ပစၥည္းပိုင္း – ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္း

ပစၥည္းပိုင္း

ပရမတၳတရားေလးပါးတို႔ကို သေဘာတူခ်င္း ေပါင္းစု၍ သမုစၥည္းပိုင္း၌ ျပဆိုခဲ့ၿပီးေနာက္ ထိုသဘာဝဓမၼတို႔သည္ တန္ခိုးရွင္ နတ္ ျဗဟၼာတို႔က ဖန္ဆင္း၍ ေပၚလာသည္ မဟုတ္၊ အေၾကာင္းကင္း၍ ေပၚလာသည္ မဟုတ္၊ အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္သြယ္ေနပံုကို ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အက်ိဳးတရားမ်ား ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ အေၾကာင္းတရားတို႔၌ သတၱိစြမ္းပကားရွိပံုကို ပ႒ာန္းနည္းျဖင့္လည္းေကာင္း ဤပစၥည္းပိုင္း၌ ထိုက္သည္အားေလ်ာ္စြာ ျပဆို၏။

ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္း ပ႒ာန္းနည္း ၂-ပါး၏ ထူးျခားခ်က္

အေၾကာင္းတရားကို စြဲ၍ အက်ိဳးတရားသည္ ေကာင္းစြာ ျဖစ္ေပၚေသာေၾကာင့္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ မည္၏။
အထူးထူး အျပားျပားရွိေသာ ေဟတုစေသာ ပစၥည္းတို႔၏ အစြမ္းျဖင့္ ျပအပ္ေသာေၾကာင့္ ပ႒ာန္း မည္၏။

ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္း၌ ေဟတုသတၱိ အာရမၼဏသတၱိ စေသာ သတိၱထူး မပါ။ ပစၥည္း ပစၥယုပၸန္တို႔၏ ျဖစ္ပံုေလာက္ကိုသာ ျပ၏။
ပ႒ာန္းနည္း၌ကား ပစၥည္း၊ ပစၥယုပၸန္အျပင္ ပစၥယသတၱိကိုလည္း ျပသည္။

ဤသို႔ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္း၌ ပစၥယသတၱိ မပါျခင္း၊ ပ႒ာန္းနည္း၌ ပစၥယသတၱိ ပါရွိျခင္းသည္ နည္း ၂-ပါး၏ ထူးျခားခ်က္ ျဖစ္သည္။

+++++

ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ အႏုေလာမ ပါဠိေတာ္

အဝိဇၨာပစၥယာ သခၤါရာ

သခၤါရပစၥယာ ဝိညာဏံ

ဝိညာဏပစၥယာ နာမ႐ူပံ

နာမ႐ူပပစၥယာ သဠာယတနံ

သဠာယတနပစၥယာ ဖေႆာ

ဖႆပစၥယာ ေဝဒနာ

ေဝဒနာပစၥယာ တဏွာ

တဏွာပစၥယာ ဥပါဒါနံ

ဥပါဒါနပစၥယာ ဘေဝါ

ဘဝပစၥယာ ဇာတိ

ဇာတိပစၥယာ ဇရာ မရဏ ေသာက ပရိေဒဝ ဒုကၡ ေဒါမနႆသုပါယာသာ သမ႓ဝႏၲိ

ဧဝေမတႆ ေကဝလႆ ဒုကၡကၡႏၶႆ သမုဒေယာေဟာတိ။

ပစၥည္း	ပစၥယုပၸန္
၁။ အဝိဇၨာ	သခၤါရ
၂။ သခၤါရ	ဝိညာဏ
၃။ ဝိညာဏ	နာမ႐ူပ
၄။ နာမ႐ူပ	သဠာယတန
၅။ သဠာယတန	ဖႆ
၆။ ဖႆ	ေဝဒနာ
၇။ ေဝဒနာ	တဏွာ
၈။ တဏွာ	ဥပါဒါန
၉။ ဥပါဒါန	ဘဝ
၁၀။ ဘဝ	ဇာတိ
၁၁။ ဇာတိ	ဇရာ, မရဏ, ေသာက, ပရိေဒဝ, ဒုကၡ, ေဒါမနႆ, ဥပါယာသ။

+++++

အဝိဇၨာပစၥယာ သခၤါရာ

သစၥာေလးပါး(ဒုကၡသစၥာ၊ သမုဒယသစၥာ၊ နိေရာဓသစၥာ၊ မဂၢသစၥာ)တို႔၌လည္းေကာင္း၊
ေ႐ွ႕အစြန္းဟု ဆိုအပ္ေသာ ပုဗၺႏၲ၊
ေနာက္အစြန္းဟု ဆိုအပ္ေသာ အပရႏၲ၊
ေရွ႕ေနာက္အစြန္းဟု ဆိုအပ္ေသာ ပုဗၺႏၲာပရႏၲ၊
ပဋိစၥသမုပၸါဒ္တို႔၌လည္းေကာင္း
ဤရွစ္ရပ္ေသာ တရားတို႔၌ ဖံုးလႊမ္းတတ္ေသာ ေမာဟေစတသိက္သည္ အဝိဇၨာ မည္၏။

၁။ ကာမကုသိုလ္ေစတနာ ၈-ခု၊ ႐ူပကုသုိလ္ေစတနာ ၅-ခု၊ ဤကုသိုလ္ေစတနာ ၁၃-ခုသည္ ေကာင္းေသာ ဝိပါက္နာမကၡႏၶာ ကဋတၱာ႐ုပ္တို႔ကို ျဖစ္ေစတတ္ ျပဳျပင္စီရင္တတ္ေသာေၾကာင့္ ပုညာဘိသခၤါရ။

၂။ အကုသိုလ္ေစတနာ ၁၂-ခုသည္ မေကာင္းေသာ ဝိပါက္နာမကၡႏၶာ ကဋတၱာ႐ုပ္တို႔ကို ျပဳျပင္စီရင္တတ္ေသာေၾကာင့္ အပုညာဘိသခၤါရ။

၃။ အ႐ူပကုသိုလ္ေစတနာ ၄-ခုသည္ မတုန္လႈပ္တတ္ေသာ အ႐ူပဘဝကို ျပဳျပင္စီရင္တတ္ေသာေၾကာင့္ အာေနၪၥာဘိသခၤါရ မည္၏။

တနည္း

၁။ ကာယဝိညတ္ဟု ဆိုအပ္ေသာ ကာယဒြါရေၾကာင့္ ျဖစ္ကုန္ေသာ ကာမကုသိုလ္ေစတနာ ၈-ခု၊ အကုသိုလ္ေစတနာ ၁၂-ခု၊ ဤ ၂၀ ေသာ ကာယကံေစတနာအေပါင္းသည္ ကာယသခၤါရ။

၂။ ဝစီဝိညတ္ဟု ဆိုအပ္ေသာ ဝစီဒြါရေၾကာင့္ ျဖစ္ကုန္ေသာ ဆိုအပ္ၿပီးေသာ ၂၀-ေသာ ဝစီကံ ေစတနာအေပါင္းသည္ ဝစီသခၤါရ။

၃။ ဝိညတ္ ၂-ပါးကို မျဖစ္ေစမူ၍ မေနာဒြါရ၌သာ ျဖစ္ေသာ အကုသိုလ္ေစတနာ ၁၂-ခု၊ မဟာကုသိုလ္ေစတနာ ၈-ခု၊ မဟဂၢဳတ္ကုသိုလ္ေစတနာ ၉-ခု၊ ဤေစတနာ ၂၉-ခုသည္ စိတၱသခၤါရ မည္၏။

ဤျပဆိုခဲ့ၿပီးေသာ သခၤါရ ၆-ပါး၊ တရားကိုယ္အားျဖင့္ ေလာကီကုသိုလ္ အကုသိုလ္ ေစတနာ ၂၉-ပါးတို႔သည္ အဝိဇၨာပစၥယာ သခၤါရာပုဒ္၌ အဝိဇၨာေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ သခၤါရတရားတို႔ဟူ၍ မွတ္ပါ။

ေလာကုတၱရာေစတနာသည္ ဝ႗ကထာ (ဝဋ္လည္ပံုကိုျပေသာ စကား)၌ မေဟာသင့္ေသာေၾကာင့္ သခၤါရဟု မဆိုရ။

+++++

သခၤါရပစၥယာ ဝိညာဏံ

‘အဝိဇၨာပစၥယာ သခၤါရာ’ပုဒ္၌ သခၤါရအရ အလံုးစံုေသာ ေလာကီကုသိုလ္ အကုသိုလ္ ေစတနာ ၂၉ ကို အကုန္လံုး ယူ၏။
‘သခၤါရပစၥယာ ဝိညာဏံ’ပုဒ္၌ သခၤါရအရကို ပဋိသေႏၶအခါ ဥဒၶစၥေစတနာ၊ ပဝတၱိပဋိသေႏၶအခါတို႔၌ အဘိဉာဏ္ေစတနာကို ၾကဥ္၍ ႂကြင္းေသာ ေလာကီကုသိုလ္ အကုသိုလ္ ေစတနာမ်ားကိုသာ ယူရမည္။

ဝိညာဏပုဒ္အရကို ဘံုသံုးပါး၌ျဖစ္ေသာ ပဋိသေႏၶဝိညာဏ္ ၁၉၊ ပဝတၱိဝိညာဏ္ ေလာကီဝိပါက္ ၃၂ ကိုသာ ဤပဋိစၥသမုပၸါဒ္အရာ၌ ယူရမည္။

ပဋိသေႏၶအစြမ္းျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပံု

ပုညာဘိသခၤါရေၾကာင့္ အဟိတ္ကုသလဝိပါက္ ဥေပကၡာသႏၲီရဏ ၁-ပါး၊
မဟာဝိပါက္ ၈-ပါး၊
႐ူပဝိပါက္ ၅-ပါး၊
ဤ ၁၄-ပါးေသာ ဝိညာဏ္ ျဖစ္၏။

ဥဒၶစၥေစတနာၾကဥ္ေသာ အပုညာဘိသခၤါရေၾကာင့္ အကုသလဝိပါက္ ဥေပကၡာသႏၲီရဏ ၁-ခုသာ ျဖစ္၏။
ဥဒၶစၥကား ပဝတၱိဉာဏ္ကို ျဖစ္ေစႏိုင္၏။

အာေနၪၥာဘိသခၤါရေၾကာင့္ အ႐ူပဝိပါက္ဝိညာဏ္ ၄-ခုသာ ျဖစ္၏။

ေပါင္းေသာ္ သခၤါရသံုးပါးေၾကာင့္ (၁၄+၁+၄) ပဋိသေႏၶဝိညာဏ္ ၁၉ ျဖစ္၏။

ပဝတၱိအစြမ္းျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပံု

ကာမာဝစရကုသိုလ္ ပုညာဘိသခၤါရ ၈-ခုေၾကာင့္ အဟိတ္ကုသလဝိပါက္ ၈-ပါး၊ မဟာဝိပါက္ ၈-ပါး၊ ေပါင္း ၁၆-ပါး ျဖစ္၏။

႐ူပါဝစရကုသိုလ္ ပုညာဘိသခၤါရ ၅-ခုေၾကာင့္ ႐ူပါဝစရဝိပါက္ ၅-ခု ျဖစ္၏။

အပုညာဘိသခၤါရေၾကာင့္ အကုသလဝိပါက္ ၇-ခု ျဖစ္၏။

အာေနၪၥာဘိသခၤါရေၾကာင့္ အ႐ူပါဝစရဝိပါက္ ၄-ခု ျဖစ္၏။

+++++

ဝိညာဏပစၥယာ နာမ႐ူပံ

သခၤါရပစၥယာ ဝိညာဏံပုဒ္၌ ဝိညာဏအရကို ပဋိသေႏၶဝိညာဏ္ ၁၉၊ ပဝတၱိဝိညာဏ္ ေလာကီဝိပါက္ ၃၂ ကို ယူ၏။
ကံ၏အက်ိဳးတရားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဝိပါက္ဝိညာဏ္ကိုသာ ယူရသည္။

ဝိညာဏပစၥယာ နာမ႐ူပံပုဒ္၌ ဝိညာဏအရကို အလံုးစံုေသာ စိတ္တစ္ခုယုတ္ ကိုးဆယ္ကို ယူ၏။
နာမ႐ူပံပုဒ္၌ နာမအရကို ေဝဒနာအစရွိေသာ ခႏၶာ ၃-ပါး၊ ေစတသိက္ ၅၂-ပါးကို ယူအပ္၏။
႐ူပံအရကိုကား ကမၼဇ႐ုပ္၊ တနည္း စတုသမု႒ာနိက႐ုပ္ကို ယူအပ္၏။

ဝိညာဏ္သည္ နာမ္႐ုပ္အား ေက်းဇူးျပဳပံု

ပဋိသေႏၶဝိညာဏ္သည္ ပဋိသေႏၶနာမ္႐ုပ္အား ေက်းဇူးျပဳ၏။
ပဝတၱိဝိညာဏ္သည္ ပဝတၱိနာမ္႐ုပ္အား ေက်းဇူးျပဳ၏။

ျပဳပံုကား – ပၪၥေဝါကာရဘံု၌ ပဋိသေႏၶအခါ ပဋိသေႏၶဝိပါက္စိတ္ ၁၅၊ ေစတသိက္ ၃၅၊ ကာယဒသက၊ ဝတၳဳဒသက၊ ဘာဝဒသကဟု ဆိုအပ္ေသာ ကမၼဇကလာပ္ ၃-စည္း (၇-စည္း၊ ၄-စည္း)တို႔သည္ တၿပိဳက္နက္ ျဖစ္၏။
ပဋိသေႏၶဝိညာဏ္စိတ္သည္ မိမိႏွင့္အတူတကြျဖစ္ေသာ ေစတသိက္ နာမ္ႏွင့္ ကမၼဇ႐ုပ္တို႔အား ေက်းဇူးျပဳ၏ဟု ဆိုလိုသည္။

ပဝတၱိအခါ ကုသိုလ္စိတ္ စသည္ျဖစ္ရာ၌ ၎ကုသိုလ္စိတ္ႏွင့္အတူတကြ ေစတသိက္ ၃၈-ပါး၊ စိတၱဇ႐ုပ္ ျဖစ္၏။
ကုသိုလ္စိတ္ဝိညာဏ္သည္ မိမိႏွင့္အတူတကြျဖစ္ေသာ ေစတသိက္နာမ္ႏွင့္ စိတၱဇ႐ုပ္တို႔အား ေက်းဇူးျပဳ၏။

စတုေဝါကာရဘံု၌ ပဋိသေႏၶ ပဝတၱိ ၂-ပါးလံုးပင္ ေလးပါးေသာ အ႐ူပဝိပါက္ဝိညာဏ္သည္ ေစတသိက္ ၃၀ တည္းဟူေသာ နာမ္တရားအား ေက်းဇူးျပဳ၏။

+++++

နာမ႐ူပပစၥယာ သဠာယတနံ

နာမ၏အရကို ေဝဒနာအစရွိေသာ ခႏၶာ ၃-ပါး အေပါင္းကိုပင္ ယူအပ္၏။

႐ူပ၏အရကို မဟာဘုတ္ ေလးပါး၊ ဆဝတၳဳ႐ုပ္၊ ဇီဝိတ႐ုပ္တို႔ကို ယူအပ္၏။

သဠာယတန၏အရကို အဇၥ်တၱိကာယတန ၆-ပါးကို ယူအပ္၏။

+++++

သဠာယတနပစၥယာ ဖေႆာ

ဤ၌ သဠာယတနအရကို အဇၥ်တၱိကာယတန ၆-ပါး၊ ဗာဟိရာယတန ၆-ပါး = ေပါင္း အာယတန ၁၂-ပါး စလံုးကိုပင္ ယူအပ္၏။

ဖႆ၏အရကို ေလာကီဝိပါက္ ၃၂-ခုႏွင့္ ယွဥ္ေသာ ဖႆေစတသိက္ ၃၂-ပါးသည္ ဖႆ မည္၏။
ထိုတြင္ စကၡဳဝိညာဏ္ေဒြး၌ ယွဥ္ေသာ ဖႆေစတသိက္သည္ စကၡဳသမၹႆ၊
ေသာတဝိညာဏ္ေဒြး၌ ယွဥ္ေသာ ဖႆေစတသိက္သည္ ေသာတသမၹႆ၊
ဃာနဝိညာဏ္ေဒြး၌ ယွဥ္ေသာ ဖႆေစတသိက္သည္ ဃာနသမၹႆ၊
ဇိဝွါဝိညာဏ္ေဒြး၌ ယွဥ္ေသာ ဖႆေစတသိက္သည္ ဇိဝွါသမၹႆ၊
ကာယဝိညာဏ္ေဒြး၌ ယွဥ္ေသာ ဖႆေစတသိက္သည္ ကာယသမၹႆ၊
ႂကြင္းေသာ ေလာကီဝိပါက္ ၂၂-ခုႏွင့္ ယွဥ္ေသာ ဖႆေစတသိက္သည္ မေနာသမၹႆ မည္၏။

ေဒြးပၪၥဝိညာဏ္ ၁၀ မွ ႂကြင္းေသာ စိတ္ ၇၉-ခု၌ ယွဥ္ေသာ ဖႆေစတသိက္သည္ မေနာသမၹႆဟုလည္း ယူေသး၏။

ဤ၌ ဝ႗ကထာျဖစ္၍ ေလာကီဝိပါက္ ၃၂-ခု၌ ရွိေသာ ဖႆကိုသာ ေကာက္ယူသင့္၏။

+++++

ဖႆပစၥယာ ေဝဒနာ

ေလာကီဝိပါက္ ၃၂-ပါးႏွင့္ ယွဥ္ေသာ စကၡဳသမၹႆဇာေဝဒနာ၊ ေသာတသမၹႆဇာေဝဒနာ၊ ဃာနသမၹႆဇာေဝဒနာ၊ ဇိဝွါသမၹႆဇာေဝဒနာ၊ ကာယသမၹႆဇာေဝဒနာ၊ မေနာသမၹႆဇာေဝဒနာတို႔ကို ယူအပ္၏။

+++++

ေဝဒနာပစၥယာ တဏွာ

ဖႆပစၥယာ ေဝဒနာ၌ ေဝဒနာ၏အရကို ေလာကီဝိပါက္ ၃၂-ခု၌ ရွိေသာ အက်ိဳးေဝဒနာကိုသာ ေကာက္ခဲ့၏။

ေဝဒနာပစၥယာ တဏွာ၌ကား အေၾကာင္းေဝဒနာျဖစ္၍ တဏွာကို ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ေဝဒနာတို႔ကို ေကာက္ယူသင့္ေသာေၾကာင့္ ေလာကီစိတ္ ၈၁-ခု၌ ရွိသာ ေဝဒနာ ၈၁-ခုကို ယူ၏။

တဏွာ၏အရကိုကား ႐ူပတဏွာ၊ သဒၵတဏွာ၊ ဂႏၶတဏွာ၊ ရသတဏွာ၊ ေဖာ႒ဗၺတဏွာ၊ ဓမၼတဏွာအားျဖင့္ ၆-ပါး ျဖစ္၏။
တဏွာအရကား ေလာဘေစတသိက္ပင္တည္း။

႐ူပါ႐ုံ၌ တပ္ေသာ ေလာဘသည္ ႐ူပတဏွာ၊
သဒၵါ႐ုံ၌ တပ္ေသာ ေလာဘသည္ သဒၵတဏွာ၊
ဂႏၶါ႐ုံ၌ တပ္ေသာ ေလာဘသည္ ဂႏၶတဏွာ၊
ရသာ႐ုံ၌ တပ္ေသာ ေလာဘသည္ ရသတဏွာ၊
ေဖာ႒ဗၺာ႐ုံ၌ တပ္ေသာ ေလာဘသည္ ေဖာ႒ဗၺတဏွာ၊
ဓမၼာ႐ုံ၌ တပ္ေသာ ေလာဘသည္ ဓမၼတဏွာ မည္၏။

တနည္း –
ကာမတဏွာ၊ ဘဝတဏွာ၊ ဝိဘဝတဏွာအားျဖင့္ ၃-ပါး ျဖစ္၏။

+++++

တဏွာပစၥယာ ဥပါဒါနံ

တဏွာ၏အရ အားနည္းေသာ ေလာဘသည္ တဏွာ၊ အားႀကီးေသာ ေလာဘသည္ ဥပါဒါန္ မည္၏။

ဥပါဒါန္ ၄-ပါးကို သမုစၥည္းပိုင္း၌ ျပဆိုခဲ့ၿပီး ျဖစ္၏။ ဖြတ္ႀကီးလွ်င္ မိေက်ာင္း၊ ေႁမြႀကီးလွ်င္ နဂါး၊ တေစၧႀကီးလွ်င္ သူရဲ၊ သူရဲႀကီးလွ်င္ သဘက္ဆိုသကဲ့သို႔ တဏွာဓာတ္ အဆင့္ဆင့္ ရင့္သန္၍ အျပင္းအထန္ စြဲလမ္းမႈႀကီး ျဖစ္ေပၚ၍ လာ၏။
ထိုသို႔ အျပင္းအထန္ စြဲလမ္းမႈကိုပင္ ဥပါဒါန္ဟု ေခၚ၏။

+++++

ဥပါဒါနပစၥယာ ဘေဝါ

ဤ၌ ဥပါဒါန္၏အရမွာ ဆိုခဲ့ၿပီးေသာ ဥပါဒါန္တရား ၄-ပါးတို႔ပါင္တည္း။

ဘဝ၏အရကား ကမၼဘဝ၊ ဥပပတၱိဘဝ ၂-ပါး ရ၏။
ျဖစ္ေပၚတတ္ ႀကီးပြားတတ္ေသာေၾကာင့္ ဘဝ မည္၏။

ခ်မ္းသာအမ်ိဳးမ်ိဳး ဆင္းရဲအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔၏ ျဖစ္ေပၚျခင္း ႀကီးပြားျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ေလာကီကုသိုလ္ အကုသိုလ္တို႔ႏွင့္ ယွဥ္ေသာ ေစတနာ ၂၉-ခုသည္ ကမၼဘဝ မည္၏။

ထင္ရွားစြာ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ေသာ ေလာကီဝိပါက္ ၃၂၊ ေစတသိက္ ၃၅၊ ကမၼဇ႐ုပ္ ၂၀ တို႔သည္ ဥပပတၱိဘဝ မည္၏။

သခၤါရႏွင့္ ဘဝ အထူး

အတိတ္ဘဝ၌ျဖစ္ေသာ ေစတနာသည္ သခၤါရ မည္၏။
ယခု ပစၥဳပၸန္ဘဝ၌ ျဖစ္ေသာ ေစတနာသည္ ကမၼဘဝ မည္၏။

တနည္း –
ေစတနာသက္သက္သည္ သခၤါရ မည္၏။
ေစတနာသည္လည္းေကာင္း၊ ေစတနာႏွင့္ယွဥ္ေသာ ေစတနာသမၸယုတ္ျဖစ္ေသာ သံသရာ၌ က်င္လည္တတ္ေသာ အဘိဇၥ်ာစေသာ တရားအေပါင္းသည္လည္းေကာင္း ဘဝ မည္၏။

ဥပါဒါန္ေၾကာင့္ ဘဝျဖစ္ပံု

ကာမုပါဒါန္ေၾကာင့္ ဒုစ႐ိုက္ကို ျပဳ၏။ ထိုဒုစ႐ိုက္ေစတနာသည္ ကမၼဘဝ မည္၏။
ထိုအကုသိုလ္ကမၼဘဝေၾကာင့္ ငရဲဘံုစသည္တို႔၌ လားရ ေရာက္ရ၏။ ထိုဒုဂၢတိဘဝ၌ ပဋိသေႏၶဝိပါက္ျဖစ္မႈသည္ ဥပပတၱိဘဝ မည္၏။
ဤသို႔ အကုသိုလ္ကံဟူေသာ ကမၼဘဝႏွင့္ ဒုဂၢတိဘဝဟူေသာ ဥပပတၱိဘဝသည္ ကာမဂုဏ္၌ လြန္စြာ စြဲလမ္းမႈေၾကာင့္ ဘဝျဖစ္၏ဟု ဆိုရ၏။

လူ႔ဘံု နတ္ဘံု၌ သာယာစြဲလမ္းျခင္းေၾကာင့္ သုစ႐ိုက္ကုသိုလ္ကံကို ျပဳလုပ္ အားထုတ္၏။ ထိုကုသိုလ္ကံသည္ ကမၼဘဝ မည္၏။
ထိုကံသည္ ျဖစ္ေစအပ္ေသာ နတ္ပဋိသေႏၶဝိပါက္ နာမကၡႏၶာသည္ ဥပပတၱိဘဝ မည္၏။

အကုသိုလ္ကမၼဘဝ ျပဳမိေလေသာေၾကာင့္ အပါယ္ ၄-ဘံု၌ အပါယ္ခႏၶာဟု ဆိုအပ္ေသာ ဥပပတၱိဘဝအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔သည္ ျဖစ္ေပၚကုန္ျပန္၏။
ကုသိုလ္ကမၼဘဝကို ျပဳမိေလေသာေၾကာင့္ ကာမသုဂတိ ၇-ဘံု၌ ကာမသုဂတိခႏၶာဟု ဆိုအပ္ေသာ ဥပပတၱိဘဝအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔သည္ ျဖစ္ေပၚရျပန္ကုန္၏။ ႐ူပါဝစရဘံု၌ ျဗဟၼာခႏၶာဟု ဆိုအပ္ေသာ ဥပပတၱိဘဝအမ်ိဳးမ်ိဳးသည္လည္း ျဖစ္ေပၚရျပန္ကုန္၏။ အ႐ူပ ၄-ဘံုတို႔၌ အ႐ူပျဗဟၼာခႏၶာဟု ဆိုအပ္ေသာ ဥပပတၱိဘဝအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔သည္လည္း ျဖစ္ေပၚရျပန္ကုန္၏။

ဤသို႔ ဘဝ ၂-ပါး၏ ျဖစ္ပြား ဆက္လက္ေနမႈသည္လည္း အျပင္းအထန္ စြဲလမ္းေသာ ဥပါဒါန္အတြက္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္ရ၏။
ထို႔ေၾကာင့္ ဥပါဒါန္ေၾကာင့္ ဘဝျဖစ္သည္ဟု ဆိုရေလသည္။

+++++

ဘဝပစၥယာ ဇာတိ

ဥပါဒါနပစၥယာ ဘေဝါ၌ ဘဝအရကို ကမၼဘဝေရာ ဥပပတၱိဘဝေရာ ယူ၏။

ဘဝပစၥယာ ဇာတိ၌ ဘဝအရကို ကမၼဘဝေရာ ဥပပတၱိဘဝေရာ ႏွစ္ခုလံုး ယူ၍ မရေပ။ ဥပပတၱိဘဝႏွင့္ ဇာတိမွာ အတူတူ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကမၼဘဝကိုသာ ယူရ၏။

ကမၼဘဝ ကုသိုလ္ကံ အကုသိုလ္ကံတို႔ေၾကာင့္ အက်ိဳးအျဖစ္ ဇာတိပဋိသေႏၶေနျခင္း ျဖစ္၏။ ထိုထို ဘံုဘဝ၌ ပဋိသေႏၶစိတ္၊ ပဋိသေႏၶစိတ္ႏွင့္ယွဥ္ေသာ ေစတသိက္၊ ကမၼဇ႐ုပ္တို႔ ျဖစ္၏။

+++++

ဇာတိပစၥယာ ဇရာ မရဏ ေသာက ပရိေဒဝ ဒုကၡ ေဒါမနႆ ဥပါယာသ

ဇာတိေၾကာင့္ ဇရာ (ရင့္ေရာ္အိုမင္းမႈ)၊ မရဏ (ေသျခင္း)၊ ေသာက (စိုးရိမ္ပူေဆြးျခင္း)၊ ပရိေဒဝ (ငိုေႂကြးျမည္တမ္းျခင္း)၊ ဒုကၡ (ကာယိကဒုကၡ)၊ ေဒါမနႆ (ေစတသိကဒုကၡ)၊ ဥပါယာသ (စိုးရိမ္ပူေဆြးငိုေႂကြးျမည္တမ္း႐ုံမွ်မက ႐ိႈက္ႀကီးငင္ႀကီး ျဖစ္မႈ၊ ေျမာ၍သြားမႈ၊ နစ္၍သြားမႈ)သည္ ျဖစ္၏။
ဥပါယာသ၏ တရားကိုယ္မွာ ေဒါသေစတသိက္ပင္တည္း။

ပါဠိေတာ္၌ ဧဝ ေမ တႆ ေကဝလႆ ဒုကၡကၡႏၶႆ သမုဒေယာ ေဟာတိ = ခ်မ္းသာႏွင့္ လံုးဝ မဖက္၊ ခ်မ္းသာ လံုးဝ မပါ မေရာေႏွာေသာ ဒုကၡႀကီး တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူ၏။

ဤကား အစဥ္အတိုင္းသြားေသာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ အႏုလံု ေဒသနာ ျဖစ္၏။

အဝိဇၨာကို အစ၌ ထားျခင္းမွာ ေဟာစဥ္အရ ထားျခင္း၊ ေဒသနာအရ အစထားျခင္းသာ ျဖစ္၏။
အဝိဇၨာသည္ ဝဋ္တရား၏ အစ မဟုတ္။
ဝဋ္တရားမွာ မျမင္ႏိုင္ေသာ အစ၊ မသိအပ္ေသာ အစရွိေၾကာင္း ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူ၏။

ပဋိစၥသမုပၸါဒ္မွာ ဘီးတစ္ခုလို လည္ေန၏။

+++++

“ေကာင္းၿပီ … တစ္ခုေျပာစရာလိုေသးတယ္။
အဲဒါကေတာ့ အက်ဥ္းပဲ ေျပာမယ္။
ဒီမွာ ေျပာထားတာက အဝိဇၨာေၾကာင့္ သခၤါရျဖစ္တယ္။
သခၤါရေၾကာင့္ ဝိညာဥ္၊
ဝိညာဏ္ေၾကာင့္ နာမ္႐ုပ္ စသည္ျဖင့္ ေျပာထားတဲ့အခါက်ေတာ့
အေၾကာင္းတစ္ခု အက်ိဳးတစ္ခုဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္မ်ိဳး ျဖစ္မေနဘူးလား။

ဗုဒၶဘာသာမွာက အေၾကာင္းတစ္ခု အက်ိဳးတစ္ခုဆိုတဲ့ ဝါဒ၊
အေၾကာင္းတစ္ခု အက်ိဳးအမ်ားႀကီးဆိုတဲ့ ဝါဒ၊
အက်ိဳးတစ္ခု အေၾကာင္းအမ်ားႀကီးဆိုတဲ့ ဝါဒ၊
ဒီ ၃-ခုကို လက္မခံဘူး။

Multiplicity of cause and effect – မ်ားစြာေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ မ်ားစြာေသာ အက်ိဳးျဖစ္တယ္။
ဒါကို လက္ခံတယ္။
အဲဒါေလး မွတ္ထားရမယ္။

အေၾကာင္းတစ္ခုေၾကာင့္ အက်ိဳးတစ္ခုျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဗုဒၶဘာသာက လက္မခံဘူး။
အေၾကာင္းမ်ားစြာ စုေပါင္းၿပီးေတာ့ ျဖစ္တဲ့အခါမွာလည္း အက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္တယ္။ ဒီအယူဝါဒကို ဗုဒၶဘာသာ လက္ခံတယ္။

ဒါေပမယ္လို႔ ထင္ရွားတဲ့အေၾကာင္း၊ သူမ်ားနဲ႔ မဆက္ဆံတဲ့အေၾကာင္းေတြကို ေျပာခ်င္တဲ့ ျပခ်င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ဒီမွာ အဝိဇၨာေၾကာင့္ သခၤါရ၊ သခၤါရေၾကာင့္ ဝိညာဏ္ စသည္ကို ေျပာတာ။

အဝိဇၨာေၾကာင့္ သခၤါရျဖစ္တယ္ဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ေလ။
သခၤါရဆိုတာ ကံ မဟုတ္လား။
ကံဆိုတာ ေစတနာ၊ ေစတနာဆိုတာ ေစတသိက္။
အဲဒီ ေစတသိက္ဟာ စိတ္မျဖစ္ရင္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ စိတ္ကလည္း အေၾကာင္းတစ္ခုအေနနဲ႔ ပါတာပဲ။
တစ္ခါ ဒီစိတ္ကလည္း အာ႐ုံမရွိဘဲနဲ႔ ျဖစ္ပါ့မလား၊ မျဖစ္ဘူး။
အာ႐ုံရွိၿပီဆိုပါေတာ့၊ မွီရာဝတၳဳ႐ုပ္ မရွိဘဲနဲ႔ ျဖစ္ပါ့မလား၊ မျဖစ္ဘူး။
အဲသလို အာ႐ုံအေၾကာင္းတို႔၊ မွီရာဝတၳဳအေၾကာင္းတို႔၊ သမၸယုတ္အေၾကာင္းတို႔ ဒါေတြ အားလံုးစံုမွ သခၤါရက ျဖစ္တာ။
အဝိဇၨာဆိုတဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခုတည္းေၾကာင့္ သခၤါရျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူး။

ဒါေပမယ္လို႔ အဝိဇၨာက ျပ႒ာန္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အဝိဇၨာေၾကာင့္ သခၤါရျဖစ္တယ္လို႔ ဒီလို ေဟာေတာ္မူတယ္။

ဒါေၾကာင့္မို႔ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္မွာ ေဟာထားတာဟာ အဲဒီလို ထင္ရွားရာကို ယူၿပီးေတာ့ ေဟာထားတာ ျဖစ္တယ္။
အဝိဇၨာတစ္ခုတည္းေၾကာင့္ သခၤါရတစ္ခုတည္း ျဖစ္တယ္၊ သခၤါရတစ္ခုတည္းေၾကာင့္ ဝိညာဏ္တစ္ခုတည္း ျဖစ္တယ္၊ ဝိညာဏ္ သူ႔ခ်ည္းသက္သက္ေၾကာင့္ နာမ္႐ုပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီလို မမွတ္ရဘူး။
တျခား အေၾကာင္းေတြလည္းပဲ ရွိေသးတယ္။
ဆိုင္ရာ အာ႐ုံတို႔၊ ဝတၳဳတို႔၊ ေယာနိေသာမနသိကာရတို႔ ဘာတို႔ေပါ့ေလ။
အဲဒီအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ အက်ိဳးျဖစ္တယ္လို႔ အဲဒါကိုလည္း မွတ္ရမယ္။

(အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ)

+++++

၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ စေနေန႔တြင္ ေလာကခ်မ္းသာဘုရားေက်ာင္း၌ အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ၏ အဘိဓမၼာပို႔ခ်ခ်က္မ်ားသင္တန္း အပတ္စဥ္ (၄၈) ပစၥည္းပိုင္း – ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ သင္ခန္းစာ ဒုတိယပိုင္းကို နာယူ သင္ယူ မွတ္သားၾကရ၏။

ေရွးဦးစြာ ေလာကခ်မ္းသာဆရာေတာ္က ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကို ကာလ၊ အဂၤါ၊ အျခင္းအရာ၊ အစပ္၊ ဝဋ္ စသည္ျဖင့္ ေဝဖန္ပံုမ်ားကို ရွင္းလင္း သင္ၾကားေပး၏။
ထိုေနာက္ ဆရာေတာ္ အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ၏ အသံသြင္း ပို႔ခ်ခ်က္ သင္ခန္းစာကို နာယူ မွတ္သားၾကရသည္။

+++++

လကၤာ

‘မူလႏွစ္ျဖာ’

‘သစၥာႏွစ္ခု’

‘ေလးခုအလႊာ’

‘အဂၤါတစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါး’၊ တရားကိုယ္မ်ားႏွင့္

‘သံုးပါးအစပ္’

ႏွစ္ရပ္မူလ

‘ဝဋ္သံုးဝ’ႏွင့္

‘ကာလသံုးျဖာ’

‘ျခင္းရာႏွစ္ဆယ္’

ဤရွစ္သြယ္ကို

အလြယ္က်က္မွတ္

သိေစအပ္သည္

သံသရာမွ လြတ္ေၾကာင္းတည္း။

+++++

အဂၤါ ၁၂-ပါး

အဝိဇၨာ
သခၤါရ
……
ဝိညာဏ္
နာမ္႐ုပ္
သဠာယတန
ဖႆ
ေဝဒနာ
…..
တဏွာ
ဥပါဒါန္
ဘဝ
…..
ဇာတိ
ဇရာ မရဏ

+++++

မူလ ၂-ပါး (မူလႏွစ္ျဖာ/ႏွစ္ရပ္မူလ)

(၁) အဝိဇၨာ

သံသရာေရွ႕ပိုင္း၏ ဝဋ္ျမစ္ (ေမာဟ)။
အတိတ္အေၾကာင္းမွ စ၍ ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးတိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေသာ အဝိဇၨာ၊ သခၤါရ၊ ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာဟူေသာ ေရွ႕ပိုင္းဘဝစက္၏ မူလသည္ အဝိဇၨာ ျဖစ္၏။

(၂) တဏွာ

သံသရာေနာက္ပိုင္း ဝဋ္ျမစ္။
ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းမွ စ၍ အနာဂတ္ဘဝအက်ိဳးတိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေသာ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ဘဝ၊ ဇာတိ၊ ဇရာ မရဏဟူေသာ ေနာက္ပိုင္းဘဝစက္၏ မူလသည္ တဏွာ ျဖစ္၏။

+++++

သစၥာ ၂-ပါး

အတိတ္အေၾကာင္း အဝိဇၨာ၊ သခၤါရႏွင့္
ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္း တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ဘဝတို႔သည္ သမုဒယသစၥာ။

ပစၥဳပၸန္အက်ိဳး ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာႏွင့္
အနာဂတ္အက်ိဳး ဇာတိ၊ ဇရာ မရဏတို႔သည္ ဒုကၡသစၥာ။

+++++

အလႊာ ၄-ပါး

(၁) အတိတ္အေၾကာင္း တစ္လႊာ = အဝိဇၨာ၊ သခၤါရ၊ (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကမၼဘဝ)။
(၂) ပစၥဳပၸန္အက်ိဳး တစ္လႊာ = ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာ။
(၃) ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္း တစ္လႊာ = တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကမၼဘဝ၊ (အဝိဇၨာ၊ သခၤါရ)။
(၄) အနာဂတ္အက်ိဳး တစ္လႊာ = ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာ။

+++++

အစပ္ ၃-ပါး

(၁) ေဟတုဖလအစပ္ = သခၤါရႏွင့္ ဝိညာဏ္အၾကားသည္ အတိတ္အေၾကာင္းႏွင့္ ပစၥဳပၸန္အက်ိဳး တစ္စပ္။
(၂) ဖလေဟတုအစပ္ = ေဝဒနာႏွင့္ တဏွာအၾကားသည္ ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးႏွင့္ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္း တစ္စပ္။
(၃) ေဟတုဖလအစပ္ = ကမၼဘဝႏွင့္ ဇာတိအၾကားသည္ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းႏွင့္ အနာဂတ္အက်ိဳး တစ္စပ္။

+++++

ဝဋ္ ၃-ပါး

ဝဋ္ = အေၾကာင္းၿပီး အက်ိဳး၊ အက်ိဳးၿပီး အေၾကာင္းဟု အေၾကာင္းအက်ိဳး မျပတ္ဘဲ ခ်ာခ်ာလည္ေနေအာင္ လည္ပတ္ေနေသာ တရား။

(၁) ကိေလသဝဋ္ = အဝိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္။
(၂) ကမၼဝဋ္ = သခၤါရ၊ ကမၼဘဝ။
(၃) ဝိပါကဝဋ္ = ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာ၊ ဥပပတၱိဘဝ၊ ဇာတိ၊ ဇရာ မရဏ။

+++++

ကာလ ၃-ပါး (အဓြန္႔ ၃-ပါး)

(၁) အတိတ္အဓြန္႔ (အတိတ္ကာလက ျဖစ္ခဲ့ေသာ တရားမ်ား) = အဝိဇၨာ၊ သခၤါရ ၂-ပါး။
(၂) ပစၥဳပၸန္အဓြန္႔ (ပစၥဳပၸန္ကာလ၌ ျဖစ္ေသာ တရားမ်ား) = ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာ၊ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကမၼဘဝ ၈-ပါး။
(၃) အနာဂတ္အဓြန္႔ (အနာဂတ္၌ ျဖစ္မည့္ တရားမ်ား) = ဇာတိ၊ ဇရာ မရဏ ၂-ပါး။

+++++

အျခင္းအရာ ၂၀-ပါး

အတိတ္အေၾကာင္း ၅-ပါး တစ္လႊာ၊ ပစၥဳပၸန္အက်ိဳး ၅-ပါး တစ္လႊာ၊ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္း ၅-ပါး တစ္လႊာ၊ အနာဂတ္အက်ိဳး ၅-ပါး တစ္လႊာဟူေသာ အလႊာေလးရပ္ရွိ တရားေပါင္း ၂၀ သည္ပင္ အာကာရ အျခင္းအရာ ၂၀ မည္၏။

+++++

အဝိဇၨာ၏ အေၾကာင္းရင္း

အဝိဇၨာ၏ အေၾကာင္းရင္းသည္ အာသဝတရား (အာသေဝါတရား) ၄-ပါး ျဖစ္၏။
သတၱဝါမ်ားသည္ အာသဝတရား (ေလာဘ၊ ဒိ႒ိ၊ ေမာဟ)ရွိေနျခင္းေၾကာင့္သာ ေသာကစသည္တို႔ ျဖစ္ေနရျခင္း ျဖစ္သည္။
ဤသို႔ ေသာကစသည္တို႔ ျဖစ္ရျခင္းတြင္ အဝိဇၨာသဝသည္ အဓိကအေၾကာင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ၎ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ေသာကစသည္တို႔ႏွင့္အတူ ေနာက္ေနာက္ အဝိဇၨာမ်ား ထပ္ျဖစ္ရျခင္းေၾကာင့္ အဝိဇၨာ၏ အေၾကာင္းမွာ အာသဝတရား ျဖစ္၏။

ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ လည္ပံု

သတၱဝါမ်ားသည္ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာ စေသာ ဘဝအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ႐ုပ္နာမ္ ခႏၶာအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး က်င္လည္ေနၾကရျခင္းမွာ ျဗဟၼာ ဗိႆႏိုး အစရွိေသာ တန္ခိုးရွင္တို႔၏ ဖန္ဆင္းမႈေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ အဝိဇၨာႏွင့္ တဏွာတည္းဟူေသာ ဝဋ္ျမစ္ မူလ ၂-ပါးေၾကာင့္ ျဖစ္၏။

ဤဝဋ္ျမစ္ ၂-ပါးကို အေျခခံ၍ က်န္တရားစုမ်ားျဖစ္ေသာ သခၤါရ၊ ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္ စသည့္ တရားမ်ားသည္လည္း ဆက္စပ္၍ အေၾကာင္းအက်ိဳးမျပတ္ လည္ပတ္ၾကရေလသည္။

ဤသို႔ျဖင့္ မိမိတို႔ ရရွိထားေသာ ႐ုပ္နာမ္စုကို အရင္းတည္၍ ေနာက္႐ုပ္နာမ္သစ္ ရေစရန္ အဝိဇၨာစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားကို ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ သံသရာတစ္ခြင္တြင္ ဘဝအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ခႏၶာအမ်ိဳးမ်ိဳး က်င္လည္ေနရျခင္း ျဖစ္သည္။

ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ သံသရာစက္ရဟတ္ ပ်က္ကိန္း

သစ္ပင္၌ ေရေသာက္ျမစ္ ျပတ္လွ်င္ တစ္ပင္လံုး ပ်က္စီးသကဲ့သို႔ အဝိဇၨာ၊ တဏွာတည္းဟူေသာ ေရေသာက္ျမစ္ ၂-ခုကို အရဟတၱမဂ္တည္းဟူေသာ ဓား သန္လ်က္ျဖင့္ ဖ်က္ဆီးလိုက္ေသာအခါ သခၤါရတရားမ်ားသည္ အၿပီးတိုင္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္း၍ အဖန္ဖန္ လည္ပတ္ေနရေသာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ စက္ရဟတ္ႀကီး ပ်က္ေလသည္။

+++++

လကၤာ

အဝိဇၨာႏွင့္ တဏွာ အရင္းခံ

ဥပါဒါန္

ကံေၾကာင့္ ႐ုပ္နာမ္ေပၚ

အပင္မွ မ်ိဳး

မ်ိဳးမွ အပင္

အမွ်င္မျပတ္

ဆက္စပ္သည့္ဟန္

ကံေၾကာင့္ နာမ္႐ုပ္

နာမ္႐ုပ္ေၾကာင့္ ကံ

အဖန္ဖန္ ျဖစ္ျပန္နည္းအေလ်ာ္

ျဗဟၼာသိၾကား စသည္မ်ားက

ထင္ရွားျပဳျပင္

စီရင္ဖန္ဆင္း

အေၾကာင္းရင္းေၾကာင့္

လူနတ္မ်ားစြာ

သတၱဝါတို႔

ျဖစ္လာရမႈ မဟုတ္ဟု

ဉာဏ္ျဖင့္ ႐ႈ၍ ေမွ်ာ္။

+++++

နည္း ၄-ပါး

ဤပဋိစၥသမုပၸါဒ္ စက္ရဟတ္ကို ၄-ရပ္ေသာ နည္းျဖင့္ အသီးအသီး ဆင္ျခင္လိုက္ေသာအခါ ပုဂၢိဳလ္သတၱဝါ သူတပါး ေယာက်္ားမိန္းမ မရွိေတာ့ေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းႀကီး သိျမင္လ်က္ သႆတ၊ ဥေစၧဒစေသာ ဒိ႒ိတို႔မွ ကင္းစင္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဧကတၱနည္း၊ နာနတၱနည္း၊ အဗ်ာပါရနည္း၊ ဧဝံ ဓမၼတာနည္း ဟူေသာ နည္း ၄-တန္ျဖင့္ အဖန္ဖန္ ဆင္ျခင္ၾကရာ၏။

ဧကတၱနည္း

“သႏၲာန္အစဥ္ အမွ်င္မျပတ္ တစ္စပ္တည္း တစ္ဆက္တည္း”ဟု သိရေသာနည္းသည္ “ဧကတၱနည္း” မည္၏။

ဧကတၱနည္းအရ “မ်ိဳးေစ့မွ အေညႇာက္ထြက္၍ သစ္ပင္ႀကီးအျဖစ္သို႔ ေရာက္ေအာင္ သႏၲာန္အစဥ္ အမွ်င္မျပတ္သကဲ့သို႔ အဝိဇၨာေၾကာင့္ သခၤါရ ျဖစ္၏။
ေရွးေရွး သခၤါရေၾကာင့္ ယခုဘဝ ဝိညာဥ္သစ္ ျဖစ္၏” စသည္ျဖင့္ အစဥ္မျပတ္ ဆက္စပ္ေနပံုကို ဆင္ျခင္ေသာအခါ “ဤဘဝ ဤသတၱဝါ ဤခႏၶာအစဥ္သည္ ဤဘဝဆံုးလွ်င္ ျပတ္၏။ ေနာက္ဘဝ ေနာက္သတၱဝါ ေနာက္ခႏၶာမ်ိဳး ျဖစ္ျပန္၏”ဟု ယူမွားေသာ ဥေစၧဒဒိ႒ိသည္ အလိုအေလ်ာက္ ကင္းေပ်ာက္ေတာ့၏။

နာနတၱနည္း

သႏၲာန္အစဥ္ အမွ်င္မျပတ္ေသာ္လည္း အဝိဇၨာ၏ သေဘာက တစ္မ်ိဳး၊ သခၤါရသေဘာက တစ္မ်ိဳး ဤသို႔ စသည္ျဖင့္ သေဘာလကၡဏာခ်င္း ကြဲလြဲၾကသည္ဟု သိရေသာ နည္းသည္ နာနတၱနည္း မည္၏။

ဤနာနတၱနည္းအရ အဝိဇၨာႏွင့္ သခၤါရတို႔ မတူပံု၊ သခၤါရႏွင့္ ဝိညာဥ္တို႔ မတူပံု၊ အသစ္အသစ္ အေၾကာင္းႏွင့္ အသစ္အသစ္ အက်ိဳးတို႔ တစ္မ်ိဳးၿပီးတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပံုကို ဆင္ျခင္လိုက္ေသာခအခါ မပ်က္မစဲ အၿမဲတည္သည္ဟု ယူမွားေသာ သႆတဒိ႒ိသည္ အလိုအေလ်ာက္ ကင္းေပ်ာက္ေတာ့၏။

အဗ်ာပါရနည္း

အဝိဇၨာေၾကာင့္ သခၤါရျဖစ္ရာ၌ “ငါသည္ သခၤါရကို ျဖစ္ေစမည္”ဟု အဝိဇၨာဝယ္ ေၾကာင့္ၾကဗ်ာပါရ မရွိ။ သခၤါရေၾကာင့္ ဝိညာဥ္ျဖစ္ရာ၌လည္း “ငါသည္ ဝိညာဥ္ကို ျဖစ္ေစမည္”ဟု သခၤါရဝယ္ ေၾကာင့္ၾကဗ်ာပါရ မရွိ။ ဤသို႔ စသည္ျဖင့္ အက်ိဳးတရားကို ျဖစ္ေစဖို႔အေရး၌ အေၾကာင္းတရားစုဝယ္ ေၾကာင့္ၾကဗ်ာပါရ မရွိပံုကို သိရေသာနည္းသည္ အဗ်ာပါရနည္း မည္၏။

ဤနည္းအရ ဆင္ျခင္လိုက္ေသာအခါ အေၾကာင္းတရား အက်ိဳးတရားတို႔ ဘာသိဘာသာ ျဖစ္ေနပံုကို သိျမင္ရသျဖင့္ “ဤ ကမ႓ာေလာကႀကီးႏွင့္တကြ သတၱဝါေတြကို ထာဝရဘုရား စသူတို႔က ဖန္ဆင္းေပးေနသည္”ဟူေသာ ဣႆရ နိမၼာနဝါဒသည္လည္းေကာင္း၊ “မိမိခႏၶာကိုယ္တြင္း၌ ထိုထိုအမႈကို ျပဳလုပ္တတ္ ခံစားတတ္ေသာ အတၱရွိ၏”ဟု စြဲလမ္းတတ္ေသာ အတၱဝါဒသည္လည္းေကာင္း အလိုအေလ်ာက္ ကင္းေပ်ာက္ေတာ့၏။

ဧဝံဓမၼတာနည္း

ဤသို႔ အဝိဇၨာစေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ သခၤါရစေသာ အက်ိဳးမ်ား၏ ျဖစ္ရျခင္းသည္ ထံုးစံ ဓမၼတာပင္တည္းဟု သိရေသာ နည္းသည္ ဧဝံဓမၼတာနည္း မည္၏။

ဤဧဝံဓမၼတာနည္းအရ ဆင္ျခင္ေသာအခါ ခ်ိဳဆိမ့္ေသာ ႏို႔ရည္ေၾကာင့္ ခ်ဥ္ေသာ ႏို႔ဓမ္း ျဖစ္ရျခင္း၊ ႏွမ္းေၾကာင့္ ဆီျဖစ္ရျခင္း၊ ၾကံေၾကာင့္ ၾကံရည္ျဖစ္ရျခင္းမ်ားသည္ ထံုးစံဓမၼတာပင္ ျဖစ္၍ သဲမွ ဆီမထြက္ႏိုင္၊ ၾကံမွ ႏို႔ရည္မထြက္ႏိုင္ျခင္းမ်ားသည္ ဓမၼတာပင္ ျဖစ္သကဲ့သို႔ ထို႔အတူ “အဝိဇၨာေၾကာင့္ သခၤါရသာ ျဖစ္ျခင္း၊ သခၤါရလည္း အဝိဇၨာေၾကာင့္သာ ျဖစ္ျခင္း၊ တစ္စံုတစ္ခု အေၾကာင္းမရွိဘဲ ဘာသိဘာသာ မေပၚလာႏိုင္ျခင္း၊ မဆိုင္ေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း မဆိုင္ေသာ အက်ိဳးမျဖစ္ႏိုင္ျခင္းသည္ ဓမၼတာပင္ ျဖစ္သည္တကား”ဟု စဥ္းစားလိုက္ေသာအခါ “အားလံုးတရားမွာ ဆိုင္ရာအေၾကာင္းမကင္း”ဟု သိတတ္ေသာ သေဟတုကအယူေပၚလာရကား “အေၾကာင္းမဲ့သက္သက္ ျဖစ္တတ္သည္”ဟု ယူမွားေသာ အေဟတုကဒိ႒ိႏွင့္ “ကုသိုလ္ အကုသိုလ္ကို ျပဳေသာ္လည္း ျပဳရာမေရာက္၊ အက်ိဳးမရ နိရတၱကသာဟု ယူမွားေသာ အႀကိယဒိ႒ိ”မ်ားသည္ အလိုအေလ်ာက္ ကင္းေပ်ာက္ေတာ့၏။

တိုက္တြန္းခ်က္

ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္၍ အရာရာ၌ စဥ္းစားေလ့ရွိသူတို႔သည္ “ကမ႓ာေလာကႀကီးသည္ အခ်ိန္က်လွ်င္ ပ်က္စီး၏။ ပ်က္ၿပီးေနာက္ ကမ႓ာျပဳမိုး ႐ြာသည္က စ၍ တဖန္ ျဖစ္ေပၚလာ၏”ဟူေသာ က်မ္းစာအရ ျဖစ္ခ်ည္ပ်က္ခ်ည္ အတည္မက်ပံုကို ယံုၾကည္ႏိုင္ၾကေသာ္လည္း “ဘယ္တုန္းက စ၍ ျဖစ္ခဲ့ပါလိမ့္မည္နည္း”ဟု တဆင့္ စဥ္းစားေလ့ရွိၾကျပန္၏။

သတၱဝါမ်ားအတြက္ “အဝိဇၨာေၾကာင့္ သခၤါရျဖစ္ပံု” စသည္ကို ယုံၾကည္ႏုိင္ေသာ္လည္း “ဘယ္တုန္းက စခဲ့ပါလိမ့္မည္နည္း”ဟူ၍ကား စဥ္းစားလ်က္ၾကပင္တည္း။
ထိုကဲ့သို႔ စဥ္းစား၍ မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေသာအခါ “ကမ႓ာေလာကႀကီးႏွင့္ သတၱဝါေတြသည္ အေၾကာင္းမဲ့သက္သက္ ျဖစ္တတ္၏။ ျဖစ္ဖို႔ရန္ အစမွာ အေၾကာင္းမရွိ”ဟူေသာ အေဟတုကဒိ႒ိတြင္းသို႔ တခ်ိဳ႕ သက္ဆင္းၾကေလသည္။
တခ်ိဳ႕ကား “ဖန္ဆင္းတတ္သူ တစ္ေယာက္,ေယာက္ေတာ့ ဧကန္ ရွိဦးမွာပဲ”ဟူေသာ ဣႆရနိမၼာနဝါဒကို သေဘာတူသလို ရွိျပန္၏။

ဗုဒၶဘာသာက်မ္းစာမ်ား၌ “မိမိဉာဏ္ မပိုင္၍ မၾကံႏိုင္ေသာ ေလာက၊ အေၾကာင္းအရာ ကမ႓ာ၏ျဖစ္ပံုကို မၾကံေလနဲ႔၊ ၾကံဖန္မ်ားလွ်င္ အသိဉာဏ္ အမွန္မရက ႐ူးသြပ္တတ္သည္”ဟု မိန္႔မွာေတာ္မူ၏။

ထို႔ေၾကာင့္ ဤပဋိစၥသမုပၸါဒ္ စက္ရဟတ္လည္ပံုကိုသာ နည္း ၄-ျဖာ ျဖန္႔ခင္း၍ သန္႔ရွင္းေအာင္ အထပ္ထပ္ စဥ္းစားလွ်င္ ထိုသံသရာ ထိုကမ႓ာေလာကႀကီးႏွင့္ မိမိခႏၶာအစဥ္၏ အစမရွိေၾကာင္းကို ေကာင္းေကာင္း ရွင္းလင္းပါလိမ့္မည္။

ထိုပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကို ရွင္းလင္းစြာ မထြင္းေဖာက္ႏိုင္ေသးဘဲ သံသရာမွ ထြက္ေျမာက္ႏိုင္သူကား အိပ္မက္ထဲမွာပင္ မရွိခဲ့ၾကဖူးပါေခ်။
သို႔အတြက္ သံသရာမွ ျမန္စြာ ထြက္ေျမာက္ဖို႔ရာ ဤဘဝစက္ဝိုင္းကို ကသိုဏ္း႐ႈသလို အထပ္ထပ္ ၾကည့္႐ႈ ဆင္ျခင္၍ ထင္ျမင္ေအာင္ အားထုတ္ၾကပါကုန္။

+++++

သတိပ႒ာန္

လြန္လြန္ကဲကဲ၊ အာ႐ုံထဲ၌၊ စြဲၿမဲတည္ဘိ၊ ထိုသတိ သတိပ႒ာန္ေခၚ။

(အေျချပဳသၿဂႋဳဟ္)

သတိ‘တစ္’သာ

ျဖစ္တံုပါလည္း

ယူရာအာ႐ုံ

၄-ပါးစံုခဲ့

ယူပံုျခင္းရာ

၄-မ်ိဳးသာတည္း

ပယ္ခြာကိစၥ

ျဖစ္ျပန္ကလွ်င္

၄-ပါးပင္မို႔

တို႔ရွင္ပင္ေစာ

၄-မ်ိဳးေဟာသည္

မွတ္ေလာ သတိပ႒ာန္တည္း။

ယူရာအာ႐ုံ ၄-မ်ိဳး = ကာယ၊ ေဝဒနာ၊ စိတၱ၊ ဓမၼ

ယူပံု (႐ႈပံု) အျခင္းအရာ ၄-မ်ိဳး = အသုဘ၊ ဒုကၡ၊ အနိစၥ၊ အနတၱ

ထင္မွားမႈကို ပယ္ျခင္းကိစၥ ၄-မ်ိဳး = သုဘ၊ သုခ၊ နိစၥ၊ အတၱ

(၁) ကာယာႏုပႆနာသတိပ႒ာန္သည္ ဆံပင္၊ အေမြး စေသာ ေကာ႒ာသ ပညတ္ကို အာ႐ုံျပဳ၏။ ထိုေကာ႒ာသပညတ္ကို အသုဘ အျခင္းအရာ ေပၚလာေအာင္ အထပ္ထပ္ ႐ႈေသာအခါ အသုဘ = မတင့္တယ္ ႐ြံရွာဖြယ္ျဖစ္ေသာ အျခင္းအရာ ထင္လာ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ကာယာႏုပႆနာသည္ သုဘဝိပလႅာသကို ပယ္ရွားျခင္းကိစၥ ရွိ၏။

(၂) ေဝဒနာႏုပႆနာသတိပ႒ာန္သည္ ေဝဒနာ(သုခ၊ ဒုကၡ၊ ဥေပကၡာ)တို႔ကို ႐ႈေသာအခါ အျဖစ္အပ်က္ဒဏ္ကို အၿမဲခံေနရပံုကို ျမင္သျဖင့္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေသာ ဒုကၡဟူ၍ ထင္လာ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤေဝဒနာႏုပႆနာသည္ ႐ုပ္နာမ္တို႔၌ သုခဟု မွတ္ထင္ေသာ သုခဝိပလႅာသကို ပယ္ရွားျခင္းကိစၥ ရွိ၏။

(၃) စိတၱာႏုပႆနာသတိပ႒ာန္သည္ ဤစိတ္ကာ သရာဂစိတ္၊ ဤစိတ္ကား ေဒါသစိတ္ စသည္ျဖင့္ ခြဲျခားလ်က္ အနိစၥအျခင္းအရာ ထင္လာေအာင္ အဖန္ဖန္ ႐ႈတတ္ေသာ သတိသည္ စိတၱာႏုပႆနာသတိပ႒ာန္ မည္၏။ ဤသတိပ႒ာန္ျဖင့္ စိတ္ကို ခြဲျခားလ်က္ ဆင္ျခင္ေသာအခါ စိတ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းလဲ ျဖစ္ပ်က္ေနပံုကို ေသခ်ာစြာ သိရသျဖင့္ အနိစၥအျခင္းအရာ လြန္စြာ ထင္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ စိတၱာႏုပႆာနသတိပ႒ာန္သည္ နိစၥဝိပလႅာသကို ပယ္ရွားျခင္းကိစၥ ရွိ၏။

(၄) ဓမၼာႏုပႆနာသတိပ႒ာန္ဆိုရာ၌ ဓမၼဟု သာမညဆိုေသာ္လည္း ႐ူပကၡႏၶာကို ကာယာႏုပႆနာျဖင့္၊ ေဝဒနကၡႏၶာကို ေဝဒနာႏုပႆနာျဖင့္၊ ဝိညာဏကၡႏၶာကို စိတၱာႏုပႆာနာျဖင့္ ႐ႈၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဓမၼအရ သညာ၊ သခၤါရကၡႏၶာ ဓမၼမ်ားကိုသာ ယူခြင့္ရွိေတာ့သည္ဟု ယူရမည္။ ထိုဓမၼတို႔ကို အနတၱအျခင္းအရာ ထင္လာေအာင္ အဖန္ဖန္ အာ႐ုံျပဳလ်က္ ႐ႈေသာအခါ အရာရာကိစၥတို႔၌ ထိုပရမတၳဓမၼမ်ားသာ ႐ြက္ေဆာင္ေနေၾကာင္း သိရ၍ စီမံႏိုင္ေသာ အတၱေကာင္ ဝိညာဥ္ေကာင္ လိပ္ျပာေကာင္ မရွိဟူေသာ အနတၱအျခင္းအရာ လြန္စြာ ထင္လာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဓမၼာႏုပႆနာသတိပ႒ာန္သည္ အတၱဝိပလႅာသကို ပယ္ရွားျခင္းကိစၥ ရွိ၏။

+++++
စာကိုး
မိုးကုတ္ဝိပႆနာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္စက္ဝိုင္းႏွင့္ လကၤာမ်ား
အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ၏ “အဘိဓမၼာသင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္မ်ား”
ဆုထူးပန္ဆရာဟန္၏ “ဆုထူးပန္အဘိဓမၼာ”