“တစ္ လား၊ တ လား၊ စသတ္ မွာလား မသတ္ဘူးလား”

ဒီေဆာင္းပါးေလး ေဖာ္ျပရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ဦးေနဝင္းသည္ ပညာရွင္ေတြအေပၚ ဓားမိုးျပီး  ျမန္မာစာေပေဝါဟာရေတြကို  ဖ်က္စီးခဲ့ပံုကို သိရွိႏိုင္ေစရန္ျဖစ္ပါသည္။ယေန႕တိုင္ အမွားအယြင္းကို ဆက္ခံေနရဆဲျဖစ္ပါသည္။

“တစ္ လား၊ တ လား၊ စသတ္ မွာလား မသတ္ဘူးလား”

ဒီစာက ညီေလး ခ်ီရြန္ ဆီကုိ သူ႔ ဘေလာ့ဂ္ မွာ ျမန္မာ စာလံုးေပါင္းနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ႔လို႔ စာလံုးေပါင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နည္းနည္း ေျပာခ်င္တာနဲ႔ ေရးလုိက္တဲ့စာျဖစ္ပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ Cbox နဲ႔ Comment ေတြမွာ ေျပာထားၾကတဲ့ တစ္ နဲ႔ တ အသံုးအႏႈန္းပါဘဲ။ "တစ္ခု၊ တစ္ေန႔" လို႔ေရးမွာလား၊ "တခု၊ တေန႔" လို႔ေရးမွာလား ဆုိတာေပါ့။

ဒီလိုေျပာတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္ ေလ့လာမွတ္သားဖူးတာေတြကို ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒါေတြဟာ က်ေနာ့္ရဲ့ အယူအဆ သက္သက္နဲ႔ ၾကားဖူးထားေတြကို ေျပာျပျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ မွန္တာ မွားတာ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားဖို႔ကေတာ့ ပညာရွင္မ်ားရဲ့ က႑ျဖစ္ပါတယ္။ နည္းနည္းေလး ေလရွည္ရမွာမို႔ Cbox နဲ႔ Comment မွာေရးရင္ စာရွည္မွာ စိုးတာနဲ႔ သူ႔ဆီကို စာသက္သက္ပို႔လုိက္တာပါ။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေသာ အေၾကာင္းေၾကာင္းမ်ားကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးသကာလ သူ႔ဘေလာ့ဂ္မွာ နည္းနည္း ျဖတ္ေတာက္ၿပီး တင္ျပထားခဲ့ရလို႔ အခု က်ေနာ္ မူရင္းအတိုင္း ျပန္လည္ေဖၚျပလိုက္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
အဲ .. တစ္ နဲ႔ တ အသံုးအႏႈန္းကို မေျပာခင္ စစခ်င္း စာလံုးေပါင္းကုိ စေျပာစရာေတြ႔ေနတာက "က်ေနာ္ နဲ႔ ကြၽန္ေတာ္"။ ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းအရကေတာ့ "ကြၽန္ေတာ္" လို႔ ေပါင္းမွ မွန္ပါတယ္တဲ့။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တဦးတည္း အေနနဲ႔ကေတာ့ "က်ေနာ္" လို႔ပဲ ဆက္ၿပီး စာလံုးေပါင္းကို သံုးသြားမွာပါ။ ကြၽန္ေတာ္ လို႔ မေပါင္းရျခင္းကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ဆိုတာဟာ ကြၽန္ေခတ္၊ ပေဒသရာဇ္ေခတ္က ေက်းေတာ္မ်ိဳး၊ ကြၽန္ေတာ္မ်ိဳး ဆိုတဲ႔ စကားလံုးကေန ဆင္းသက္လာတဲ့ အသံုး အႏႈန္းျဖစ္တဲ့အတြက္ မသံုးခ်င္လို႔ပါ။ ဒါကေတာ့ ကိုယ့္ဟာကုိယ္ သံုးခ်င္လို႔ သံုးတာသာျဖစ္ပါတယ္။ "ျမန္မာစာလံုးေပါင္း သတ္ပံုက်မ္းလာ စကားလံုး အသံုးအႏႈန္း ေတြကို မလိုက္နာရေအာင္ မင္းက ဘာေကာင္မို႔လဲ" လို႔ ေျပာရင္လဲ ခံရမွာပါပဲ။ ဘာေကာင္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီလို သံုးခ်င္စိတ္ရွိလို႔ သံုးတာပါ လို႔ပဲ ေျဖရမွာပါ။ မွားတယ္လို႔ အျပစ္တင္ရင္လဲ ခံလုိက္႐ံုေပါ့ေလ။

အဲ .. ေလရွည္ေနတာနဲ႔ ေဘးေခ်ာ္ၿပီး လုိရင္းမေရာက္ေတာ့ဘူး။ ကဲ တစ္ နဲ႔ တ အသံုးအႏႈန္းကို ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။

တစ္အေရး တအေရး ခဲြျခားသတ္မွတ္ျခင္း ဆိုၿပီး ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္း - ဒုတိယအႀကိမ္ ပံုႏွိပ္ျခင္းအတြက္ အမွာစာ အပိုဒ္ (၁၅) မွ (၁၇) စာမ်က္ႏွာ ဃ မွ စ အထိမွာ တရား၀င္ သတ္မွတ္ ထား တဲ့ အသံုးအႏႈန္းက ဒီလုိပါတဲ့ .. (အျပည့္အစံု႐ိုက္ေပးလိုက္ပါတယ္။)

၁၅။ ျမန္မာစာလံုးေပါင္းမ်ား ျပန္လည္စိစစ္မြမ္းမံရာတြင္ တစ္အေရး တအေရး ခဲြျခားသတ္မွတ္ေရး ကိစၥကိုလည္း တစ္ပါတည္း ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့ၾကပါသည္။

၁၆။ တစ္အေရး တအေရး ခဲြျခားသတ္မွတ္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျမန္မာစာအဖဲြ႔သည္ ပုဂံေခတ္မွ မ်က္ေမွာက္ေခတ္အထိ ျမန္မာစာမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေလ့လာခဲ့ၾကပါသည္။ အႀကိမ္ႀကိမ္ စည္းေ၀းတုိင္ပင္၍ တစ္အေရး တအေရး ခဲြျခားရာ၌ အေျချပဳရန္ ေအာက္ပါ ေယဘုယ်မူ (၃)ရပ္ကို ခ်မွတ္ခဲ့ၾကပါသည္ -

(က) ေရးထံုးသည္ အသံထြက္ႏွင့္ ျခားနားႏိုင္သည္ျဖစ္ရာ စာေရးသားၾကရာတြင္ ေရးထံုး အမွန္အတိုင္းေရးသားၾက၍ ရြတ္ဖတ္ရာတြင္မူ ခ်န္လွပ္၍လည္းေကာင္း၊ ျဖည့္စြက္၍ လည္းေကာင္း၊ သင့္ေလ်ာ္ေျပျပစ္သည့္ အသံသို႔ ေျပာင္းလဲ၍လည္းေကာင္း ရြတ္ဖတ္ ႏိုင္သျဖင့္ ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့အသံဟူသည္ကို လိုက္နာမည္။

(ခ) အေၾကာင္းအက်ိဳးဆက္စပ္မႈ မွန္ကန္ျခင္း၊ စနစ္တက်ရွိျခင္းတို႔ကို ဦးစားေပးသင့္သည္ ျဖစ္၍ သဘာ၀ယုတၱိအရ ျပဳျပင္သင့္သည္ကုိ ျပဳျပင္မည္။

(ဂ) ပုဒ္မ်ားကို အဆင့္ဆင့္ ဖဲြ႔စည္းတည္ေဆာက္ရာ၌ ၀ါစဂၤေျပာင္းလဲသြားသည္ျဖစ္ေစ၊ အသံထြက္ ေျပာင္းလဲသြားသည္ျဖစ္ေစ၊ ဆင့္ပြားအနက္၊ တင္စားအနက္တို႔ျဖင့္ ျဖစ္ေစ ထိုကိန္းဂဏန္း၏ေရးထံုးကို ေျပာင္းလဲျခင္း မျပဳသင့္သျဖင့္ မူလအေရးကိုပင္ ထိန္းသိမ္းမည္။

၁၇။ ထိုမူ (၃)ရပ္ကို အေျခခံၿပီး တစ္အေရး တအေရး ခဲြျခားသတ္မွတ္ရာ၌ မွန္မွန္ကန္ကန္ ခုိင္ခုိင္ မာမာ ျဖစ္ေစရန္ ပုဒ္၏အနက္သေဘာကိုသာမက ဖဲြ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံုသေဘာကိုပါ ျမန္မာသဒၵါ အေျခခံျပဳက်မ္းႏွင့္ ၫိွႏိႈင္းဆင္ျခင္၍ ေအာက္ပါနည္းလမ္း (၃)ရပ္ကို ခ်မွတ္ပါသည္ -

(က) နာမ္၊ မ်ိဳးျပပစၥည္းတုိ႔ႏွင့္ ယွဥ္တဲြေသာ တ သည္ ကိန္းဂဏန္း တစ္ကို အရင္းခံေသာ ပုဒ္ျဖစ္သျဖင့္ စသတ္ျဖင့္ေရးရန္၊
သာဓက။ ။ တစ္ခု၊ တစ္ဆင့္၊ တစ္ေထာက္၊ တစ္ေယာက္ ....

(ခ) ဤသုိ႔ေသာ ပုဒ္မ်ားတြင္ အျခားပုဒ္ ထပ္ဆင့္ယွဥ္တဲြလာသည့္တုိင္ေအာင္ သခ်ၤာ ကိန္းဂဏန္း တစ္သည္ သခ်ၤာသေဘာမွ ေရြ႕ေလ်ာျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ စသတ္ျဖင့္ ပင္ ေရးရန္၊
သာဓက။ ။ တစ္ခုခု၊ တစ္ဆင့္ခံ၊ တစ္ေထာက္တစ္နား၊ တစ္ေယာက္တစ္လွည့္ ....

(ဂ) ႀကိယာ၊ နာမ၀ိသေသန၊ ျမည္သံစဲြပုဒ္မ်ားႏွင့္ ယွဥ္ေသာ အာဂံုပစၥည္း တ ကိုမူ စမသတ္ဘဲ ေရးရန္။
သာဓက။ ။ တက်က္က်က္၊ တခမ္းတနား၊ တေစာင္း၊ တျဖဴးျဖဴး၊ တရိပ္ရိပ္၊ တလဲြ၊ တအံ့တၾသ၊ မခို႔တ႐ို႕၊ မဟုတ္တ႐ုတ္၊ အတတ၊ အမွတ္တရ၊ အေရာတ၀င္ ....

ဒီက်မ္းကိုျပဳစုတဲ့ ျမန္မာစာအဖဲြ႔ရဲ႕ အားထုတ္မႈနဲ႔ အဖဲြ႔၀င္ ဆရာ၊ ဆရာမႀကီးမ်ားရဲ့ ပညာ၊ သမၻာ၊ ဂုဏ္သိကၡာ၊ အေတြ႔ အႀကံဳ၊ ျမန္မာစာေပ ႏွံ႔စပ္ကြၽမ္းက်င္မႈ စတာေတြကို က်ေနာ့္အေနနဲ႔နည္းနည္းမွ သံသယမရွိသလို သူတုိ႔ကို အလြန္ပဲ ေလးစားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နည္းနည္းေျပာစရာေလးရွိေန တာက ဒီ တစ္အေရး တအေရး မွာ ပေယာဂ ၀င္ေနတာပါပဲ။

အဲဒီ ပေယာဂကေတာ့ တျခားမဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာစာေပအေရးအသား ပိုင္းေရာ၊ တျခားကိစၥေတြ မွာပါ စိတ္႐ူးေပါက္ရင္ေပါက္သလို ၀င္၀င္ၿပီး ထင္ရာျမင္ရာ ၾသဇာေလွ်ာက္ေပးတတ္တဲ့ သြားေလသူ ဦးေန၀င္းရဲ့လက္ခ်က္ ပါပဲ။ သူက တေယာက္ တို႔၊ တေန႔ တို႔ကို "တစ္ေယာက္"၊ "တစ္ေန႔" ဆိုၿပီး ေရးရမယ္လို႔ ေရႊဥာဏ္ေတာ္ စူးေရာက္စြာနဲ႔ (ဘယ္ကေနဘယ္လို စိတ္႐ူးေပါက္လာသလဲ မသိပါဘူး) အမိန္႔ထေပးခဲ့တယ္လို႔ အတြင္းစကား ေျပာသံၾကားဖူးပါတယ္။ ဆရာေအာင္ဗလ (ေၾကးမံုဦးေသာင္း) ရဲ့ 'နင္လားဟဲ့ တ၀မ္းပူစသတ္ တစ္' ဆိုတဲ့ေဆာင္းပါးထဲမွာ ဦးေန၀င္းက "ေဟ့ စာေရးရင္ တငံု၊ တေမာ့၊ တက်ိဳက္၊ တစက္၊ တခြက္၊ တဖလား၊ တပုလင္း လို႔ေရးေလတိုင္း တ၀မ္းပူကို စသတ္ၿပီး တစ္ လို႔ေရးရမယ္" လို႔ အမိန္႔ေပးခဲေ့ၾကာင္း ေရးထားတာလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ အရက္မူးၿပီး ထင္ရာစိုင္းခဲ့သလား မဆုိႏုိင္ပါဘူး။ သံုးသြားတဲ့စကားလံုးေတြက ယမကာလုလင္ေတြရဲ့ စကားေတြဗ် .. တငံု၊ တေမာ့၊ တက်ိဳက္၊ တစက္၊ တခြက္၊ တဖလား၊ တပုလင္း တဲ့ .. ဟီဟိ .. ဒါကေတာ့ ဟယ္ရီလည္းႀကိဳက္ပါဘိသနဲ႔ (ယမကာကိုေျပာတာေနာ္ ... က်န္တာမပါဘူး)။ ဆရာေအာင္ဗလဟာ ဦးေန၀င္းအေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းႀကီးသိတဲ့ပုဂၢိဳလ္မို႔ သူေရးထားတာဟာ မမွားႏုိင္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ (ဦးေန၀င္းပါပဲ .. ႐ူးေၾကာင္ေၾကာင္နဲ႔ မိ္န္႔ခြန္းတခု ထဲမွာ ထၿပီး ထြင္ လို႔ အစဥ္အလာ ေျပာေနက် စကား "လူေတာ္လူေကာင္း" ကေနလည္း "လူေကာင္းလူေတာ္" ဆိုၿပီး ေဗာင္းေတာ္ညိတ္၊ စိတ္ေတာ္သိ ေတြက ဖါးဖါးယားယားနဲ႔ မိနစ္မဆိုင္း လိုက္သံုးၾကလို႔ ေရးထံုးတခု ပ်က္ရၿပီးပါၿပီ။ ေတာ္ေသးတာေပါ့၊ က်ေနာ္ အင္မတန္ႀကိဳက္တဲ့ ဆရာႀကီး ၿမိဳ႕မၿငိမ္း ေရးခဲ့တဲ့ "လူခြၽန္လူေကာင္း" သီခ်င္းကို "လူေကာင္းလူခြၽန္" လို႔ လုိက္မျပင္ၾကေပလို႔ေပါ့။ ႏို႔မဟုတ္ရင္ေတာ့ သီခ်င္းေလး ပစ္ရပါေခ်ရဲ့။)

တကယ္ေတာ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ သက္ႀကီး၀ါႀကီးေတြဆီကေရာ၊ ဆရာ၊ ဆရာမႀကီးေတြဆီကေရာ ဆည္းပူးခဲ့သမွ်နဲ႔ ေရွးတုန္းက (၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတုိင္မီက) ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ စာအုပ္ေတြမွာဖတ္ဖူးသမွ်မွာ စသတ္ နဲ႔ တစ္ခု၊ တစ္ေကာင္ စသျဖင့္ သံုးတာ မေတြ႔ဖူးပါဘူး။ ျမန္မာစာေပကြၽမ္းက်င္သူ ပညာရွင္ စာေရးဆရာ တခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီျပႆနာကို ေ၀ဖန္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီမွာ အင္မတန္လွတဲ့ ဥပမာေလးကို မွတ္သားခဲ့ဖူးပါတယ္ (ဆရာေမာင္စြမ္းရည္ ရဲ့ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ထဲမွာလို႔ ထင္ပါတယ္၊ အင္တာနက္ေပၚက ဖတ္လိုက္ရတာပါ။ အခ်ိန္ရရင္ ရွာၾကည့္ ပါ၊ ဘယ္သူေပးခဲ့တဲ့ ဥပမာ ဆိုတာ က်ေနာ္မမွတ္မိပါဘူး။ ညီေလး ညိမ္းညိဳကေတာ့ ဆရာကိုေလး (အင္း၀ဂုဏ္ရည္) ေပးခဲ့တဲ့ ဥပမာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္)။ ဥပမာေလးက အဲဒီလို စသတ္နဲ႔သာ လိုက္ေရးၾကစတမ္းဆိုရင္ အသားတစ္တတစ္ ကို ဘယ္လိုေရးမလဲ။ ဒီေရးထံုးအရဆိုရင္ "အသားတစ္တစ္တစ္" လို႔ ေရးရမွာေပါ့။ တစ္ဂဏန္းကို အရင္းခံတဲ့ အသားတစ္ ဆိုတဲ့ နာမ္နဲ႔ ယွဥ္တဲြ တဲ့ ပုဒ္ျဖစ္ေနတယ္ေလ။ ကဲ အသား တစ္-တစ္-တစ္ လို႔ မဖတ္မိႏိုင္ေပဘူးလား။ အေတာ္ ကိုးလို႔ကန္႔လန္႔နဲ႔ ခြက်တာပဲ။ ခဲြၿပီးေရးရင္ေတာင္ "အသားတစ္ တစ္တစ္" ဆိုတာႀကီးက ဘ၀င္က်စရာ ေရးနည္းမ်ိဳးလို႔ကို စိတ္ထဲမွာ မထင္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။

အေထာက္အထားတခုအေနနဲ႔ ကဗ်ာက၀ိဆရာႀကီးေတြ ေရးၿပီး ျမန္မာစာ ပါေမာကၡႀကီး ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ ကိုယ္တိုင္ အမွာစာေရး၊ တည္းျဖတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံပညာျပန္႔ပြါးေရးအသင္း၊ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းတိုက္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ က ၁၉၃၇ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ ေခတ္စမ္းစာေပ က်မ္းစဥ္ (၃)၊ ေခတ္စမ္းကဗ်ာမ်ား - ပဌမတဲြ (တတိယအႀကိမ္ပံုႏွိပ္ျခင္း) ဆိုတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာ စသတ္နဲ႔ ေရးတဲ့ အသံုးအႏႈန္း မေတြ႔ရပါဘူး။ ေရးတဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြက ေမာင္ဧေမာင္ (ျမန္မာစာ ပါေမာကၡ ဦးဧေမာင္)၊ ေမာင္သိန္းဟန္ (ဆရာေဇာ္ဂ်ီ)၊ ေမာင္၀န္ (ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္)၊ အစရွိတဲ့ တကယ့္ ကဗ်ာက၀ိ ျမန္မာစာပညာရွင္ ဆရာႀကီးေတြ ေရးခဲ့ၾကတာပါ။ သူတို႔ ေတြဟာ ဒီသတ္ပံုေရးထံုးကို မွားေရးမယ္ လို႔ ဘယ္လိုမွ ထင္ျမင္ ယူဆႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ဥပမာ နည္းနည္းေလာက္ ထုတ္ႏႈတ္ျပပါမယ္။

" သီခ်င္းသီကာ၊ ေစာင္းတျဖာႏွင့္၊ ေျဖပါေသာ္လဲ ...."
(အခဏ္း-၁။ ၃-မံႈျပာရီ။ ေမာင္ဧေမာင္။ စာမ်က္ႏွာ ၄)

" တညဥ့္ခါတြင္၊ ဆန္းအင္သည္အိပ္မက္၊ စိတ္စက္ယူႀကံဳး၊ ရႊင္ၿပံဳးၾကည္မ်က္ႏွာ၊ ...
တေန႔ခါတြင္၊ ဆံရွင္ေရႊတိဂံု၊ ေမြေတာ္စံု၀ယ္၊ ၾကည္ယံုပန္းဆက္တင္ ...."
(အခဏ္း-၁။ ၄-ယဥ္ပ်ိဳျဖဴ။ ေမာင္ဧေမာင္။ စာမ်က္ႏွာ ၅)
(ဒီကဗ်ာက ေထာင့္တဲတြန္႔ ပိုဒ္စံုရတု လို႔ေခၚပါတယ္။ ေရးနည္းဆန္းလို႔ တမင္ ေရြးထုတ္ျပ ထားတာပါ။ ဗဟုသုတအေနနဲ႔ပါ)

" ေၾသာ္ .. သည္တခါ မေၾကနပ္ေသာ္လဲ၊ ေနာက္ထပ္ ေနာင္တခါျဖင့္ ...."
(အခဏ္း-၂။ ၁၈-ခ႐ုသင္းသံ။ ေမာင္သိန္းဟန္။ စာမ်က္ႏွာ ၃၃)
" ခ်စ္စရာေနာင္တေန႔တြင္ျဖင့္၊ ေတြ႔ဦးမည္ ရည္ကာေရာ္မိေပါ့၊ ...."
(အခဏ္း-၂။ ၁၉-လျပည့္၀န္း။ ေမာင္သိန္းဟန္။ စာမ်က္ႏွာ ၃၃)

" ေကြးေကြးက်စ္က်စ္-ဖူးပုရစ္လည္း-ေျဖလွစ္စင္စင္၊ စံုတခြင္၀ယ္၊ ျမရွင္ရြက္ဦး ...."
(အခဏ္း-၄။ ၁-ခါေႏြဆန္းေတာ့-လြမ္းမိတယ္။ ေမာင္၀န္။ စာမ်က္ႏွာ ၅၀)

" သနားစရာ-အေမေပ်ာက္လို႔၊ သူ႔တေယာက္ထဲ-ေဖၚမပါ၊ သာသာယာယာ ...."
(အခဏ္း-၄။ ၄-ေမာင္ေထြးဘို႔။ ေမာင္၀န္။ စာမ်က္ႏွာ ၅၄)

ဒီေလာက္ဆိုရင္ ျမင္သာေလာက္ၿပီထင္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းကို ျပဳစုခဲ့ ၾကတဲ့ ဆရာႀကီးေတြ၊ ဆရာမႀကီးေတြ မသိဘဲ မေနေလာက္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ပထမအႀကိမ္ ထုတ္ေ၀ တာက မဆလေခတ္မွာဆိုေတာ့ ဦးေန၀င္းရဲ့ ၾသဇာအာဏာကို မလြန္ဆန္ရဲတာနဲ႔ မ်က္စိမွိတ္ၿပီး တခ်ိဳ႕ဟာေတြကို "တစ္" လိုက္ရတယ္ ထင္ပါတယ္။ ဦးေန၀င္း မ်က္မာန္ေတာ္ တခ်က္ရွ လိုက္ရင္ မလြယ္ဘူး မဟုတ္လား။ ဒါေပမယ့္ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ထိန္းတဲ့အေနနဲ႔ ႀကိယာ၊ နာမ၀ိသေသန၊ ျမည္သံစဲြပုဒ္ေတြနဲ႔ ယွဥ္တဲ့ "တက်က္က်က္၊ "တခမ္းတနား" စတဲ့ အာဂံုပစၥည္း တ ကို စ မသတ္ဘဲ ေရးဘို႔ ႀကိဳးပမ္းသတ္မွတ္ခဲ့ရတယ္ထင္တယ္။

အဲဒီကိစၥကို ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္က အေတာ္ေလး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့တယ္လို႔လည္း ၾကားရပါတယ္။ အဲဒီ အတြက္ ဦးေန၀င္းက မ်က္မာန္ေတာ္ရွၿပီး ဆရာႀကီးကို အေတာ္ေလး ၿငိဳးခဲ့တဲ့အျပင္ သူ႔ မဟာ မိန္႔ခြန္းေတာ္ထဲမွာ "မက်က္တက်က္ ေပါင္မုန္႕ေတြ" ဆုိၿပီး ဆရာႀကီးကို ေစာင္းေျမာင္းေစာ္ကားခဲ့ပါေသးတယ္။ ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္ အေတာ္ေလး စိတ္ထိခုိက္ခံစားခဲ့ရတယ္ လို႔လည္း ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ရလဒ္ ကေတာ့ ျမန္မာစာအဖဲြ႔ကေန ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္ ႏႈတ္ထြက္သြားခဲ့ရတာပါပဲ။ (ဆရာေမာင္စြမ္းရည္ကေတာ့ ဦးေနဝင္းက အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္ခဲ့တာ လို႔ မိုးမခမွာေရးတဲ့ 'မင္းသုဝဏ္ရဲ့ ျမန္မာစာအုပ္ေဝဖန္ခ်က္မ်ား' ေဆာင္းပါးမွာေရးထားပါတယ္)

ဒါေတြကေတာ့ က်ေနာ္အတြင္းစကား ၾကားခဲ့ဖူးတာကို သိေအာင္ေျပာျပတာပါ။ အတည္ျပဳဖို႔ ဆိုတာက ေတာ့ မလြယ္ပါဘူး။ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်မ်ားတယ္လို႔ေတာ့ ယူဆပါတယ္ ("မက်က္တက်က္ ေပါင္မုန္႕ေတြ" လို႔ ဦးေန၀င္း ေျပာခဲ့တာကေတာ့ အမွန္ပါ၊ အေထာက္အထားလည္းရွိပါတယ္။ ၁၉၇၁ ခု မဆလ ပါတီညီလာခံမိန္႔ခြန္းမွာ ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာတင္မိုးရဲ့ မိုးမခမွာေရးတဲ့ 'ျမန္မာစာေပခရီး ပင္မေရစီး (၄၅)' မွာ ၾကည့္ပါ)။

ဒီကိစၥမွာ ဦးေနဝင္းလက္ခ်က္မကင္းေၾကာင္း ဝါရင့္ စာေရးဆရာႀကီးေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား သိၾကပါတယ္။ အင္တာနက္ေပၚမွာ ေရးတာကိုလည္း ဖတ္ဖူးပါတယ္။ ျမန္မာစာ တတ္ကြ်မ္းနားလည္သူ အမ်ားစုကလည္း တ၀မ္းပူကို စ မသတ္ဘဲ 'တ' လို႔သာသံုးရမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာတာကိုလည္း မွတ္သားဖူးပါတယ္။

ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ တစ္ လုိ႔ ေရးဖို႔ အေတာ္၀န္ေလးပါတယ္။ "တ" ကိုပဲ သံုးသြားဖို႔ စဥ္းစားထားပါတယ္။ မွားတယ္လို႔ အျပစ္တင္ရင္လဲ ခံဖို႔ပဲ ရွိတာေပါ့။ အခု တရား၀င္ေရးထံုး က "တစ္" လို႔ သံုးရမွာကိုး။

အားလံုးကိုေလးစားလ်က္
ဟယ္ရီ

(Source: http://harrylwin.blogspot.com/2008/08/blog-post_23.html)

==================================================

တစ္ရံတစ္ခါက တစ္စံုတစ္ရာဆီသို႔...

တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာ ခ်စ္သူရယ္... တစ္ရံတစ္ခါက ျဖတ္သန္းဖူးခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ... တစ္စံုတစ္ရာ အေနနဲ႔ ရင္ထဲမွာ တစ္စံုတစ္ခု ျဖစ္က်န္ေနခဲ့ပါၿပီ... အရင္ကဆို တစ္ေနကုန္တစ္ေနခန္း တစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွာ တစ္ေယာက္တစ္လဲစီ ရွိၾကတဲ့ေန႔ရက္ေတြ... တစ္က်ိတ္တည္း တစ္ဉာဏ္တည္း၊ တစ္စိတ္တည္း တစ္၀မ္းတည္းနဲ႔ တစ္ေယာက္တစ္ျပန္ ေျဖရွင္းခဲ့ၾကတဲ့ တစ္ျမံဳတစ္မေသာ အခက္အခဲေတြ... ခုေတာ့ ခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အဲဒါေတြ အားလံုး အားလံုးဟာ ေလာကရဲ႕ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာမွာ တစ္၀က္တစ္ပ်က္ တစ္ပိုင္းတစ္စနဲ႔ က်န္ခဲ့ပါၿပီေလ။

တကယ္ပါ ခ်စ္သူရယ္... အဲဒီလို တစ္သိုက္တစ္၀န္း၊ တစ္တပ္တစ္အား ျဖစ္တည္ခဲ့ၾကတဲ့ ေန႔ရက္ေတြဟာ ခုေတာ့ တစ္အိတစ္အိနဲ႔ ခ်ိနဲ႔လို႔ တစ္စတစ္စနဲ႔ ယိုယြင္းလို႔... တစ္ေအာင့္တစ္နားနဲ႔ ရပ္တန္႔လို႔...။ ၿပီးေတာ့ တို႔ရဲ႕ တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္စီ ထားရွိခဲ့ၾကတဲ့ မာနေတြဟာ တို႔ေတြကို တစ္ေယာက္တစ္လမ္းစီ ပို႔လိုက္တဲ့အခါ... အင္း... တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု ရင္ထဲမွာ ျဖစ္က်န္ခဲ့ရတာပါပဲ။ တစ္ခါတခါ ေတြးမိတယ္... ရင္ထဲမွာအဲလို... တစ္လစ္တစ္လစ္၊ တစ္ဆို႔တစ္ဆို႔ႀကီး ျဖစ္ေနတာဟာ... တစ္႐ူးတစ္မူး ခ်စ္ခဲ့မိလို႔လား၊ တစ္ေမ့တစ္ေမာ ျမတ္ႏိုးခဲ့မိလို႔လား။

တခ်ိဳ႕တေလကေတာ့ တရင္းတႏွီး တကူးတကႀကီး လာေျပာၾကတယ္... တခ်ိဳ႕တေလက်ေတာ့ တေစ့တေစာင္း တစ္စြန္းတစ္စ လာေျပာၾကတယ္... `ေကာင္ေလး မင္းအသည္းကြဲေနၿပီတဲ့´။ တခ်ိဳ႕တေလကေတာ့ တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ် ၀င္မေျပာသည့္တိုင္ တစ္စိတ္တစ္ေဒသအားျဖင့္ သူတို႔ေျပာတာကို ေထာက္ခံေနၾကတယ္။ တရားတေပါင္နဲ႔ခ်ီၿပီး မေျပာခ်င္ေပမယ့္ တကယ့္ကို တစ္စိတ္တစ္အိတ္လုပ္ထားတဲ့ အဲဒီ ေကာလဟာလ တစ္စြန္းတစ္စေတြဟာ တစ္ေန႔တျခား ျဖစ္တည္လာခဲ့တာပါ... တစ္တိတစ္တိနဲ႔ အစပ်ိဳးခဲ့တာေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ေလ... တစ္ပံုတစ္ေခါင္းႀကီး ၀င္ေရာက္လာတယ္လို႔ ထင္ရတဲ့အျပင္ တစ္သက္နဲ႔တစ္ကိုယ္ မခံစားဖူးတာေတြဆိုေတာ့... တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာ တစ္လံုးတစ္ခဲတည္း မင္း တနင့္တပိုး ခံစားလိုက္ရမယ္ဆိုတာ ေတြးမိပါတယ္။

တစ္ခြန္းတစ္ေလေတာ့ ငိုေၾကြးခြင့္ျပဳပါ ခ်စ္သူ... တစ္ရပ္တစ္ေက်းကို တစ္၀မ္းတစ္ခါးအတြက္ မင္းထြက္သြားခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာင္ တစ္သက္တစ္ကၽြန္းက်သလို အထီးက်န္ေနရတဲ့ ကိုယ့္ႏွလံုးသားကို တစ္နည္းတစ္ဖံုေတာ့ ျပန္လည္အစားထိုး ကုသေပးခဲ့ပါ... ခ်စ္ရသူရယ္။ အင္း... တဖြဲ႔တႏြဲ႔လည္း ေျပာမေနခ်င္ေတာ့ပါဘူး။ ၾကာခဲ့ၿပီ ဆိုေပမယ့္... တစ္ခါတစ္ခါ ေကာင္းကင္ တစ္ခြင္တစ္ျပင္ကို ေမာ့္ၾကည့္မိတိုင္း၊ တစ္ခ်က္တစ္ခ်က္ ရင္ခြင္ကို ႐ိုက္ခတ္လာတဲ့ တစ္ေမွ်ာ္တစ္ေခၚေသာ ခံစားခ်က္ေတြစူးရွတိုင္း... အတိတ္က ဒဏ္ရာေတြကေန တစ္ေသြးတစ္ေမြး ျပန္လည္ႏိုးထခ်င္တာကေတာ့ တစ္ကိုယ္ေရတစ္ကာယ သမားတစ္ေယာက္ရဲ႕ တစ္စံုတစ္ရာေသာ ေတာင့္တမႈတစ္ခုပါ။

တစ္ရံတစ္ခါက အျဖစ္အပ်က္ေတြကို တစ္ခါတစ္ရံ သတိရခဲ့မယ္ဆိုရင္ တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာသူကို တမင္တကာႀကီးေတာ့ ေမ့မသြားပါနဲ႔လို႔ ေျပာပါရေစ ခ်စ္ခဲ့ရသူရယ္။

(မွတ္ခ်က္။ `တ´ ႏွင့္ `တစ္´ အသံုးအား ၁၉၉၉ ခုထုတ္ ခရီးေဆာင္ျမန္မာအဘိဓာန္မူအတိုင္း ေရးသားပါသည္)

ေမတၱာျဖင့္
ဟန္သစ္ၿငိမ္

(Source: http://hanthitnyeim.isgreat.org/?p=376)

==================================================

“မွားေနတယ္ - ဘယ္သူလဲ?”

- အကို႕ပို႕စ္ေတြမွာ စာလံုးေပါင္းေတြ မွားေနတယ္ အကို - ညီငယ္တေယာက္က ေျပာလာ သည္။ - ဘယ္မွာလဲဟ... - ဆိုေတာ့ - တေယာက္တို႕ တေန႕သားတို႕ စတဲ့ တစ္ အဓိပၸါယ္ ရွိတာေတြမွာ တစ္ေယာက္၊ တစ္ေန႕သားလို႕ ေရးရမွာေလ အကို.. - ဟု ေျပာလာသည္။ သည္ညီငယ္ တေယာက္တည္း မဟုတ္ အေတာ္မ်ားမ်ား ကလည္း သည္လိုပဲ ေျပာလာၾက ဖူးသည္။ - တစ္ခု၊ တစ္ေကာင္၊ တစ္ေယာက္ - စသည္ျဖင့္ ဘေလာ့ အားလံုး လိုလို မွာလည္း ျမင္ေန ဖတ္ေနရသည္။ တေယာက္ေယာက္နဲ႕ စကားၾကံဳလို႕ ေျပာမိရင္ေတာ့ သည္အေၾကာင္း ကို ရွင္းျပ ျဖစ္သည္။ ခုေတာ့ သည္ကိစၥကို ရွင္းျပရသည္က ခဏခဏ ျဖစ္လာသည္။ သည္ေတာ့ သည္ - တစ္ခု၊ တစ္ေကာင္၊ တစ္ေယာက္ - ကိစၥကိုေတာ့ အားလံုးကို ရွင္းျပသင့္ သည္ဟု ေတြးမိသည္။ သည့္အတြက္ သည္စာနဲ႕ ရွင္းျပလိုက္ရပါသည္။

သည္ - တစ္ခု၊ တစ္ေကာင္၊ တစ္ေယာက္ - ကိစၥက ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည္မွာ ၾကာလွျပီ။ အခုမွ မဟုတ္၊ အရင့္ အရင္ကတည္းကလည္း သည္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျငင္း ပြားမႈေတြလည္း ရွိခဲ့ဖူးလွျပီ။ ယခု ဘေလာ့ ေရးေနသည့္ လူငယ္တခ်ိဳ႕ဆိုလွ်င္ သည္ ကိစၥေတြကို ၾကားဖူး သိဖူးဖို႕ ေ၀းစြ၊ သည္ကိစၥ ျဖစ္ခ်ိန္မွာ ေမြးဖြားဦးမည္ပင္ မထင္။ သို႕ေပသည့္ အားလံုး သိေအာင္ေတာ့ ေျပာျပမွ ျဖစ္မည္မို႕ သည္ ကိစၥ၏ အစမူလကို ျပန္လည္ ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။

သည္ကိစၥ၏မူလတရားခံကေတာ့ ဗမာျပည္ကို အစအဆံုး ဖ်က္ဆီးခဲ့သည့္ ဦးေန၀င္းသာ ျဖစ္ သည္။ တျပည္လုံးကို ဖ်က္ဆီးမွေတာ့ ဗမာစာလည္း ဘယ္မွာက်န္လိမ့္မည္နည္း။ သည္လို ေျပာလွ်င္ အကိုးအကား အေထာက္အထားေတြကို စကားေျပာဆို ျငင္းခုန္ ရာမွာ ထမ္းထမ္းခ်လာတတ္ေသာသူမ်ားအတြက္ အကိုးအကား အေထာက္ အထား ၂ ခုျဖင့္ ေျပာျပပါမည္။

၁။ စာေပဗိမာန္ပံုႏွိပ္တိုက္တြင္ ရိုက္ႏွိပ္ျပီး ျမန္မာစာအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦးဥာဏ္စိုးက ၁၉၇၈ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ျမန္မာ စာလံုးေပါင္း သတ္ပံု က်မ္း (ပထမပံုႏွိပ္ျခင္း)၏ နိဒါန္း စာမ်က္ႏွာ (ခ) ပါ -
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတၾကီး ဦးေန၀င္း၏ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား

ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ၁၉၆၄-ခု၊ ေမလ၊ ၁၄-ရက္ေန႕တြင္ “ျမန္မာစာေပ ျပဳစုေရးႏွင့္ ဘာသာျပန္ ေကာ္မရွင္” အဖြဲ႕၀င္မ်ားကို အစိုးရ ေဂဟာသို႕ ဖိတ္ေခၚ၍ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ဥကၠဌၾကီး (ယခု ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတၾကီး ဦးေန၀င္း) က “စကားေျပာသံကလည္း ေျပာင္းတယ္။ တခု၊ ႏွစ္ခု၊ သံုးဂု လို႕ ေျပာင္းတယ္။ ေျပာင္းတဲ့အတိုင္း ေရးယင္ မေကာင္းဘူးလား။ .... စာပ်က္ေနတဲ့ ဥစၥာကို ထပ္ေျပာ ပါရေစအံုး။ သတ္ပံုကလဲ ကိုးရိုး ကားယား၊ အေၾကာင္းအရာကလဲ ကိုးရိုးကားယား ျဖစ္ေနတယ္။ .... ေရးတဲ့အတိုင္း ဖတ္ယင္ မျဖစ္ဘူးလား။ ေရးေတာ့ အမွန္ ဖတ္ေတာ့ အသံ ဆိုေတာ့ ဒုကၡ သိပ္ေရာက္တယ္။” ဟူ၍ မိန္႕ၾကား ခဲ့ပါသည္။

- ဟူေသာ စာပိုဒ္ (မူရင္း သတ္ပံုအတိုင္း ေဖာ္ျပထားပါသည္)။

သူ႕အလိုအတိုင္းသာဆိုလွ်င္ - ဇဂါးမမ်ားနဲ႕၊ ဒဂယ္ေျပာဒါ၊ မသိေဒါ့ဘူး၊ ရီးဇား ထားဒယ္၊ ျပန္ေဒါ့ေလ၊ ေရးဂ်င္သလိုသာ ေရးဘာ၊ အသံုးဃို မက်ဘူး - စသည္ျဖင့္ ေရးၾကရဖြယ္ ရွိေလသည္။

တတ္ေယာင္ကား ၀င္လုပ္ေသာ ဦးေန၀င္းကို ေဖာ္လံဖားခဲ့သည့္ ပညာရွင္မ်ားေၾကာင့္ ၁၉၈၀ ေက်ာ္ႏွစ္မ်ားမွာ ျမန္မာစာေရးထံုး ကေမာက္ကမျဖစ္ ကုန္ျပီး အားလံုး - တစ္ခု၊ တစ္ေကာင္၊ တစ္ေယာက္ - ေတြ ျဖစ္ကုန္ သည္မွာ ယေန႕အထိပင္ ျဖစ္ေလသည္။ သို႕ေၾကာင့္လည္း သည္ ကိစၥကို ဆန္႕က်င္သည့္ အေနျဖင့္ က်ေနာ္ တို႕က -တခု၊ တေကာင္၊ တေယာက္ - ကိုသာ ယေန႕အထိ သံုးေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

သည္ေလာက္ဆို က်ေနာ္ စာလံုးေပါင္းမမွားေၾကာင္းႏွင့္ - တခု၊ တေကာင္၊ တေယာက္ - ဟု ဘာေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႕ သံုးစြဲေနေၾကာင္း သိေလာက္ ေပျပီ။

၂။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္သည့္ သတင္း ေအဂ်င္စီ (BINA) က YouTube ေပၚတင္ထားသည့္ - ဧည့္သည္ၾကီးရဲ႕ ေသာင္ရင္းျမစ္ကမ္း အလြမ္း ခရီးစဥ္၊ ၂၀၀၆ (ဧျပီ၊ ဇြန္) - ဆိုေသာ Video Clip မွာ ဆရာၾကီး တင္မိုး မကြယ္လြန္မွီ ေျပာၾကားခဲ့သည့္ စကား။ (သည္မွာ သြားၾကည့္ႏိုင္ပါသည္)

..... ျမန္မာစာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ... ..... မေက်နပ္သလိုပါပဲ။ က်ေနာ္လည္း - တစ္ေတြ - ကို မေက်နပ္ဘူး။ (ရီသံမ်ား...) ဒီ တစ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ဒို႕တိုင္းျပည္မ်ား တစ္ေနသလားလို႕ ... (ရီသံမ်ား...) ။ ... အဲတာ က်ေနာ္ သိရသေလာက္ကေတာ့ ဦးေန၀င္းက... ျမန္မာစာ.... သူက... ျမန္မာစာကို... ေရးထံုးေတြကို သူက... ကိုင္မယ္ေပါ့ဗ်ာ။ သူက တနည္းအားျဖင့္ဆိုရရင္ ျမန္မာစာကို... ဟုတ္လား... ျမန္မာစာကို သူ အားေပးတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့ ေနာ... ။ အားေပးတယ္ဆိုေတာ့ မတတ္ဘဲနဲ႕ အားေပးေတာ့ ဒုကၡေရာက္ကုန္ေတာ့တာေပါ့... ဟုတ္လား....

ဆရာၾကီးေျပာျပသည့္ သည္စကားအရလည္း - တစ္ခု၊ တစ္ေကာင္၊ တစ္ေယာက္ - ျပသနာကို ရွင္းလင္း ေလာက္ေပျပီ။

ဆရာၾကီးေျပာခဲ့သလို က်ေနာ္တို႕ တိုင္းျပည္ကို တစ္ မေနေစၾကရင္ျဖင့္ - တစ္ခု၊ တစ္ေကာင္၊ တစ္ေယာက္ - အစား - တခု၊ တေကာင္၊ တေယာက္ - ဟုသာ သံုးစြဲၾကဖို႕ အဆံုးသပ္အေနနဲ႕ ရွင္းျပ တိုက္တြန္းလိုက္ ရေပသည္။

(ေအာင္သာငယ္)

(Source: http://aungthange.blogspot.com/2009/03/blog-post.html)

ျမန္မာစာလုံးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းပညာေရးဝန္ၾကီးဌာန၊ ျမန္မာစာအဖြဲ့ဦးစီးဌာန 

ျမန္မာဆို႐ိုးစကားမ်ား၊ပညာေရးဝန္ၾကီးဌာန၊ ျမန္မာစာအဖြဲ့ဦးစီးဌာန