ကြ်န္ေတာ္ မသိေသာ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ဟူသည္

ကြ်န္ေတာ္ မသိေသာ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ဟူသည္
***************************

စစ္ေအးတိုက္ပြဲလြန္ကာလရဲ႕ အဆိုး၀ါးဆံုး သြင္ျပင္ လကၡဏာ တစ္ရပ္ဟာ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားနဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္ ေရးဆြဲ မွဳေတြကို စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလမွာ တုန္းက ထက္ ပိုျပီးခက္ခဲနက္နဲေစတဲ့ မေရရာမေသခ်ာမွဳမ်ား (uncertainties) နဲ႕ ရွဳပ္ေထြးမွဳမ်ား (complexities) ေရာျပြန္းေနေသာ လံုျခံဳေရး ၀န္းက်င္ (security environment) ျဖစ္ ေၾကာင္း အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ပညာရွင္မ်ား က ေဖာ္ထုတ္ေရးသားခဲ့ၾကပါတယ္။

ႏိုင္ငံမ်ားအၾကားမွာ စစ္အင္အားသံုး က်ဴးေက်ာ္မွဳ ေတြက ေလ်ာ့နည္းသြားေပမယ့္ လက္နက္အင္အား ျပိဳင္ဆိုင္တိုးခ်ဲ႕တပ္ဆင္မွဳေတြက ရပ္တန္႕သြားျခင္း မရွိပါဘူး။ ေျမပိုင္နက္၊ ေရပိုင္နက္၊ ေ၀ဟင္ပိုင္နက္ ဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမွဳေတြ၊ စစ္အင္အားျပိဳင္ဆိုင္မွဳ ေတြနဲ႕ ေခတ္မွီလက္နက္မ်ား တိုးခ်ဲ႕တပ္ဆင္မွဳေတြ က ႏိုင္ငံအမ်ားစုရဲ႕ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မူ၀ါဒေတြ မွာ ထိပ္ဆံုးကေန ေနရာယူထားဆဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ရာဇ၀တ္မွဳေတြျဖစ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္ မွဳ (terrorism)၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္ ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားမွဳ (illicit drug production and trade)၊ လူကုန္ကူးမွု (human trafficking) နဲ႕ လက္နက္ကုန္ကူး မွု (arms trafficking) ျပႆနာေတြကလဲ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးကို ျခိမ္းေျခာက္ လ်က္ ရွိပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးမတည္ျငိမ္မွဳ (political instability)၊ ျပည္တြင္းစစ္ (civil wars)၊
လူဦးေရအဆမတန္ တိုးပြားမွဳ၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳ (poverty reduction)၊
အဂတိလိုက္စားမွဳ (corruption) နဲ႕ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အားနည္းမွဳ (lack of good governance)

စတဲ့ ျပႆနာေတြကလဲ တိုင္းျပည္အမ်ားစုရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း (state and society) ကို တိုက္ရိုက္ ျခိမ္းေျခာက္ လ်က္ ရွိပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး (National Security) ဆိုရာ၀ယ္ John Schlesser ဆိုသူက အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုတာ အစိုးရတရပ္အေနနဲ႕ ျပည္သူလူထုကို ၀န္ေဆာင္မွဳေပးရမယ့္ ပထမဦး ဆံုးနဲ႕ အေရးၾကီးဆံုး ျပည္သူ႕၀န္ေဆာင္မွဳ ျဖစ္တယ္လို႕ သတ္မွတ္ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို က်ဥ္းေျမာင္းေသာ ရွဳေထာင့္နဲ႕ က်ယ္ျပန္႕ေသာ ရွဳေထာင့္ ႏွစ္မ်ိဳးနဲ႕ ရွဳျမင္ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလ တေလွ်ာက္မွာ ႏိုင္ငံ ေတာ္ ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ ရွဳေထာင့္ကို အသံုးျပဳခဲ့ၾကျပီး၊ စစ္ေအးတိုက္ပြဲလြန္ ကာလ မွာ ေတာ့ က်ယ္ျပန္႕ေသာ ရွဳေထာင့္ကို အသံုးမ်ားလာ ပါတယ္။

က်ဥ္းေျမာင္းေသာ ရွဳေထာင့္အရ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရး ဆိုတာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရး နဲ႕ လံုျခံဳေရးကို ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ထိပါး ျခိမ္းေျခာက္ခံရျခင္းမွ ကင္းေ၀းေစရန္ စစ္တပ္၊ ရဲ၊ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကာကြယ္ေပး ျခင္းနဲ႕ ဆက္စပ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Edmonds ဆိုသူက အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးကို ျပည္တြင္း (သို႕မဟုတ္) ျပည္ပျခိမ္းေျခာက္မွဳမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ သင့္ေလ်ာ္ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ေရးဆြဲျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်မွတ္ျခင္းႏွင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခဲ့ၾက ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုတာ coercion (ဥပမာ- The use of force) နဲ႕ intrusion (ဥပမာ- The use of secret intelligence) ပါ၀ါမ်ားနဲ႕ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။

ကမၻာ့ကုလသမဂၢရဲ႕ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္အရ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ဆိုတာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ တည္ျငိမ္ ေအးခ်မ္းမွဳ ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ျပီး၊ ဒီလို ေဆာင္ရြက္ရာမွာ အင္အားသံုး ေျဖရွင္းမွဳနဲ႕ တျခား power instruments မ်ားကို မွ်တေအာင္ ခ်ိန္ဆဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

က်ယ္ျပန္႕ေသာ ရွဳေထာင့္အရ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ကို အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုၾကရာမွာ လံုျခံဳေရးရာနဲ႕ ဆက္ စပ္ ေနတဲ့
ႏိုင္ငံသားခံယူခြင့္ (citizenship)၊ စီးပြားေရးရာလံုျခံဳေရး (economic security)၊ ပတ္၀န္းက်င္ လံုျခံဳေရး (environmental security)၊
လူသားလံုျခံဳေရး (human security) စတာေတြကိုပါ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။

Stephen Krasner က အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ဆိုရာမွာ မူလရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရး ကိစၥေတြ တင္မကပဲ၊ စီးပြားေရး လံုျခံဳ ေရး စတဲ့ တန္ဖိုးေတြပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ ေၾကာင္း၊ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳ ေနာက္က်ေႏွးေကြး ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ မွာေတာ့ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ ေရးဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ရည္မွန္း ခ်က္ ျဖစ္သင့္ ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

အခ်ိဳ႕ေသာ ဖြံ႕ျဖိဳးျပီး ႏိုင္ငံၾကီးေတြမွာေတာ့ တဦး ခ်င္း လံုျခံဳေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ လံုျခံဳေရးနဲ႕ လူသား လံုျခံဳေရးေတြနဲ႕ ဆက္စပ္တဲ့ ေျမဆီလႊာ ေျခာက္ခန္းမွဳ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ျပဳန္းတီးမွဳ၊ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားမွ ေရၾကီးမွဳ၊ ကမၻာၾကီးပူေႏြး လာမွဳ၊ တန္းတူညီမွ်ျခင္း မရွိမွဳ၊ ပညာေရးအဆင့္ အတန္း၊ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား စတာေတြကိုပါ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ေရးဆြဲရာမွာ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။

၂၁ ရာစုကာလ၊ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာ မ်ားကို ေလ့လာသူ ပညာရွင္မ်ားကေတာ့ ႏိုင္ငံ အမ်ားစုရဲ႕ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးမွာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမယ့္ ပဓာနက်ေသာ အေျခခံ အခ်က္ ေလးခ်က္ ရွိေၾကာင္း ေရးသားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေလးခ်က္ကေတာ့
အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး (Safety)၊
ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္ (autonomy)၊
အမ်ိဳးသား ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး(Development) နဲ႕ အုပ္စိုးမွဳ (rule) တို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး ဆိုရာမွာ တိုက္ခိုက္ခံရမွဳမွ ကင္းေ၀းေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားမ်ား အေနနဲ႕ အႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းစြာနဲ႕ မိမိတို႕ဘ၀ ကံၾကမၼာကို ကိုယ္တိုင္ ဖန္တီးႏိုင္ေရးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ကာကြယ္ေပးဖို႕ တပ္မေတာ္ဆိုတာ ရွိရပါတယ္။ ရာဇ၀တ္မွဳမ်ား ေလ်ာ့ပါးေစဖို႕ ဥပေဒ ဘက္ေတာ္သား ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ ရွိရပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ျဖစ္တဲ့ ေအာ္တိုေနာ္မီဆိုရာမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရဟာ ျပည္ပ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမွဳ ကင္းတဲ့ အစိုးရတရပ္ ျဖစ္ရပါမယ္။

ေနာက္တခ်က္ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ဆိုတာက စီးပြားေရး၊ လူမွဳေရး၊ ပညာေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံ ေရး တိုးတက္မွဳမ်ားကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးတခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံအုပ္စိုးမွဳပါ။ အစိုးရ တရပ္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္ ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၊ ဥပေဒျပဳေရး အာဏာ၊ တရားစီရင္ေရး အာဏာသံုးရပ္ကို စနစ္ တက် က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္မွဳ ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအခ်က္ ေလးခ်က္ကို ၂၁ ရာစု အမ်ိဳးသား လံုျခံဳ ေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ေရးဆြဲရာမွာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုက ထည့္သြင္း စဥ္းစားလာၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာ ႏိုင္ငံတကာ စစ္ေရးနဲ႕ ကာကြယ္ေရး ဆိုင္ရာ စြယ္စံုက်မ္းမွ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္အရ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာ ဆိုတာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးနဲ႕ ျမွင့္တင္ေရး ဆိုင္ရာ ဦးတည္ခ်က္၊ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာ (state power) ယႏၱရားမ်ားကို စနစ္ တက် ေပါင္းစပ္ အသံုးျပဳရန္ ေရးဆြဲထားေသာ စီမံခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

ကမၻာေပၚမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံအားလံုးမွာ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳ ေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ကိုင္စြဲထားၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ မဟာဗ်ဴဟာမ်ားက implicit strategies မ်ားျဖစ္ျပီး၊ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ explicit strategies မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။

Implicit strategy ဆိုတာက အျခားႏိုင္ငံမ်ား ရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ လံုျခံဳေရး၀န္းက်င္မွာ ပတ္သက္ ဆက္စပ္ပံု (ဥပမာ- ျခိမ္းေခ်ာက္မွဳမ်ား၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားမွာ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္မွဳမ်ား စသည္) ကို ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ျပီး၊ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာမ်ားကို အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါနဲ႕ တေျပးညီ ခ်မွတ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဥပမာ- စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလမွာတုန္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ Implicit strategy ဟာ ၀ါေဆာစာခ်ဳပ္အဖြဲ႕၀င္ ႏိုင္ငံမ်ား ရဲ႕ deterrence ေပၚမွာ ဗဟို ျပဳထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္ေအးတိုက္ပြဲလြန္ ကာလေတြမွာေတာ့ ဒီလို ဗဟိုျပဳမွဳ နည္းပါးလာပါတယ္။

Explicit strategy ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ လံုျခံဳေရး၀န္းက်င္မွာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ျပည့္မွီ ေအာင္ မည္သို႕မည္ပံု ၾကိဳးပမ္းသြားမယ္ ဆိုတာကို အမ်ားသို႕ အသိေပး ေၾကျငာ ထားခ်က္ မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ အစိုးရမ်ားကေတာ့ အမ်ိဳး သားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္ ေရးဆြဲျပီး တဲ့အခါ အမ်ားျပည္သူနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာကို တရား၀င္ အသိေပးေၾကျုငာ ထားတတ္ၾကပါတယ္။ အမ်ိဳး သားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ားကို ေယဘုယ်အား ျဖင့္ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးေကာင္စီမ်ားက ေရးဆြဲေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးေကာင္စီမ်ား ကိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခ ခံဥပေဒမ်ားနဲ႕ အျခား အစိုးရအမိန္႕ေၾကာ္ျငာစာမ်ား အရ ဖြဲ႕စည္း တည္ေထာင္ထားၾကျပီး၊ ပါ၀င္ေလ့ရွိ တဲ့ အဖြဲ႕၀င္မ်ားကေတာ့ သမၼတ၊ ဒုသမၼတ၊ ၀န္ၾကီး ခ်ဳပ္၊ ဒု၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၊ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး၊ ကာကြယ္ ေရး၀န္ၾကီး၊ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ သမၼတ လက္ေထာက္ စတဲ့ ထိပ္တန္းႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။

အၾကံေပးအဖြဲ႕ကိုေတာ့ အမ်ိဳးသားေထာက္လွမ္း ေရးႏွင့္ စစ္ဖက္ဆိုင္ရာ ေထာက္လွမ္းေရး အၾကီး အကဲမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းေလ့ရွိပါတယ္။ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အေရးေပၚ ျပႆနာ မ်ား (အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွ စစ္ေၾကျငာခံရျခင္း၊ အရွိန္ အဟုန္ၾကီးေသာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ပြားလာျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ခံရျခင္း) စတာေတြ ျဖစ္ပြား လာတဲ့အခါ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ေကာင္စီက ႏိုင္ငံ ေတာ္ အဆင့္ ကြပ္ကဲတာ၀န္ေပးမွဳမ်ား ျပဳလုပ္ေလ့ ရွိၾကပါတယ္။

မဟာဗ်ဴဟာေရးဆြဲရာမွာ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာ (National Security Strategy) ကို ကနဦး ေရးဆြဲျပီး၊ အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ (National Defence Strategy) နဲ႕ အမ်ိဳးသား စစ္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ (National Military Strategy) မ်ားကို ဆင့္ပြား ေရးဆြဲၾကပါတယ္။

အျခား sub-strategies မ်ားျဖစ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မွဳ တိုက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရး မဟာဗ်ဴဟာ (National Strategy for Combating Terrorism) စသည္မ်ားကိုလဲ လိုအပ္ခ်က္နဲ႕ အညီ ထပ္မံ ေရးဆြဲေလ့ ရွိၾကပါတယ္။

အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာမွာ အဓိက အခ်က္ၾကီး ေလးခ်က္ကို အေျခခံ ေရးဆြဲေလ့ ရွိပါ တယ္။
ပထမတခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မွဳနဲ႕ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကေန ဆင္းသက္ လာတဲ့ တိုင္းျပည္တခုရဲ႕ vision ျဖစ္ပါတယ္။

ဒုတိယတခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြား (National Interests) မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားေတြက vision ကို ထင္ဟပ္ေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအက်ိဳး စီးပြားေတြဟာ တိက်ျပီး၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ အေရးပါတဲ့ က႑မ်ား (အရင္းအျမစ္ လံုျခံဳေရး၊ တန္ဖိုးထားမွဳ စံႏွဳန္းမ်ား ထိန္းသိမ္းေရး၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး စသည္မ်ား) ကို ျခံဳငံုမိဖို႕ လိုအပ္ ပါတယ္။

တတိယအခ်က္ကေတာ့ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြား မ်ားကို ျမွင့္တင္ေရးနဲ႕ တိုင္းျပည္ရဲ႕ power instruments (သံတမန္၊ သတင္းအခ်က္ အလက္၊ စစ္တပ္ႏွင့္ စီးပြားေရး စသည္မ်ား) ကို သတ္မွတ္ေရြးခ်ယ္ရာမွာ အတားအဆီး၊ ျခိမ္း ေျခာက္မွဳ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အရာမ်ားကို ဆန္းစစ္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

စတုတၳအခ်က္ကေတာ့ power instruments မ်ားကို စုစည္း အသံုးျပဳျပီး၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မယ့္ မဟာဗ်ဴဟာ ခ်ဥ္းကပ္မွဳ (strategic approach) ကို ေရြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာဟာတိုင္း ႏိုင္ငံ တခုအတြက္ အေရးၾကီးဆံုး မဟာဗ်ဴဟာပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္ ရာမွာ မွားယြင္းမွဳ တစံုတရာ ျဖစ္သြားခဲ့ရင္ တိုင္း ျပည္ရဲ႕ စစ္ေရး၊ ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရး လုပ္ငန္း တာ၀န္မ်ား အားလံုးကို သက္ေရာက္မွဳေတြ ျဖစ္ လာႏိုင္ ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ျပန္လည္ ဆန္းစစ္ခ်က္မ်ားကို စဥ္ ဆက္မျပတ္ ျပဳလုပ္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလို ဆန္း စစ္ရာမွာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္တဲ့ အခ်က္မ်ား ကေတာ့အစိုးရအဖြဲ႕အတြင္းမွ မည္သည့္ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားမွ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးမဟာဗ်ဴဟာ ေရး ဆြဲရန္ တာ၀န္ရွိသနည္း။

အစိုးရမဟုတ္ေသာ မည္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာ ေရးဆြဲျခင္းတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္သနည္း။

ဥပေဒျပဳ အာဏာရွိသူမ်ားမွ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံ ထားျခင္း ရွိပါသလား။ မဟာဗ်ဴဟာမွာ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးကို ျခိမ္းေျခာက္လာႏိုင္ေသာ အခ်က္မ်ား ကို ေဖာ္ျပထားျခင္း ရွိပါသလား။

မည္သည့္အတိုင္းအတာအထိ ေဖာ္ျပ ထားသနည္း။
မဟာဗ်ဴဟာမွာ စစ္တပ္ဖြဲ႕စည္းပံုမ်ားကို ရည္ညႊန္း ထားခ်က္ ရွိပါသလား။

မဟာဗ်ဴဟာမွာ အင္အားသံုး ေျဖရွင္းျခင္းဆိုင္ရာ မူ၀ါဒမ်ား ပါရွိပါသလား။

မဟာဗ်ဴဟာေရးဆြဲရာမွာ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ရည္ ညြန္းကိုးကား စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို အသံုးျပဳခဲ့ျခင္း ရွိပါသလား။

စတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မူ၀ါဒမ်ားအမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာကို ခ်မွတ္ေရးဆြဲျပီးတဲ့အခါ၊ ဒီမဟာ ဗ်ဴဟာကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရမယ့္ မူ၀ါဒမ်ား ဆက္လက္ေရးဆြဲဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မူ၀ါဒမ်ားမွာ
ကာကြယ္ေရး မူ၀ါဒ (defence policy)၊ လံုျခံဳေရး မူ၀ါဒ (security policy)၊ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ (foreign policy)၊
စီးပြားေရး မူ၀ါဒ (economic policy) စသည္မ်ား ပါ၀င္ျပီး၊
မူ၀ါဒမ်ားအၾကားမွာ နီးစပ္စြာ ဆက္ႏြယ္မွဳ ရွိပါ တယ္။

ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒေတြက ႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနေပၚ မူတည္ျပီး ကြဲျပားျခားနားမွဳေတြ ရွိပါတယ္။ ဘယ္လို ပဲ ကြဲျပားေပမယ့္ ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒ ေရးဆြဲျခင္း ကိုေတာ့ ပထမဦးစြာ ျပဳလုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကာကြယ္ေရး မူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲျခင္းက အစျပဳလို႕၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း အဆင့္အထိ အစိုးရနဲ႕ စစ္တပ္တို႕အၾကားမွာ နီးကပ္စြာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ အေရးကိစၥတခု ျဖစ္ပြားလာခ်ိန္မွာ လိုအပ္တဲ့ မဟာ ဗ်ဴဟာ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ား (strategic functions) ကို ကာကြယ္ေရး မူ၀ါဒထဲမွာ တိက် စြာ ေရးဆြဲျပဌာန္းထားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

ဥပမာအားျဖင့္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ကာကြယ္ေရး မူ၀ါဒ ဟာ အစိုးရရဲ႕ စကၠဴျဖဴစာတမ္း (white paper) ထဲမွာ ပါ၀င္ျပီး၊ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ အေရးကိစၥမ်ား အတြက္ လိုအပ္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ လုပ္ငန္းတာ၀န္ မ်ားကို ေဖာ္ျပထားရာမွာ၊ က်ဴးေက်ာ္ တိုက္ခိုက္ခံရ ျခင္းနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ scenarios ေျခာက္ခုကို ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ကာကြယ္ေရး မူ၀ါမ်ား ေရးဆြဲရာမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးကို သက္ေရာက္မွဳရွိေစတဲ့ အခ်က္မ်ားကို စံုလင္ေအာင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

အဓိက သက္ေရာက္ေစတဲ့ အခ်က္မ်ားကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္မွဳ၊ ျပည္သူ႕၀န္ေဆာင္မွဳေရးရာ ထိေရာက္မွဳ၊ လူမ်ိဳးစုေရးရာႏွင့္ ဘာသာေရးရာ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ တင္းမာမွဳမ်ား၊ သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ ေရးရာ ျပႆနာမ်ား၊ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရး အေျခ အေန၊ သံတမန္ေရးရာ၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား၏ စစ္အင္အား၊ ေဒသတြင္း စစ္ေရးပူးတြဲ ေဆာင္ရြက္ မွဳမ်ား စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ကာကြယ္ေရး မူ၀ါဒ ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး တည္ျငိမ္မွဳ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳ အေျခအေနေတြ အေပၚမွာ တိုက္ရိုက္ အခ်ိဳးက်စြာ မူတည္ပါတယ္။ တည္ျငိမ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး ရာသီဥတု (stable political climate) ကို ဖန္တီးႏိုင္ေရးအတြက္ ကာကြယ္ေရးအင္အားစုမ်ားရဲ႕ အခန္းက႑က အေရးပါတဲ့အတြက္ ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲ ရာမွာ တည္ျငိမ္ေသာ ႏိုင္ငံေရးရာသီဥတု ဖန္တီး ႏိုင္ေရးနဲ႕ တည္ျငိမ္မွဳကို ထိပါးေစေသာ အရာမ်ား ကို တုံ႕ျပန္ ရင္ဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ လုပ္ငန္းတာ ၀န္မ်ား ထည့္သြင္း စဥ္းစားထားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္သူ႕ေရးရာ၀န္ေဆာင္မွဳ က႑ မ်ား (ေရေပးေ၀မွဳ၊ လွ်ပ္စစ္ေပးေ၀မွဳ၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး စသည္မ်ား) မွာ ထိေရာက္မွဳရွိျခင္းဟာ အစိုးရဲ႕ စြမ္းပကားကို မီးေမာင္းထိုးျပေနတဲ့ အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီက႑မ်ားမွာ ထိေရာက္မွဳမရွိတဲ့အခါ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာကို ျပည္သူလူထုက ယံုၾကည္မွဳ ကင္းမဲ့လာ ျပီး၊ အစိုးရဆန္႕က်င္ေရး လွဳပ္ရွားမွဳေတြ ေပၚထြက္ လာေလ့ရွိပါတယ္။

ဒီအေျခ အေနေတြမွာ ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒနဲ႕ ပတ္ သက္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားလဲ ရွိလာ တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူ႕ေရးရာ ၀န္ေဆာင္မွဳ က႑မ်ားရဲ႕ ထိေရာက္မွဳ အေျခအေန ကို ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲရာမွာ ထည့္သြင္း သံုးသပ္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

လူမ်ိဳးစုေရးနဲ႕ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ တင္းမာမွဳမ်ား ကေန တဆင့္ ပဋိပကၡေတြ ၾကီးထြားလာတတ္ ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲရာ မွာ လူမ်ိဳးစုေရး ဒိုင္မင္းရွင္း (ethnic dimension) နဲ႕ ဘာသာေရး ဒိုင္မင္းရွင္း (religious dimension) ေတြကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေရးကလဲ ၂၁ ရာစုရဲ႕ ကာကြယ္ေရး မူ၀ါဒမ်ားမွာ မရွိမျဖစ္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမယ့္ အခ်က္တခ်က္ ျဖစ္လာပါတယ္။ ေျမဆီလႊာပ်က္သုဥ္းမွဳ၊ မိုးေခါင္ေရရွားမွဳ၊ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ သက္ေရာက္မွဳ၊ ရာသီဥတု ေျပာင္း လဲေဖာက္ျပန္မွဳ စတာေတြ ျဖစ္ပြားရာမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရးအင္အားစုမ်ားက အေရးေပၚအေျခ အေန ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ လုပ္ငန္း တာ၀န္မ်ား ရွိတဲ့အတြက္ ကာကြယ္ေရး မူ၀ါဒမ်ားမွာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိတဲ့ scenario မ်ားကို ေလ့လာသံုးသပ္ထားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

ေဒသတြင္း စစ္ေရးပူးတြဲေဆာင္ရြက္မွဳမ်ားကလဲ collective peace and security အတြက္ အေရးၾကီးတဲ့အတြက္ ေဒသတြင္း စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံ ေရး အေျခအေနမ်ားနဲ႕ ကာကြယ္ေရး အင္အားစု မ်ားရဲ႕ ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္မွဳအခန္းက႑ဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ၾကိဳတင္ သံုးသပ္ထားဖို႕ လိုအပ္ ပါတယ္။

ဒီလို အခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားထားတဲ့ ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒမ်ားကို မ်ားေသာအားျဖင့္ ကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူမ်ားနဲ႕ ပညာရွင္မ်ား ပူးတြဲ ေရးဆြဲေလ့ရွိျပီး၊ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီက အတည္ျပဳ ခ်မွတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီလို ခ်မွတ္ထားတဲ့ Defence Policy Framework ကိုလဲ အေျခအေန ေျပာင္းလဲမွဳ မ်ားႏွင့္တေျပးညီ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေလ့လာသံုးသပ္ မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ဖို႕ လိုအပ္ျပီး၊ strategic diagnosis of the defence sector ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းအားျဖင့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားကို ထာ၀စဥ္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏိုင္တဲ့ ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒကို အခ်ိန္နဲ႕ တေျပးညီ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ ရြက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လံုျခံဳေရး မူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲရာမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လံုျခံဳေရးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရး လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ား ေခ်ာေမြ႕စြာ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္ေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္အေရးေပၚ ကာလ ျဖစ္ပြားလာပါက အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာျပိဳလဲ မွဳ မျဖစ္ပြားေစရန္ လိုအပ္ေသာ ယႏၱရားမ်ား ထား ရွိေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးကို အျခား စစ္ေရး မဟုတ္ေသာ ျခိမ္းေခ်ာက္မွဳမ်ားမွ ကာကြယ္ေရး စတာေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါတင္မကပဲ ၂၁ ရာစု ႏိုင္ငံေတာ္ ျခိမ္းေခ်ာက္ မွဳမ်ားျဖစ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မွဳ၊ သဘာ၀ေဘး အႏၱရာယ္ က်ေရာက္မွဳဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ပြားလာခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ လံုျခံဳေရး စြမ္းပကားမ်ားကို ေပါင္းစပ္အသံုးျပဳႏိုင္ေရးဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုလဲ ၾကိဳတင္ ေလ့လာသံုးသပ္ ထားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

အျခား ႏိုင္ငံေတာ္မူ၀ါဒမ်ားျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒ နဲ႕ စီးပြားေရး မူ၀ါဒမ်ားကလဲ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးနဲ႕ တိုက္ရိုက္ ဆက္စပ္ေနတာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစိီးပြားကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး အေပၚမွာ အေျခခံျပီး ေရးဆြဲဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ဆန္းစစ္ခ်က္ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ဆန္းစစ္ခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ရာမွာ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ အခ်က္ တခုခ်င္းဆီရဲ႕ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိတဲ့ အတိုင္းအဆနဲ႕ သက္ေရာက္မွဳ ပဏာမေတြကို သံုးသပ္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ဆန္းစစ္ခ်က္မွာ ျဖစ္ရပ္သက္ေရာက္မွဳမ်ားကို စီးပြားေရးရာ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္မ်ား၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမွဳမ်ား၊ လူမွဳေရးရာ အေျခအေန မ်ား အေပၚ မူတည္ျပီး ထည့္သြင္းစဥ္းခ်က္ေတြနဲ႕ ဆန္းစစ္ခ်က္ျပဳလုပ္ရန္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္ ကာလတခုအတြင္းမွာ ျဖစ္ရပ္ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ်ေတြကို သံုးသပ္ခ်က္မ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ဆန္းစစ္ခ်က္မ်ားကို ျပဳလုပ္ၾကရာမွာ ႏိုင္ငံတခုခ်င္းစီ အလိုက္ အသံုးျပဳ တဲ့ methodology ေတြ ကြဲျပားျခားနားပါ တယ္။

ျဗိတိန္ႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံၾကီး အမ်ားစု ကေတာ့ သက္ေရာက္မွဳ အတိုင္းအတာ (impact) နဲ႕ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အတိုင္းအဆ (Likelihood) တို႕အေပၚမွာ အေျခခံထားတဲ့ methodology ကို အသံုးျပဳ ထားၾကပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာရဲ႕ high priorities စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းသံုးသပ္ဖို႕ လို အပ္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်အတိုင္းအဆမ်ားနဲ႕ သက္ ေရာက္မွဳ အတိုင္းအတာ နည္းပါးတဲ့ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ား ကိုေတာ့ low priorities စာရင္း မွာ ထည့္သြင္းေလ့ ရွိပါတယ္။ အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ ဆန္းစစ္ျခင္းနဲ႕ ဦးစားေပး စာရင္း ထည့္သြင္းသံုးသပ္ျခင္း ေတြဟာ အနာဂတ္ ျခိမ္းေခ်ာက္မွဳမ်ားနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ သတိေပးခ်က္ (strategic notice) ကို လုပ္ ေဆာင္ေပးႏိုင္တဲ့အတြက္ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးရဲ႕ ေရတို၊ ေရရွည္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ျပည့္မွီေစ ႏိုင္ ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ဆန္းစစ္ခ်က္ဟာ မဟာဗ်ဴဟာ သံုးသပ္ခ်က္ ျဖစ္ပါ တယ္။ အနာဂတ္ေဟာစာတမ္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေနာင္တခ်ိန္ ျဖစ္လာမယ့္ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ဆိုင္ ရာ အႏၱရာယ္တရပ္ဟာ ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘယ္ေနရာ မွာ ျဖစ္ပြားလာမယ္ ဆိုတာကို ဘယ္သူမွ ေသခ်ာ သိႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သို႕ေပမယ့္ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားကို ၾကိဳတင္ သံုးသပ္ေလ့လာေဖာ္ ထုတ္ထားျခင္း၊ ဦးစားေပး သတ္မွတ္ျခင္းနဲ႕ တုန္႕ ျပန္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြထားျခင္း အား ျဖင့္ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးကို တစံုတရာ အတိုင္း အတာ တခုအထိ ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ရွင္သန္ရပ္တည္ေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားေတြကို အစိုးရ၊ စစ္တပ္၊ ျပည္သူ ဆိုတဲ့ “eternal trinity” သံုးရပ္ စလံုးက ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ ရန္ တာ၀န္ရွိျပီး၊ အစိုးရ တရပ္အေနနဲ႕ ျပည္သူ လူထုကို ၀န္ေဆာင္မွဳေပးရမယ့္ ပထမဦးဆံုးနဲ႕ အေရးၾကီးဆံုး ျပည္သူ႕၀န္ေဆာင္မွဳဟာ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ၀န္ေဆာင္မွဳေပးရာမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာ (state power) ယႏၱရား မ်ားကို စနစ္တက် ေပါင္းစပ္ အသံုးျပဳႏိုင္ေရး အတြက္ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာ (National Security Strategy) ကို အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ေကာင္စီက ခ်မွတ္ေရးဆြဲဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

ဒီမဟာဗ်ဴဟာကို ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရး အတြက္ ရွဳပ္ေထြးေ၀၀ါးမွဳမ်ား မရွိေသာ တိက်ေသခ်ာတဲ့ ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒ၊ လံုျခံဳေရးမူ၀ါဒ၊ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒနဲ႕ စီးပြားေရး မူ၀ါဒေတြကိုလဲ ျပဌာန္းဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီမူ၀ါဒ မ်ားမွာ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ ႏိုင္ေခ်မ်ားကို မည္သို႕မည္ပံု တုန္႕ျပန္ေဆာင္ရြက္ ရန္ မဟာဗ်ဴဟာ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို တိက်စြာ ေဖာ္ျပလမ္းညႊန္ထားျခင္း၊ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ျခင္း၊ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးအတြက္ အစိုးရ၊ စစ္တပ္၊ ျပည္သူမ်ားရဲ႕ အခန္းက႑မ်ားကို လူ အမ်ားသို႕ အသိေပး ေျပာၾကားျခင္း စသည္တို႕ကို လုပ္ေဆာင္ရန္ အေရးၾကီးလွပါေၾကာင္း ေရးသား တင္ျပအပ္ပါတယ္။

ရည္ညြန္းကိုးကား

-Barnett, Thomas P.M. (2004) The Pentagon’s New Map: War and Peace in the Twenty-First Century. New York: G.P. Putnam’s SonsBaylis, J. et. Al (2002) Strategy in the Contemporary World, Oxford, OUPBetts, R. (2000)” Is Strategy an illusion?” International Security, Vol. 25, No.2, Fall 2000Campbell, KurtM., andMichael E. O’Hanlon. Hard Power: The New Politics of National Security, New York: Basic BooksDrew, Dennis M., and Donald M. Snow (2006) Making Twenty-First-Century Strategy: An Introduction to Modern National Security Processes and Problems. Maxwell Air Force Base: Air University PressEdmonds, M. (1971) “Armed Forces and the National Security System: The meaning and basics of compliance”, in ed. Holloway, D., European Military Institutions, USSG, EdinburghErica-Irene, A. (1990) Freedom of the individual under Law: An analysis of Article 29 of the Universal Declaration of Human Rights, Human Rights Study Series No.3, UN publicationsKaresner, S. (1983) “National security and Economics”, in Trout, T., Herf, J. (eds) National Security Affairs, New Brunswick: Transaction BooksInternational Military and Defense Encyclopedia (1993), pp. 2577-78. NY: Brassey’s (US)Luttwak, E. (1987) Strategy : The Logic of War and Peace, Harvard, BelknapLiddell Hart, B. H. (1967) Strategy: The Indirect approach, London, Faber & FaberMurray, W. et. al. (1994) The Making of Strategy: Rulers, States & Wars, Cambridge, Cambridge University PressParet, P. (ed) (1986) Makers of modern strategy from Machiavelli to the Nuclear age, Princeton University PressPearce & Robinson (1997) Strategic Management: Formulation, Implementation and Control, London, IRWINRemark by John Schllesser, Quoted in Fitz-Gerald, A. (2007) Developing in a Comprehensive approach to national security, Chatham House Debate, 21 Feb 2007