသား၊ဖတ္ရႈႏိုင္ျခင္း မရွိ သည့္ အ တြက္ ၎တို႔မွာ ဥေရာပစာေပျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုသာ အားကိုးေလ့လာေန ရ သည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေနသည္။
အထက္ပါအခ်က္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မိမိအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာစာေပသင္ၾကားေရးတြင္ အေတြ႕အၾကံဳအရွိ ဆံုး ျမန္မာပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဆရာဦးတင္ေထြး၏ မွတ္ခ်က္အား ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။ ျမန္ မာ စာေပႏွင့္ ဘာသာစကားအား ေလ့လာဆည္းပူးေနၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား ပညာရွင္မ်ား ၊ေက်ာင္း သူေက်ာင္း သားမ်ားအတြက္ အဆိုပါပညာရပ္နယ္ပယ္သည္ သာမန္ထက္ က်ယ္ျပန္႔ျပီး ေလ့ လာရန္ အ ခ်က္ အလက္ အရင္းအျမစ္ေျမာက္ျမားစြာ ရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔အခ်ိန္ အထိ ႏိုင္ငံျခား သား ပညာ ရွင္မ်ားအတြက္ ျမန္မာစာအုပ္စာတမ္းမ်ား၊ ဂႏၱ၀င္စာေပလက္ရာမ်ားမွာ ၎တို႔ေလ့လာႏိုင္စြမ္းထက္ ပိုမို က်ယ္ျပန္႔လ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ ၎တို႔ထဲမွ အမ်ားစုမွာ ေဒသခံမ်ားထံမွ အရပ္စကားမ်ား၊ ပါးစပ္ ရာဇ၀င္မ်ားကိုသာ ကိုးကား၍ စာတမ္းမ်ားျပဳစုခဲ့ၾကျပီး ၎တို႔၏ စာတမ္းမ်ားကို ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တည္ ရွိေနခဲ့ေသာ ခိုင္မာသည့္ ျမန္မာစာေပရင္းျမစ္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈရွိမရွိ ေသခ်ာ စစ္ေဆးႏိုင္စြမ္း မရွိသည္ ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အဆိုပါႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ား၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားသည္ အျငင္းပြားဖြယ္ရွိေနေစကာမူ မိမိတို႔အေနျဖင့္ လွ်စ္လွ်ဴမရႈသင့္ပဲ အသိအမွတ္ျပဳသင့္ပါသည္။(1)
ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ စာေပကိုေလ့လာဆည္းပူးသည့္ေနရာတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာအေထာက္အကူျပဳ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို ျမန္မာလူမ်ိဳးပညာတတ္အခ်ိဳ႕မွ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရး သားျပဳစု ထားသည္ မွန္ေသာ္ လည္း တျခားတစ္ဖက္တြင္ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ အထူးသျဖင့္ အဂၤလိပ္စာေပႏွင့္ဘာသာ စ ကား ဆိုင္ရာ ပညာရပ္နယ္ပယ္မွ ပညာရွင္မ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာစာေပႏွင့္ဘာသာစကားဆိုင္ရာ ပ ညာ ရပ္နယ္ပယ္မွ ပညာရွင္မ်ားမဟုတ္ေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ စာတမ္းေရးသားျပဳစု သည့္ေန ရာတြင္ မိမိ၏ကိုယ္ပိုင္စာေပထက္ အဂၤလိပ္စာေပအား ပိုမိုရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ၾကသည္။ ၎တို ႔ေရး သားျပဳစုေသာ စာတမ္းမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္မ်ား၏ အယူအဆမ်ားကို ရည္ညႊန္းကိုးကား ထည့္ သြင္းေရးသားျခင္းမ်ား မၾကာခဏပါရွိတတ္ျပီး ရလာဒ္အေနျဖင့္ အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူမႈ လြဲမွားျခင္း၊ ခန္႔မွန္း မႈအလြဲမ်ား၊ လြဲမွားသည့္ ျခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာရေပသည္။
အထက္ပါအခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျမန္မာစာေပႏွင့္ဘာသာစကားထဲတြင္ အဓိပၸါယ္လြဲမွားစြာ ေကာက္ယူ ဘာသာျပန္ နားလည္လွ်က္ရွိသည့္ Kula (ကုလား)ဟူေသာ စကားလံုးကို ဥပမာတစ္ခုအေနျဖင့္ ထုတ္ႏုတ္ တင္ျပလိုပါသည္။ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚတြင္ တစ္ဖက္သားအား ထိခိုက္နစ္နာေစသည့္ အဓိပၸါယ္တစ္စံု တစ္ရာ မပါ၀င္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္တခ်ိဳ႕မွ ထိုစကားလံုးအား အဓိပၸါယ္လြဲမွားစြာေကာက္ယူ ဘာသာျပန္ဆိုၾကျပီး အပ်က္သေဘာဆန္ေသာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈျဖင့္ ေရးသားတင္ျပလွ်က္ရွိၾကသည္။ မိမိအေနျဖင့္ ဤစာတမ္းတြင္ အဆိုပါစကားလံုးအား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပံုႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ခိုင္မာသည့္ ျမန္ မာ စာေပအရင္းအျမစ္မ်ား၊ ထင္ရွားသည့္ ျမန္မာစာေပပညာရွင္မ်ား၏ သံုးစြဲပံုမ်ားႏွင့္ ပညာရွင္မဟုတ္ေသာ သာမန္ပုဂၢိဳလ္မ်ားထံမွ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားကို အေျခခံကိုးကားျခင္း ရလာဒ္အျဖစ္ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕၏ သတိမမူပဲ လြဲမွားစြာဘာသာျပန္ဆို ေရးသားတင္ျပမႈမ်ားကို ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။
အခန္း(၂) စာေပအေထာက္အထားမ်ားအရ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း
ကုလားဟူသည့္ အေခၚအေ၀ၚႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေထာက္အထားမရွိသည့္ အယူအဆတစ္ရပ္အေနျဖင့္ ကုလားဟူေသာစကားသည္ ကုလဟူေသာ ပါဠိစကားမွ ဆင္းသက္လာေၾကာင္း သိရျပီး ျမင့္ျမတ္ေသာ အမ်ိဳးအႏြယ္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ (ကုလပုတၱ-ျမင့္ျမတ္ေသာအမ်ိဳးအႏြယ္မွ ဆင္းသက္လာေသာ သား) အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအား ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေရွးဦး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မြန္၊ဗမာ၊ရခိုင္၊ရွမ္း၊ကရင္ စသည့္ မ်ိဳးႏြယ္ စုမ်ားမွ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအား ေခၚေ၀ၚၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္ တိုင္ အိႏိၵယတိုင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါယူဆခ်က္အား ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ စာေပမ်ားမွ အေထာက္အထားမ်ားအရ သိရွိရသည္။
(1) The Myanmar Language Commission, Myanmar-English Dictionary, Yangon, 1993, p. 10.
ကုလား/ kala/ n 1. native of the Indian subcontinent. 2. court-card; picture card. adj of foreign origin. See also သေဘၤာ [Pali ကုလ]
(2) The Myanmar Language Commission, ျမန္မာအဘိဓာန္ \ (Myanmar-Myanmar Dictionary), Yangon, 1991, p. 9
ကုလား /kla;/ n 1’ အိႏိၵယတိုက္ငယ္ေဒသမွ လာေသာသူမ်ား။ 2 သာမန္အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္ရွိ တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ လာေသာသူမ်ား 3 စကၠဴဖဲတြင္ ဂ်က္၊ကြင္း၊ကင္း ဖဲခ်ပ္ကိုေခၚေသာစကား န၀ိ- ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ [ပါ၊ကုလ]
(3)ဦး၀န္-တကၠသိုလ္ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ အပိုင္း(၁) (The University Burmese-Burmese Dictionary), Rangoon, 1952, vol.1, p. 22.
ကုလား နံ ၁။ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားမ်ား ၂။ သာမန္အားျဖင့္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ေဒသမ်ားမွ လာသူမ်ား----နံ၀ိ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ [မြန္၊ဂလာ။ ပါ၊ကုလ]
(4) U Hoke Sein, ပါဠိျမန္မာအဘိဓာန္ ဒုတိယပိုင္း(The Pali-Burmese Dictionary), Rangoon, 1956, vol. 2, p. 329.
ကုလ [ကုလ] (န) အမ်ိဳး။ ျမတ္ေသာအမ်ိဳး။ အိမ္။ မိဘအိမ္။ အလုပ္အေကၽြး ဒါယကာ။
(5) Judson, A., Burmese-English Dictionary, Baptist Press, Rangoon, edited 1953. p. 173 (First Edition: 1836).
ကုလား (Pali) n, a race အမ်ိဳး one whose race is distinctly marked, a caste person; a native of any country west of Burma; a foreigner ...etc.
အခ်က္အလက္ အတိအက်အေနျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ပါဠိစကား ကုလ(ျမင့္ျမတ္ေသာ- meaning holy, great, noble, distinguished etc.) ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး သံုးစြဲၾကသည္။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ားအား ဥပမာအျဖစ္ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။
(a) ကုလသမဂၢ (Kula Thamagga)
great/noble organization
United Nations
(b) ကုလားအုတ္(ကုလၾသ႒)(Kula Oatta)
distinguished camel
camel, the distinguished animal
(c) ကုလကုမၼာရီ(Kula Kumari)
noble young lady
young lady of the noble race
(d) ကုလပဗၺတ(Kula Pabbata)
great/distinguished mountain
mountain range
ဒုတိယအယူအဆအေနျဖင့္ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္မူလမြန္စကားဂလ(ေကာင္းမြန္ေသာ၊ျမင့္ျမတ္ေသာလူ မ်ား) မွဆင္းသက္လာေၾကာင္း သိရွိရသည္။ အဆိုပါအယူအဆအား အေထာက္အကူျဖစ္ေစ သည့္ အေထာက္အထားမ်ားအား တင္ျပလိုပါသည္။
(1) Yule, Henry, Col. and Burnell, A. C., Hobson-Jobson, Calcutta, 1990 (First Edition 1886), p. 495.
"The true history of the word has for the first time been traced by Prof. Forchhammer to Gola, the name applied in old Pegu inscriptions to the Indian Buddhist immigrants, a name which he identifies with Sanskrit Gauda, the ancient name of northern Bengal, hence the famous city of Gaur".
(2) The Kalyani Inscription, Pegu, 14. Century, written in Mon language.
(Translation): "The heroes Sona and Uttara were sent to Ramaña, which forms a part of Suvannabhumi, to propagate the holy faith ........ This town is called to this day Gola mattikanagara, because of the many houses it contained made of earth in the fashion of houses of the Gola people."
(3)ဦး၀န္-တကၠသိုလ္ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ အပိုင္း(၁) (The University Burmese-Burmese Dictionary), Rangoon, 1952, vol.1, p. 22.
ကုလား နံ ၁။ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားမ်ား ၂။ သာမန္အားျဖင့္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ေဒသမ်ားမွ လာသူမ်ား----နံ၀ိ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ [မြန္၊ဂလာ။ ပါ၊ကုလ]
(4) ေခတ္သစ္မြန္ဘာသာစကားတြင္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွလူမ်ိဳးမ်ားအား ေခၚေ၀ၚသည့္အမည္မွာ ဂိုလ ျဖစ္သည္။ ပိုးကရင္မ်ားက အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားအား ကုလ ဟုေခၚဆိုျပီး စေကာကရင္မ်ားက ကိုလ ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားကမူ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ားအား ကားလ္ ဟုေခၚေ၀ၚၾကသည္။
တတိယအယူအဆအေနျဖင့္ ကုလား(ကုလ)ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ Cola/Chola ဟူေသာ ေ၀ါ ဟာရမ်ား မွ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု သိရွိရသည္။ အဆိုပါအယူအဆအတြက္ အရင္းအျမစ္မ်ားမွာ ေအာက္ ပါ အတိုင္းျဖစ္သည္။
(1) Yule, Henry, Col. and Burnell, A. C., Hobson-Jobson, Calcutta, 1990 (First Edition 1886), p. 257.
"Chola, as the name of Tamil(တမီလ္လူမ်ိဳး) people and their royal dynasty appears as Choda in one of Asoka's inscriptions(အာေသာကေက်ာက္စာ), and in the Telugu inscriptions of the Chalukya dynasty."
(2) Myanmar-English Dictionary, Department of the Myanmar Language Commision, Ministry of Education, Union of Myanmar, "A History of the Myanmar Alphabet, p.iv.
“အိႏိၵယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ Maurya မင္းဆက္ပ်က္သုန္းျပီးေနာက္ Andhra မင္းဆက္ေပၚ ထြန္းလာ ခဲ့ သည္။ ထို႔ေနာက္ Pallava, Kadamba, Calukya, Rashtrakuta ႏွင့္ Cola ကဲ့သို႔ေသာ မင္းဆက္မ်ား ဆက္ လက္ေပၚထြန္းခဲ့သည္။ အဆိုပါမင္းဆက္မ်ား ထီးနန္းစိုးစံစဥ္ကာလအတြင္း Brahmi (ျဗဟၼီအကၡ ရာ စာေပ) တိုးတက္လာခဲ့ျပီး အေနာက္ပိုင္းတြင္ Pacchimi အေရးအသား၊ အလယ္ပိုင္းတြင္ Madhya Pradesh အေရးအသား၊ ေတာင္ပိုင္းတြင္ Telugu, Kanati, academic Grantha ႏွင့္ Kadamba, Calukya , Rashtrakuta တို႔ပါ၀င္ေသာ Tamil စသည့္စာေပအေရးအသားတို႔ ထြန္းကားလာ ခဲ့သည္ ။ ျဗဟၼီ စာေပ မွဆင္းသက္လာေသာ အဆိုပါစာေပအေရးအသားတို႔သည္ အိႏိၵယမွ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈမ်ား ၊ယဥ္ေက်း မႈမ်ားႏွင့္အတူ ေအဒီတစ္ရာစုမွ ရွစ္ရာစုအတြင္း တိဗက္၊သီရိလကၤာ၊ျမန္မာ၊ထိုင္း၊ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ အင္ဒို နီးရွားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားျပီး အဆိုပါေဒသမ်ားမွ တိုင္းရင္းသားဘာသာ စာေပအေရးအသားတို႔ကို ဖြံ႔ျဖိဳး တိုးတက္ေစရန္ ကူညီေပးခဲ့သည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသသို႔ အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းသားမ်ား ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ အိႏိၵယစာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ တို႔ ကို တပါတည္းယူေဆာင္ကာ ေရာက္ရွိလာခ်ိန္မွစတင္၍ ေဒသခံမ်ားမွ ၎တို႔အား Cola (သို႔) Chola လူ မ်ိဳး မ်ားဟု ေခၚဆိုၾကမည္မွာ အလြန္ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚသည္ မြန္တို႔ ၏ မူလအသံုးအႏႈန္းျဖစ္ေသာ ဂိုလ/ဂလာ၊ ကရင္လူမ်ိဳးတို႔၏ ကိုလ/ကုလ ႏွင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔ေခၚေ၀ၚၾကသည့္ ကုလား/ကုလ စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားႏွင့္ လြတ္ကင္းႏိုင္ဖြယ္မရွိေခ်။
မိမိထုတ္ႏုတ္တင္ျပခဲ့သည့္ စာေပမ်ားအရ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ပါဠိစာေပရွိ ကုလ ဟူေသာ စ ကားႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိျခင္း(သို႔) အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းရွိ Cola/Chola မင္းဆက္မွဆင္းသက္လာျခင္း (သို႔) ႏွစ္ မ်ိဳး စလံုးႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိျပီး မြန္တို႔က ဂိုလာ/ဂလာ ဟုေမြးစားယူကာ ျမန္မာမ်ားထံတြင္ ကုလားဟု အသံ ထြက္ေျပာင္းသြားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ယူဆခ်က္အားလံုးတြင္ ကုလားဟူေသာေ၀ါ ဟာရသည္ အဖ်က္သေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈမ်ိဳး လံုး၀မ ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပလွ်က္ ရွိ သည္။ ထို႔ျပင္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းအား တဖက္သားအား ထိခိုက္မႈတစ္စံုတစ္ရာမ ရွိပဲ ေျပာဆိုသံုးႏႈန္းႏိုင္ သည္သာမက အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးပါ သက္ေရာက္ေစေၾကာင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။
ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေရွးေဟာင္းစကားအေခၚအေ၀ၚတစ္ခုျဖစ္သည္။ ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာမ်ား (ေအဒီ၁၂ရာစု-ေအဒီ ၁၄ရာစု)တြင္ ကုလားဟူေသာ စကားလံုးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ကုလားကေျခသည္၊ ကုလား ပသာသည္(ဗံုတီးသမား) စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ အိႏိၵယဗိသုကာပံုစံျဖင့္ တည္ေဆာက္ ထားေသာ ေစတီပုထိုးမ်ားကိုပင္လွ်င္ ကုလားေက်ာင္းဟုေခၚေ၀ၚၾကသည္။(ဥပမာ-အာနႏၵာ ၊သေဗၺညဳ[ဘာသာျပန္သူ] )။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေခၚတြင္ခံရသည့္ ပုဂၢိဳလ္ (သို႔)အရာ၀ထၳဳအား ဂုဏ္သေရညိွဳးႏြမ္းေစခဲ့လွ်င္ ျမန္မာတို႔အေနျဖင့္ ၎တို႔ အျမတ္တႏိုး ကိုးကြယ္ ရာ ေစ တီ ပုထိုးမ်ားကို ကုလားအမည္ေရွ႕မွထည့္၍ ေခၚဆိုလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။
ပုဂံမင္းဆက္မွ အေလာင္းစည္သူမင္းၾကီး၏သားေတာ္ နရသူမင္းအား ရာဇ၀င္ဆရာတို႔က ကုလားက်မင္း ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အဆိုပါမင္းအား အိႏိၵယလူမ်ိဳးတို႔က လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္ ေလာင္းၾကက္မင္းဆက္၏ ေနာက္ဆံုးဘုရင္၊ ေအဒီ၁၄၃၀တြင္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ကိုစတင္တည္ေထာင္ သူ၊ ေျမာက္ဦးမင္းဆက္၏ ပထမဆံုးဘုရင္ျဖစ္သူ နရမိတ္လွ(မင္းေစာမြန္)အား ရာဇ၀င္ဆရာတို႔က ကု လားျပည္ပါမင္းဟု နာမည္ေျပာင္ေပးခဲ့ၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မင္းေစာမြန္သည္ အင္း၀ က်ဴးေက်ာ္စစ္ေၾကာင့္ ဘင္ေဂါျပည္သို႔ ခိုလံႈခဲ့ရေသာေၾကာင့္ဟု ရာဇ၀င္ေၾကာင္းမ်ားအရ သိရွိရသည္။ အ ကယ္ ၍ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ သိမ္ဖ်င္းနိမ့္က်ေသာ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ထိုေခတ္ အခါက သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္တည္းဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္အား မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ထိုကဲ့သို႔ေသာ အ တိုေကာက္အမည္ျဖင့္ အမွတ္သညာျပဳရဲလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။(ႏိႈင္းယွဥ္ရန္-ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္း အား ရာဇ၀င္တြင္ တရုတ္ေျပးမင္းဟုေဖာ္ျပထားသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေအဒီ၁၂၈၇ခုႏွစ္တြင္ ကူဗလိုင္ခန္၏ တရုတ္တပ္မ်ား ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ သည္။)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အထင္ရွားဆံုး ရာဇ၀င္ဆရာမ်ားထဲမွာ တစ္ဦးျဖစ္သူ၊ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ အေရးပါဆံုး ရာဇ၀င္ သံုးပိုင္းအား ေညာင္ရမ္းေခတ္(ဒုတိယအင္း၀မင္းဆက္) အတြင္း ေရးသားျပဳစုခဲ့သူ ရာဇ၀င္ဆရာ၏ အမည္ မွာ ဦးကုလား ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ အမည္သည္ ေအာက္တန္းက်သည့္ အမည္နာမ တစ္ ခုျဖစ္ေနခဲ့ပါလွ်င္ အလြန္ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ အဆိုပါရာဇ၀င္ဆရာသည္ ၎၏အမည္အားေျပာင္း လဲ ပစ္ မည္မွာ ေသခ်ာသေလာက္ရွိသည္။
ေရွးေခတ္အခါက ရခိုင္၊ျမန္မာ၊မြန္ ဘုရင္မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ ဗုဒၶ၏မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္သည့္ သက်သာကီ၀င္မ်ိဳးရိုးမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။အထက္ပါအခ်က္အရ ထို ဘုရင္မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ိဳးဆက္မ်ားအျဖစ္ ယံုၾကည္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္သည္။ အဆိုပါအခ်င္းအရာမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ႏွိမ့္ခ် ဆက္ ဆံျခင္း(သို႔) လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားျခင္းစသည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ အေၾကာင္းျပ ခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာရွိပါသလား။
ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ တစ္စံုတစ္ခုကို ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ ေရွ႕မွျဖစ္ေ စ၊ေနာက္ မွျဖစ္ေစ ေပါင္း စပ္၍ အမည္သစ္ဖန္တီးကာ အဆိုပါအရာသည္ မူလဘူတႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေၾကာင္း (သို႔) ႏိုင္ ငံျခားမွ၀င္ေရာက္လာေၾကာင္း(သို႔) ျမန္မာျပည္၏ အေနာက္ဖက္ရွိတိုင္းျပည္မ်ားမွျဖစ္ေၾကာင္းကို အလြယ္ တကူသိရွိႏိုင္ရန္ ေခၚဆိုေလ့ရွိခဲ့သည္။
ေရွ႕တြင္ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား
(1) ကုလားစပါး
Indian rice/paddy
rice/paddy of Indian origin
wheat
(2) ကုလားတည္
Indian preserve/pickle
pickle or preserve of fruits/vegetables in Indian style
Chutney or Indian style pickle
(3) ကုလားထိုင္
Indian/foreigner sit
the thing which foreigners use for sitting
chair
(4) ကုလားပဲ
Indian bean
beans eaten by Indians passionately
gram, chick pea
(5) ကုလားျဖဴ
Indian white
the foreigners who are white
Europeans, Caucasian
ေနာက္တြင္ ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား
(1) ဆိတ္ကုလား
goat Indian
goat of Indian/foreign origin
sheep
(2) ဒံုးကုလား
lever Indian/foreign
lever of foreign origin
mechanical jack, motor car jack
(3) ငွက္ကုလား
bird Indian/foreign
bird of Indian/foreign origin
black-necked stork (Xenorhynchus asiaticus)
(4) ဗြတ္ကုလား
bulbul (a kind of small bird) Indian/foreign
bulbul of foreign origin
Eurasian jay (Garrulus leucotis)
(5) ေက်းကုလား
parrot/parakeet Indian/foreign
parrot/parakeet of Indian/foreign origin
slaty-headed parakeet (Psittacula himalayana)
အခန္း(၃)ခိုင္မာသည့္စာေပမ်ားတြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံု ဥပမာမ်ား
(1) ေယာအတြင္း၀န္ဦးဖိုးလိႈင္-ဥတုေဘာဇနသဂၤဟက်မ္း၊၁၈၈၀ခုႏွစ္၊စာမ်က္ႏွာ-၈၉ [အေနာက္ျပည္သားမ်ားကို ျမန္မာတို႔က ကုလားေခၚသည္]
(2) ပုဂံ၀န္ေထာက္မင္းဦးတင္-ျမန္မာမင္းမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစာတမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၃၁ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၃-၃၅ [ကုလားမ်ိဳး ၆၀ ရွိေၾကာင္းကို…….]
(3) အေရးေတာ္ပံုငါးေစာင္တြဲ-သုဓမၼ၀တီပရက္စ္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၂၀ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၅၆ [ကုလားပန္းေသးျမိဳ႕သားမ်ား……]
(4) မန္လည္ဆရာေတာ္-မဟာသုတကာရီ မာဃေဒ၀လကၤာသစ္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၀၄ခုႏွစ္ (ျပန္လည္ပံုႏွိပ္ျခင္း ၁၉၃၈ခုႏွစ္)၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၇ [ကုလားပသီ ဘရင္ဂ်ီက………..]
(5) ေတာ္စိန္ခို- လႊတ္ေတာ္မွတ္တမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၁၅ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၉ [သူပုန္ကုလား အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးတို႔ကို…]
(6) က်ည္းကန္ရွင္ၾကီး- အမရပူရသို႔ေပး ေမတၱာစာ၊ ၁၈ရာစုအတြင္း ရန္ကုန္သို႔အလည္အပတ္ လာေရာက္စဥ္ ေရးစပ္ခဲ့သည္။ [အာရမဏီ ဘရင္ဂ်ီ၊ ကပၸလီခလာသီ၊ ေဇာ္ဂ်ီကလယ္၊ ကုလားႏြယ္တိုင္းမသိ၊ ထုပတိႏွင့္………]
U Khin Maung Saw(Berlin)၏ (Mis)Interpretations of Burmese Words:Part I.In the case of the term Kala (Kula) သုေတသနစာတမ္းအား တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
အခန္း(၄) ထင္ရွားသည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံု ဥပမာမ်ား
(1) ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
၁၉၄၇ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၃ရက္ေန႔၊ လုပ္ၾကံျခင္းမခံရခင္ ၆ရက္အလိုတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္း ေနာက္ ဆံုးေျပာၾကားခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ လက္ဖြာမႈမ်ား၊ျဖဳန္းတီးမႈမ်ား ကို ေထာက္ျပ သြားျပီး အဆိုပါစရိုက္မ်ားေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရရွိျပီးေနာက္ ျပည္ပ တင္သြင္းကုန္အေရအ တြက္ ကို ေလွ်ာ့ခ်သင့္သည္ဟု ေျပာၾကားသည့္ေနရာတြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား ဤသို႔သံုးစြဲခဲ့သည္။
(2) ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု
Burma under the Japanese အမည္ျဖင့္ J. S. Furnival ဘာသာျပန္ဆိုထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု ျမန္မာဘာသာျဖင့္ မူရင္းေရးသားေသာ ငါးႏွစ္ရာသီ ဗမာျပည္ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၁၇ တြင္-
စာမ်က္ႏွာ ၂၀၅ တြင္-
(3) ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး၊ သတင္းစာဆရာ၊စာေရးဆရာ ဦးသိန္းေဖျမင့္
သူ၏ထင္ရွားေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္သည့္ ဘံု၀ါဒႏွင့္တို႔ဗမာ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ၁၇၀ တြင္-
အခန္း(၅) အေရးၾကီးစာရြက္စာတမ္းမ်ားမွ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံုဥပမာမ်ား
(1) ဖက္ဆစ္တိုက္ဖ်က္ေရး ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ေၾကျငာစာတမ္း အမွတ္(၁)၊ အပိုဒ္(၂)၊ အပိုဒ္ခြဲ(ဏ)၊ ၁၉၄၄-ခု၊ၾသဂုတ္လ ၇ ရက္။(3)
(2) ေျမေအာက္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေၾကျငာခ်က္၊ ၁၉၄၅-ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၇ရက္။ အခဏ္း (၆)၊ အပိုဒ္ (၄)။(4)
အခန္း(၆) မွားယြင္းစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း (က) အစြန္းေရာက္အမ်ိဴးသားေရး၀ါဒီမ်ား၏ ဖန္တီးမႈ
ကိုလိုနီေခတ္အတြင္း အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ေျပာင္းေရြ႕အေျခခ်ေနထိုင္သူဦးေရ အ လြန္ အမင္းမ်ားျပားလာသည့္ေၾကာင့္ အဆိုပါ အစြန္းေရာက္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီတို႔က ကုလားဟူေသာေ၀ါ ဟာရ အား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈသစ္တစ္ရပ္ တီထြင္ဖန္တီးခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔ထဲမွအခ်ိဳ႕က ကုလား ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ “ကူး”(ျဖတ္သန္းျခင္း)ဟူေသာ ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ “လာ”(၀င္ေရာက္ျခင္း) ဟူေသာျမန္မာစကားမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ အျပည့္အစံု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပါက ပင္လယ္ရပ္ျခားတိုင္းတပါးမွ ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္လာသူမ်ား ဟုအဓိပၸါယ္ရသည္။ အဆိုပါအဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆို ခ်က္ တြင္ အဆိုးသေဘာ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈ တစ္စံုတစ္ရာ မပါရွိပဲ ျမန္မာမႈျပဳခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ယေန႔အခ်ိန္ထိ အခ်ိဳ႕ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားမွ အဆိုပါအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္အတိုင္း ဓေလ့သံုးစကားအျဖစ္ စြဲျမဲစြာ သံုးစြဲလွ်က္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္သည္ ပညာရွင္ရပ္၀န္းအတြင္း လံုး၀အေျခခံ သံုး စြဲျခင္း မရွိသည့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။
အကယ္၍ အထက္ပါအခ်က္အလက္သည္ မွန္ကန္မည္ဆိုပါလွ်င္ မူလဘူတ အာရပ္ဘာသာစကား Kafir (Non Believer of Islam)မွ ဆင္းသက္လာေသာ အာဖရိကလူမည္းမ်ားကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ေခၚဆိုသည့္ ကပၸလီ ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား အထက္ပါအတိုင္း ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၾကည့္ေစလိုပါသည္။ရလာဒ္အေနျဖင့္ “ကပ္”(အနားသို႔တိုးသည္၊အနီးတြင္ေနသည္) ႏွင့္ “ပလီ”(ခၽြဲသည္[ဘန္းစကား]၊ ခ်ိဳသာစြာျဖားေယာင္း သည္) ဟူ၍ ဆက္စပ္မႈမရွိေသာ အဓိပၸါယ္မ်ား ထြက္ေပၚလာေပလိမ့္မည္။ ထိုႏွစ္ခုအား ဆက္စပ္အဓိ ပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမည္ ဆိုပါက “ကပၸလီ” ဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚသည္ အနီးတြင္ေန၍ ခၽြဲသည္ဟု အဓိပၸါယ္ ထြက္ေနေပလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ “ကူးလာ” မွဆင္း သက္လာေၾကာင္း အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္သည္ မွားယြင္းေသာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္ သည္။
ဤေနရာ၌ Col. Henry Yule ႏွင့္ A. C. Burnel တို႔ေရးသားေသာ Hobson-Jobson စာအုပ္, စာမ်က္ႏွာ 495 တြင္ေဖာ္ျပထားသည္ကို တင္ျပလိုပါသည္။
နာမ္/နာမ္စား- အိႏိၵယတိုက္သားမ်ားအား ေခၚေ၀ၚသည့္ ျမန္မာအမည္။ ထို႔အျပင္ အိႏိၵယမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၀င္ေရာက္လာေသာ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးႏွင့္ အျခားအေနာက္တိုင္းသားမ်ားကို ေခၚဆိုသည္။ အတိအက်အေနျဖင့္ အေနာက္ဖက္မွ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအား ေယဘုယ်ေခၚေ၀ၚသည္။
ဤအေခၚအေ၀ၚ၏ မူလဇစ္ျမစ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျငင္းခုန္မႈမ်ားစြာရွိခဲ့သည္။ ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕က ၎အေခၚအေ၀ၚသည္ အိႏိၵယႏိုင္ငံရွိ မ်ိဳးႏြယ္စုအမည္တစ္ခုျဖစ္ေသာ “Kols” ႏွင့္ဆက္ႏြယ္မႈရွိသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ကမူ “ကလဂၤ” ႏွင့္ဆက္ႏြယ္မႈရွိသည္ဟုဆိုၾကျပီး တခ်ိဳ႕က အိႏိၵယ၏ လူမ်ိဳးဇာတ္ခြဲျခားမႈႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ျမန္မာဘာသာစကားနယ္ပယ္တြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လက္ခံယံုၾကည္ထားသည္မွာ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းတပါးမွ ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္လာသူမ်ားဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားသည့္ “ကူးလာ” မွ ဆင္းသက္လာသည္ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္ေနသည္။
ကုလားဟူေသာစကားလံုး၏ မူလပံုသ႑ာန္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တိက်သည့္ သမိုင္းေၾကာင္းအေထာက္အထားမ်ားကို ပထမဆံုးေျခရာခံရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့သည့္ ေရွးေဟာင္းသုေတသနပါေမာကၡ Dr.Forschammer ၏အဆိုအရ သကၠတဘာသာျဖင့္ ေရးထိုးထားသည့္ ေရွးေဟာင္းပဲခူးေက်ာက္စာမ်ားတြင္ ကုလားဟူေသာ ယေန႔ေခတ္အေခၚအေ၀ၚသည္ သကၠတဘာသာစကား “ဂိုလ” မွဆင္းသက္လာျပီး အဆိုပါစကားလံုးသည္ သကၠတဘာသာစကားအရ Gauda ေဒသ၊ ယေန႔ေခတ္တြင္ လူသိမ်ားသည့္ ဘဂၤလားေျမာက္ပိုင္း Gaur နယ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္လာေသာ အိႏိၵယလူမ်ိဳး ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကို ရည္ညႊန္းေၾကာင္း သိရွိရသည္။
(ခ) ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အိႏိၵယႏြယ္ဖြားမ်ားမွ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုဖန္တီးျခင္း
ကုလားဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚသည္ တစ္ဖက္သားအား ထိခိုက္ေစာ္ကားသည့္ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးမသက္ေရာက္ေသာ္လည္း အိႏိၵယႏြယ္ဖြားမ်ားမွာ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအား ႏွစ္သက္ျခင္း မရွိၾကေခ်။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ ကုလားဟူေသာအေခၚအေ၀ၚသည္ အိႏိၵယဘာသာစကားမ်ားျဖစ္ေသာ ဟင္ဒီ၊အူရဒူ၊ဘဂၤလီစသည့္ ဘာသာစကားမ်ားတြင္ အသားအေရာင္ (သို႔) အသားမဲ ဟုအဓိပၸါယ္ရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သီးျခားအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ အိႏိၵယ၊ပါကစၥတန္ႏွင့္ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ကုလားဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းသည္ ဗမာ၊ရခိုင္၊မြန္စသည့္ ဌာေနလူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔အား အသားမဲမ်ားဟု(၎တို႔ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကားျဖင့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း)ႏွိမ့္ခ်ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ အသံုးအႏႈန္းအျဖစ္ ခံစားရေၾကာင္း ညည္းျငဴေျပာဆိုေလ့ရွိသည္။ အထူးသျဖင့္ ထိုအခ်က္ကို ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္မ်ား၊ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ေျပာေလ့ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ကုလားဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚအား သံုးစြဲသည့္ေနရာတြင္ ဗမာ၊ရခိုင္၊မြန္၊ရွမ္း၊ကရင္စသည့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားအေနျဖင့္ အထက္ပါအဓိပၸါယ္မ်ိဳးအား မည္သည့္အခါမွ ရည္ရြယ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။
တိတိက်က်ေထာက္ျပရမည္ဆိုပါလွ်င္ အိႏိၵယေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ပါကစၥတန္ေဒသမွ ဆင္းသက္လာေသာ တခ်ိဳ႕လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ မြန္၊ဗမာ၊ရခိုင္စသည့္ ဌာေနတိုင္းရင္းသားတခ်ိဳ႕ထက္ အသားပိုျဖဴျပီး ေခ်ာေမာလွပသည္ကို ၾကည့္လွ်င္သိရွိႏိုင္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းေနထိုင္ၾကသည့္ အိႏိၵယႏြယ္ဖြားလူမ်ိဳးမ်ားထဲမွ စိတ္သေဘာထားမျပည့္၀ဘဲ ၎တို႔၏မူရင္းေဒသမွ စရိုက္လကၡဏာမ်ားကို တင္းၾကပ္စြာထိန္းသိမ္းထားျပီး ေဒသခံလူေနမႈစနစ္တြင္ ေပ်ာ္၀င္ေရာေႏွာမႈမရွိေသာ လြန္ကဲစြာအျဖစ္သည္းသူတစ္စု၏ တုန္႔ျပန္မႈ သက္သက္သာျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္မိသည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈသာ မွန္ကန္ခဲ့မည္ဆိုပါလွ်င္ ဘာသာစကားနယ္ပယ္တြင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အသံုးအႏႈန္းမ်ားသည္လည္း အျငင္းပြားစရာျဖစ္လာႏိုင္သည္။
(1) ျမန္မာေ၀ါဟာရတြင္ Chinese မ်ားကို တရုတ္(ယပက္လက္သံ)ဟု ေခၚၾကသည္။အဆိုပါေ၀ါဟာရအား အထက္ပါနည္းအတိုင္း ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုၾကည့္လွ်င္ “တ” ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ တစ္ဟူေသာ ဂဏန္းကို “စ္” ေဖ်ာက္၍ ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ ရုတ္(သို႔)အသံထြက္-“ယုတ္” သည္ ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ ေကာက္က်စ္ေသာ၊ စိတ္ထားသိမ္ဖ်င္းေသာ စသည့္ ဆိုးရြားေသာအဓိပၸါယ္မ်ားစြာ ရွိေနသည္။ အထက္ပါနည္းအတိုင္း ဆက္စပ္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုၾကည့္လွ်င္ Chinese မ်ားသည္ ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ ေကာက္က်စ္သိမ္ဖ်င္းေသာ လူတစ္မ်ိဳးဟု အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ေနေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ Chinese ႏြယ္ဖြားမ်ားသည္ အဆိုပါေ၀ါဟာရသံုးစြဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္အခါမွ် ေစာဒကမတက္ၾကသည့္အျပင္ “တရုတ္” ဟူေသာလူမ်ိဳးအမည္ကို ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားစြာ ခံယူၾကသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။
(2) ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကို ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔၏ဘာသာစကားအရ Phama ဟုေခၚၾကသည္။ အဆိုပါစကားလံုး၏ အသံထြက္သည္ ျမန္မာေ၀ါဟာရထဲတြင္ “ဖာမ” (Whore) သို႔မဟုတ္ “ဖားမ”(Female Frog) ဟု လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ မည္သည့္ျမန္မာလူမ်ိဳးမွ် အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအတြက္ ေစာဒကတက္ျခင္းမရွိခဲ့ေခ်။ [ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားအေနျဖင့္ ဘုရင့္ေနာင္မင္းတရား ထိုင္းကိုသိမ္းပိုက္ခဲ့သည္အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာတို႔အား Phama ဟုေခၚဆိုခဲ့သကဲ့သို႔ ယခုျမန္မာလူမ်ိဳးအမ်ားအျပား ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ေအာက္ေျခသိမ္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရသည့္ အခ်ိန္တြင္လည္း Phama ဟုသာ ဆက္လက္ ေခၚေ၀ၚေနမည္သာျဖစ္သည္။ ] အခန္း(၇) ပညာရွင္တခ်ိဳ႕၏ ေဒသခံမ်ားထံမွ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားကို ကိုးကား၍ (သတိမမူပဲ) ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား (1) Desai, W. S, India and Burma, Calcutta, 1954, p. 37-38.
အထက္တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ မူရင္းအတိုင္း တင္ျပထားေသာ ပါေမာကၡ Desai ၏ တင္ျပခ်က္တြင္ မ်ဥ္းသားထားေသာ စာေၾကာင္းသည္ တိက်မွန္ကန္မႈမရွိေခ်။ အဆိုပါေ၀ဖန္ခ်က္အတြက္ အေထာက္အထား၊ အကိုးအကားအျဖစ္ ဂ်ပန္ေခတ္(၁၉၄၂-၁၉၄၅) ကာလအတြင္း ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ျမန္မာသတင္းစာမ်ားမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္အခ်ိဳ႕ကို ဥပမာအျဖစ္ ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။ အဆိုပါသတင္းစာေကာက္ႏုတ္ခ်က္မ်ားကို လူထုဦးလွ၏ “သတင္းစာမ်ားက ေျပာျပတဲ့ စစ္အတြင္း ဗမာျပည္” ဒုတိယတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၉၊၄၆၊၉၂၊၁၈၆၊ ၂၉၂၊၃၀၈ စသည္တို႔တြင္လည္း ေလ့လာဖတ္ရႈႏိုင္သည္။
အကယ္၍ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား ပိတ္ပင္၍ အင္ဒိုဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ အစားထိုးခဲ့လွ်င္(ပါေမာကၡ Desai ၏အဆိုအရ) အဆိုပါသတင္းစာမ်ား၌ သတင္းေရးသားေဖာ္ျပရာတြင္ ကုလားဟူေသာ စကားလံုးေနရာတြင္ အင္ဒိုဟုအစားထိုးရံုမွလြဲ၍ တျခားနည္းလမ္းမရွိေခ်။ ထိုသို႔မဟုတ္လွ်င္ အဆိုပါသတင္းစာတိုက္မ်ားမွ အယ္ဒီတာမ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ားသည္ ဂ်ပန္စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ကင္ေပတိုင္မ်ား၏ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ျခင္းကို ခံရလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။
(2) Esche, A., Wörterbuch Burmesisch-Deutsch (Burmese-German Dictionary), Leipzig, German Democratic Republic, 1976, p. 40: ကုလား P> vulg Inder m; Mann m aus dem Westen Dr.Asche ၏အဆိုအရ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ ပါဠိစကားမွဆင္းသက္လာျပီး အေနာက္အရပ္မွလူ(သို႔) အိႏိၵယလူမ်ိဳးဟု အဓိပၸါယ္ရေၾကာင္းႏွင့္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းသည္ ရိုင္းစိုင္းေသာ စကားျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ဦးႏုႏွင့္ ဦးသိန္းေဖျမင့္တို႔၏ ကုလားဟူေသာအမည္ကို ထည့္သြင္းသံုးႏႈန္းပံုႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ Dr.Asche ၏ အဘိဓာန္ပါ ေကာက္ခ်က္ဆြဲမႈအရ အဆိုပါအဘိဓာန္ကိုဖတ္ရႈသူမ်ားအျမင္၌ ထိုပုဂၢိဳလ္ၾကီးသံုးဦးသည္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားသူမ်ားျဖစ္ေနသည့္အျပင္ အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားကို အဆိုးျမင္စိတ္ဓာတ္ရွိသည့္ လူမ်ားျဖစ္သြားေပေတာ့မည္။
(6) ပကတိအမွန္တရားတြင္မူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ၎အားဆက္ခံသူ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏုသည္ မဟတၱမ ဂႏၵီ၊ေနရူး၊ မိုဟာမက္အလီဂ်င္းနားကဲ့သို႔ေသာ အိႏိၵယေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးသူမ်ားျဖစ္ျပီး အဆိုပါ အိႏိၵယေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ ေလးစားသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ကြန္ျမဴနစ္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦးသိန္းေဖျမင့္သည္လည္း အိႏိၵယကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ အလြန္နီးစပ္သူတစ္ဦးျဖစ္ျပီး ထိုပါတီမွရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ေသာသူျဖစ္သည္။
အခန္း(၈) နိဂံုး ခိုင္မာေသာ စာေပအေထာက္အထားမ်ားအရ “ကုလား” ဟူေသာအသံုးအႏႈန္းသည္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ လူမ်ိဳးမ်ားကိုေခၚဆိုသည့္ စကားလံုးျဖစ္ျပီး ၎တြင္ တဖက္သားအား ထိခိုက္နစ္နာေစသည့္ အဓိပၸါယ္မပါရွိေခ်။ အဆိုပါ စကားလံုးအား လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခဲ့ၾကသည္မွာ ကိုလိုနီေခတ္ကာလအတြင္း၌သာျဖစ္ျပီး အယူသည္းေသာ အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကားျဖင့္ လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခဲ့ၾကသကဲ့သို႔ ဌာေနလူမ်ိဳးမ်ားထဲမွ အမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္သူတခ်ိဳ႕မွ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈအသစ္ တီထြင္ဖန္တီးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈ လြဲမွားျခင္းသည္ ပညာအရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္ ျမန္မာစာေပပညာရွင္မ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္းမရွိဘဲ ခိုင္မာေသာ ျမန္မာစာေပလက္ရာမ်ားကို တိတိက်က် ေလ့လာကိုးကားရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား ပညာရွင္မ်ား၊ ေလ့လာသူမ်ားမွတဆင့္ ခ်ဲ႕ကားပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့သည္။
စာေရးသူအေနျဖင့္ ဤစာတမ္းသည္ အဆင့္အတန္းျမင့္မားေသာ ျမန္မာ့ဂႏၱ၀င္စာေပအမ်ားစုကို ေလ့လာရန္ လက္လွမ္းမမွီၾကသည့္ ျမန္မာစာေပေလ့လာသူ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ား၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ သီးသန္႔ရည္စူး၍ ျမန္မာ့စာေပေလ့လာမႈနယ္ပယ္အတြင္း အလြန္တရာေသးငယ္ေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ေစတနာအျပည့္ျဖင့္ အားထုတ္ျပဳစုခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
Notes: 1 U Tin Htway, "Trash from Treasure, In the Case of Judson's Burmese English Dictionary", in "Tradition and Modernity in Myanmar", The International Conference on Myanmar, Berlin, 1993. 2 See and compare: U Tin Htway, A Glimpse of General Observations on Burmese pum, South Asian Digest of Regional Writing, Heidelberg, Vol. 9, pp. 16, 25-27. 3 See also Thakhin Tin Mya, Anti-Fascists Revolution, Head Quarter and Ten Divisions, (in Burmese), Rangoon, 1968, p. 21. 4 Ibid, p. 51. 5 Japanese trained Indian National Army (INA) headed by Subas Chandra Bose.
6 Dr.Annemarie Esche သည္ Mr.Jens Lorenz ၏ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေၾကာင္း စာတမ္းျပဳစုသည့္ေနရာတြင္ Chief supervisor ႏွင့္အတိုင္ပင္ခံပညာရွင္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ Dr.Asche ႏွင့္ Jens Lorenz တို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ မိန္႔ခြန္းမ်ားကို ျမန္မာဘာသာမွ ဂ်ာမန္ဘာသာသို႔ျပန္ဆိုခဲ့ၾကသည္။ ကြန္ျမဴနစ္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦးသိန္းေဖျမင့္သည္ ၁၉၆၂-၆၆/၁၉၇၅-၇၉ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဂ်ာမနီသံရံုး၏ ပထမဆံုးအတြင္းေရးမွဴးျဖစ္ေသာ Dr.Otto Esche ႏွင့္ ဇနီးျဖစ္သူ Dr.A.Esche တို႔၏ အရင္းႏွီးဆံုးမိတ္ေဆြျဖစ္လာခဲ့သည္။ Dr.A.Esche ၏ အထက္ေဖာ္ျပပါ အဘိဓာန္တြင္ ဦးသိန္းေဖျမင့္၏ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚခင္ၾကည္ၾကည္အား အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးအျဖစ္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ အံ့ၾသသင့္စရာတစ္ခုမွာ Dr.A.Esche သည္ ေဒၚခင္ၾကည္ၾကည္ထံမွ မည္သို႔ေသာ အခ်က္အလက္၊အေထာက္အထားမ်ား ရရွိခဲ့ပါသနည္း ဟူေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။ သူမ၏စာအုပ္ရွိ အမွာစာထဲတြင္ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ပညာရွင္မ်ား(သို႔) စာေပအေထာက္အထားမ်ား မပါရွိေခ်။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ အခ်က္တစ္ခုမွာ သူမအေနျဖင့္ ဤအဘိဓာန္ကိုျပဳစုရန္အတြက္ ေဖာ္ျပပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္အား ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားထံမွ လြယ္လင့္တကူရရွိျခင္း (သို႔) ၾကားဖူးနား၀ပညာရွင္အခ်ိဳ႕ထံမွ ရရွိျခင္းသာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
U Khin Maung Saw(Berlin)၏ (Mis)Interpretations of Burmese Words:Part I.In the case of the term Kala (Kula) သုေတသနစာတမ္းအား တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
လိုအပ္ခ်က္မ်ား၊မွားယြင္းမႈမ်ားရွိမည္ဆိုပါက ဘာသာျပန္ဆိုသူတြင္သာ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း သိေစအပ္ပါသည္။
(1) ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
၁၉၄၇ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၃ရက္ေန႔၊ လုပ္ၾကံျခင္းမခံရခင္ ၆ရက္အလိုတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္း ေနာက္ ဆံုးေျပာၾကားခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ လက္ဖြာမႈမ်ား၊ျဖဳန္းတီးမႈမ်ား ကို ေထာက္ျပ သြားျပီး အဆိုပါစရိုက္မ်ားေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရရွိျပီးေနာက္ ျပည္ပ တင္သြင္းကုန္အေရအ တြက္ ကို ေလွ်ာ့ခ်သင့္သည္ဟု ေျပာၾကားသည့္ေနရာတြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား ဤသို႔သံုးစြဲခဲ့သည္။
“ဆီကို ကုလားျပည္က ၀ယ္ရတယ္”အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ တစ္စံုတစ္ရာအား ထိခိုက္ေစသည့္ ဆိုးရြားေသာ အဓိပၸါယ္ သက္ေရာက္မႈမ်ိဳး ရွိေနခဲ့လွ်င္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေနျဖင့္ အဆိုပါစကားလံုးအား သူ၏မိန္႔ခြန္းအတြင္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။
(2) ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု
Burma under the Japanese အမည္ျဖင့္ J. S. Furnival ဘာသာျပန္ဆိုထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု ျမန္မာဘာသာျဖင့္ မူရင္းေရးသားေသာ ငါးႏွစ္ရာသီ ဗမာျပည္ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၁၇ တြင္-
ကန္ထရိုက္တာကုလားသည္ သူ၏အလုပ္ကို ဆက္မလုပ္ေတာ့ဘဲ မႏၱေလးမွ ထြက္ေျပးျခင္းျဖစ္ေလ သည္။”
စာမ်က္ႏွာ ၂၀၅ တြင္-
“အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစီရင္မႈအဖြဲ႔ (preparatory Committee) ကိုဖြဲ႔ျပီး၍ တစ္လေလာက္ရွိေသာအခါ တစ္ေန႔ သ၌ လကၡဏာဖတ္တတ္ေသာ ကုလားနာမည္ၾကီးတစ္ဦးကို သူ၏ရံုးခန္းအတြင္း ၌ ေဒါက္တာ ဘေမာ္ သည္ ေခၚ၍ (သူသည္ ေခ်ာင္း၍ အသတ္ခံရမည္ေလာဟူ၍) တိုင္ပင္ဘူး၏။”
(3) ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး၊ သတင္းစာဆရာ၊စာေရးဆရာ ဦးသိန္းေဖျမင့္
သူ၏ထင္ရွားေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္သည့္ ဘံု၀ါဒႏွင့္တို႔ဗမာ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ၁၇၀ တြင္-
“ကုလားဆင္းရဲသားမ်ားကား ဗမာျပည္၌လာေရာက္ေနထိုင္ရေသာ ေက်းဇူးကိုေမ့ဟန္မရွိ။ ဗမာမ်ားကို ရန္မမူ၊ တခါတခါ ဗမာမ်ားႏွင့္ ဆိုးတူေကာင္းဘက္ ေဆာင္ရြက္ ၾကေလ သည္။ ေရနံေခ်ာင္း ၊တညင္ စေသာ ေရနံေျမသပိတ္တို႔၌၎၊ အျခားသပိတ္တို႔၌၎၊ ကုလားအလုပ္သမားႏွင့္ ဗမာအလုပ္ သမား သည္ တပူးတေပါင္းတည္းရွိသည္မွာ ထင္ရွား၏။”
အခန္း(၅) အေရးၾကီးစာရြက္စာတမ္းမ်ားမွ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံုဥပမာမ်ား
(1) ဖက္ဆစ္တိုက္ဖ်က္ေရး ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ေၾကျငာစာတမ္း အမွတ္(၁)၊ အပိုဒ္(၂)၊ အပိုဒ္ခြဲ(ဏ)၊ ၁၉၄၄-ခု၊ၾသဂုတ္လ ၇ ရက္။(3)
“ကရင္၊ရွမ္း၊ပေလာင္၊ေတာင္သူ၊ကခ်င္၊ခ်င္း၊ မြန္၊တရုပ္၊ ကုလား စေသာလူနည္းစုမ်ား ၏ ႏိုင္ငံေရး ၊စီးပြားေရး၊ လူမႈဆက္ဆံေရးအခြင့္အေရးမ်ားကို အစိုးရက အထူးေစာင့္ေရွာက္ေပးျခင္း။”
(2) ေျမေအာက္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေၾကျငာခ်က္၊ ၁၉၄၅-ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၇ရက္။ အခဏ္း (၆)၊ အပိုဒ္ (၄)။(4)
“ကုလားစစ္တပ္ကိစၥ။ ကုလားစစ္တပ္သည္ ဂ်ပန္စစ္တပ္ႏွင့္အတူ ဆုတ္ခ်င္လည္း ဆုတ္သြား မည္၊ သို႔မဟုတ္ ဗမာျပည္တြင္ ဖရိုဖရဲျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္သြားလိမ့္မည္၊ ကုလားစစ္တပ္ ဖရိုဖရဲျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ဗမာျပည္တြင္ အဓိကရုဏ္းမ်ား ျဖစ္ႏိုင္စရာလမ္းရွိသည္၊ ျဖစ္ႏိုင္ပါလွ်င္ ဂ်ပန္ကို ေတာ္လွန္ တိုက္ ခိုက္ေရးတြင္ ကုလားစစ္တပ္သည္ ငါတို႔ႏွင့္အတူ ပူးေပါင္း၍လုပ္သည္အထိ ၾကိဳးစားၾကရမည္။”
အခန္း(၆) မွားယြင္းစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း (က) အစြန္းေရာက္အမ်ိဴးသားေရး၀ါဒီမ်ား၏ ဖန္တီးမႈ
ကိုလိုနီေခတ္အတြင္း အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ေျပာင္းေရြ႕အေျခခ်ေနထိုင္သူဦးေရ အ လြန္ အမင္းမ်ားျပားလာသည့္ေၾကာင့္ အဆိုပါ အစြန္းေရာက္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီတို႔က ကုလားဟူေသာေ၀ါ ဟာရ အား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈသစ္တစ္ရပ္ တီထြင္ဖန္တီးခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔ထဲမွအခ်ိဳ႕က ကုလား ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ “ကူး”(ျဖတ္သန္းျခင္း)ဟူေသာ ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ “လာ”(၀င္ေရာက္ျခင္း) ဟူေသာျမန္မာစကားမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ အျပည့္အစံု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပါက ပင္လယ္ရပ္ျခားတိုင္းတပါးမွ ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္လာသူမ်ား ဟုအဓိပၸါယ္ရသည္။ အဆိုပါအဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆို ခ်က္ တြင္ အဆိုးသေဘာ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈ တစ္စံုတစ္ရာ မပါရွိပဲ ျမန္မာမႈျပဳခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ယေန႔အခ်ိန္ထိ အခ်ိဳ႕ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားမွ အဆိုပါအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္အတိုင္း ဓေလ့သံုးစကားအျဖစ္ စြဲျမဲစြာ သံုးစြဲလွ်က္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္သည္ ပညာရွင္ရပ္၀န္းအတြင္း လံုး၀အေျခခံ သံုး စြဲျခင္း မရွိသည့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။
အကယ္၍ အထက္ပါအခ်က္အလက္သည္ မွန္ကန္မည္ဆိုပါလွ်င္ မူလဘူတ အာရပ္ဘာသာစကား Kafir (Non Believer of Islam)မွ ဆင္းသက္လာေသာ အာဖရိကလူမည္းမ်ားကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ေခၚဆိုသည့္ ကပၸလီ ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား အထက္ပါအတိုင္း ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၾကည့္ေစလိုပါသည္။ရလာဒ္အေနျဖင့္ “ကပ္”(အနားသို႔တိုးသည္၊အနီးတြင္ေနသည္) ႏွင့္ “ပလီ”(ခၽြဲသည္[ဘန္းစကား]၊ ခ်ိဳသာစြာျဖားေယာင္း သည္) ဟူ၍ ဆက္စပ္မႈမရွိေသာ အဓိပၸါယ္မ်ား ထြက္ေပၚလာေပလိမ့္မည္။ ထိုႏွစ္ခုအား ဆက္စပ္အဓိ ပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမည္ ဆိုပါက “ကပၸလီ” ဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚသည္ အနီးတြင္ေန၍ ခၽြဲသည္ဟု အဓိပၸါယ္ ထြက္ေနေပလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ “ကူးလာ” မွဆင္း သက္လာေၾကာင္း အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္သည္ မွားယြင္းေသာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္ သည္။
ဤေနရာ၌ Col. Henry Yule ႏွင့္ A. C. Burnel တို႔ေရးသားေသာ Hobson-Jobson စာအုပ္, စာမ်က္ႏွာ 495 တြင္ေဖာ္ျပထားသည္ကို တင္ျပလိုပါသည္။
Kula, Kla, n.p Burmese name of a native of Continental India; and hence misapplied also to the English and other Westerns who have come from India to Burma; in fact used generally for a Western foreigner. ကုလား(ကုလ)
နာမ္/နာမ္စား- အိႏိၵယတိုက္သားမ်ားအား ေခၚေ၀ၚသည့္ ျမန္မာအမည္။ ထို႔အျပင္ အိႏိၵယမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၀င္ေရာက္လာေသာ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးႏွင့္ အျခားအေနာက္တိုင္းသားမ်ားကို ေခၚဆိုသည္။ အတိအက်အေနျဖင့္ အေနာက္ဖက္မွ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအား ေယဘုယ်ေခၚေ၀ၚသည္။
ဤအေခၚအေ၀ၚ၏ မူလဇစ္ျမစ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျငင္းခုန္မႈမ်ားစြာရွိခဲ့သည္။ ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕က ၎အေခၚအေ၀ၚသည္ အိႏိၵယႏိုင္ငံရွိ မ်ိဳးႏြယ္စုအမည္တစ္ခုျဖစ္ေသာ “Kols” ႏွင့္ဆက္ႏြယ္မႈရွိသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ကမူ “ကလဂၤ” ႏွင့္ဆက္ႏြယ္မႈရွိသည္ဟုဆိုၾကျပီး တခ်ိဳ႕က အိႏိၵယ၏ လူမ်ိဳးဇာတ္ခြဲျခားမႈႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ျမန္မာဘာသာစကားနယ္ပယ္တြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လက္ခံယံုၾကည္ထားသည္မွာ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းတပါးမွ ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္လာသူမ်ားဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားသည့္ “ကူးလာ” မွ ဆင္းသက္လာသည္ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္ေနသည္။
ကုလားဟူေသာစကားလံုး၏ မူလပံုသ႑ာန္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တိက်သည့္ သမိုင္းေၾကာင္းအေထာက္အထားမ်ားကို ပထမဆံုးေျခရာခံရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့သည့္ ေရွးေဟာင္းသုေတသနပါေမာကၡ Dr.Forschammer ၏အဆိုအရ သကၠတဘာသာျဖင့္ ေရးထိုးထားသည့္ ေရွးေဟာင္းပဲခူးေက်ာက္စာမ်ားတြင္ ကုလားဟူေသာ ယေန႔ေခတ္အေခၚအေ၀ၚသည္ သကၠတဘာသာစကား “ဂိုလ” မွဆင္းသက္လာျပီး အဆိုပါစကားလံုးသည္ သကၠတဘာသာစကားအရ Gauda ေဒသ၊ ယေန႔ေခတ္တြင္ လူသိမ်ားသည့္ ဘဂၤလားေျမာက္ပိုင္း Gaur နယ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္လာေသာ အိႏိၵယလူမ်ိဳး ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကို ရည္ညႊန္းေၾကာင္း သိရွိရသည္။
14th cent, - "The heroes Sona and Uttara were sent to Ramaña, which forms a part of Suvannabhumi, to propagate the holy faith ........ This town is called to this day Gola mattikanagara, because of the many houses it contained made of earth in the fashion of houses of the Gola people." – Inscr. at Kalayani near Pegu, in Forschammer, ii.(5).
(ခ) ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အိႏိၵယႏြယ္ဖြားမ်ားမွ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုဖန္တီးျခင္း
ကုလားဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚသည္ တစ္ဖက္သားအား ထိခိုက္ေစာ္ကားသည့္ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးမသက္ေရာက္ေသာ္လည္း အိႏိၵယႏြယ္ဖြားမ်ားမွာ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအား ႏွစ္သက္ျခင္း မရွိၾကေခ်။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ ကုလားဟူေသာအေခၚအေ၀ၚသည္ အိႏိၵယဘာသာစကားမ်ားျဖစ္ေသာ ဟင္ဒီ၊အူရဒူ၊ဘဂၤလီစသည့္ ဘာသာစကားမ်ားတြင္ အသားအေရာင္ (သို႔) အသားမဲ ဟုအဓိပၸါယ္ရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သီးျခားအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ အိႏိၵယ၊ပါကစၥတန္ႏွင့္ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ကုလားဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းသည္ ဗမာ၊ရခိုင္၊မြန္စသည့္ ဌာေနလူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔အား အသားမဲမ်ားဟု(၎တို႔ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကားျဖင့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း)ႏွိမ့္ခ်ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ အသံုးအႏႈန္းအျဖစ္ ခံစားရေၾကာင္း ညည္းျငဴေျပာဆိုေလ့ရွိသည္။ အထူးသျဖင့္ ထိုအခ်က္ကို ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္မ်ား၊ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ေျပာေလ့ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ကုလားဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚအား သံုးစြဲသည့္ေနရာတြင္ ဗမာ၊ရခိုင္၊မြန္၊ရွမ္း၊ကရင္စသည့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားအေနျဖင့္ အထက္ပါအဓိပၸါယ္မ်ိဳးအား မည္သည့္အခါမွ ရည္ရြယ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။
တိတိက်က်ေထာက္ျပရမည္ဆိုပါလွ်င္ အိႏိၵယေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ပါကစၥတန္ေဒသမွ ဆင္းသက္လာေသာ တခ်ိဳ႕လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ မြန္၊ဗမာ၊ရခိုင္စသည့္ ဌာေနတိုင္းရင္းသားတခ်ိဳ႕ထက္ အသားပိုျဖဴျပီး ေခ်ာေမာလွပသည္ကို ၾကည့္လွ်င္သိရွိႏိုင္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းေနထိုင္ၾကသည့္ အိႏိၵယႏြယ္ဖြားလူမ်ိဳးမ်ားထဲမွ စိတ္သေဘာထားမျပည့္၀ဘဲ ၎တို႔၏မူရင္းေဒသမွ စရိုက္လကၡဏာမ်ားကို တင္းၾကပ္စြာထိန္းသိမ္းထားျပီး ေဒသခံလူေနမႈစနစ္တြင္ ေပ်ာ္၀င္ေရာေႏွာမႈမရွိေသာ လြန္ကဲစြာအျဖစ္သည္းသူတစ္စု၏ တုန္႔ျပန္မႈ သက္သက္သာျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္မိသည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈသာ မွန္ကန္ခဲ့မည္ဆိုပါလွ်င္ ဘာသာစကားနယ္ပယ္တြင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အသံုးအႏႈန္းမ်ားသည္လည္း အျငင္းပြားစရာျဖစ္လာႏိုင္သည္။
(1) ျမန္မာေ၀ါဟာရတြင္ Chinese မ်ားကို တရုတ္(ယပက္လက္သံ)ဟု ေခၚၾကသည္။အဆိုပါေ၀ါဟာရအား အထက္ပါနည္းအတိုင္း ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုၾကည့္လွ်င္ “တ” ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ တစ္ဟူေသာ ဂဏန္းကို “စ္” ေဖ်ာက္၍ ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ ရုတ္(သို႔)အသံထြက္-“ယုတ္” သည္ ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ ေကာက္က်စ္ေသာ၊ စိတ္ထားသိမ္ဖ်င္းေသာ စသည့္ ဆိုးရြားေသာအဓိပၸါယ္မ်ားစြာ ရွိေနသည္။ အထက္ပါနည္းအတိုင္း ဆက္စပ္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုၾကည့္လွ်င္ Chinese မ်ားသည္ ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ ေကာက္က်စ္သိမ္ဖ်င္းေသာ လူတစ္မ်ိဳးဟု အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ေနေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ Chinese ႏြယ္ဖြားမ်ားသည္ အဆိုပါေ၀ါဟာရသံုးစြဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္အခါမွ် ေစာဒကမတက္ၾကသည့္အျပင္ “တရုတ္” ဟူေသာလူမ်ိဳးအမည္ကို ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားစြာ ခံယူၾကသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။
(2) ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကို ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔၏ဘာသာစကားအရ Phama ဟုေခၚၾကသည္။ အဆိုပါစကားလံုး၏ အသံထြက္သည္ ျမန္မာေ၀ါဟာရထဲတြင္ “ဖာမ” (Whore) သို႔မဟုတ္ “ဖားမ”(Female Frog) ဟု လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ မည္သည့္ျမန္မာလူမ်ိဳးမွ် အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအတြက္ ေစာဒကတက္ျခင္းမရွိခဲ့ေခ်။ [ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားအေနျဖင့္ ဘုရင့္ေနာင္မင္းတရား ထိုင္းကိုသိမ္းပိုက္ခဲ့သည္အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာတို႔အား Phama ဟုေခၚဆိုခဲ့သကဲ့သို႔ ယခုျမန္မာလူမ်ိဳးအမ်ားအျပား ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ေအာက္ေျခသိမ္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရသည့္ အခ်ိန္တြင္လည္း Phama ဟုသာ ဆက္လက္ ေခၚေ၀ၚေနမည္သာျဖစ္သည္။ ] အခန္း(၇) ပညာရွင္တခ်ိဳ႕၏ ေဒသခံမ်ားထံမွ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားကို ကိုးကား၍ (သတိမမူပဲ) ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား (1) Desai, W. S, India and Burma, Calcutta, 1954, p. 37-38.
"Burmans call Indians Kalas. This term has been interpreted into two different ways. Ku in Burmese means to cross over; and la is to come. So Kala is the one who has crossed over and come into the country, that is, a foreigner. The other interpretation is that it is the Sanskrit Kula meaning clan or caste. Hence it is thought that the term was applied to Indians since they observe caste. Kalas therefore would mean "the caste people". Most probably the first interpretation is the correct one. Kala simply means a foreigner. Europeans are often called by Burmans Kala phyu, i.e. white foreigners. The term Kala has indeed become in Burma a term of reproach and should be banned. When the Japanese were in occupation of the country from 1942 to 1945, they forbade the use of this term, substituting Indos ."
“ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားကို ကုလားဟုေခၚၾကသည္။ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းအား နည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳးျဖင့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားသည္။ “Ku” သည္ ျမန္မာစကားတြင္ ျဖတ္သန္းျခင္း၊ “La” သည္ ဆိုက္ေရာက္သည္ ဟုအဓိပၸါယ္ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကုလားဟူေသာ စကားသည္ တိုင္းျပည္တြင္းသို႔ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္လာသူ၊ ႏိုင္ငံျခားသားဟု အနက္အဓိပၸါယ္ရသည္။ အျခားအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုနည္းတစ္ခုမွာ သကၠတဘာသာစကားအရ ကုလား၏ အဓိပၸါယ္သည္ လူမ်ိဳးစု(သို႔) ဇာတ္ခြဲထားေသာ၊သီးသန္႔ခြဲျခားထားေသာ လူတစ္စုဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုအသံုးအႏႈန္းသည္ အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားအား ၎တို႔ကို ဇာတ္မတူေသာ သီးသန္႔လူမ်ိဳးစုအျဖစ္ ရႈျမင္ခ်ိန္မွစတင္၍ သက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု ထင္မွတ္ရသည္။ ထိုအခ်က္ကိုေထာက္ရႈ၍ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ ဇာတ္မတူေသာလူမ်ိဳးဟု အဓိပၸါယ္ရေပလိမ့္မည္။ အထက္ပါအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွစ္ခုထဲမွ ပထမတစ္ခုမွာ တိက်မႈအရွိဆံုးျဖစ္ႏိုင္သည္။ ကုလားသည္ ႏိုင္ငံျခားသားကို ရည္စူးေခၚဆိုသည့္ ရိုးရိုးအသံုးအႏႈန္းျဖစ္သည္။ ဥေရာပတိုက္သားအခ်ိဳ႕ကိုလည္း ျမန္မာမ်ားက ကုလားျဖဴဟု မၾကာခဏေခၚေ၀ၚေလ့ရွိသည္။(ဥပမာ-အသားျဖဴႏိုင္ငံျခားသား) ကုလားဟူေသာအသံုးအႏႈန္းသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ တဖက္သားအား ရံႈ႕ခ်ေစာ္ကားစရာစကားတစ္ခု မလြဲမေသြျဖစ္လာျပီး လံုး၀ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္သင့္ေသာ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ ထိုတိုင္းျပည္အား ဂ်ပန္မ်ားသိမ္းပိုက္ခဲ့သည့္ ၁၉၄၂-၁၉၄၅ တြင္ ၎တို႔က အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းကို တားဆီးပိတ္ပင္ခဲ့ျပီး အင္ဒို ဟူေသာစကားျဖင့္ အစားထိုးေခၚေ၀ၚေစခဲ့သည္။”
အထက္တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ မူရင္းအတိုင္း တင္ျပထားေသာ ပါေမာကၡ Desai ၏ တင္ျပခ်က္တြင္ မ်ဥ္းသားထားေသာ စာေၾကာင္းသည္ တိက်မွန္ကန္မႈမရွိေခ်။ အဆိုပါေ၀ဖန္ခ်က္အတြက္ အေထာက္အထား၊ အကိုးအကားအျဖစ္ ဂ်ပန္ေခတ္(၁၉၄၂-၁၉၄၅) ကာလအတြင္း ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ျမန္မာသတင္းစာမ်ားမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္အခ်ိဳ႕ကို ဥပမာအျဖစ္ ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။ အဆိုပါသတင္းစာေကာက္ႏုတ္ခ်က္မ်ားကို လူထုဦးလွ၏ “သတင္းစာမ်ားက ေျပာျပတဲ့ စစ္အတြင္း ဗမာျပည္” ဒုတိယတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၉၊၄၆၊၉၂၊၁၈၆၊ ၂၉၂၊၃၀၈ စသည္တို႔တြင္လည္း ေလ့လာဖတ္ရႈႏိုင္သည္။
(က) ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာ၊ ႏို၀င္ဘာလ ၅ ရက္၊ ၁၉၄၂၊ ၾကာသပေတးေန႔ “ႏို၀င္ဘာလ၂ရက္ေန႔ ေန႔လည္၁နာရီအခ်ိန္တြင္ ကုန္စည္ၾကီးၾကပ္ေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစည္းအေ၀းတစ္ရပ္ က်င္းပရာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ ျမန္မာ၊တရုတ္၊ ကုလား ကုန္သည္ၾကီးမ်ား၊ ပြဲစားၾကီးမ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရေၾကာင္း။”
(ခ) ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာ၊ ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္၊၁၉၄၂၊ တနဂၤေႏြေန႔ “တရုတ္ကျပား၊ ကုလားကျပားမ်ားမွာ ဗမာမ်ားႏွင့္ ေနရာတိုင္းမွာလိုလို ၀င္ဆန္႔ႏိုင္ေစကာမူ အဂၤလိပ္ကျပားတို႔မွာ ခြဲခြဲျခားျခားေနတတ္၏။”
(ဂ) ဗမာ့ေခတ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ၂၉ ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႔။( ၀န္ၾကီး သခင္ဗစိန္၏ မိန္႔ခြန္း) “ဗမာပိုင္၊ကုလားပိုင္ အစရွိတဲ့ သေဘၤာေတြကို သည္ဌာနက သြားလာႏိုင္ဖို႔ အမိန္႔ေတြထုတ္ေပးမယ္”
(ဃ) ျမန္မာ့အလင္း၊ ဇန္န၀ါရီလ ၈ရက္၊ ၁၉၄၃။ “ကုလား ဒုကၡသည္မ်ား………”
အကယ္၍ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား ပိတ္ပင္၍ အင္ဒိုဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ အစားထိုးခဲ့လွ်င္(ပါေမာကၡ Desai ၏အဆိုအရ) အဆိုပါသတင္းစာမ်ား၌ သတင္းေရးသားေဖာ္ျပရာတြင္ ကုလားဟူေသာ စကားလံုးေနရာတြင္ အင္ဒိုဟုအစားထိုးရံုမွလြဲ၍ တျခားနည္းလမ္းမရွိေခ်။ ထိုသို႔မဟုတ္လွ်င္ အဆိုပါသတင္းစာတိုက္မ်ားမွ အယ္ဒီတာမ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ားသည္ ဂ်ပန္စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ကင္ေပတိုင္မ်ား၏ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ျခင္းကို ခံရလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။
(2) Esche, A., Wörterbuch Burmesisch-Deutsch (Burmese-German Dictionary), Leipzig, German Democratic Republic, 1976, p. 40: ကုလား P> vulg Inder m; Mann m aus dem Westen Dr.Asche ၏အဆိုအရ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ ပါဠိစကားမွဆင္းသက္လာျပီး အေနာက္အရပ္မွလူ(သို႔) အိႏိၵယလူမ်ိဳးဟု အဓိပၸါယ္ရေၾကာင္းႏွင့္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းသည္ ရိုင္းစိုင္းေသာ စကားျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ဦးႏုႏွင့္ ဦးသိန္းေဖျမင့္တို႔၏ ကုလားဟူေသာအမည္ကို ထည့္သြင္းသံုးႏႈန္းပံုႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ Dr.Asche ၏ အဘိဓာန္ပါ ေကာက္ခ်က္ဆြဲမႈအရ အဆိုပါအဘိဓာန္ကိုဖတ္ရႈသူမ်ားအျမင္၌ ထိုပုဂၢိဳလ္ၾကီးသံုးဦးသည္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားသူမ်ားျဖစ္ေနသည့္အျပင္ အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားကို အဆိုးျမင္စိတ္ဓာတ္ရွိသည့္ လူမ်ားျဖစ္သြားေပေတာ့မည္။
(6) ပကတိအမွန္တရားတြင္မူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ၎အားဆက္ခံသူ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏုသည္ မဟတၱမ ဂႏၵီ၊ေနရူး၊ မိုဟာမက္အလီဂ်င္းနားကဲ့သို႔ေသာ အိႏိၵယေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးသူမ်ားျဖစ္ျပီး အဆိုပါ အိႏိၵယေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ ေလးစားသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ကြန္ျမဴနစ္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦးသိန္းေဖျမင့္သည္လည္း အိႏိၵယကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ အလြန္နီးစပ္သူတစ္ဦးျဖစ္ျပီး ထိုပါတီမွရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ေသာသူျဖစ္သည္။
အခန္း(၈) နိဂံုး ခိုင္မာေသာ စာေပအေထာက္အထားမ်ားအရ “ကုလား” ဟူေသာအသံုးအႏႈန္းသည္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ လူမ်ိဳးမ်ားကိုေခၚဆိုသည့္ စကားလံုးျဖစ္ျပီး ၎တြင္ တဖက္သားအား ထိခိုက္နစ္နာေစသည့္ အဓိပၸါယ္မပါရွိေခ်။ အဆိုပါ စကားလံုးအား လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခဲ့ၾကသည္မွာ ကိုလိုနီေခတ္ကာလအတြင္း၌သာျဖစ္ျပီး အယူသည္းေသာ အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကားျဖင့္ လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခဲ့ၾကသကဲ့သို႔ ဌာေနလူမ်ိဳးမ်ားထဲမွ အမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္သူတခ်ိဳ႕မွ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈအသစ္ တီထြင္ဖန္တီးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈ လြဲမွားျခင္းသည္ ပညာအရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္ ျမန္မာစာေပပညာရွင္မ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္းမရွိဘဲ ခိုင္မာေသာ ျမန္မာစာေပလက္ရာမ်ားကို တိတိက်က် ေလ့လာကိုးကားရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား ပညာရွင္မ်ား၊ ေလ့လာသူမ်ားမွတဆင့္ ခ်ဲ႕ကားပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့သည္။
စာေရးသူအေနျဖင့္ ဤစာတမ္းသည္ အဆင့္အတန္းျမင့္မားေသာ ျမန္မာ့ဂႏၱ၀င္စာေပအမ်ားစုကို ေလ့လာရန္ လက္လွမ္းမမွီၾကသည့္ ျမန္မာစာေပေလ့လာသူ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ား၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ သီးသန္႔ရည္စူး၍ ျမန္မာ့စာေပေလ့လာမႈနယ္ပယ္အတြင္း အလြန္တရာေသးငယ္ေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ေစတနာအျပည့္ျဖင့္ အားထုတ္ျပဳစုခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
Notes: 1 U Tin Htway, "Trash from Treasure, In the Case of Judson's Burmese English Dictionary", in "Tradition and Modernity in Myanmar", The International Conference on Myanmar, Berlin, 1993. 2 See and compare: U Tin Htway, A Glimpse of General Observations on Burmese pum, South Asian Digest of Regional Writing, Heidelberg, Vol. 9, pp. 16, 25-27. 3 See also Thakhin Tin Mya, Anti-Fascists Revolution, Head Quarter and Ten Divisions, (in Burmese), Rangoon, 1968, p. 21. 4 Ibid, p. 51. 5 Japanese trained Indian National Army (INA) headed by Subas Chandra Bose.
6 Dr.Annemarie Esche သည္ Mr.Jens Lorenz ၏ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေၾကာင္း စာတမ္းျပဳစုသည့္ေနရာတြင္ Chief supervisor ႏွင့္အတိုင္ပင္ခံပညာရွင္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ Dr.Asche ႏွင့္ Jens Lorenz တို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ မိန္႔ခြန္းမ်ားကို ျမန္မာဘာသာမွ ဂ်ာမန္ဘာသာသို႔ျပန္ဆိုခဲ့ၾကသည္။ ကြန္ျမဴနစ္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦးသိန္းေဖျမင့္သည္ ၁၉၆၂-၆၆/၁၉၇၅-၇၉ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဂ်ာမနီသံရံုး၏ ပထမဆံုးအတြင္းေရးမွဴးျဖစ္ေသာ Dr.Otto Esche ႏွင့္ ဇနီးျဖစ္သူ Dr.A.Esche တို႔၏ အရင္းႏွီးဆံုးမိတ္ေဆြျဖစ္လာခဲ့သည္။ Dr.A.Esche ၏ အထက္ေဖာ္ျပပါ အဘိဓာန္တြင္ ဦးသိန္းေဖျမင့္၏ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚခင္ၾကည္ၾကည္အား အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးအျဖစ္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ အံ့ၾသသင့္စရာတစ္ခုမွာ Dr.A.Esche သည္ ေဒၚခင္ၾကည္ၾကည္ထံမွ မည္သို႔ေသာ အခ်က္အလက္၊အေထာက္အထားမ်ား ရရွိခဲ့ပါသနည္း ဟူေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။ သူမ၏စာအုပ္ရွိ အမွာစာထဲတြင္ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ပညာရွင္မ်ား(သို႔) စာေပအေထာက္အထားမ်ား မပါရွိေခ်။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ အခ်က္တစ္ခုမွာ သူမအေနျဖင့္ ဤအဘိဓာန္ကိုျပဳစုရန္အတြက္ ေဖာ္ျပပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္အား ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားထံမွ လြယ္လင့္တကူရရွိျခင္း (သို႔) ၾကားဖူးနား၀ပညာရွင္အခ်ိဳ႕ထံမွ ရရွိျခင္းသာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
U Khin Maung Saw(Berlin)၏ (Mis)Interpretations of Burmese Words:Part I.In the case of the term Kala (Kula) သုေတသနစာတမ္းအား တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
လိုအပ္ခ်က္မ်ား၊မွားယြင္းမႈမ်ားရွိမည္ဆိုပါက ဘာသာျပန္ဆိုသူတြင္သာ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း သိေစအပ္ပါသည္။
0 comments:
Post a Comment
သင့္ Comment တစ္ခုသည္ ကုသိုလ္ေတာ္ အသိ ပိုရွိသြားႏိုင္ပါသည္