ထား၀ယ္ ရာဇ၀င္သမိုင္း (၃)

ဤကဲ့သို   ့   ရူးသြပ္ျခင္းကို   အမတ္တို   ့   မဆီးတားႏုိင္သျဖင့္   မယ္ေဇာ၏  ရုပ္ပုံေၾကာင့္   ရူးရေသာမင္းကို   မယ္ေဇာထံသို   ့

အေရာက္ပို ႔ လွ်င္   အရူးေပ်ာက္လိမ့္မည္   ထင္သည္ဟု   တိုင္ပင္ညီညြတ္ျပီးလွ်င္   သေဘၤာႏွင့္တင္၍

“ထား၀ယ္တိုင္း”ေမာင္မေရွာင္ေတာအရပ္မယ္ေဇာရွိရာသို ႔ ပို ႔ ၾကေလ၏။   အမတ္မ်ား  ထင္သည့္အတိုင္းပင္

သေဘၤာေပၚသို ႔ေရာက္လွ်င္  စိတ္ေနာက္ျခင္း အေတာ္ေျပေပ်ာက္ေလ၏။

သေဘၤာလႊင့္၍  ထား၀ယ္တိုင္း  သာဂရျမိဳ႕တစ္ဖက္ကမ္းရွိ   ေမာင္မေရွာင္ေတာ္အရပ္သို႔   ေရာက္ေလလွ်င္

အမတ္ေနာ္ရမံႏွင့္   အပ်ိဳေတာ္မ်ားမွတဆင့္   မယ္ေဇာထံ   ေကာကၠသန္မင္း  ၀င္ေရာက္ခြင့္ရေလ၏။  မယ္ေဇာက

လက္ပါးမ်ားအား  ထား၀ယ္ေဒသသုံးျဖစ္သည့္   “ဓနိဖက္ေဆးလိပ္ ”  ႏွင့္   ပင္လယ္ခန္းေခၚၾကေသာ  “ကဗံုးသာ,  သဲဘလုပ္ ,

ဘ၀ဲ, ရွပ္ ” စသည္ တို  ့ျဖင့္  ခ်က္ျပဳတ္ေစသည့္  ပြဲေတာ္စာမ်ားျဖင့္  တည္ခင္းေကၽြးေမြး ဧည့္ခံေလ၏။

ယင္းေနာက္   တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး  အျပန္အလွန္   ႏွုတ္ခြန္းဆက္သ  ေမးျမန္းေျပာဆိုၾကျပီးလွ်င္   ေကာကၠသန္   မင္းက

နန္းေတာ္သံုး မွာတမ္းသြားျဖင့္  ဆိုလိုက္သည္မွာ -“မွန္တကယ္၊  ၾကံရြယ္ေတာ္   တပံုဆက္ပါလို   ့စံုမက္ေစေၾကာင္း။   ညွိဳးေရႊၾကာ၊  မိုးေစြကာ  -  ထံုျမလို   ့ပံုလွေအာင္

၀စီညႊန္းလိုက္ပ၊ ကၽြန္းသူ  ့ထိပ္ေဆာင္း။ ”

“မိတ္ေကာင္းမိတ္စစ္၊  မွန္တကယ္   ျဖစ္ေသာ္ေၾကာင့္၊  အခ်စ္ကိုစီမံ၊  တိုးလို   ့သာၾကံပါသည္။   ၀ိေသသံ -ထူးခ်က္ႏွင့္၊

သိေစရန္  - ႏူးညက္သျဖင့္၊ က်ဴးျမြက္ေတာ္မူသင့္လွပါသည္  မတၱျမားစႏၵ  - ျမေၾကးမံုငယ္ ” ဟူ၍ ဆိုလိုက္ေလသည္။

မယ္ေဇာသည္   ခုိကုိးရာမဲ့   အားႏြဲ႕ေသာအခါျဖစ္သည္လည္း  တစ္ေၾကာင္း၊  ေမာင္မေရွာင္ေတာ္အရပ္၌  ျငိဳျငင္စြာ

ေနရျခင္းကို   ျငီးေငြ႕သည္လည္းတစ္ေၾကာင္း၊  ထား၀ယ္တိုင္း  သာဂရ  ျပည္သူျပည္သားတို ႔ က  ျငိဳးၾကသည္လည္းတစ္ေၾကာင္း၊

ယင္းအေၾကာင္းတို ႔ေၾကာင့္  ေကာကၠသန္မင္း၏ စကားကို  တစ္ၾကိမ္တည္းႏွင့္ပင္  နာခံရရွာေလသည္။

သို  ့ေၾကာင့္  မယ္ေဇာက ျပန္ဆိုလိုက္သည့္  ေလးခ်ိဳးသျဖန္းကား -“ျမလကၤာ - တည္စံကြန္းမွာျဖင့္၊

လ -သကၤာ - ၾကည္လွ်ံထြန္းသည္ႏွယ္။

ဒီပံကၽြန္း - ပိုင္တဲ့ရွင္။ ။

ေနာင္မမုန္းပါႏွင့္၊

ေမာင္ ဘုန္းေ၀ - ေမတၱာရွိသလိုပ။

ထို  ့အတူ  - ျပန္၍သိပါေတာ့၊

ေလးမိစိတ္တြင္။ ။

ျငိဳတမာန္  - ေထာင္အၾကြားေတြႏွင့္၊

ပိုအလွ်ံ  - ေျမွာက္မထားရေပဘူ  ့။ 

ဘုရားမွာတဲ့  - က်ိန္ေရဆင္၊

ခ်စ္ရင္ျဖင့္  - ရြက္စမ္း။ ။

ညိဳေၾကာ့ခင္၊

ကိုယ္ေတာ့္ျပင္  - သုန္မေဖာက္ပါဘူ  ့။

ယံုေလာက္ေအာင္  - သစၥာျပဳလိုက္ပမယ္ေရွာင္၊

သံုးလူ  ့ေရႊက်မ္း။  ။

၂။ ဇလြန္းေစတီေတာ္တည္ျခင္း

တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး  ေျပာခြင့္   ဆိုခြင့္   ရွိသမွ်တို ႔ ကို   ေျပာဆိုၾက၍  ေရႊဖူးစာႏွစ္ခိုင္   ျပိဳင္ျပီ းလွ်င္   ေကာကၠသန္

မင္းက  သီဟို႒္ကၽြန္းသို   ့ေဆာင္သြားေလ၏။   မယ္ေဇာလည္း  ေမာင္ေတာ္   သမၺန္မင္းကို   လြန္း  (လြမ္း)  ေသာေၾကာင့္

တစ္ခုေသာေတာင္သို ႔ သေဘၤာဆိုက္ျပီးလွ်င္   ယင္းေတာင္ေပၚ၌“ေဇာလြန္း”  (လြမ္း)  ဘုရားဟူ၍  ေစတီတစ္ဆူ

တည္ခဲ့ေလသည္။  ယင္းဘုရားေစတီကို   ယခုအခါ  “ဇလြန္းဘုရား”  ဟူ၍လည္းေကာင္း၊  ရြာကိုလည္း  “ဇလြန္းရြာ”

ဟူ၍လည္းေကာင္း ေခၚဆိုၾကေလသည္။

(ဇလြန္းေတာင္ ,ဇလြန္းေစတီ , ဇလြန္းရြာကား ထား၀ယ္ျမိဳ႕မွ  အေရွ႕ဖက္  ၃-မိုင္အကြာတြင္တည္ရွိေလသည္ )

ယင္းေဇာလြန္း  (ဇလြန္း)  ေစတီေတာ္ကို   လြန္ခဲ့ေသာ  ေကာဇာသကၠရာဇ္   ၁၃၁၅-ခုႏွစ္တြင္   ဇလြန္း

အေရွ႕ေက်ာင္းဆရာေတာ္ႏွင့္   ဇလြန္းရြာရွိ   ဗဒၶေ၀ယ်၀စၥ   သမ၀ါယမအသင္းမွ   ၾကီးမွဴး၍  အရပ္ရပ္ေသာ

ေစတနာရွင္အေပါင္းတို ႔ လွဴဒါန္းပါ၀င္ၾကလ်က္   အသစ္တဖန္   မြမ္းမံျပင္ဆင္ၾကျပီးလွ်င္   ထား၀ယ္ျမိဳ႕  ဇရစ္ ရပ္

ေဒၚအင္ၾကဴ  လွဴဒါန္းသည့္   ထီးေတာ္သစ္ ကို   ယင္းႏွစ္   တေပါင္းလျပည့္ေန  ့နံနက္   ၁၀-နာရီအခ်ိန္   တင္လွဴပူေဇာ္

ေလသည္။

ယင္းအခ်ိန္ႏွင့္   တစ္ျပိဳင္တည္းပင္   သာဂရျမိဳ႕  (ျမိဳ႕ေဟာင္းရြာ)  ရွိ   မယ္ေဇာတည္ခဲ့ေသာ  ျမသလြန္

“ရွင္သလြန္ ” ေစတီေတာ္ကိုလည္း ထီးေတာ္အသစ္  တင္လွဴ ပူေဇာ္ၾကေလသည္။

ဘုရားေစတီတည္ျပီးလွ်င္   သေဘၤာလႊင့္၍  သီဟို႒္ကၽြန္းသို   ့ေရာက္လတ္ေသာ္   ေကာကၠသန္မင္းက  မိဖုရား

ေျမွာက္ေလ၏။

ငါးခံုးမ ေရသြန္းပြဲ

သာဂရျပည္ေဘာင္တြင္၊  မိုးေခါင္သည့္အတြက္၊  အံုးကၽြက္ကၽြက္   ဆူညံေ၀လ်က္၊  လူသံေတြ  ျဗည့္စင္

ခတ္သည္ကို၊  ျပည့္ရွင္ျမတ္   -  ေဇာရွိန္ၾကြ၍၊  ေဂါ၀ိႏၵ ဆရာကို   ပင့္ျပီးလွ်င္၊  အဇဋာျဖင့္   ခိုး၀လာက၊  မိုးမရြာ

အေဖာက္အျပားကို  ေလွ်ာက္ထားေတာ္မူေလ၏။

ယင္းသို ႔   ေလွ်ာက္ထား  ေမးျမန္းေတာ္မူေသာအခါ  ေဂါ၀ိ ႏၵဆရာေတာ္က  မိမိထင္ျမင္ခ်က္ကို   ထုတ္ျမြက္

ေတာ္မူသည္မွာ -“ဒကာေတာ္သည္  ဘုရင္ျဖစ္သည့္ေနမွစ၍ မိခင္ငါးခံုးမ၏  ရုပ္ဓာတ္ကို   အေရးမယူ   လ်စ္လ်ဴရွုထားျခင္းသည္

ေက်းဇူးျပဳထိုက္ေသာ  သူအား  ေက်းဇူးမျပဳ  မထီမဲ့ျမင္ေန၍  မဂၤလာတရားေတာ္   ပ်က္ေသာ္ေၾကာင့္

မိုးေခါင္ေလသေလာဟု  ေတြးေတာၾကံဆမိေခ်သည္။”

“ရွင္ဘုရား အဘယ္သို  ့ေက်းဇူးျပဳရပါမည္နည္း။ ”

“နတ္ရဲျဖစ္၍ေနေသာ  မယ္ေတာ္အား  နတ္ကႏၷားပြဲသဘင္   ေကာင္းမြန္စြာေပးျပီး  ပင့္ေခၚေမးျမန္ရလွ်င္

သာ၍ သင့္ျမတ္လိမ့္မည္  ထင္ပါသည္။”

“ဆရာေတာ္ဘုရား သေဘာေတာ္ထင္ျမင္သည့္  အတိုင္း တပည့္ေတာ္  ျပဳလုပ္ပါေတာ့မည္ဘုရား။”

“ေကာင္းျပီ   ယေန႔ ပင္ျပဳလုပ္ေလေလာ့ ”  ဟုေဂါ၀ိႏၵဆရာေတာ္   မိန္ ႔ ၾကားခဲ့ျပီး  ေက်ာင္းသခၤမ္းသို ႔ျ ပန္ၾကြ

သြားေလ၏။

၁။ မယ္ေတာ္ငါးခံုးမနတ္စိမ္း ၀င္ပူးငို  ေလးခ်ိဳး

သမၺန္မင္းလည္း  နတ္ ၀င္ကေတာ္တုိ ႔ အား  အမိန္ ႔ေတာ္ႏွင့္   ေခၚေစျပီး  ကႏၷားပြဲသဘင္

ေျမွာက္တင္က,  ခုန္   ေစေသာအခါ  ငါးခံုးမနတ္စိမ္းသည္   တစ္ဦးေသာ  နတ္ ၀င္ကေတာ္၌  ပူးကပ္၍  ငါးခံုးမနတ္စိမ္းငို

ေလးခ်ိဳးကား-“ေငြရြက္ကာ - ျပည္သာဂရမွာျဖင့္၊

ေရႊမ်က္ႏွာ ၾကည္သာၾကေပရဲ ့။

သီဟာသန - ဘံုျမင့္ေပၚ။ ။

အဟိတ္မြဲကိုလွ၊စိတ္ထဲမွာ - ခါတစ္ရံမွ။

မေနာကံ  - သီမေငြ ့တယ္၊

ခ်မ္းေျမ့ရႊင္ေပ်ာ္။ ။

ကနက္မွာ - မ်က္ႏွာလွသူက၊

မသက္သာ - ရွက္ရွာၾကေပမပ။

သားပုတၱ  - စံေရႊေလွာ္ငယ္၊

ေတာ္ႏိုင္မွ် - လူေပပဲ။ ။

ခြင့္ခ်ိဳ ့တာ၊

ဖြင့္ဖို  ့ရာ  - တယ္မေကာင္းေသာ္လဲ။

အေၾကာင္းခံ  - သိေစဖို  ့ေျပာပါရ၊

သေဘာဉာဏ္  - လြန္ညစ္ညမ္းသူမို  ့။

ဥပမာ - ျပဳကာ  တမ္းလိုက္ရမွာျဖင့္  - ေမာင္ရယ္၊

(အမယ္မင္း) က်မ္းတတ္က်င့္လြဲ။”

ဟူ၍ ငိုလ်က္  ေျပာဆိုေလ၏။

သမၺန္မင္းက  ေမးျမန္းသည္မွာ  “မ်က္ေရယိုရႊဲ၊  ငိုမစဲႏွင့္၊  အကဲမူရာ၊  ထူးေထြစြာျဖင့္၊  ပူတာလွံု ႔ လွံု ႔ ၊

ဦးေခါင္းက်ဳံ ႕၍၊  မငံုတစ္ခ်က္၊  ငိုတစ္ခ်က္လွ်င္၊  တံု ႔ျ မြက္   ညံစာ  -  မေနာဖိုေအာင္၊  ေျပာဆိုလာ၊  ေၾကာင္းရာစနစ္၊

ဘယ္နတ္မင္းျဖစ္သည္ဟု၊ ဇာစ္ျမစ္ႏွင့္ေသခ်ာအမွန္စကား၊ ခ်န္မထားဘဲ၊ ျပန္ ၾကားပါ” ဟူ၍ ေမးေလ၏။

မယ္ေတာ္က  အေၾကာင္းစံုအလင္ကို   ေျပာၾကားေသာအခါ  သမၺန္းမင္းသည္   မယ္ေတာ္အမွ န္ျဖစ္သည္ဟု

ယံုၾကည္၍  မိုးေခါင္သည့္   အေၾကာင္းကို   ေမးျပန္လွ်င္   ေဂါ၀ိႏၵဆရာေတာ္   မိန္   ့ၾကားခဲ့သည့္အတိုင္းပင္   ျဖစ္သည္ဟု

ဆိုေလ၏။

ယင္းသို  ့ျဖစ္လွ်င္  မိုးရြာေအာင္  မည္သို  ့ျပဳပါရမည္နည္းဟု  ေမးရာ ဤသို  ့  ေျပာဆိုညႊန္ၾကားခဲ့ေလ၏။

“မယ္ေတာ္   (ငါးခံုးမ)၏  ရုပ္ဓာတ္ကို   အသစ္မြမ္းမံ၍  မဂၤလာသဘင္ပြဲၾကီး  ျပဳလုပ္ရန္မွာ  ျပန္႔ေျပာ

သာယာေသာ  ေျမအရပ္၌  သန္ ႔ ရွင္းေသာ  သဲျဖဴခင္းျခင္း၊  ရာဇမတ္ကာရံျခင္း၊  ငွက္ေပ်ာအုန္းခက္၊  သေျပရြက္ႏွင့္

ေနဇာျမက္   စေသာ  ေအာင္ပန္းတို ႔ ကို   ခ်ည္စိုက္ျခင္း၊  ေရႊအင္တံုျဖစ္ေစ၊  ေငြအင္တံုျဖစ္ေစ  တစ္ခုခုကို   ရာဇမတ္

အတြင္းသို ႔   သြင္းေဆာင္ျပီးလွ်င္   ျဗာဟၼဏပုဏၰားမ်ိဳးတို ႔ က  မယ္ေတာ္၏  ရုပ္ဓာတ္ကိုကိုင္၍  ေကာင္းခ်ီးၾသဘာ

မဂၤလာရွိသည့္   စကားတို ႔ ကို   က်ဴးရင့္ေၾကြးေၾကာ္ကာ  လက္ယာရစ္   ခရုသင္းႏွင့္   သန္႔ ရွင္းေသာ  ေရတို႔ ကို

သြန္းဖ်န္းျခင္း၊  ျပည္သူျပည္သားအေပါင္းတို႔ မွာမူကား  ရာဇမတ္၏  အျပင္ဘက္   အရပ္ရွစ္မ်က္ ႏွာမွ 

အလြမ္းေျပ Dawei Group (Facebook)

ေရတံေလွ်ာက္သြယ္ျပီး  သန္ ႔ ရွင္းစင္ၾကယ္သည့္   ေရတုိ ႔ ကို   အိုးအင္ဖန္ျမဴတာ  စသည္တို႔ ႏွင့္   သြန္းျခင္း၊

ယင္းသို ႔ အဘိေသကမဂၤလာကို   ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ  ျပဳလုပ္က  မိုးရြာပါလိမ့္မည္၊  မိုးသည္ထန္စြာ  ရြာခဲ့ျပန္လွ်င္

မယ္ေတာ္၏  ရုပ္ဓာတ္ကို   ၀ါးညွပ္တြင္   ထည့္သြင္း၍  ခပ္မွ်ဥ္းမွ်ဥ္ း  မီးကင္က  မိုးစဲ  ပါလိမ့္မည္ ”  ဟု

အေသအခ်ာျပန္ၾကားေျပာဆိုေလ၏။

သမၺန္မင္းလည္း  “မယ္ေတာ္   မိန္ ႔ ၾကားသမွ်ကို   တစ္လံုးတစ္ ၀တည္း  မွတ္မိပါျပီ၊  မၾကာမီ   ညွိႏွိုင္းတိုင္ပင္၍

ျပဳလုပ္ပါေတာ့မည္ ”  ဟု   ၀န္ခံေလ၏။  ယင္းေနာက္   မယ္ေတာ္နတ္မသည္   သမီးမယ္ေဇာအားမ်ားစြာ  ျပစ္ဆိုလ်က္

မယ္ေတာ္၏ေနရာကား ေ၀ႆသဏၰကုန္းပင္တည္းဟု  ညႊန္ၾကားခဲ့ျပီး ျပန္သြားေလ၏။

မယ္ေတာ္ျပန္သြားလတ္ေသာ္   နတ္ပြဲကႏၷားသဘင္ကို   သိမ္း၍  အတြင္းေတာ္သို   ့ ၀င္ျပီးလွ်င္   အမတ္တို   ့အား

ဤသို  ့  မိန္  ့ေတာ္မူ၏။

“သူေကာင္းေတာ္ၾကီးတို   ့   -  မယ္ေတာ္မိန္   ့ၾကားသည့္အတိုင္း   ေဂါ၀ိႏၵဆရာေတာ္ထံမွ   မယ္ေတာ္   ငါးမ၏

ရုပ္ဓာတ္ကို   အသစ္မြမ္းမံခ်ယ္လယ္ရမည္၊  ေရသြန္းရန္   အခမ္းအနားတို   ့ကိုလည္းမယ္ေတာ္မွာခဲ့   သည္အတိုင္း

စီရင္ၾကရမည္ ” ဟု  မိန္  ့ေတာ္မူေလ၏။

အမတ္တို ႔ လည္း  တစ္ခုေသာေျမအရပ္၌  ေလ်ာက္ပတ္တင့္တယ္စြာ  စီရင္ခင္းက်င္း၍  ျပည္သူျပည္သား

တို့အား  ထုတ္ဆင့္ေၾကာ္ျငာကာ  မင္းဆရာ  ျဗဟၼဏပုဏၰားတို့ ႏွင့္   ေနရာတက်တိုင္ပင္ျပီးလွ်င္   အမၺံဳဓရ ေ၀ရႊန္းေအာင္

ေရသြန္းျခင္း ဘိသိက္ပြဲကို  ျခိမ့္သဲစြာ ျပဳလုပ္ၾကေလ၏။

၂။ မယ္ေတာ္နတ္မ ေရျမဴးကစားျခင္း

ယင္းအခါ  မယ္ေတာ္နတ္မသည္   ေ၀ႆ၀ဏၰကုန္းမွ   လာျပီးလွ်င္   ေရႊအင္တံုအတြင္းရွိ   ငါး၏ရုပ္ဓာတ္သို ႔

ပူးကပ္၍ ၀င္ရန္  ေလးခ်ိဳးႏွင့္  ငိုလိုက္ သည္မွာ -“သေျပမွာ - အေျခထြန္းေစဖို  ့၊

ေရသြန္းတဲ့  မဂၤလာ။ ။

ထား၀ယ္တိုင္း၊

သမိုင္း - လြန္ထင္ေပၚတဲ့။

ေရႊျပည္ေတာ္  - သာဂရမွာ၊

ရင္း အစပါ။ ။

ေနာက္ေနာင္ကို  - အရွည္မွတ္လိုက္ပါေတာ့၊

ငါးေသမွာ - ထားေမ ကပ္ရမွာေၾကာင့္။

သဲဆပ္ဆပ္  တုန္လို  ့လာ၊ 

ေရွးအခါက - အပူၾကြင္း။ ။

ေဆြးဟိုက္အင္၊

ေတြးလိုက္ရင္  - ေ၀ေ၀ဆူလွလို  ့။

ေရႊေျပသူ  - ေရမသြန္းေသာ္လဲ၊

ရတက္ေပြ - မ်က္ရည္ႏွင့္  လႊန္းခဲ့ပမယ္၊

(လူကေလးေရ) ကၽြန္းလံုး မွန္ကင္း။”

ယင္းသို  ့ငိုျပီးလွ်င္  ငါး၏ရုပ္ဓာတ္သို  ့ ၀င္ကပ္၍ ေရျမဴးကစားေလ၏။

ယင္းေနာက္   ျပည့္ရွင္မင္း  ေကာင္းခ်ီသံ   ဆို၏။  ယင္းေနာက္   အမတ္ၾကီးမ်ား  ဆိုၾက၏။  ယင္းေနာက္

ျပည္သူလူထုမ်ားက အိုးစည္ , ဗံု , ေမာင္း စေသာ အတီးအမွုတ္ , အက, အခုန္တို  ့ႏွင့္  ေကာင္းခ်ီၾသဘာျပဳၾက၏။

ကခုန္ျမဴးထူးရာ၌ မိုးကိုတ, ၍သီဆိုၾကသည့္  ထား၀ယ္  မိုးေခၚသီခ်င္းကား -၃။ ထား၀ယ္  မိုးေခၚသီခ်င္း

(၁) မိုး မိုး ၀ါလိုက္ပမိုး၊

မိုး မ၀ါဘဲ ၾကာေလဘီ၊

မိုးကီ  ေလကီး လာေလဘီ  - ေ၀ွ   - ေ၀ွ  ့  - ေ၀ွး။

(၂) မိုး မိုး ၀ါလိုက္ပမိုး၊

အီမိုးေခၚန္  - ေျဖာင္းေထာ္န္ရေအာ္န္၊

၀ါလိုက္ပမိုး - ေ၀ွ  - ေ၀ွ  ့  - ေ၀ွး။

(၃) ပေတာ့ပန္ထပ္မာ - မီးတကႅယ္၊

သတ္ပါကြယ္  - မိုးမန္းကီး၊

အာေလာ့ကႅီး - မိုးပါးနီး - ေ၀ွ  -ေ၀ွ  ့  -ေ၀ွး။

(၄) မိုးထိေအာ္န္  - ေလွကားေထာ္န္၊

မေထာ္န္ႏိုင္ဘဲ - မိုးရႊဲရႊဲ၊

၀ါပါေလ - မိုးရႊဲရႊဲ - ေ၀ွ  - ေ၀ွ  ့  - ေ၀ွး။

(၅) မိုး မိုး ၾကိဳးပါေလ၊ 

ေရႊခဲမိုး - ၾကိဳးပါေလ၊

၀ါပါေလ - မိုးမန္းကီး - ေ၀ွ  - ေ၀ွ  ့  -ေ၀ွး။

(၆) မိုး မိုး မိုးရိထန္၊

သယ္ေမႅပႅန္မာ- ၀ါပမိုး၊

မိုးမ၀ါဘဲ - ၾကာေလဘီ၊

မိုးကီး ေလကီး လာေလဘီ  - ေ၀ွ  - ေ၀ွ  ့  - ေ၀ွး။

(၇) ေလကီး လာလာ၊

မိုးကီး ၀ါ၀ါ၊

ဆန္စပါး - စားဒိမကူ၊

တိုင္းသားျပည္သူ  ဧဘီေလ - ေ၀ွ  - ေ၀ွ  ့  - ေ၀ွး။

မွတ္ခ်က္  …  ၀ါလိုက္ပမိုး    = ရြာလိုက္ပမိုး၊

မိုးကီးေလကီး    = မိုးၾကီး ေလၾကီး၊

အီမိုးေခၚန္ - ေျဖာင္းေထာ္န္ရေအာ္န္   = အိမ္မိုးေခါင္မွာ ျမွံဳးေထာင္ရေအာင္၊

ပေတာ့ပန္ထပ္မွာ-မီးတကႅယ္   = ပိတ္ေတာက္ပင္ထက္မွာ မီးတက်ည္၊

မိုးမန္းကီး    = မိုးမင္းၾကီး၊

အာေလာ့ကႅီး    = အာေလာ့က်ီး(မိုးရြာေအာင္  က်ီးမ်ားကလည္းအားေပးပါေလာ့ )

မိုးထိေအာ္န္ -ေလွကားေထာ္န္   = မိုးထိေအာင္  ေလွကားေထာင္၊

ေရႊခဲမိုး      = ေရႊခဲၾကက္တူေရြး ကဲ့သို  ့  လိမၼာေသာမိုး၊

မိုးရိထန္       = မိုးရိပ္ထင္၊

သယ္ေမႅပႅန္မာ-၀ါပမိုး  = သည္ေျမျပင္မွာ ရြာပမိုး၊

စားဒိမကူ     စားလို  ့မကုန္။

ျပည္သူလူထုအေပါင္းတို ႔ က  အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာမွ   ေရတံေလွ်ာက္သြယ္၍  ေရသြန္းၾကလွ်င္   ေရႊအင္တံု

အတြင္းရွိ   ငါးခံုးမရုပ္သည္   အသက္ရွင္သကဲသို ႔ ပင္   ကြန္႔ျမဴးလွည့္ပတ္ေလသည္။  ယင္းအခါ  မိုး

ေကာင္းစြာရြာသြန္းေလ၏။

(ငါးခံုးမရုပ္ပံုကို   ေရွးအခါ  ေဂါ၀ိႏၵရွင္ရေသ့ႏွင့္   သမၺန္မင္းလက္ထက္စ၍  အစဥ္အဆက္

ထိန္းသိမ္းလာၾကရာ  ယခုေခတ္အခါ  ထား၀ယ္ျမိဳ႕မွ   အေရွ ႕ေတာင္ဘက္   ၃-မိုင္ခန္ ႔ ခရီးအကြာ  ကူးတို ႔ ရြာရွိ

ေရႊေတာင္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းတြင္  “ငါးခံုးမရုပ္ ” ကိုလည္းေကာင္း၊ ထား၀ယ္ျမိဳ႕မွ  အေရွ ႕ေတာင္ဘက္  ထား၀ယ္  -ျမိတ္သြား  ေမာ္ေတာ္ကားလမ္း  အဆက္တြင္ပင္   ၁၈-မိုင္ခန္႔ ခရီးအကြာ  ပန္းေတာရြာရွိ   ေအာက္ေရႊေတာင္

ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းတြင္  “အင္တံု ” ကိုလည္းေကာင္း ထားရွိေလသည္။)

ယင္းငါးခံုးမ  ေရသြန္းပြဲကို   လြန္ခဲ့ေသာ  ေကာဇာသကၠရာဇ္   ၁၂၆၅-ခုႏွစ္တြင္   က်င္းပျပီး  ယခုအခါ

မက်င္းပေတာ့ေခ်။  အေၾကာင္းကိုဆိုေသာ္   မိုးေခါင္လွ်င္   ပ႒မ  ေရွ   ့ဦးစြာ  ဖားထီး,  ဖားမပြဲ  က်င္းပ၍  မိုးမရြာမွသာ

ငါးခံုးမေရသြန္းပြဲ က်င္းပရေသာ အစဥ္အလာ ရွိေသာေၾကာင့္  ျဖစ္ေလသည္။

ထား၀ယ္  ဖားထီး၊ဖားမ “မိုးေခၚပြဲ” ျပဳလုပ္သည့္အခါ

မိုးရြာသြန္းေစရန္  တီးရေသာ “ဖားစည္ ” ပံု။

ဖားထီး, ဖားမ မိုးေခၚပြဲ က်င္းပျခင္း

ဖားထီး,  ဖားမ  မိုးေခၚပြဲကို   မည္သည္ခုႏွစ္   မည္သည့္မင္း  လက္ထက္က  စတင္က်င္းပျပဳလုပ္ၾကေၾကာင္း

စာေပမွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္   သက္ၾကီးတို   ့စကား   မၾကားသိရေသာ္လည္း  အစဥ္အဆက္   ျပဳလုပ္   က်င္းပသည့္ေနရာႏွင့္

က်င္းပၾကပံုကို  ရာဇ၀င္မွတ္တမ္းမ်ားအရ ေဖာ္ျပပါအံ့။

၁။ ငါးရ့ံ  မင္းအိုင္

ေရွးလြန္ေလျပီးေသာအခါက  တစ္ခုေသာေရအိုင္၌  အကုသိုလ္   မိႆကကံေဟာင္းေၾကာင့္   ဥပပတ္

ပဋိသေႏၶ   (အနီးကပ္၍  ထင္ရွားစြာ  ျဖစ္ေပၚလာျခင္း)  တည္ေနေသာ  ငါးခံုးမၾကီး  တစ္ေကာင္သည္   ေအးခ်မ္းစြာ

ေနလိုသည့္ဆႏၵျဖင့္   မိမိအေပါင္းအေဖာ္မွ   ခြဲခြာ၍  သြားေလရာ  တစ္ခုေသာေတာင္ေျခရင္း  (ယခု   ဇလြန္း

ေတာင္ေျခရင္း  အေနာက္ဘက္ )  ရွိ   ေရအိုင္တြင္   ငါးရ့ံၾကီးႏွင့္   ေတြ႕ရွိ၍  အတူတကြက်က္စားေနၾကေလသည္ ။

ငါးရ့ံၾကီး က်က္စားသည့္ေရအိုင္ကို  “ငါးရံ့မင္းအိုင္ ” ဟု  အမည္တြင္ကာ ယေန ့တိုင္ထင္ရွားရွိေလသည္။

တစ္ေန႔ သ၌  အျခားငါးရ့ံၾကီးတစ္ေကာင္သည္   ယင္းငါးခံုးမၾကီး  ကိုျမင္   လိုက္ေလရာ  ငါးခံုးမၾကီးသည္

ေရသာရာသို  ့ထြက္ေျပးလ်က္  ေ၀ႆ၀ဏၰကုန္းစပ္  နတ္ေရကန္သို  ့ေရာက္ရွိေလသည္။ 

(ေကာဇာသကၠရာဇ္   ၁၀၀-ခန္႔ေလာက္အခါက  ယခု   ဇလြန္းေတာင္ေျခရင္း  အေနာက္ ဘက္ရွိ

ငါးရံ့မင္းအိုင္ႏွင့္   ေမာင္မယ္ေရွာင္ရြာရွိ   ရွင္ဓာတ္ ၀ဲဘုရားေစတီ   တည္ထားသည့္   အိုင္ကို   ေျမမဖို ႔ မီက  ငါးခံုးမၾကီး

က်က္စားေနေသာ  ေ၀ႆ၀ဏၰနတ္ေရကန္တို႔ သည္   အေရွ ႕ဘက္၌  ထား၀ယ္ျမစ္ေၾကာင္း  ေရစီးျဖင့္

ေရခ်င္းဆက္စပ္လ်က္   ရွိခဲ့ေလသည္။  မ်က္ျမင္သာဓက  တင္ျပရလွ်င္   ထား၀ယ္ေလယာဥ္ကြင္း  အေရွ ႕ဘက္ရွိ

“ထန္းေတာျပင္ရြာ”  ႏွင့္   ၎ရြာမွ   တစ္မိုင္ခန္   ့အကြာ  အေရွ   ့ဘက္   “ေအာင္သေျပေခ်ာင္းရြာ”  ယင္းရြာ  ၂-ရြာတို႕အၾကားရွိ   လယ္ကြင္းမ်ားသည္   ယေန႕တိုင္   ေျမနိမ့္လ်က္ရွိသျဖင့္   “ျမစ္တိမ္ျပင္ ”  ဟူ၍လည္းေကာင္း၊

ေအာင္သေျပေခ်ာင္းရြာရွိ   သက္ၾကီးမ်ားက  ထန္းေတာျပင္ရြာကို   “အေနာက္ဘက္ကမ္း”  ဟူ၍လည္းေကာင္း၊

ယင္းနည္းတူပင္   ထန္းေတာျပင္ရြာရွိ   သက္ၾကီးမ်ားကလည္း  ေအာင္သေျပေခ်ာင္း  ရြာကို   “အေရွ ႕ဘက္ကမ္း”

ဟူ၍လည္းေကာင္း၊  အျပန္မလွန္   ေခၚဆိုသံုးႏွုန္းလ်က္   ရွိၾကေသးသည္။  ၎ျပင္   ယင္းျမစ္တိမ္ျပင္   လယ္ကြင္းမ်ား၌

ေရတြင္း,  ေရကန္   တူးေဖာ္ၾကသည့္အခါ  ေလွကြဲ  ပ်ဥ္ခ်ပ္မ်ား,  ရြက္တိုင္   အပိုင္းအစမ်ား  စသည္တို ႔ ကိုလည္း

မၾကခဏ ေတြ ့ရွိၾကရေလသည္။ )

၂။ ဆန္းခ်ီရပ္မွ  ဦးၾကီး, ေက်ာက္ေမာ္ရပ္မွ  အေမအိုတို  ့  ဖားသဏၭာန္ျပဳလုပ္ၾကျခင္း

ပြဲအစီစဥ္မွာ  ထား၀ယ္ျမိဳ့   ဆန္းခ်ီရပ္မွ   ေရွးအစဥ္အဆက္ရွိသူ   ဦးၾကီးတစ္ေယာက္က  ဖားထီးလုပ္ရ

ေလသည္။ ဖားမမွာလည္း ေက်ာက္ေမာ္အရပ္မွ  အစဥ္အဆက္ရွိသူ  ေဒၚၾကီးတစ္ေယာက္ကပင္  လုပ္ရေလသည္။

က်င္းပသည့္အခ်ိန္ကား  မြန္းလြဲပိုင္းအခ်ိန္   ျဖစ္ေလသည္။  ငါးရ့ံမင္းအိုင္အနီး  ယာယီတူးေဖာ္ထားသည့္   ၄-ေတာင္   စတုရန္း  ပတ္လည္ခန္ ႔ ရွိေသာ  ေရအိုင္ကေလး  နံေဘးတြင္   ေရွ ႕က  ဖားမ,  ေနာက္မွ   ဖားထီးတို ႔ သည္

ဖားသဏၭာန္  ေလးဖက္ေထာက္၍ ထိုင္ေနၾကရသည္။

(ယင္းအခ်ိန္တြင္  သက္ဆိုင္ရာ နတ္ရွင္ၾကီးမ်ားအား ကန္ေတာ့ပြဲႏွင့္  ပ, သၾကရသည္။)

နတ္   ပ,  သျပီးေသာ္အခါ  ဖားထီး,  ဖားမတုိ႔ က  မိမိတို   ့   ဘာဘာဘာ၀  “ေအာင္အမ္း  -  ေအာင္အမ္း”  ဟူ၍

ေအာ္ျမည္ၾကကာ  ခုန္ဆြခုန္ဆြျဖင့္   ေရအိုင္ငယ္ကို   လက္်ာရစ္   ၃-ပတ္   လွည့္သြားၾကရသည္။  ယင္းေနာက္

ေရအိုင္ငယ္အတြင္းသို႔   ၂-ဦးစလံုး  ဆင္းၾကျပီး  “မိတ္လိုက္ဟန္ ”  ျဖင့္   ဖားမ၏ပခံုးကို   ဖားထီးကေနာက္မွ

လက္ႏွစ္ဖက္ျဖင့္  ခဏတင္ထားလိုက္ရသည္။

ယင္းအခါ  သက္ဆိုင္ရာ  အေျခြအရံမ်ားက  ေရစိမ္ ထားေသာ  (ေလွာင္းေစ့   =  ထား၀ယ္အေခၚ)

ပင္စိမ္းေစ့မ်ားကို  “ဖားဥေတြ ဥျပီ ” ဟု  ၾကဲပက္ေပးၾကရသည္။

ယင္းေနာက္  ဖားထီး, ဖားမတို  ့သည္  ထိုေရအိုင္ငယ္မွ  ေရွ ႕ေနာက္ဆက္၍ တက္လာၾကျပီး၍ “ေအာင္အမ္း  -ေအာင္အမ္း”  ဟု   ေအာင္ျမည္ၾကကာ  လက္ယာရစ္   ၃-ပတ္လွည့္ၾကရျပန္သည္။  ယင္းေနာက္   ဖားထီးသည္

ေရအိုင္ၾကီးအတြင္းသို  ့  ခုန္ဆင္းျပီး ေရျမဴးကစားရသည္။(ဖားမမွာမူကား ေရအိုင္ ၾကီးအတြင္းသို  ့မဆင္းရေခ်။ )

၃။ ပြဲလာပရိသတ္မ်ား ပြဲက်င္းပစဥ္  ထီး, ဦးထုပ္  မေဆာင္းရ

ယင္းေနာက္   သက္ဆိုင္ရာ လူအမ်ားက အဆစ္ျပန္  ၾကခတ္ ၀ါးက်ည္ေတာင္ျဖင့္  ကန္ေရကို   ခပ္ျပီး မိုးရြာဟန္

ေရဖ်န္းၾကေလသည္။ ဖားထီးကလည္း ေရကန္းတြင္းမွ  ေရကို  လက္ျဖင့္ခပ္၍ ပက္တင္ေပးရေလသည္။

 အုိးစည္ ၀ိုင္း   အဖြဲ႕မ်ားကလည္း  “မိုးမိုး  ၀ါလိုက္ပမိုး”  အစခ်ီ   မိုးေခၚ  ေတးသီခ်င္းမ်ားကို   ငါးခံုးမေရသြန္းပြဲတြင္

သီဆိုသကဲ့သို  ့သီဆိုျပီး  တီးမွုတ္ၾကေလသည္။

ဖားထီး,ဖားမ  ပြဲက်င္းပေနစဥ္   လာေရာက္ၾကည့္ရွုၾကသည့္   သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ားပါမက်န္   မည္သူ

တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ထီး, ဦးထုပ္မ်ားကို  မေဆာင္းၾကရေခ်။

ေနာက္ဆံုးတြင္ကား  အဆစ္ျပန္   ၾကခတ္ ၀ါးက်ည္ေတာက္မ်ားတြင္   ေရကန္မွ   ေရကို   ခပ္ယူၾကျပီး  အနီးရွိ

ဇလြန္းေတာင္   ေစတီေတာ္ႏွင့္   ဆင္ဆိပ္ရပ္ရွိ   ေအာင္ရမ္းဂလံု   (ၾသရမ္ဂလံု )  ေစတီေတာ္တို ႔ အားသြားေရာက္

ေရသြန္းၾကရေလသည္။

ယင္းဖားထီး,  ဖားမ  မိုးေခၚပြဲကို   ထား၀ယ္ေဒသတြင္   ေရွးအစဥ္အလာအရာ  မိုးေခါင္သည့္အခါတိုင္း

က်င္းပလာခဲ့ၾကရာ  ေနာက္ဆံုးက်င္းပသည့္ခ်ိန္ကား  ေကာဇာသကၠရာဇ္   ၁၃၂၁-ခုႏွစ္   (၁၉၆၀-ျပည့္ႏွစ္ )တြင္ျဖစ္ေလသည္။ ယင္းတို  ့ဖားထီး  ဖားမ မိုးေခၚပြဲျပဳလုပ္က်င္းပတိုင္း မိုးအမွန္  ရြာသြန္းေလသည္။

ယြန္းေမာင္ႏွမ နန္းလုၾက

သမႏၱမင္း  ေျပာင္းေရႊ   ့၍   မင္းမဲ့ျဖစ္ေနသည့္   မွိဳင္းကားရီျမိဳ  ့ကို   ယြန္းျပည္မွ   “ေစာလြန္းေရႊ ”  ေခၚ  ယြန္းမင္း

လာေရာက္အုပ္ခ်ဳပ္စိုးစံေတာ္မူေလ၏။  ယြန္းမင္းၾကီး  ေစာလြန္းေရႊ   နတ္ရြာစံေတာ္မူလွ်င္   သားေတာ္

“ေစာထြတ္မင္းသားႏွင့္   သမီးေတာ္   ေစာျမေဒ၀ီ ”  တို ႔ သည္   ခမည္းေတာ္၏  အရိုက္အရာကို   သူအုပ္စိုးသင့္   -ငါအုပ္စိုးသင့္ဟူ၍  ျငင္းခံုလုယက္ေနၾကသည္ကို   မွဴးမတ္မ်ား  ေျဖျဖန္ေပၾကေသာ္လည္း  ေက်နပ္ျခင္း  မရွိၾကသျဖင့္

တရားအဆံုးအျဖတ္ေတာ္သည္ဟု   သတင္းေက်ာ္ၾကားသည့္   တကူျမိဳ႕  (ယခု ၀ဲကၽြန္းရပ္ႏွင့္   ဆင္ဆိပ္ရပ္ )

ကိုအုပ္စိုးေသာ “တကူမင္းၾကီး” ထံ  အဆံုးျဖတ္ခံရန္  သြားၾကေလ၏။

၁။ တကူမင္းၾကီး၏ အဆံုးျဖတ္ကို  ခံယူျခင္း

တကူမင္းၾကီး  “ကၽြႏိုပ္   ဆံုးျဖတ္သည့္အတိုင္း  နာခံၾကမည္ေလာ”  ဟု   ေမးေတာ္မူလွ်င္   ေမာင္ႏွမ  ၂-ဦးတို   ့က

နာခံပါမည္ဟု  သေဘာတူ  ၀န္ခံၾကေလ၏။

ယင္းအခါ  တကူမင္းၾကီးက  အေၾကာင္းကို   ေမးျပီး  ဆံုးျဖတ္သည္မွာ  “အသင္တို   ့ေမာင္ႏွမ   ၂-ဦးသည္

မိမိတို ႔ ပိုင္သည့္နယ္အတြင္း  သင့္ေလ်ာ္သည့္ေျမတြင္   အျမင္ဉာဏ္ေတာ္ညီမွ်သည့္   ဘုရားေစတီ   တစ္ဆူစီ

တည္ၾကေလာ့၊ အလ်င္ျပီးသူက ထီးနန္းအုပ္ခ်ဳပ္ေလ” ဟု  ဆံုးျဖတ္ေပးေတာ္မူေလ၏။

၂။ ဘုရားျပိဳင္  တည္ၾကျခင္း

တကူမင္းၾကီး  ဆံုးျဖတ္သည့္အတိုင္း  ေမာင္ႏွမ  ၂-ဦးတို ႔ သည္   သေဘာတူစြာျဖင့္   အမတ္ ၾကီးမ်ားႏွင့္

တိုင္ပင္ၾကကာ  ဘုရားတည္မည့္   ေနရာကို   ေရြးခ်ယ္ျပီး  ရက္ေကာင္းေန႔ျ မတ္   အခ်ိန္   အခါတြင္

ဘုရားျပိဳင္တည္လုပ္ၾကေလ၏။ 

ႏွမေတာ္   “ေစာျမေဒ၀ီ ”  သည္   မနိမ့္မျမင့္ေသာ  ေတာင္ကုန္းတစ္ခုေပၚတြင္လည္းေကာင္၊  ေနာင္ေတာ္

“ေစာထြတ္မင္းသား”  ကား  ယင္းေတာင္ေျခရင္းအနီး  ေတာတန္းကေလးအ၀တြင္လည္းေကာင္း  တစ္ျပိဳင္နက္တည္း

တည္လုပ္ၾကေလ၏။

၃။ “ေဂ်ာ” ဘုရား မိုးၾကိဳးခ ျပိဳလဲျခင္း

ယင္းအခါ  ေနာင္ေတာ္   ေစာထြတ္မင္းသားသည္   အလ်င္စလို   အျမန္ျပီးစီးရန္   အေကာက္ဉာဏ္ျဖင့္   ၀ါးကို

ေစတီပံု   ေဂ်ာ  (ျခင္း)  ရက္ျပီးလွ်င္   ျပီးစီးေၾကာင္းကို   ေျပာျပရာ  အမတ္ၾကီးမ်ားက  ရင္သပ္ ,  အံ့ ၾသ  ရွုေမာမကုန္

ျဖစ္ၾကံဳၾကေလ၏။  ႏွမေတာ္   ေစာျမေဒ၀ီက   ေနာင္ေတာ္၏  အၾကံဉာဏ္ကို   ရိပ္စားမိသျဖင့္   သစၥာျပဳလ်က္   နတ္

သိၾကားတို   ့ထံ   တိုင္တမ္းေလရာ  အခါမဲ့   မိုးလိုး  ထစ္ထစ္ခ်ဳန္း၍  အံုးအံုးဆူညာ  အကာတစ္ခြင္   ထက္ေကာင္းကင္မွ

စက္ရွင္လက္နက္  မိုးၾကိဳးခ်က္ေၾကာင့္  ျခင္းရက္ေစတီသည္  မတည္ပ်က္ျပိဳကာ လဲရွာရေလေတာ့၏။

ယင္းေၾကာင့္   ေစာထြတ္မင္းသားမွာ  မိမိ၏အေကာက္ဉာဏ္ထင္ေပၚသျဖင့္   မ်က္ႏွာမျပရဲဘဲ  ေတာခိုကာ

ရဟန္းေဘာင္သို   ့   ၀င္ရွာရေလ၏။  ႏွမေတာ္   ေစာျမေဒ၀ီမွာ  ေနာင္ေတာ္၏  မတရားလုပ္ပံုကို   မႏွစ္သက္ေသာ္လည္း

ေနာင္ေတာ္အရင္းျဖစ္၍  ခမည္းေတာ္   မယ္ေတာ္တို ႔ ကြယ္လြန္သြားသျဖင့္   “အစ္ကိုၾကီးက  အဖအရာ”

ဆိုသည့္အတိုင္း  အားကိုသမွုျပဳေနရာမွ   ယခုအခါ  ခြဲခြာသြားရရွာသည့္   အတြက္   စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဘဲ  ျဖစ္ရွိေနရင္း  မိမိ၏

ကုသိုလ္ေတာ္ေစတီကို  ဆက္လက္  မြမ္းမံလ်က္  ရွိေနေလ၏။

ေရႊဂူေတာင္  ေစတီေတာ္သမိုင္း

ယင္းအခါ  သာဂရျပည္သူ   ရွင္ေဇာသည္   ေနာင္ေတာင္   ရွင္ဇံ (သမၺန္မင္း)၏  ရန္ေဘးမွ   ကင္း၀င္းေစျခင္းငွာ

“ေမာင္မယ္ေရွာင္ေတာ  အရပ္၌  ေရွာင္တိမ္းေနခိုက္ ”  ေကာကၠသန္မင္းႏွင့္   ခ်စ္ခင္စံုမက္၍  သီဟိုဠ္ကၽြန္းသို ႔

သေဘၤာလႊင့္သြားစဥ္   ေစာျမေဒ၀ီ   ဘုရားတည္သည့္ေတာင္ေျခ(  ယခု   ေရႊဂူေတာင္ေစာ္ ၀ေခ်ာင္း)  ကမ္းပါးတြင္

သေဘၤာဆိုက္ကပ္၍ ရွင္ေဇာႏွင့္  ယခင္ကပင္  သိက်မ္းဖူးသူ  ေစာျမေဒ၀ီတို  ့ေတြ ့ဆံုမိၾကေလ၏။ 

၁။ ရွင္ေဇာက ကုသိုလ္ေတာ္ေရႊအလွဴ ပါ၀င္ျခင္း

ရွင္ေဇာက  မိမိျဖစ္ပံု   အလံုးစံုကို   ေျပာျပျပီးလွ်င္   “မိမိ၏ေနာင္ေတာင္   သမၺန္းမင္းႏွင့္   အစ္မေတာ္တုိ ႔ မွာ

ယခင္က  တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး  စံုမက္ရင္း  ခ်စ္လက္စရွိၾကဖူးသည့္အတုိင္း  အစ္မေတာ္က  မိဖုရား

အျဖစ္ကိုခံယူေစလိုသည္။  ယခု   ႏွမေတာ္   အၾကံေပးသည္ကို   ၀န္ခံမည္   ဆိုပါက  ဘုရားအတြက္   ကုသုိလ္ေတာ္

အကူပါ၀င္  ပါမည္ ” ဟု  ရွင္ေဇာက ေစာျမေဒ၀ီအား  ေျပာေလ၏။

ေစာျမေဒ၀ီကလည္း  “ႏွမေတာ္  အၾကံေပးသည့္အတိုင္း လိုက္နာပါမည္ ” ဟူ၍ ၀န္ခံေျပာဆိုေလ၏။

ယင္းအခါ  ရွင္ေဇာက  ၀မ္းေျမာက္စြာႏွင့္   ဘုရားအတြက္   ကုသိုလ္ေတာ္အျဖစ္   ေရႊတပက္ခြန့္

အလွဴ၀င္ခဲ့ေလ၏။  (ရာဇ၀င္   တစ္ေစာင္၌ကား  ေရႊတစ္ၾကက္ဥေပါင္း  ငါးပိႆာ  အလွဴပါ၀င္ခဲ့သည္ဟုဆို၏။

ႏွစ္သက္ရာ ယူပါေလ။)

(ပက္ခြန္  ့ = ေလွငယ္မ်ား၌ ေရမ်ားစိမ့္ ၀င္သည့္အခါ ခပ္ပစ္ရသည့္  သစ္ျပားခြက္ကေလး။)

ေစာျမေဒ၀ီ   ဘုရားေစတီတည္ေနခိုက္   ရွင္ေဇာက  အလွဴ၀င္၍  ကူညီသည့္အတြက္   ယင္းေစတီကို

“ေရႊဂူေစတီ ”  ဟူ၍လည္းေကာင္း၊  ေတာင္ကိုလည္း  “ေရႊဂူေတာင္ ”  ဟူ၍လည္းေကာင္း  ယခုတိုင္အမည္တြင္ ကာ

ထင္ရွားေလသည္။ (ေရႊမုတၳီးဘုရားႏွင့္  ေရႊမုတၳီးရြာကား ယင္းေတာင္ေျခရင္း၌ တည္ရွိေလသည္။)

“လွည္းေၾကာင္းေတာ ေစတီ ” ပံု(ေရွးအေခၚ “ေဂ်ာလဲေစတီ၊ လဲေဂ်ာေစတီ ” ဟုေခၚသည္။)

လွည္းေၾကာင္းေတာေစတီေတာ္သမိုင္း

ေစာထြတ္မင္းသားတည္သည့္   ေစတီမွာ  ေဂ်ာ(ျခင္း)  ကိုရက္၍  တည္လုပ္ရာ  မိုးၾကိဳးထိသျဖင့္   ျပိဳလဲ  ေသာေၾကာင့္

“ေဂ်ာလဲေစတီ ”  ဟု   ေခၚေ၀ၚၾကရာ  ေႏွာင္းအခါ  အေခၚေရြ  ့ေလ်ာကာ  ေျပာင္းျပန္ေခၚသျဖင့္   “ေဂ်ာလဲ”  မွ   “လဲေဂ်ာေစတီ ”

ဟူ၍  ေခၚတြင္ၾကေလသည္။  ေတာတန္း  ကေလးအ၀၌  တည္လုပ္သည့္အတြက္   အခ်ိဳ  ့က   “လွည္းေၾကာင္းေတာေစတီ ”

ဟူ၍လည္း ေခၚေ၀ၚၾကေလသည္။

(ေဂ်ာ = ၀ါးျခမ္းျဖင့္  ရက္လုပ္သည့္  ျခင္းၾကားကို  ထား၀ယ္ေဒသက “ေဂ်ာ” ဟူ၍ ေခၚၾကသည္။)

၁။ “ေဂ်ာဘုရား” (လွည္းေၾကာင္းေတာ) ေစတီေတာ္  မိုးၾကိဳးစက္မွ  ကင္းလြတ္ေတာ္မူျခင္း

ယင္းလွည္းေၾကာင္းေတာ  ေစတီေတာ္ကို   ေစာထြတ္မင္းသား  တည္ျပီးစက  မိုးၾကိဳးထိသျဖင့္   ေနာက္မင္း

အဆက္ဆက္ႏွင့္   ျပဳသူလူလု   အမ်ား  ဆက္လက္ျပဳျပင္၍  ထီးေတာ္တင္ျပီးသည့္အခါတိုင္း  မိုးၾကိဳးထိ၍  မျပဳျပင္ဘဲ  ထားရွိရာ

လြန္ခဲ့ေသာ  ေကာဇာသကၠရာဇ္   ၁၂၇၂-ခုႏွစ္တြင္   ထား၀ယ္ျမိဳ  ့၊   ဇရစ္ရပ္၊  ဆန္ စက္ပိုင္ရွင္   သူေဌး  ခ်ဴလူရင္   -  ေဒၚမဲ  ႏွင့္   သမီး

ေဒၚစိန္လွိဳင္၊   ေဒၚေသာင္းလွိဳင္၊   သား  ခ်ဴဘိန္ၾကည္တို   ့က   ပ်က္စီးယိုယြင္းလ်က္ရွိသည့္   ေစတီေတာ္ကို   ထပ္မံျပဳျပင္ျပီးလွ်င္

ယင္း  ခုႏွစ္   တန္းခူးလဆန္း  ၁၁-ရက္   တနဂၤေႏြေန႔ နံနက္   ေန၀န္းေပၚအခ်ိန္ ၀ယ္   ထီးေတာ္သစ္ကိုပါ  တင္လွဴပူေဇာ္ ၾကရာ

ေရွးယခင္အခါမ်ားကကဲ့သို  ့  မိုးၾကိဳးစက္  ေဘးဒဏ္  မခံရေတာ့ဘဲ ခ်မ္းသာရာ ရရွိသည္မွာ ယေန ့အထိပင္  ျဖစ္ေလသည္။

(ယင္းသို ႔   မိုးၾကိဳးစက္   မထိမမွန္ဘဲ  ေအာင္ျမင္   ထေျမာက္သည္မွာ  ေစတီေတာ္၌  သိပၸံနည္းအရ  မိုးၾကိဳးလႊဲဓာတ္

တပ္ဆင္ထားသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ဟူ၍ အထင္ရွိၾကေလသည္။)

၂။ ေရႊဂူေတာင္ေစတီေတာ္ကို  ထပ္မံျပဳျပင္ျခင္း

ထား၀ယ္ခရိုင္ကို   အုပ္ခ်ဳပ္သည့္   အေရးပိုင္   (ခရိုင္ ၀န္ )မင္း“ကာနယ္ဂရိမ္း”  ႏွင့္   “ေဒၚအံုးပြင့္ ”  တို   ့က   ၾကီးမွဴးလ်က္

သူၾကြယ္   ျပည္သား  ျပည္သူ   လူထုအေပါင္းတို႔ ပါ  စုေပါင္း  အလွဴပါ၀င္ၾကျပီးလွ်င္   ပ်က္စီးယိုယြင္းေနသည့္

ေရႊဂူေတာင္ေစတီေတာ္ကို  အသစ္ထပ္မံ၍ ျပဳလုပ္ၾကသည္မွာ -ေကာဇာသကၠရာဇ္  ၁၂၇၁-ခုႏွစ္  နတ္ေတာ္လဆန္း ၄-ရက္  အဂၤါေန ့တြင္  “အုတ္ျမစ္ခ်သည္။”

တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္  ၁-ရက္  တနဂၤေႏြေန ့တြင္  “ဌာပနာ သြင္းႏွံသည္။”

တန္ခူးလျပည့္ေက်ာ္  ၁၀-ရက္  ေသာၾကာေန႔ တြင္  ဘုရား “မ႑ိဳင္  စိုက္ထူသည္။”

ေကာဇာသကၠရာဇ္   ၁၂၇၂-ခုႏွစ္   တန္ခူးလဆန္း  ၁၁-ရက္   တနဂၤေႏြေန႔ နံနက္   ေန၀န္းေပၚခ်ိန္တြင္

“လွည္းေၾကာင္းေတာ ေစတီႏွင့္  တစ္ျပိဳင္နက္  ေရႊထီးတင္လွဴေတာ္မူၾကေလသည္။”

(ယင္း  ေရႊဂူေတာင္ေစတီေတာ္ႏွင့္   လွညး္ေၾကာင္းေတာ  ေစတီေတာ္တို႔ သည္ကား  -  ထား၀ယ္ျမိဳ႕မွ

အေရွ ႕ေတာင္ဘက္   ထား၀ယ္ႏွင့္   ျမိတ္ျမိဳ႕သြား  ေမာ္ေတာ္ကားလမ္းႏွင့္   ကပ္လ်က္   ၆-မိုင္   ခရီးအကြာ  ေရႊမုတၳီးဘုရား

ရုပ္ပြားေတာ္အနီးတြင္  တည္ရွိၾကေလသည္။)

………………………………

တကူမင္းၾကီး ႏွင္  ခ်ိဳးဥမယ္

“ေစာထြတ္မင္းသား  ႏွင့္   ေစာျမေဒ၀ီ ”  ေမာင္ႏွမ  ၂-ဦးတို႔ နန္းလုၾကသည္ကို   ဆံုးျဖတ္ေပးသည့္   တကူမင္းၾကီး

အုပ္ခ်ဳပ္စိုးစံေသာ  တကူျမိဳ႕သည္ကား  -  ယခုထား၀ယ္ျမိဳ႕  ေျမာက္ဘက္ပိုင္း  ၂-မိုင္ခန္   ့အကြာ  “၀ဲကၽြန္းရပ္ႏွင့္   ဆင္ဆိပ္ရပ္ ”

မ်ားတြင္   တည္ရွိခဲ့၍  ယခုတိုင္   အခ်ိဳ့ေနရာမ်ားတြင္   တာရိုးႏွင့္   က်ံဳးေျမာင္းမ်ား  အနည္းငယ္   ရွိေသးသည္။

နန္းေတာ္ေနရာမွာကား  -  ဆင္ဆိပ္ရပ္တြင္   ျဖစ္ေလသည္။ မင္းၾကီးကိုးကြယ္သည့္   နန္းဦးဆရာေတာ္ေက်ာင္းမွာ  ယခု  ၀ဲကၽြန္း

သခ်ၤဳီင္းအနီးရွိ  ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းေနရာပင္ျဖစ္  “တကူေက်ာင္း” (တဂူေက်ာင္း) ဟူ၍ ယခုတိုင္  ေခၚၾကေလသည္။

၁။ သတိုးဥပရာဇာမင္းသား ဇင္းက်ိဳက္ဆရာေတာ္ထံ  ပညာသင္ၾကားျခင္း

အင္း၀တိုင္းျပည္မွ   “သတိုးဥပရာဇာ”  အမည္ရွိသည့္   မင္းသားတစ္ပါးသည္   သထံုျပည္   ဇင္းက်ိဳက္   ဆရာေတာ္ထံ

အတတ္ပညာ  သင္ၾကားရန္   လာခဲ့ရာ  လမ္းခရီး၌  မြန္သူေဌးသား  “မဟာဗလ”  ႏွင့္   “ပညာဗလ”  ညီအစ္ကို   ၂-ေယာက္တို   ့ႏွင့္

ေတြ ့ဆံုၾကျပီး  ၃-ဦးသား အတတ္ပညာမ်ားကို  သင္ၾကားၾကေလ၏။

အ႒ာရသ  ၁၈-ရပ္ေသာ  ပညာမ်ားအျပင္   သက္ေျပာင္းကိုယ္ခြာ  အသက္သြင္းအတတ္ပညာမ်ားကိုလည္း

အထူးတတ္ေျမာက္ၾကေလသည္။

တပည့္  ၃-ဦးတို႔ သည္  ပညာစံုလတ္ေသာ္  မိဘရပ္ထံသို  ့ျပန္လည္  ရန္အေၾကာင္း ဆရာေတာ္ထံ  အခြင့္ပန္ၾကေလ၏။

“အသင္   တပည့္မ်ား  မိဘရပ္ဌာန္သို   ့   ျပန္ၾကြသြားလွ်င္   လမ္းခရီးအၾကား၌  ထီးနန္းကိုလည္း  မစိုက္ၾကႏွင့္၊

ပညာစြမ္းကိုလည္း  မျပၾကႏွင့္။  ယင္းစကား  ၂-ရပ္ကို   သတိၾကီးစြာႏွင့္   မွတ္သားျပီး  ျပန္ၾကေလေတာ့ ”  ဟု   ဆရာေတာ္က

မိန္ ႔ ၾကားလိုက္ေလ၏။

၂။ သတိုးဥပရာဇာ,မဟာဗလ,ပညာဗလတုိ  ့မိဘရပ္ဌာန္  ျပန္ၾကျခင္း

သူတို႔ သည္   ဆရာအား  ကန္ေတာ့ၾကျပီး  ဇင္းက်ိဳက္ေတာင္ေပၚမွ   ဆင္းလာၾကေလ၏။  ေတာင္ေျခရင္းသို ႔   ေရာက္လွ်င္

သတိုးဥပရာဇာ  မင္းသားက  “အေဆြတို ႔ ကၽြႏိုပ္တို ႔ သည္   ဒူရကတိုင္း  ထား၀ယ္ျမိဳ႕သို ႔ တစ္ခါတစ္ေခါက္မွ်

မေရာက္ဖူးၾကေသးသည္ျဖစ္၍ ခရီးၾကံဳခိုက္  အလည္အပတ္  သြားၾကစို  ့ ” ဟူ၍ ေျပာရာ မဟာဗလႏွင့္  ပညာဗလ တို  ့ကလည္း

သေဘာတူညီသျဖင့္  ၃-ဦးသား ဒူရကတိုင္းဖက္သို  ့ခရီးလွည့္ၾကေလ၏။

ခရီးမထြက္မီ   ပညာအေျမာ္အျမင္ႏွင့္   ျပည့္စံုသူ   မဟာဗလက  ပညာဗလႏွင့္   သတိုးဥပရာဇာတို႔ အား

သတိေပးသည္မွာ  “ကၽြႏိုပ္တို   ့သည္   လမ္းခရီး၌  အေၾကာင္းတစ္စံုတစ္ရာေၾကာင့္   တစ္ကြဲတစ္ျပားစီ   သြားၾကရမူ   မည္သည့္

ေနရာေဒသ၌မဆို   ထမင္းဟင္းမ်ား  စားေသာက္လွ်င္   တစ္ေယာက္တည္းစားမည္ၾကံက  ထမင္း  ၃-ပြဲျပဳျပီး  တစ္ပြဲကို   စား၍  က်န္

၂-ပြဲကို   ထားခဲ့ရမည္။  ၂-ေယာက္   ျဖစ္ဘိမူလည္း  ထမင္း  ၃-ပြဲျပဳျပီး  ၂-ပြဲကို   စား၍  က်န္တစ္ပြဲကို   ထားခဲ့ရမည္ ”  ဟူေသာ

သစၥာစကားကို  ၃-ဦးသား သေဘာတူ  ခံယူၾကျပီး ခရီးထြက္ၾကေလ၏။

၃။ သတိုးဥပရာဇာႏွင့္  ခ်ိဳးဥမယ္တို  ့  ၾကည္ျဖဴၾကျခင္း

သို ႔ ႏွင့္   ထား၀ယ္ျမိဳ႕မွ   မိုင္   ၆၀-ေက်ာ္ခရီးအကြာ  “နတ္ၾကီးစင္ရြာ”  စန္းသို ႔   ေရာက္ေလလွ်င္   သတိုးဥပရာဇာက

လမ္းခရီး၌ေတြ  ့ေသာ   အရိုးတစ္ခုကို   ေကာက္ယူျပီးလွ်င္   မိမိတို   ့ဆရာ  သင္ၾကားေပးလိုက္သည့္   မႏၱန္စြမ္း  -မစြမ္းကို   သလို၍

ဆရာေတာ္   သတိေပးလိုက္သည့္   စကားကို   အမွတ္မရဘဲ  မဟာဗလႏွင့္   ပညာဗလတို ႔ အားတိုင္ပင္ကာ  မႏၱန္ျဖင့္

မန္းမွုတ္စီမံၾကရာ ယင္းအရိုးသည္  က်ားေသေကာင္  ျဖစ္ လာေလ၏။

ယင္းက်ားေသေကာင္ကို  တဖန္  အသက္သြင္းျပန္ရာ က်ားအရွင္ျဖစ္ျပီး ယင္း ၃-ဦးသားတို  ့အား  စားရန္လိုက္ေလ၏။

က်ား၏  ရန္ေဘးမွ   ကင္းေ၀းရန္   ၃-ဦးသားတို   ့ေျပးၾကေလရာ  မဟာဗလႏွင့္   ပညာဗလ  ညီအစ္ကို   ၂-ေယာက္တုိ   ့မွာတစ္တြဲ၊

သတိုးဥပရာဇာ တစ္ေယာက္တည္းက တစ္တြဲ ျဖစ္သြားၾကေလ၏။

သတိုးဥပရာဇာ မင္းသားသည္  ထား၀ယ္ျမိဳ႕မွ  ၄၇-မိုင္ခရီးအကြာ ကလိန္ေအာင္ျမိဳ႕တြင္းသို႔ ခ်င္းနင္ း ေရာက္ရွိေလ၏။

(ကလိန္ေအာင္ျမိဳ့သူၾကီး  ဇနီးေမာင္ႏွံတို႔ ၌  သားသမီးတစ္ေယာက္မွ်  မထြန္းကားဘဲ  ခ်ိဳးဥထဲတြင္

သေႏၶမွီးသျဖင့္  ရရွိ၍ ေမြးစားထားေသာ “ခ်ိဳးဥမယ္ ” အမည္ရွိသည့္  အရြယ္ေရာက္  လွပေသာ မိန္းကေလးတစ္ဦး ရွိေလ၏။)

ယင္းေန႔ တြင္ပင္   ခ်ိဳးဥမယ္သည္   မိန္းမအေဖာ္တစ္ေယာက္ႏွင့္   အတူ   ကလိန္ေအာင္   ေခ်ာင္းကမ္းပါး၌

ေခါင္းေလွ်ာ္ေနစဥ္   သတိုး  ဥပရာဇာႏွင့္   ေတြၾကံဳဆံုမိၾကေလ၏။  သတိုးဥပရာဇာလည္း  ခ်ိဳးဥမယ္ႏွင့္   လက္   ၂-ကမ္းေလာက္အကြာ ေက်ာက္တံုးကေလးတစ္လံုးေပၚ၌ တင္ပါးလႊဲထိုင္ကာ စ,တင္  ႏွုတ္ခြန္းဆက္  ေမးျမန္းလိုက္  ေလ၏။

“ဒီေဒသအမည္  ဘယ္လိုေခၚပါသလဲ ႏွမရယ္၊ ႏွမရဲ႕အမည္ကိုလဲ သိခ်င္ပါတယ္။”

ခ်ိဳးဥမယ္က  တုန္ရီေသာ  အသံကေလးျဖင့္   “ကလိန္ေအာင္ရြာလို ႔ေခၚပါတယ္။  ကၽြန္မ  အမည္ကေတာ့

ကလိန္ေအာင္ျမိဳ ့သူၾကီးသမီး  ခ်ိဳးဥမယ္  ပါတဲ့ရွင္။”

“အလို  နာမည္က ဆန္းလွခ်ည့္၊ ခ်ိဳးဥမယ္လို  ့  ဘာေၾကာင့္  ေခၚပါသလဲ။”

“ခ်ိဳးဥအတြင္းမွာ သေႏၶမွီးတဲ့အတြက္  ခ်ိဳးဥမယ္လုိ  ့အမည္တြင္  ပါတယ္ရွင္။”

“ေၾသာ္   ..  သေႏၶသူဆိုေတာ့   ေခ်ာအလွမွာျဖင့္   တစ္ေလာကတြင္   ေျပာျပစရာမရွိေပဘူး”  ဟူ၍  ေျပာျပီး

သတိုးဥပရာဇာသည္  မိမိ၏ ဇာတိႏွင့္တကြ ေၾကာင္းရာဥႆံု  အလံုးစံုကို  ေျပာျပေလေတာ့၏။

“ေမာင္ေတာ္ႏွင့္   ႏွမတို ႔ မွာ  ပရံပရ  ဘ၀အဆက္ဆက္က  ခ်ဖူးေသာ  ေရစက္ ,  ပႏၷက္ဖူးေသာ  သစၥာ,  ေရႊနဖူးမွာ

စာထူးမ်ား  ပါရွိသည့္အတြက္   ဖူးစာနတ္မ်ားက  လမ္းညႊန္ျပသျဖင့္   ႏွမတို ႔ စံရာ  ဤျမိဳ့ေဒသသို ႔ေမာင္ေတာ္

ေရာက္လာခဲ့ရပါတယ္။ သို  ့အတြက္  ေမာင္ေတာ္အား သဒၶါၾကည္ျဖဴပါက ေနာင္နန္းသူ  ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္  ႏွမရယ္ ။”

ခ်ိဳးဥမယ္က  မခို ႔ တရို ႕နဲ  ့   ျပံဳးျပံဳးကေလး  မ်က္ႏွာထားျဖင့္   “ေမာင္ေတာ္ရဲ့   မိန္   ့ေတာ္သံကို   ႏွမေလး  ၾကားရတဲ့   အတိုင္း

ဖီဆန္ျငင္းပယ္ဖို႔ မရွိပါ။  ႏွမစံရာ  အိမ္ေဂဟာ၌  ႏွမေလးႏွင့္အတူ   ေပ်ာ္ရႊင္စြာ  ေနႏိုင္ပါတယ္။  ႏွမေလးက  ၾကည္ျဖဴသဒၶါ

ရွိပါလ်က္ကနဲ ့ေနာင္အခါ  ေမာင္ေတာ္က မေပ်ာ္ပိုက္မွာ စိုးပါတယ္။”

“မစိုးပါနဲ ့  ႏွမရယ္၊ ႏွမေလးနဲ ့အတူ  ေမာင္ေတာ္  ေပ်ာ္ေပ်ာ္ ၾကီး ေနပါ့မယ္။”

“သီဟာပ်ံ  - ေဆာင္ၾကာသိုက္၊

ေနာင္ရာရိုက္  - စိုးတင့္ေစ။

ေတာင္ညာထိုက္တဲ့  - မ်ိဳးျမင့္ေဆြငယ္၊

စိုးႏွင့္ေမ - ယံုပါဗ်ာ့ ”။

“ယံုရမွာလား - ေမာင္ေတာ္ ရဲ ့ -”

“ေမာင္ေတာ္ရဲ ့  - ခြန္းလွစ္တာမွာ၊

ညႊန္းသစၥာ - ေတြးယူလို  ့ဆ။ 

ႏွမေလူ  - ခက္မေပြေအာင္၊

ပ်က္မေသြ - တည္ပ။”

“ေမာင္ေတာ္နဲ႔   ႏွမေလးတို ႔ မွာ  ကေလးခ်င္းဘ၀  တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး  ေမတၱာမွ်ျပီး  သစၥာလဲ  ရၾကျပီ၊

ႏွမေလးတုိ ႔ အိမ္ေဂဟာဌာန  လွမ္းၾကြျပီးေတာ့   -  ႏွမေလးရဲ႕  ေက်းဇူးရွင္   ဖခင္ၾကီးႏွင့္   မိခင္ၾကီးတို ႔ ထံ   သြားေရာက္ကာ

သားသမက္   ျပဳပါမည့္အေၾကာင္း  ခြင့္ပန္ေတာင္း  ေပေတာ့   ေမာင္ေတာ္ရဲ့၊  အိမ္ေဂဟာဌာနလဲ  မေ၀းလွပါဘူး။  ခဲႏွစ္ပစ္

ေလာက္ေလွ်ာက္ရင္  ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။”

“ေကာင္းလွပါ့   ႏွမယ္ရယ္၊  ႏွမေလးက  ေရွ   ့ကလမ္းျပျပီး   သြားေပေတာ့ ”  ဟု   ေျပာဆိုကာ  ေလွ်ာက္လာၾကရာ

ခ်ိဳးဥမယ္တို  ့အိမ္သို  ့ေရာက္ရွိလာၾကေလ၏။

ယင္းေနာက္   ဖခင္ႏွင့္   မိခင္တို   ့အား   အေၾကာင္းအရာကို   ေျပာျပခြင့္ပန္ၾကျပီး  ရက္မ်ားမၾကာမီပင္   ခ်စ္သူ   ၂-ဦးအား

ထိမ္းျမားလက္ထပ္  ေပးစားလိုက္ေလေတာ့၏။

၄။ ခ်ိဳးဥမယ္ကို  သိမ္းပိုက္ရန္  တကူမင္းၾကီး ၾကံစည္ေတာ္မူျခင္း

တကူမင္းၾကီးသည္   တိုင္းခန္းလွည့္လည္ရာမွာ ခ်ိဳးဥမယ္ ကို  ျမင္သည့္ေန႔ ကစ၍ သိမ္းပိုက္ရန္  ၾကံစည္  ေနစဥ္အတြင္း

သတိုးဥပရာဇာ  မင္းသားႏွင့္   စံုဖက္   လက္ထပ္ျပီးေၾကာင္း  ၾကားသိရသျဖင့္   ေဒါသအမ်က္   ေခ်ာင္းေခ်ာင္ းထြက္ကာ

ကာေမသုမိစၦာစာရကံ  ထိုက္မည္ကိုမွ် မရွုႏိုင္  ေတာ့ဘဲ မရမေန သိမ္းပိုက္ရန္  ၾကံစည္  ေလေတာ့၏။

“ခ်ိဳးဥမယ္ကို   နန္းေတာ္တြင္းသို   ့   ေဆာင္ၾကဥ္း  ယးလာႏိုင္သူအား  က်ား,  မ  မဟူ   ဆုလာဘ္မ်ား  ခ်ီးျမွင့္မည္ ”  ဟု

ေၾကညာေစေလသည္။

ယင္းအခါ  နန္းေတာ္အတြင္းမွ   ေမာင္းမတစ္ဦးျဖစ္သည့္   ကေ၀မၾကီးတစ္ေယာက္က  “ခ်ိဳးဥမယ္ကို   ကၽြန္ေတာ္မ

ေဆာင္ၾကဥ္း ဆက္သႏိုင္ပါေၾကာင္း” ေလွ်ာက္လာ၏။

မင္းၾကီးကလည္း “ေကာင္းျပီ  အျမန္  ေဆာင္ၾကဥ္းဆက္သေစ” ဟူ၍ ၀မ္းသာအားရစြာျဖင့္  အမိန္  ့ေပးေလ၏။

၅။ ခ်ိဳးဥမယ္အား ေဆာင္ၾကဥ္း၍ မင္းၾကီးထံ  ဆက္သျခင္း

ကေ၀မၾကီးကား  စုန္းကေ၀အတတ္တြင္   ကမ္းခပ္ေအာင္   တတ္ေျမာက္သူတစ္ဦး  ျဖစ္ေပသည္။  သူသည္

ကလိန္ေအာင္ျမိဳ႕သို ႔   သြားေရာက္၍  သတိုးဥပရာဇာႏွင့္   ခ်ိဳးဥမယ္တို ႔ ထံ   အယံုသြင္းလ်က္   ခ်စ္ၾကည္ေရးမိတ္ဖြဲ႕ကာ

ေပါင္းသင္းေနထိုင္ေလ၏။ သို  ့ႏွင့္  ရက္မ်ား မၾကာမီ  မင္းသား၏ အတတ္ပညာအထူးကို  သိ ရွိရေလ၏။

မင္းသားသည္   သက္ေျပာင္းကိုယ္ခြာ  အတတ္ပညာကို   တတ္ေျမာက္လာသူ   တစ္ဦးျဖစ္၍  ညဥ့္အခါ  အိပ္လွ်င္

မိမိ၏အသက္ကို  သန္လ်က္အတြင္းသြင္း၍ အိပ္စက္ေၾကာင္းကို  သိရွိေလ၏။

တစ္ည၌  ကေ၀မၾကီးသည္   ဖြဲမီးပံုကိုျပဳျပီး  သန္းေခါင္ေက်ာ္အခ်ိန္   မင္းသားအိပ္ေပ်ာ္ခိုက္   သန္လ်က္ကို

တိတ္တဆိ တ္   ခိုးယူလ်က္   ဖြဲမီးတြင္   ထည့္သြင္းခဲ့၍  မိမိ၏အတတ္ျဖင့္   “ခ်ိဳးဥမယ္ကို   ေဆာင္ၾကဥ္းကာ  တကူမင္းၾကီးထံ

ဆက္သေလ၏။”

“တကူမင္းၾကီးက  ခ်ိဳးဥမယ္အား  သိမ္းပိုက္မည္ ”  ဟု   မိန္   ့ၾကားေလလွ်င္   ခ်ိဳးဥမယ္က  သံေတာ္ဦး  တင္သည္မွာ  -“ကၽြန္ေတာ္မအား သိမ္းပိုက္လိုပါက  အရွင္မင္းျမတ္  စိုးပိုင္ေတာ္မူသည့္   ျမိဳ  ့ ၄-ေထာင့္တြင္   စတုဒိသာ  အလွဴမ႑ပ္တစ္ေဆာင္စီ

ေဆာက္လုပ္ျပီး အရပ္  ၄-မ်က္ႏွာမွ  လာေရာက္သူမ်ားအား ေကၽြးေမြးျပီးမွ  သိမ္းပိုက္ေတာ္းမူပါ” ဟူ၍ သံေတာ္ဦးတင္ေလ၏။

မင္းၾကီးလည္း ခ်ိဳးဥမယ္၏ ဆႏၵအတိုင္း အျမန္စီမံ  ျပဳလုပ္ ေစေတာ္မူ၏။

၆။ စတုဒိသာ အလွဴၾကီးေပးရန္  ခြင့္ျပဳျခင္း

ခ်ိဳးဥမယ္သည္   အလွဴမ႑ပ္   ၄-ေဆာင္တို   ့၌   လွည့္လည္   ၾကည့္ရွုရာ  တစ္ေဆာင္ ,  တစ္ေဆာင္ေသာ  မ႑ပ္တြင္   လူ

၂-ေယာက္   ေရာက္လာျပီး  “ကၽြန္ေတာ္တို   ့ ၂-ေယာက္အား  ထမင္း  ၃-ပြဲျပင္ေပးပါ”  ဟု   ေျပာလာသည္ကို   ခ်ိဳးဥမယ္ၾကားလွ်င္

“လူ  ၂-ေယာက္စားရန္  ထမင္း ၂-ပြဲ မေတာင္းဘဲ အဘယ္ေၾကာင့္  ၃-ပြဲ ေတာင္းရသနည္း”ဟု  ေမးေလ၏။

ယင္းေနာက္   မဟာဗလႏွင့္   ပညာဗလတို   ့သည္   အေၾကာင္းစံုကို   ေျပာျပျပီး  သတိုးဥပရာဇာကား  အျခားသူမဟုတ္ပါ။

ကၽြန္မ၏  ခင္ပြန္းျဖစ္ေၾကာင္း  စသည္တို ႔ ႏွင့္   နန္းေတာ္သို ႔ေရာက္သည္အထိ   ခ်ိဳးဥမယ္က  ေျပာျပေလလွ်င္   မဟာဗလႏွင့္

ပညာဗလတို ႔ သည္   ခ်က္ခ်င္းပင္နန္းေတာ္မွထြက္ျပီး  ကလိန္ေအာင္ျမိဳ႕ခ်ိ ဳးဥမယ္တို႔အိမ္သို႔ သြားၾကေလ၏။အိမ္သို ႔ေရာက္လွ်င္

ကေ၀မၾကီး  ထည့္သြင္းခဲ့သည့္   သန္လ်က္ကို   ဖြဲမီးပံုအတြင္းမွ   ထုတ္ယူလ်က္   သတိုးဥပရာဇာ၏  ကိုယ္ႏွင့္   ထိ၍ထားေလလွ်င္

သတိုးဥပရာဇာမွာ ေမ့ေျပာေနရာမွ  သတိရလာေလေတာ့၏။

ယင္းေနာက္   မဟာဗလႏွင့္   ပညာဗလတို ႔ သည္   အေၾကာင္းစံုကို   ေျပာျပျပီး  သတိုးဥပရာဇာအား  တကူျမိဳ႕သို ႔

ေခၚေဆာင္ခဲ့လ်က္  နန္းေတာ္အတြင္း၌ ခ်ိဳးဥမယ္ႏွင့္  ၾကံစည္တိုင္ပင္ကာ လွ်ိဳ ့ ၀ွက္  ေနၾကေလ၏။

၇။ သတိုးဥပရာဇာႏွင့္  ခ်ိဳးဥမယ္  လြတ္ေျမာက္ျခင္း

စတုဒိသာ အလွဴၾကီးေပးျပီး ေနာက္တစ္ေန ့တြင္  မင္းၾကီးက ခ်ိဳးဥမယ္အား သိမ္းပိုက္ရန္  မိန္  ့ၾကားေလ၏။

အရွင္မင္းၾကီး  သိမ္းပိုက္ေတာ္မူလိုက  သိမ္းပိုက္ႏိုင္ပါျပီ။  သို   ့ေသာ္   ကၽြန္ေတာ္မသည္   အႏွစ္မရွိသည့္   သစ္သားကို

စက္ရထားျပဳလုပ္ျပီး  အရွင္မင္းၾကီး  ပိုင္စံသည့္   “ျမိဳ  ့ေတာ္ကို   လက္ယာရစ္   ၃-ပတ္လွည့္၍  စီးလိုပါသည္ ”  ဟု   ခ်ိဳးဥမယ္က

ေလွ်ာက္ျပန္ေလ၏။

မင္းၾကီးလည္း  အႏွစ္မရွိသည့္   သစ္သားကို   ေကာင္းကင္ပ်ံ   စက္ရထားလုပ္ႏိုင္မည့္သူမ်ားအား

ေမာင္းေၾကးနင္းခတ္၍  ရွာေဖြစံုစမ္းေစရာ  သတိုးဥပရာဇာႏွင့္   မဟာဗလ,  ပညာဗလ  ၃-ေယာက္တို   ့က   လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေၾကာင္း

၀န္ခံသျဖင့္  မင္းၾကီးထံ  ေခၚေဆာင္ခဲ့ေလ၏။

အမိန္ ႔ေတာ္အတိုင္း စက္ရထားလုပ္၍ ျပီးစီးလတ္ေသာ္  မင္းၾကီးထံ  ေလွ်ာက္ၾကေလ၏။ မင္းၾကီးလည္း ခ်ိဳးဥမယ္အား

အလိုရွိသူ  တို  ့ႏွင့္အတူ  စီးနင္းႏိုင္ေၾကာင္း မိန္  ့ေတာ္မူေလ၏။

ခ်ိဳးဥမယ္သည္   သတိုးဥပရာဇာ,  မဟာဗလ,  ပညာဗလတို႔ ႏွင့္   အတူ   ကေ၀မၾကီးကိုပါ  စက္ရထားေပၚတြင္

တင္ေဆာင္လ်က္   တကူျမိဳ႕ကို   လက္ယာရစ္   ၃-ပတ္လွည့္ျပီး  ေမာင္းမကန္ဘက္သို ႔   စက္ရထားဦးတည္ကာ

အေနာက္ေျမာက္ဘက္သို့   ေရွ႕ရွုသြားရင္း  ပင္လယ္မွ   မနီးမေ၀း  ေရျပင္ေပၚေရာက္လတ္ေသာ္   ကေ၀မၾကီးကို

စက္ရထားေပၚမွ  တြန္းခ်လိုက္ရာ ကေ၀မၾကီးမွာ တစ္ခုေသာ ေက်ာက္ေဆာင္ႏွင့္  ထိခိုက္၍ ေသဆံုးရွာရေလေတာ့၏။

 (ကေ၀မင္းၾကီး  ထိခိုက္၍  ေသဆံုးသည္   ေက်ာက္ေဆာင္ကား  ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခမွ   အေနာက္ဘက္

မနီးမေ၀းတြင္ရွိ၍ “ယခုတိုင္  ေက်ာက္ျဖဴကေလး” ဟူ၍ ေခၚၾကေလသည္။)

ခ်ိဳးဥမယ္တို ႔   လူစုလည္း  စမၸာနဂိုရ္ျပည္   [ယခု   ဘဂၤလားေဒ့ (ရွ္ )  ေခၚ  အေရွ   ့ပါကစၥတန္ျပည္ရွိ   ခ်ႏၵာ  နဂါးရ္ျမိဳ  ့ ]

သို ႔ေရာက္ရွိၾကေလသတည္း။

ေ၀ဒီျမိဳ ့တည္ျခင္း

ယခု   ထား၀ယ္ျမိဳ  ့မွ   အေနာက္ေတာင္ဘက္   ၆-မုိင္ခန္   ့ခရီ းအကြာ  ထား၀ယ္ျမစ္   အေနာက္ဘက္ကမ္းရွိ   ေ၀ဒီရြာကား

ေရွးအခါက  ျမန္မာမင္းမ်ား  အုပ္စိုးခဲ့ဖူးသည့္   ေ၀ဒီျမိဳ႕ျဖစ္ေလသည္။  ယင္းေ၀ဒီျမိဳ  ့ကို   ေကာဇာ  သကၠရာဇ္   ၅၉၀-ျပည့္ႏွစ္တြင္

ေပါကၠံျပည္ရွင္   အေလာင္းစည္သူ   မင္းၾကီး၏  အဆက္အႏြယ္မ်ားျဖစ္၍  “ေထာင့္ကြယ္ျမိဳ႕  (ယခု   ၾကက္လႊတ္ရြာ)”  ကို

တည္ေထာင္ၾကသည့္   “ကနိက၀တ္မင္း”၊  ၎သားေတာ္   “ကနိ႒ာသူ ”၊  ၎သားေတာ္   “ကနိ႒ာရံ ”၊  ၎သားေတာ္

“ကနိ႒ာသံ ”၊  ၎သားေတာ္   “ကနိ႒ာ၀ါ”၊  ၎သားေတာ္   “ေစာသူရ”  ထုိမင္းလက္ထက္ေထာင့္ကြယ္ျမိဳ႕မွ   ေျပာင္း၍

ေကာဇာသကၠရာဇ္  ၇၉၂-ခု ႏွစ္  “ေ၀ဒီျမိဳ ့ ” ကိုတည္ေလသည္။

(“ေ၀ဒီ ”  ဟု   အမည္တြင္ျခင္းအေၾကာင္းကား  ယင္းအခါက  ယင္းေနရာ  ျမစ္ကမ္းသည္   တိမ္ေသာ  ေရ၀ဲရွိျပီး

ခန္းေျခာက္သြားသည့္ေနရာမွ  ယခု  ထား၀ယ္အေခၚ “၀ဲတီ  - ၀ဲဒီ ” မွ  ေရြ႕ေလ်ာကာ “ေ၀တီ  - ေ၀ဒီ ” တြင္ေလသည္။)

၁။ ေ၀ဒီျမိဳ ့ကို  မင္းအဆက္ဆက္  စိုးစံအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း

ယင္းေ၀ဒီျမိဳ  ့၌   “ေစာသူရမင္း၊  ၎သားေတာ္   မင္းေစာေရာင္၊  ၎သားေတာ္   ေစာသြားေရာင္၊  ၎သားေတာ္

ေရႊနန္းတက္၊  ၎သားေတာ္   အိမ္ေရွ   ့မင္း ”  တို   ့အုပ္စိုးၾကျပီးေနာက္   သာဂရျမိဳ  ့ ကို   အုပ္စိုးသည့္   ရွင္ဇံ (နႏၵိယ)မင္းႏွင့္   မိဖုရား

ေစာျမေဒ၀ီတို  ့၏  သားေတာ္  “ဗလေစာရန္ႏိုင္ေခၚ ေစာသီလမင္းေျပာင္းေရႊ  ့၍  အုပ္စိုးေလသည္။”

အခါတစ္ပါး  ေစာသီလမင္းသည္   မိမိထံပါးတြင္   သက္ေတာ္   ေစာင့္ရာထူးႏွင့္   အမွုထမ္းသူ   ေမာင္ဗအဲ၏  ဇနီး

“မယ္ေစာ” ေခၚ “ေစာပညာ” ကို  တပ္ႏွစ္သက္လွရကား ေမာင္ဗအဲအား တိတ္တဆိတ္လုပ္ၾကံရန္  စိတ္ကူးမိေလ၏။

(မယ္ေစာကား  ရုပ္ရူပကာယ  လွပေခ်ာေမြ  ့သည့္အျ ပင္   အေတြးအေခၚ  အေျမာ္အျမင္   အဆင္အျခင္   ဉာဏ္ပညာႏွင့္

ျပည့္စံုသူတစ္ဦး  ျဖစ္သျဖင့္  အမ်ားက “ေစာပညာ” ဟူ၍ ေခၚေ၀ၚသမုတ္ၾကေလသည္။)

ယင္းေခတ္အခါ  ေ၀ဒီျမိဳ႕တြင္   မင္း,  မွဴးမတ္တို႔ ႏွင့္တကြ  ျပည္သူလူထု   အမ်ားတို ႔ မွာ  ၾကက္ပြဲ၀ါသနာ

ပါရွိၾကေလသည္။

၂။ ေစာသီလမင္းႏွင့္  ေမာင္ဗအဲ ၾကက္ တည္သြားၾကျခင္း

တစ္ေန့သ၌  ေစာသီလမင္းသည္   မိမိ၏အၾကံအစည္အရ  ေမာင္ဗအဲကို   ေရွ ႕ေတာ္သို ႕ေခၚ၍  “ယခု   ညဥ့္

အရုဏ္တက္အခ်ိန္တြင္   ေတာထဲသို   ့   ၾကက္တယ္   (ၾကက္တည္ )  သြားရန္   တိုက္ၾကက္ေကာင္းတစ္ေကာင္ႏွင့္   လာရမည္ ”  ဟု

မိန္  ့ေတာ္မူေလ၏။

ေမာင္ဗအဲမွာ  မင္းၾကီး၏အၾကံကို   မရိပ္စားမိဘဲ  အမိန္   ့ေတာ္   အတိုင္း  “ဘုတ္ေမြး  ရင္ဘတ္၊  တက္နက္   ေမာင္ခၽြန္း၊

ျမီး၀န္း  ေတာင္ပံျဖဴ”  ဟူ၍  ၾကက္၌  ကၽြမ္းက်င္သူ   ပညာရွိမ်ား၏  အမွတ္သေကၤတအရ  … (၁)  ရင္ဘတ္တြင္ 

ဘုတ္ငွက္ကဲ့သို ႔အေမြးအေရာင္ရွိျခင္း၊  (၂)  အတက္   မည္းနက္ျခင္း၊  (၃)  အေမာက္ခၽြန္ျခင္း၊  (၄)  အျမီး၀ိုင္းျခင္း၊   (၅)

ေတာင္ပံျဖဳျခင္ းဟု   ဆိုအပ္သည့္   ယင္းအဂၤါ  အသင့္ထားရွိျပီး  ေစာပညာကိုလည္း  ညဥ့္ဦးကပင္   အသိေပးထားကာ

အိပ္ၾကေလ၏။

အရုဏ္တက္ခ်ိန္   ေရာက္ရွိလတ္ေသာ္   ေစာပညာက  နန္းေတာ္သို့ ၀င္ရန္   ၾကက္ပိုက္လ်က္ရွိသည့္

ေမာင္ဗအဲထံပါးသို ႔ ခ်ဥ္းကပ္ကာ ညွိဳးႏြမ္းေသာ မ်က္ႏွာျဖင့္  သီဆိုလိုက္ေသာ ထား၀ယ္သီခ်င္းမွာ -“ႏွမ္းသား မိုက္မိုက္  - မန္းသား ၾကစ္ပိုက္၊

မလိုက္ေလနဲ ့  - ကိုဗအဲရယ္ ”

ျမန္မာျပန္

“ႏွင္းကေလး မိုက္မိုက္  - မင္းကေလး ၾကက္ပိုက္၊

မလိုက္ေလနဲ ့  - ကိုဗအဲရယ္ ”

ဇာတ္သဘင္သည္တို  ့  ကျပလွ်င္မူကား -

“ႏွင္းေဖြးေမွာင္ေမွာင္  - အထက္ ၀ယ္  မိုက္သလိုပ၊

မင္းကေလးေမာင္ေမာင္  - အခက္တကယ္  ဆိုက္လိမ့္မထင္။

(အမယ္မင္း) ၾကက္တယ္  (တည္ ) မလိုက္ေလနဲ ့  ကိုဗအဲရယ္ ” –

ဟူေသာ ရသဂုဏ္ေျမာက္  ေလးခ်ိဳးငိုခ်င္းကဲ့သို  ့  မင္းသမီးက လြယ္စရာ သီဆိုေပလိမ့္မည္။

“က်မ  ညဥ့္က  အိပ္မက္မေကာင္း  ျမင္မက္၍   ကိုဗအဲ၌  တစ္စံုတစ္ခုေသာ  ေဘးဒုကၡ   ေတြ  ့ၾကံဳလိမ့္မည္   ထင္သျဖင့္

ၾကက္တယ္  မလိုက္ပါနဲ ့ ” ဟူ၍ ေစာပညာက အတန္တန္ျမစ္တား ေတာင္းပန္ေလ၏။

ေမာင္ဗအဲက  “မင္းတို   ့စကား   မိုးၾကိဳးသြားတဲ့   ႏွမရယ္၊  မင္းအမိန္   ့ေတာ္နဲ   ့လိုက္ပါရမည္ျဖစ္၍   အိပ္မက္ကို

အေရးမယူပါနဲ ့ ” ဟု  ေျပာျပီ း ၾကက္ပိုက္ကာ နန္းေတာ္သို  ့ ၀င္ေလ၏။

မွဴးမတ္အေျခြအရံ   တစ္စံုတစ္ေယာက္မွ်  မပါဘဲ  မင္းႏွင့္  ေမာင္ဗအဲႏွစ္ဦးတို  ့မွာ ေ၀ဒီျမိ ဳ ့ႏွင့္   မနီး,  မေ၀း ေတာအုပ္သို့

ထြက္ၾကြေတာ္မူေလ၏။  ေတာအုပ္အတြင္း  ေရာက္ရွိလတ္ေသာ္   မင္းၾကီးက  ပြဲေတာ္စာတည္ရန္   ေရၾကည္ေေတာ္

အရွာခိုင္းေလ၏။  ေမာင္ဗအဲလည္း  ခမ္းလွမ္းလွမ္းေနရာတြင္   ေရအနည္းငယ္မွ်ရွိသည့္   ပက္လက္   ေရတြင္း  တစ္ခု၌

ဒူးေထာက္ကာ  ေရခပ္ေနခိုက္   မင္းၾကီးသည္   ေနာက္မွ   တိတ္တဆိတ္လာျပီး  “ေမာင္ဗအဲအား  ေရတြင္းထဲသို   ့   တြန္းခ်လ်က္

ေက်ာင္းလံုးမ်ားျဖင့္  ပစ္ခ်ေလရာ ေမာင္ဗအဲမွာ ခႏၶာစဲေလေတာ့၏။” ေမာင္ဗအဲ၏ တိုက္ၾကက္ၾကီးလည္း ထြက္ေျပးေလ၏။

၃။ ေစာသီလမင္းၾကီး ေစာပညာကို  သိမ္းပိုက္ရန္  အားထုတ္ျခင္း

မင္းၾကီးသည္  ညေနခ်မ္းအခ်ိန္  နန္းေတာ္သို  ့ျပန္လာျပီး  ေမာင္ဗအဲ၏ဇနီး ေစာပညာကို  အေခၚခိုင္း ျပီးလွ်င္  - 

ေမာင္ဗအဲမွာ  နံနက္အခ်ိန္ကပင္   ေရၾကည္ေတာ္   အရွာခိုင္းလိုက္ရာ  ၾကာရွိသျဖင့္   ကၽြႏိုပ္ကိုယ္ေတာ္တိုင္

လိုက္လံရွာေဖြ၍  မေတြ  ့ရွိေၾကာင္း၊   ေဘးအႏၱရယ္   တစ္စံုတစ္ခု   ေတြ  ့ၾကံဳေနျပီထင္ေၾကာင္းတို ႔ ကို   ေျပာျပီးလွ်င္   အကယ္၍

ေမာင္ဗအဲမရွိက ေစာပညာအား ကၽြႏိုပ္  သိမ္းပိုက္မည္  အေၾကာင္းကို  ေျပာေလ၏။

ေစာပညာမွာ  ပညာရွိ   မိန္းမတစ္ဦးျဖစ္သည့္အတိုင္း  အိမ္သို႔ျပန္လာျပီးလွ်င္   တစ္ညဥ့္လံုး  စဥ္းစားကာ

မင္းၾကီးအေပၚ၌ သကၤာမကင္းျဖစ္မိေလ၏။

ေနာက္တစ္ေန႔ နံနက္   ညီလာခံစံုသည့္   ဗိုလ္ပံုအလယ္တြင္   ေမာင္းမတစ္ဦးထံ   ေမာင္ဗအဲ  ေသဆံုး၍

အစိမ္းသရဲျဖစ္ကာ ပူးကပ္ျပီး -“မိမိမွာ  မင္းၾကီးက  ေရတြင္းထဲသို ႔   တြန္းခ်၍  အဆံုးစီရင္သည့္   အတြက္   မွီခိုစရာမရွိ   ျဖစ္ေနပါ၍

သင့္ေတာ္သည့္ေနရာတြင္   နတ္ကြန္းေဆာက္လုပ္   ခ်ီးျမွင္ေပးပါရန္၊  ကၽြႏိုပ္အား  ကိုးကြယ္   ပ,သ  သည့္အခါလည္း

ၾကက္အရွင္ႏွင့္သာ  တင္ေျမွာက္ကိုးကြယ္  ပ, သရန္  အေၾကာင္း” တို  ့ကို  ေျပာဆိုေလွ်ာက္ထားေလ၏။

ယင္းအခါ  မင္းၾကီးသည္   စိတ္ဆိုးေသာ  အမူအရာ  မသာယာေသာ  မ်က္ႏွာျဖင့္   မိမိအား  အစိမ္းသရဲက

မတရားစြပ္စြဲသလိုလို  ရွက္ခမန္းလိလိျဖင့္  ေျပာဆိုျပီး နတ္ကြန္းေပးရန္  ၀န္ခံေလ၏။

၄။ “ထား၀ယ္အရိုး ၾကက္ကိုး”

ေမာင္ဗအဲ  နတ္ကြန္းကို   ေ၀ဒီအုတ္ျမိဳ႕ရိုးအျပင္ဘက္၌  ေဆာက္လုပ္ေပး၍  ၾကက္အရွင္ျဖင့္   ကိုးကြယ္   ပ,

သၾကသည္ကို   ထား၀ယ္   ရိုးရာအတိုင္း  ၾကက္ျဖင့္   ကိုးကြယ္ၾကသည္ကို   အစြဲျပဳ၍  “ထား၀ယ္ရိုး  ၾကက္ကိုး”  သည္ဟူ၍

ယခုတိုင္  ဆိုထံုးျပဳၾကေလသည္။

(အျခားျမိဳ  ့ရြာေဒသရွိ   လူအခ်ိဳ  ့တုိ   ့ကမူကား   ထား၀ယ္သားမ်ားႏွင့္   စကားမ်ား  ျငင္းခံု   ေျပာဆို   ၾကရာတြင္

“ထား၀ယ္ရိုး ၾကက္ခိုးတတ္သည္ ” ဟူ၍ မခံခ်င္ေအာင္  ေျပာဆိုတတ္ၾကေလသည္။

ေမာင္ဗအဲ၏  ေရခပ္သည့္ေရတြင္းႏွင့္   ဒူးႏွစ္ဖက္ေထာက္သည့္ေနရာ  ယခု တိုင္   ေက်ာက္ျဖစ္လ်က္   ရွိသည္ကို

ေ၀ဒီရြာႏွင့္  မနီးမေ၀း ေတာအုပ္အတြင္း ေတြ ့ျမင္ရေလေသးသည္။ )

ေမာင္ဗအဲ  ဇနီး  ေစာပညာမွာ  မိမိ၏ခင္ပြန္း  ကြယ္လြန္ေၾကာင္း  ၾကားသိရသျဖင့္   မင္းၾကီးသိမ္ပိုက္မည့္   ေဘးမွ   ေၾကက္ရြံ   ့ကာ

မိန္းမေဖာ္တစ္ေယာက္ႏွင့္အတူ  ေလွၾကံဳစီး၍ တိတ္တဆိတ္  ထြက္ေျပးေလရာ ကံအားေလ်ာ္စြာ စိန္  ့ျပည္သို  ့ေရာက္ရွိေလ၏။

စိန္  ့ျပည္၌လည္း  မင္းမဲ့ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္  ေစာပညာအား ဘုရင္မျဖစ္  ခ်ီးေျမွာက္၍ အုပ္စိုးေစေလ၏။

………………………………………

အေလာင္းစည္သူမင္းၾကီး ေရာက္ရွိေတာ္မူျခင္း

အေလာင္းစည္သူမင္းၾကီးသည္   ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္   ေတာင္ဘက္၊  ေျမာက္ဘက္   အရပ္ေဒသမ်ားသို   ့   ေဖာင္ေတာ္ႏွင့္

လွည့္လည္ေတာ္မူရာတြင္   ေျမာက္ဘက္   မဏိပူရကသည္းျပည္မွ   ကသည္းလူမ်ိဳး  ေမာင္ႏွမ  ၂-ေယာက္တို   ့ကို   ေခၚယူခဲ့ျပီး

ေတာင္ဘက္သို   ့လွည့္ဆင္းလာရာ  ျမတ္စြာဗုဒၶ၏  အံေတာ္ဓာတ္ျမတ္ကို   ဌာပနာ၍  တည္ထားသသည့္   သိႏၵဳေသလေတာင္  (ယခုရွင္ေမာ္ေတာင္ )  ေပၚရွိ   ဘုရားေစတီေတာ္ကို   ျပဳျပင္ျပီးေနာက္   ရွင္ေမာ္ႏွင့္   မနီးမေ၀း  သင္းဖူးကၽြန္ရွိ

ေစတီေတာ္ကေလးကိုလည္း ျပဳျပင္ရင္း ေခတၱစံေနေတာ္မူေလ၏။

၁။ သင္းဖူးကၽြန္းကို  ေဖာင္ေတာ္ႏွင့္  တိုက္ျခင္း

တစ္ေန  ့သ၌   မင္းၾကီးသည္   “အေတာင္   ၉၀၀-ခန္   ့ရွည္လ်ားသည့္   သင္းဖူးကၽြန္းကို ”  ေဖာင္ေတာ္   အ၀င္အထြက္

လြယ္ကူသက္သာေစရန္   ကၽြန္းကို   ၂-ပိုင္းျပတ္ေအာင္   ေဖာင္ေတာ္နဲ႔ တိုက္ရာတြင္   ဘုရား၏  တန္းခိုးေတာ္ေၾကာင့္

ကၽြန္းမျပတ္ဘဲ  လွိုင္းေလျပင္းထန္စြာ  က်ေရာက္သည္ကို   ကသည္းမေလးမွာ  ေၾကက္ရြံ႕သျဖင့္   “အမယ္ေလး”  ဟု

ေအာ္ဟစ္မိေလ၏။

ယင္းအခါ  မင္းၾကီးက  ငါဘုရင္မင္းျမတ္တစ္ေယာက္   အားကိုးရာရွိပါလ်က္ႏွင့္   နင့္အမယ္   (နင့္အေမ)  ကိုပင္   တ,

ရေလသေလာဟု   စိတ္ဆိုးေတာ္မူသျဖင့္   ေပါကၠံျပည္သို႔ မေခၚေဆာင္သြားေတာ့ဘဲ  သင္းဖူးကၽြန္း  ဘုရား၌  ေမာင္ႏွမ  ၂-ေယာက္တို  ့အား  ရိကၡာအျပည့္အစံုႏွင့္  ကၽြန္သီးေတာ္  (ဘုရားကၽြန္ ) အျဖစ္  လွဴဒါန္းထားခဲ့ျပီး ျပန္လည္ၾကြေတာ္မူေလ၏။

၂။ ကၽြန္သီးေတာ္  (ဘုရားကၽြန္ )

ဘုရားကၽြန္ဟူသည္   ေ၀ယ်ာ၀စၥရြက္ေဆာင္ရန္   ဘုရားသို ႔ လွဴထားျခင္းခံရသူျဖစ္၍  ေလာကုတၱရာဆိုင္ရာ  ကၽြန္ဟု

ဆိုအပ္သည္။  ေလာကုတၱရာဆိုင္ရာ  ကၽြန္တြင္လည္း  (၁)  ဘုရားကၽြန္၊  (၂)  ပိဋကတ္ကၽြန္၊  (၃)  ေက်ာင္းကၽြန္   ဟူ၍  သံုးမ်ိဳး

သံုးစားရွိရာ ကၽြန္သီးေတာ္ဟုေခၚလွ်င္  ယင္းသုံးမ်ိ ဳးစလံုးပင္  အၾကံဳး၀င္ေၾကာင္း သိနားလည္ရသည္။

ဘုရားကၽြန္   ျဖစ္ရျခင္းအေၾကာင္း  အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိရာ၌  ဘုရားကၽြန္ႏွင့္   လူရိုးရိုး  အိမ္ေထာင္ျပဳသျဖင့္   ဘုရားကၽြန္ျဖစ္ရျခင္း၊

၎တို   ့မွ   ေပါက္ဖြားသူလည္း  ဘု ရားကၽြန္ျဖစ္ရျခင္း၊  ဘုရားကၽြန္အခ်င္းခ်င္း  ေပါင္းသင္းရရွိေသာ  သားသမီးတို   ့မိလိုက္ -ဖပါ

ဘုရားကၽြန္   ျဖစ္ရျခင္းမ်ားလည္း  ပါ၀င္ေလသည္။  ယင္းတို ႔ လိုက္နာရျမဲ  အစဥ္အလာ  ထံုးတမ္းသည္လည္း  ဘုရားကၽြန္

ဥပေဒတစ္မ်ိဳးကဲ့သို  ့  ျဖစ္ေပၚတည္ရွိေနခဲ့ေပသည္။

ဘုရားတစ္ဆူက  ကၽြန္သီးေတာ္ေယာက္်ားႏွင့္   ဘုရားတစ္ဆူက  ကၽြန္သီးေတာ္မိန္းမ  အိမ္ေထာင္ျပဳ၍

သားေယာက္်ားေမြးလွ်င္   အေဖကၽြန္ဖက္   ပါရသည္။  ၎ျပင္   ဘုရားကၽြန္ႏွင့္   ပိဋကတ္ကၽြန္ဘ၀မွ   ဘုရားကၽြန္

အျဖစ္သို႔ေျပာင္းလဲေရာက္ရွိသြားၾကရသည္။ ဘုရားကၽြန္က ပိဋကတ္ကၽြန္ , ေက်ာင္းကၽြန္ဖက္သို ႔ ပါသြားခြင့္မရွိေခ်။ ယင္းတို ႔ ကို

ေထာက္လွ်င္  ကၽြန္သီးေတာ္  အဆင့္တန္းတြင္  “ဘုရားကၽြန္သည္  ထိပ္တန္း အမ်ိဳးအစား ျဖစ္ေၾကာင္း သိႏိုင္ေလသည္။”

၃။ ပိဋကတ္ကၽြန္ , ေက်ာင္းကၽြန္

ပိဋကတ္ကၽြန္ ,  ေက်ာင္းကၽြန္မ်ား  ျဖစ္ၾကရပံုမွာလည္း  ဘုရားကၽြန္   ျဖစ္ၾကရပံုနည္းအတိုင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။

ယင္းပိဋကတ္ကၽြန္ ,  ေက်ာင္းကၽြန္မ်ားႏွင့္   အေၾကာင္းပါၾကေသာ  လူလြတ္   (၀ါ)  ရိုးရိုးအရပ္သား,  အရပ္သူ   တို ႔ သည္

ပိဋကတ္ကၽြန္ , ေက်ာင္းကၽြန္ဘ၀သို  ့ေရာက္ရွိၾကရျပန္သည္။

သို့ရာတြင္   ဘုရားကၽြန္မ်ားႏွင့္   ျခားနားခ်က္တစ္ရပ္   ရွိသည္မွာ  ပိဋကတ္ကၽြန္ ,  ေက်ာင္းကၽြန္မ်ားသည္

လူလြတ္ျပန္ျဖစ္ႏိုင္ေသးျခင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။  အဖိုးအရင္းအတိုင္း  ျပန္းေပးေရြးႏုတ္လွ်င္   တရားသျဖင့္   လြပ္လပ္ခြင့္

ရႏိုင္ေလသည္။

အထက္တြင္ဆိုခဲ့ေသာ  မိလိုက္ -ဖပါ  ကၽြန္မ်ားကိုလည္း  လူလြတ္ဖက္က  ေယာက္်ားျဖစ္လွ်င္

သားေယာက္်ားကိုလည္းေကာင္း၊  လူလြတ္ဖက္   မိန္းမျဖစ္လွ်င္   သမီးမိန္းမကိုလည္းေကာင္း  ထိုက္သင့္ရာ  ကာလ

တန္ဖိုးေပး၍  ေရြးႏုတ္လွ်င္   ကၽြန္သီးေတာ္အျဖစ္မွ   လြတ္လပ္ခြင့္ရေလသည္။  သို ႔ ရာတြင္   ကၽြန္သီးေတာ္ဖက္   လိင္တူ

သားသမီးမ်ားကိုမူ  ေရြးႏုတ္ခြင့္မရေခ်။

ကၽြန္သီးေတာ္   ၃-မ်ိဳးတြင္   ဘုရားကၽြန္သည္   အတန္းအျမင့္ဆံုး  ပိဋကတ္ကၽြန္မွာ  အလတ္တန္း၊  ေက်ာင္းကၽြန္မွာ

ေအာက္တန္းဟူ၍  ျခားနားစြာ  အဆင့္အတန္း  ကြဲျပားသည္။  ယင္း  ကၽြန္သီးေတာ္ခ်င္း  အေၾကာင္းပါၾကလွ်င္

ျမင့္ ရာအတန္းဖက္သို႔   လိုက္ပါၾကရေလသည္။  ယင္းသို႔ေသာ  ကၽြန္သီးေတာ္   သန္းေခါင္းစာရင္းကို   ျမန္ မာမင္းမ်ား

လက္ထက္က ဆယ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္  ေကာက္ယူရျမဲ ထံုးစံရွိေၾကာင္း သိရွိရေပသည္။

မင္းေရး,  စိုးခြင့္၌  လြတ္လပ္ခြင့္ရၾကသည္မွာ  စစ္ထဲသို႔ မလိုက္ရျခင္း,  မင္းမွုမင္းခင္းစရိတ္   အေသးအဖြဲ႕

ခန္ ႔ ခြဲျခင္းမွစ၍  လြတ္ကင္းျခင္း  မ်ားျဖစ္ေပသည္။  သို ႔ ရာတြင္   ကုန္းေဘာင္ေခတ္တြင္   လူလိုလွ်င္   စစ္ထဲသို ႔ လိုက္ရတတ္ျပီး

သႆေမဓ  ထမ္းရေသာ  ကၽြန္သီးေတာ္ ,  မထမ္းရေသာ  ကၽြန္သီးေတာ္ဟူ၍  ေပၚလာရာ  ယင္းတို့ထမ္းေဆာင္ရေသာ

ေငြေတာ္ကို   ေက်ာင္းဘုရား  ဆိုင္ရာတို ႔ တြင္သာ  သံုးစြဲရသည္ျဖစ္၍  အိတ္ျဖဴႏွင့္   ထည့္ေသာ  အျခားေငြေတာ္မ်ားႏွင့္အတူ

ေရာေႏွာ၍  မထားရဘဲ  အိတ္နီျဖင့္ထည့္၍  သီးျခားထားရွိရသည္မွာလည္း  ျမန္မာ  မင္းမ်ား၏  သံသရာေဘး

တင္ၾကိဳေၾကာက္တတ္ပံုကို  အထူးေပၚလြင္ေစေသာ အခ်က္တစ္ရပ္ပင္  ျဖစ္ေပသည္။

၄။ သထံုမႏူဟာမင္းကို  အေျခြအရံႏွင့္တကြ ဘုရားသို  ့လွဴျခင္း

“သထံုမႏူဟာမင္းကိုလည္း  သားမယား  အေျခြအရံႏွင့္တကြ  ေကာင္းမွုေတာ္   ေရႊစည္းခံုဘုရားမွာ  လွဴေတာ္   မူ၍

အၾကီးျပဳရ၏”  ဟု   မဟာရာဇ၀င္ၾကီးတြင္   ပါရွိသည္။  ပုဂံရာဇ၀င္ေဟာင္း,  ရာဇ၀င္လတ္တို ႔ တြင္လည္း  မႏူဟာကို

အေျခြအရံႏွင့္တကြ ေရႊစည္းခံုဘုရားသို  ့ဖိတ္၍  လွဴေၾကာင္းမ်ား ပါရွိေလသည္။

တစ္သက္ပတ္လံုး  စား  ၀တ္   ေနေရး  မပူပင္ရဘဲ  ဘုရား  ေ၀ယ်ာ၀စၥ   ရြက္ေဆာင္သြားရန္   လူတစ္ဦးဦးအား

ေရစက္သြန္းခ်  လွဴဒါန္းေသာ  အေလ့အထ  မည္သို   ့   စခဲ့သည္ကို   ေလ့လာစူးစမ္းရာ  ကၽြႏိုပ္တို   ့သည္   သက္ဆို င္ရာ  စာေပ

ရွာေဖြဖတ္ရွူရာ၌ မႏံွ  ့စပ္ေသး၍  လားမသိ  အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္တြင္သာ ပ႒မျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ ့ရေသးသည္။

ဤသို႔   ဘုရားေ၀ယ်ာ၀စၥ   မိမိကုိယ္စား  တစ္သက္ပတ္လံုး  ရြက္ေဆာင္သြားႏိုင္ေစရန္   လူတစ္ဦးဦးအား  ဘုရားသို ႔

လွဴဒါန္းရာ၌  အလွဴခံရေသာပုဂၢိဳလ္   စားသံုးရန္ႏွင့္   ဘုရားအား  ျပဳျပင္လွဴဒါန္းသြားရန္   စရိတ္ရရွိေရး  အတြက္   လယ္ယာေျမ,

ဥယ်ာဥ္ေျမ  စသည္မ်ားကိုလည္း  လွဴဒါန္းရသည္။  သို ႔ျ ဖစ္ရာ  ယင္းလယ္ယာ,  ဥယ်ာဥ္တို ႔ မွ

ကိုယ္တိုင္လုပ္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊  တဆင့္လူငွားလုပ္၍ေသာ္လည္းေကာင္း  ရရွိေသာ  ပစၥည္း၊  သို ႔ မဟုတ္   ေငြမ်ားျဖင့္

ဘုရားကို   ျပဳျပင္ေစာင့္ေရွာက္ရသည္၊  လွဴဒါန္းရသည္၊  စားသံုးရသည္။  အမွန္စင္စစ္အား  ျဖင့္ကားရာသက္ပန္

သီးသန္ ႔ ဥပါသကာ  ကပၸိယခန္ ႔ ထားျခင္းမ်ိဳးပင္   ျဖစ္ေပသည္။  တမင္သက္သက္   မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္   ယုတ္ညံ့ေစေတာ့ဟူေသာ

မေနာဆိုးသေဘာဆိုးျဖင့္   လူ့ဘ၀  လူ ႕ေလာကတြင္   လူရာမ၀င္ေစရန္   အညြန္ ႔ ခ်ိဳးလိုက္သည္   မဟုတ္တန္ရာေခ်။

ထို ႔ေၾကာင့္လည္း  “ဘုရားတြင္   အလွဴခံရေသာ  မႏူဟာမင္းျမစ္ေတာ္အား  နရပတိစည္သူမင္းၾကီးသည္   အနႏၱသူရိယဘြဲ  ့ျဖင့္

အမတ္အရာတြင္  ခန္  ့ထား၍  သူေကာင္းျပဳရံုမွ်မက သမီးေတာ္တစ္ပါးႏွင့္ပင္  လက္ထပ္  ထိမ္းျမားေပးျခင္း ျဖစ္ေလသည္။”

အကယ္၍သာ  မ်ိဳးရိုးပါညံ့ေစရန္   ရည္ရြယ္ရင္းရွိလ်က္   လူ့ အဆင့္အတန္းတြင္   ေအာက္ဆံုးတန္းက

ထားရွိနိမ့္ခ်လိုပါက  မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ်  ဘုရားအား  လွဴထားေသာ  မႏူဟာ၏  မ်ိဳးရိုးဆက္ႏြယ္ကို

နရပတိစည္သူမင္းၾကီးသည္  အထက္ကထုတ္ဆိုခဲ့သလို  ခ်ီးေျမွာက္မည္မဟုတ္ေခ်။

ေက်ာက္စာမ်ားတြင္   ဘုရားသို႔ လူအမ်ားလွဴဒါန္းျခင္း  အေၾကာင္းအရာ  မ်ားျပားစြာ  ေတြ႕ရသည္တို႔ အနက္

မိမိကိုယ္ကိုလည္းေကာင္း၊  ဇနီးလည္းေကာင္း၊  သားသမီကိုလည္းေကာင္း  လွဴဒါန္းျခင္းမွာ  အထူးတလည္   မွတ္သားဖြယ္

စဥ္းစားဖြယ္ပင္  ျဖစ္ေပသည္။

၅။ မိမိကုိယ္ကို  ဘုရားသို  ့  လွဴဒါန္းျခင္း

“မႏၱေလးအမည္ရွိ   စာအုပ္အဆိုအရ”  နရပတိစည္သူမင္းၾကီး  လက္ထက္   “အဘိနႏၵသူ ”  ဆိုေသာ

မင္းမွုထမ္းတစ္ဦးသည္   “တိုင္းခၽြတ္ဘုရား”  ကိုေရႊခ်ျပီးေနာက္   မိမိကိုယ္ကိုလည္းေကာင္း၊  မိမိဇနီးကိုလည္းေကာင္း၊  မိမိသား

၂-ဦးကိုလည္းေကာင္း  ဘုရားသို ႔ ကုိယ္တိုင္   လွဴျခင္းကို   ေထာက္ေသာ္   အထက္တြင္ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း  ဘုရား  ေ၀ယ်ာ၀စၥ

တစ္သက္လံုး  ေဆာင္ရြက္ေရးကိုသာ  ေရွ ႕ရွုေၾကာင္း၊  လူညြန္ ႔ တံုး၍  လူရာမ၀င္ေသာ  နိမ့္ဆံုး  အယုတ္ဆံုးအတန္းသို ႔

သက္ဆင္း က်ေရာက္ေစရန္  မရည္ရြယ္ေၾကာင္း မူလေစတနာကို  ထင္ရွားေစသည္။

သို ႔ ရာတြင္   ေႏွာင္းကာလ  ေရာက္သည့္အခါတြင္မွု   အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိ ဳးေၾကာင့္   ဘုရားတြင္   အလွဴခံရ  သူမ်ား၊

ယင္းတို ႔ ၏  သား,  ေျမး,  ျမစ္   အဆက္အႏြယ္မ်ားသည္   လူရာသြင္းမခံရဘဲ  ဒြန္းစ႑ားကဲ့သို ႔ ပင္   ယုတ္ည့ံေသာ  ဘ၀သို ႔

သက္ဆင္းက်ေရာက္ကာ ဘုရားကၽြန္ဟူ၍ အမည္ခံယူလာၾကရရွာေတာ့သည္။

လြန္ခဲ့ေသာ  ခရစ္သကၠရာဇ္   ၁၉၀၇-ခုႏွစ္   ထုတ္ေ၀သည့္   “မႏၱေလး”  အမည္ရွိေသာ  အဂၤလိပ္ဘာသာ

အကၡရာေရးစားအုပ္တစ္အုပ္တြင္   ပုဂံမင္းသားဟူ၍  ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး၏  ဓာတ္ပံုကို   ေဖာ္ျပျပီးလွ်င္   “မႏူဟာဘုရင္မွ

မ်ိဳးရိုးအဆက္အႏြယ္   ဆင္းသက္လာ၍  ဘုရားကၽြန္ျဖစ္ရေသာ္လည္း  မင္းသားအေဆာင္အေယာင္ျဖင့္   အခြင္းအေရးကိုမူ

ပဥၥမသံဃာယနာတင္မင္းတရားၾကီးက ခ်ီးေျမွာက္အပ္ႏွင္းထားေၾကာင္း” မ်ား ေရးသားထား သည္ကို  ဖတ္ရွုရသည္။ သို  ့ေသာ္

ယင္းပုဂၢိဳလ္မွာ  အစိုးရအရာထမ္း  အခြန္ေတာ္အရာရွိတစ္ဦး  ျဖစ္လင့္ကစား,  အရပ္သားမ်ားက  မႏူဟာဆက္ဘုရားကၽြန္ဟူ၍

အတူစားေသာက္ျခင္း မျပဳဟုဆိုရာေလေသာေၾကာင့္မ်ား လူေရွာင္ၾကေလသေလာဟု  ေတြးေတာရမလိုျဖစ္ေခ်သည္။

ကၽြႏိုပ္တို  ့  ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ အေၾကာင္းမ်ိဳးမ်ိ ဳးဟူသည္မွာ -

ဘုရားအား လွဴခဲ့ေသာ လယ္ယာေျမ, ဥယ်ာဥ္ေျမတို  ့မွ  ရရွိအပ္ေသာ ၀တၳဳပစၥည္းမ်ား (၀ါ) ေငြတို  ့ျဖင့္  မူလလွဴစဥ္က

ေစတနာသံုးတန္ျပ႒ာန္းလ်က္   ေ၀ပံုက်  ခ်မွတ္ခဲ့သည့္   ဘုရားလွဴရန္ ,  ဘုရားျပဳျပင္ရန္ ,  ဘုရား

ေ၀ယ်ာ၀စၥေဆာင္ရြက္မွုအတြက္   လွဴထားျခင္းခံရသူ   စားသံုးရန္   ေ၀ပံုက်မ်ားအနက္   ၀ိ သမေလာဘဖက္လ်က္

“မိမိကိုယ္က်ိဳးအတြက္   ဘုရားကို   မငဲ့ကြက္ပဲ  ဗိုက္ေအာက္   ယက္လြန္းအားၾကီးေသာေၾကာင့္   သစၥာေဖာက္က  က်ိန္စာသင့္ျပီး

ဘုရားစူးခံရျခင္းသည္  ကၽြႏိုပ္တို  ့ဆိုလိုေသာ  အေၾကာင္းမ်ိဳမ်ိဳးပင္  ျဖစ္ေပသည္။”

၆။ မြန္ႏွင့္ျမန္မာ ေသြးရင္း သားရင္းပါ

တစ္ေၾကာင္းမွာလည္း  ဘုရားမ်ားသို႔ လာေရာက္၍  ေတာင္းရမ္းသူ၊  ဆြမ္းေတာ္က်ခံယူ၍စားသံုးသူ၊

ဒြန္းစ႑ားႏွင့္တကြေသာ  ကိုယ္မေကာင္းသတို႔ ႏွင့္   အျမဲတေစ  ၀တၱရားအေလ်ာက္   ေတြ႕ဆံု

ဆက္ဆံေနရသူမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္လဲ  ထိုေ၀ယ်ာ၀စၥေဆာင္ရြက္ရန္   ဘုရားတြင္   လွဴျခင္း  ခံရသူမ်ားအား  ရွင္လိူတို ႔ က ဒြန္းစ႑ား,  ႏူ ၀ဲသူမ်ားႏွင့္ မျခား  တစ္တန္းတစ္စားတည္း  သေဘာထားလိုက္ျခင္းျဖင့္   တျဖည္းျဖည္း  လူလြတ္အရပ္သူ

အရပ္သားမ်ားႏွင့္   ဆက္ဆံမွုအရာ၌  ကင္းကြာနိမ့္က်ခဲ့ရျခင္း  ျဖစ္ေပသည္။  ၾကာေသာ္   လူေတာမတိုးရဲ  ေလာက္ေအာင္

စိတ္ဓာတ္ပါက်ဆံုးရျခင္းျဖင့္   ဘုရားကၽြန္   လူတန္းစားဘ၀သည္   တိုးတက္ခိုင္ျမဲလာရေတာ့ရာ  အစဥ္အလာ

ထံုးတမ္းမ်ားပင္လွ်င္   ပတ္ ၀န္းက်င္   အေျခေနဖန္တီးမွုအရ  ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လ်က္   လိုက္နာက်င့္သံုး  လာၾကရ  သည္ကို

ေနာက္မင္းမ်ားအဆက္ဆက္   လက္ထက္တို ႔ တြင္   အသိအမွတ္ျပဳသြားရသည္   အထိ   လူ ႕ဘ၀၏  နစ္နာဆံုးရွုံးမွုဒဏ္

အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္  ခံၾကရေလသည္ဟူေသာ သေဘာတရားအမွန္ကို  ထင္ျမင္  သေဘာေပါက္ရန္  ေကာင္းေပသည္။

မႏူဟာဘုရင္ေဟာင္းကို   အေနာ္ရထာဘုရာက  မိမိကုိယ္စားေတာ္   ဘုရားၾကီးေ၀ယ်ာ၀စၥ   ေဆာင္ရြက္ေစရန္

မႏူဟာကိုယ္တိုင္၏  ဘုရားသို႔ လွဴဒါန္းခဲ့ျခင္း၊  ေစတနာရင္း  မူမွန္သေဘာတရားကို   ေလးေလးနက္နက္   ကြဲကြဲျပားျပား

မစဥ္းစားတတ္ၾကသည့္   အတိုင္း  မြန္ျမန္မာစည္းလံုးမွုကို   အာရံုမျပဳလုိၾကသူ   အခ်ိဳ  ့တို ႔ သည္   ျပည္ေထာင္စုသား  အခ်င္းခ်င္း

မ်က္ႏွာထား  တင္းလာေစရန္   တစ္ခါတစ္ခါ  အေၾကာင္းအား  ေလ်ာ္စြာ  ဘုရားကၽြန္စကားကို   အသံုးျပဳ၍  ႏွလံုးခုဖြယ္ရာ

ေျပာၾကားလာတတ္ၾကသည္။  ယင္းသို  ့သာ ေျပာစကားမ်ားကို  ေရွ့အဖို  ့ၾကားလာၾကရလွ်င္   အထက္တြင္  ေဖာ္ျပခဲ့ျပီးျဖစ္သည့္

ကၽြႏိုပ္တို   ့ဆင္ျခင္ေလ့လာခ်က္မ်ားကို   ေထာက္ထားေတြးဆ၍  ေသြးမွ်စရာေႏွာ  “မြန္ျမန္မာ  လူတစ္မ်ိဳးတည္း”  သေဘာသို   ့

သက္ေရာက္ခဲ့ျပီးေသာ  “ေသြးရင္းသားရင္း”  ျဖစ္သည့္   မြန္အမ်ိဳးသားမ်ားက  နားေယာင္မိ   မမွားၾကရန္

သတိရွင္သင့္ၾကေၾကာင္း  ေစတနာေကာင္းျဖင့္   အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ  ျပႆနာသေဘာတရားကို   ေဖာ္ကာ

ေရးသားလိုက္ရေပသတည္း။

ေရႊမုတၳီး ဘုရားသမိုင္း

ေကာဇာသကၠရာဇ္   ၉၃၀  (တစ္ေစာင္ေသာရာဇ၀င္၌  ၈၀၀-ျပည့္ႏွစ္ )  လြန္၍  မင္း  ၆၆-ဆက္   ေရာက္လတ္ေသာအခါ

သီဟို႒္ကၽြန္းကို   အစိုးရေတာ္မူေသာ  “မဟာနာမမင္း”  လက္ထက္   အရွင္မဟာအရဟံ   ရဟႏၱာ  ေထရ္ျမတ္ၾကီးသည္

ၾကီးစြာေသာ ဓမၼသံေ၀ဂ ျဖစ္ေတာ္မူသည္မွာ -“သံုးေလာက ဘဂ၀ါ အစိေႏၱယ်ာ၏ သာသနာေတာ္   ငါးေထာင္တည္သမွ် ကာလပတ္လံုး မည္သည့္  တိုင္းျပည္ျမိဳ ့ရြာ၌

ဘုရားသာသနာ  တည္ထြန္းပါအံ့နည္း”  ဟု   ဆင္ျခင္ေတာ္မူသည္ကို   သိၾကားမင္းသိေတာ္မူ၍  မဟာေထရ္ၾကီးထံ

ခ်ည္းကပ္ျပီးလွ်င္  -

“အရွင္ဘုရား အဘယ္ေၾကာင့္  ဓမၼသံေ၀ဂ ျဖစ္ေတာ္မူပါသနည္း။”

“သိၾကားမင္း  -  ျမတ္စြာဘုရား  သာသနာေတာ္   ငါးေထာင္တည္သမွ်  ကာလပတ္လံုး  ရွင္ေတာ္   ဗုဒၶသာသနာသည္

ရွည္ၾကာအျမဲ တည္အံ့ေသာ ျမိဳ ့ရြာေဒသကို  သိလိုေသာဆႏၵ   အားၾကီးလွ၍ ဓမၼသံေ၀ဂ ျဖစ္ပါသည္။”

“အရွင္ဘုရား  စိုးရိမ္ေတာ္မမူပါႏွင့္၊  ဟိမ၀ႏၱာ၌  ေပါက္ေရာက္ေသာ  သရက္ခံႏွစ္ကို   ဤဘဒၵကပ္ကမၻာ၀ယ္

ပြင့္ေတာ္မူျပီးေသာ  ကကုသံ ,  ေကာဏာဂံု ,  ကႆပ,  ေဂါတမဘုရား  ၄-ဆူ   ရုပ္ပြားေတာ္ႏွင့္   သဏၭာန္အတူ   ထုလုပ္ေတာ္မူ၍

သရီရဓာတ္သြင္းေတာ္မူျပီး  ေက်ာက္ကမၸည္း  ထုလုပ္လ်က္   မဟာေဗာဓိပင္အစစ္မွ   ၄-ေစ့ေသာ  ေဗာဓိေစ့ကို   ပ်ိဳးလိုက္၍  ၄-ဌာနေဒသ  သာသနာေတာ္တည္ရာသို   ့ၾကြေတာ္မူပါဘုရားဟု   အရွင္ျမတ္ႏွင့္တကြ  ရဟႏၱာအေပါင္းတို   ့သည္လည္းေကာင္း၊

ဘုရားတပည့္ေတာ္တို   ့သည္လည္းေကာင္း   သစၥာအဓိ႒ာန္ျပဳေတာ္မူျပီး  လႊတ္ေတာ္မူပါလွ်င္   ထိုေၾကာင့္ၾကျခင္းသည္

ကင္းပါမည္ဘုရား” ဟု  သိၾကားမင္းေလွ်ာက္ေလ၏။

၁။ အရွင္မဟာအရဟံ  ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္သည္  ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ေလးဆူတို  ့အား  ဓာတ္ေတာ္သြင္းျပီး

သစၥာအဓိ႒ာန္ျပဳ၍ ေမွ်ာလႊတ္ေတာ္မူျခင္း

အရွင္မဟာအရဟံ   ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္သည္   အလြန္ ၀မ္းေျမာက္ေတာ္မူ၍  သရီရဓာတ္ေတာ္   ၄-ဆူ   ထုတ္ေပးျပီး

သိၾကားမင္းအား စီရင္ေစ၏။

ယင္းအေၾကာင္းကို   မဟာနာမမင္းၾကီးအား  ၾကားေစေလလွ်င္   မင္းၾကီးသည္   မွဴးမတ္ျပည္သူ   လူထုအမ်ား  ႏွင့္

စည္းေ၀းတိုင္ပင္ျပီး  သရက္ခံႏွစ္ကို   ရုပ္ပြားေတာ္   ၄-ဆူထုလုပ္၍  “သကၤန္းတံုး,  ပိေတာက္တံုး,  လက္ပံတံုး,  ပ်ဥ္းမတံုး”

မ်ားေပၚတြင္  ေက်ာက္ကမၸည္း ရိုက္ကာ  ထီးျဖဴတစ္စင္းစီ  စိုက္၍လည္းေကာင္း၊ ေရႊဖ်ဥ္ းအိုးငယ္  တစ္လုံးစီတြင္  ေရႊေျမထည့္၍

လည္းေကာင္း အသင့္ထားရွိေလ၏။

သိၾကားမင္းသည္   စတုမဟာရာဇ္   နတ္မင္းၾကီး  ၄-ပါးတို႔ အား  ရုပ္ပြားေတာ္တစ္ဆူစီကိုင္ေစ၍  မိမိမွာမူကား

မဟာေဗာဓိေစ့   ၄-ေစ့တို႔ ကို   ကိုင္၍  တူရိယာငါးပါးျဖင့္   တီးမွုတ္လ်က္   နတ္သား,  နတ္သမီး  အေပါင္းျခံရံ၍

သန္းေခါင္ေက်ာ္အခ်ိန္ ၀ယ္   လာေရာက္၍  မဟာေထရ္ၾကီးထံ   ခစားလ်က္   ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားအတြင္း  ဓာတ္ေတာ္   သြင္းျပီးလွ်င္

မဟာေဗာဓိေစ့   ၄-ေစ့တို   ့ကိုလည္း   ေရႊဖ်ဥ္းအိုးတစ္လံုးစီတြင္   စိုက္ပ်ိဳးလိုက္သည္ႏွင့္   တစ္ျပိဳင္နက္   တစ္ေထာင္ခန္   ့ျမင့္သည့္

ေဗာဓိပင္ကေလးမ်ား  ေပါက္လာေလ၏။  ယင္းရုပ္ပြားေတာ္   ၄-ဆူႏွင့္တကြ  ေရႊဖ်ဥ္အိုး  တစ္လံုးစီကိုပါ  သကၤန္တံုး,

ပိေတာက္တံုး, လက္ပံတံုး, ပ်ဥ္းမတံုးမ်ားေပၚတြင္  တင္ထားေလ၏။

ယင္းေနာက္   မဟာေထရ္ၾကီးႏွင့္တကြ  ရဟႏၱာအေပါင္းတို့ သည္   မဟာသုဒၶ   သေဘၤာဆိပ္ကမ္း၌

ေဆာက္လုပ္ထားေသာ  မ႑ပ္ၾကီးအတြင္း  မီးရွဴးမီးတိုင္ ,  နတ္အေမႊးတိုင္တုိ ႔ျ ဖင့္   ထိန္လင္းစြာ  ထြန္းညိွလ်က္   “ခမ္းနား

သပၸာယ္လွစြာ ပူေဇာ္ထားရွိေလ၏။”

ယင္းအခ်ိန္ ၀ယ္   မဟာနာမမင္းၾကီးသည္   ထိန္ ၀င္းလွစြာေသာ  မီးရွဴးတိုင္တို႔ ကို   နန္းေတာ္ေလသာ  ျပတင္းမွ

မိဖုရားၾကီးႏွင့္အတူ   ျမင္လတ္ေသာ္   တစ္ေထာင္ေသာ္   ျမင္းတပ္တို   ့ကို   စစ္သူၾကီးအား  အျမန္ျပင္ဆင္ေစ၍  “အသင္မိဖုရား

နံနက္အရုဏ္တက္အခ်ိန္တြင္   သံဃေတာ္ အရွင္ျမတ္မ်ားအတြက္   ဆြမ္းႏွင့္   ေရာက္ေစရမည္ ”  ဟု   မွာၾကားေတာ္မူခဲ့ျပီး

မဟာသုဒၶ   သေဘၤာဆိပ္ကမ္းသို ႔   သြားေရာက္လွ်င္   သိၾကားမင္း,  နတ္မင္းတို ႔ စီမံထားသည့္   မီးရွဴးမီးတိုင္တို ႔ ႏွင့္တကြ

ရုပ္ပြားေတာ္  ၄-ဆူႏွင့္  ေရႊဖ်ဥ္းအိုးတို႔ ၌  စိုက္ပ်ိဳးထားသည့္  မဟာေဗာဓိပင္တို  ့ကိုျမင္၍  မင္းၾကီးႏွင့္တကြ စစ္သူရဲအေပါင္းတို  ့ပါ

အလြန္အံၾသ  ၾကည္ညိဳေသာစိတ္ျဖင့္   ဖူးေျမာ္ေနၾကသည္အခိုက္   ရုပ္ပြားေတာ္   ၄-ဆူတို ႔ သည္   ၄-ျဖာေသာ

အဆင္းရူပကာယေတာ္ႏွင့္   ေရာင္ျခည္ေတာ္   ေျခာက္သြယ္   ထြက္ေတာ္မူ၍  ထန္းႏွစ္ဖ်ားခန္   ့   အျမင့္မွ   ေကာင္းကင္ေပၚ၀ယ္

စၾကၤၾကြလူး  ကြန္   ့ျမဴးေတာ္မူသည္ ကို   မင္း,  မိဖုရားႏွင့္တကြ  ျပည္သူလူထုအေပါင္းတို   ့   ဖူးျမင္ၾကရာ  အံ့ခ်ီးမကုန္ျဖစ္ၾကလ်က္

၄-ဆူေသာ  ရုပ္ပြားေတာ္ႏွင့္တကြ  တစ္ေသာင္း  ငါးေထာင္ႏွစ္က်ိပ္   ငါးပါးေသာ  သံဃာေတာ္တို ႔ အား  ဆြမ္း,  သကၤန္း

ပရိကၡရာရွစ္ပါးတို႔ ကို   ေကၽြးေမြးဆက္ကပ္   လွဴဒါန္းျပီးေသာအခါ  ရွင္အရဟံ   ရဟႏၱာေထရ္ျမတ္ၾကီးႏွင့္တကြ

ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္မ်ားသည္   မဟာသုဒၶ   သေဘၤာဆိပ္သို ႔ ဆင္းၾကြေတာ္မူ၍  မဟာနာမမင္းၾကီး  အပါးေတာ္၌  ထားျပီးလွ်င္

မဟာေထရ္ၾကီးသည္  ဤသို  ့  အဓိ႒ာန္ျပဳေတာ္မူေလ၏။

 “ဤဘဒၵကမၻာ၌  ၄-ဆူေသာ  ဘုရားရွင္တို   ့   ပြင့္ေတာ္မူေလကုန္ျပီ၊  ယင္းျမတ္စြာဘုရား  ရုပ္ပြားေတာ္တို   ့သည္

ဤသီဟို ႒္ကၽြန္းမွ   ဗုဒၶသာသနာ  ငါးေထာင္ပတ္လံုး တည္ရာဌာန တိုင္းျပည္   ျမိဳ ႕ရြာတို   ့သို   ့ၾကြေရာက္ေတာ္မူေစသတည္း ” ဟူ၍

အဓိ႒ာန္ျပဳေတာ္မူေလ၏။

သိၾကားမင္းကလဲ  “ဗုဒၶသာသနာ  ငါးေထာင္တည္သမွ်  ကာလပတ္လံုး  အကၽြႏ္ုပ္   ေစာင္မ  ၾကည့္ရွုႏိုင္   ပါေစသတည္း”

ဟု   နတ္ပန္း,  နတ္ဆီမီးတို   ့ျဖင့္   ပူေဇာ္၍  အဓိ႒ာန္ျပဳကာ  ဆုေတာင္းေလ၏။  ယင္းအခ်ိန္ကား  ေကာဇာသကၠရာဇ္   ၉၃၈-ခုႏွစ္

တေပါင္းလျပည့္ေန ့ျဖစ္ေလသည္။

ယင္းသို ႔ သစၥာအဓိ႒ာန္ျပဳျပီး  ေမွ်ာလိုက္သည္ႏွင့္   တစ္ျပိဳင္နက္   ၄-ဆူေသာ  ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္သည္   စက္ယႏၱရား

ခုတ္လုပ္သြားသကဲ့သို  ့  လ်င္ေဆာစြာ ၾကြသြားေတာ္မူၾကေလ၏။