ႏိုင္ငံတကာ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းမႈဆိုင္ရာ ဂ်ာနယ္လစ္ မ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ICIJ) သည္ ေပါက္ၾကားလာေသာ စာရြက္စာတမ္းေပါင္း မ်ားစြာကို ျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည္။ ယင္းစာရြက္ စာတမ္းမ်ားကို “ပနားမား စာရြက္စာ တမ္းမ်ား” ဟု အမည္ေျပာင္ျဖင့္ ေခၚဆိုၾကသည္။ ယင္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သိေကာင္းစရာ ခုနစ္ခ်က္ ကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါသည္။
(၁) ပနားမား စာရြက္ စာတမ္းမ်ားဟူသည္ အဘယ္ နည္း။
ICIJ ႏွင့္ ႏိုင္ငံ တကာ မီဒီယာမ်ား ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႕ တစ္ဖြဲ႕တို႔သည္ ႀကီးမားလွေသာ စာရြက္စာတမ္း အစု အေ၀းႀကီးႏွင့္ ပတ္သက္၍ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းမႈ မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ယင္းတြင္ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာ ပူတင္ႏွင့္ ပတ္သက္ေနသူမ်ား ပါ၀င္သည့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ကြန္ရက္ မ်ားႏွင့္ အေမရိကန္က ျခစားမႈအတြက္ စံုစမ္း စစ္ေဆးေနသူမ်ားႏွင့္ ဖီဖာ က်င့္၀တ္ ထိန္းသိမ္းေရး ေကာ္မတီ၀င္ တစ္ဦးတို႔အၾကား လုပ္ငန္း ဆက္သြယ္မႈမ်ားကုိ ေဖာ္ထုတ္ျပ ထားသည္။
(၂) ယင္းတို႔ကို အဘယ့္ေၾကာင့္ ပနားမား စာရြက္စာတမ္းမ်ားဟု ေခၚဆိုသနည္း။
လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္ ေလးခုစာအထိ သက္တမ္းရွိေသာ စာရြက္စာတမ္းေပါင္း ၁၁ သန္းေက်ာ္သည္ ပနားမား ဥပေဒ ကုမၸဏီႀကီး တစ္ခုျဖစ္ေသာ ေမာ့ဆက္ ဖြန္ဆီကာႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနသည္။ ICIJ ၏ ေဖာ္ျပခ်က္အရ အဆိုပါ ကုမၸဏီႀကီးသည္ ကမၻာတစ္လႊားရွိ ၾသဇာအာဏာ ရွိသူမ်ား အတြက္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ အေယာင္ျပ ကုမၸဏီမ်ား ထူေထာင္ရန္ႏွင့္ ျပည္ပ၌ လွ်ဳိ႕၀ွက္ဘဏ္စာရင္းမ်ား ဖြင့္ထားရန္ အကူအညီေပးေနေသာ ကုမၸဏီျဖစ္သည္။ အခြန္ေရွာင္သူမ်ားအတြက္ နိဗၺာန္ဘံုဟု ေခၚဆိုေသာ အိႏိၵယသမုဒၵရာ အတြင္း ရွိ ေဆရွယ္ကြၽန္းစု၌ မွတ္ပံုတင္ ထားေသာ ကုမၸဏီေပါင္း ၁၄,၀၈၆ အနက္ ၂၀၄ ခု၏ ပိုင္ရွင္ အစစ္အမွန္မ်ားကိုသာ မည္သူမည္၀ါ မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေမာ့ဆက္ ဖြန္ဆီကာက သိသည္ကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ စာရင္းစစ္ခ်က္အရ သိရွိရသည္ဟု ICIJ က ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
(၃) စာရြက္စာတမ္းမ်ားထဲ၌ မည္သူတို႔ကို ေဖာ္ျပထားသနည္း။
ယင္းစာရြက္စာတမ္းမ်ားထဲ၌ ရည္ညႊန္းေဖာ္ျပထားသူမ်ားထဲတြင္ လက္ရွိ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ၁၂ ဦး ပါ၀င္သည့္အျပင္ အျခားႏိုင္ငံေရးသမားႏွင့္ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေပါင္း ၁၂၈ ဦးလည္း ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ႐ုရွားေခါင္းေဆာင္ ဗလာဒီမာ ပူတင္ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း သူႏွင့္ အနီးကပ္ ပတ္သက္ေနသူမ်ား ပါ၀င္သကဲ့သို႔ ဖီဖာႏွင့္ ပတ္သက္ေနသူမ်ားလည္း ပါ၀င္ေနသည္။ အိုက္စလန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆစ္ဂမန္ဒါေဒးဗစ္ဂန္ေလာင္ဆန္သည္ သူ၏ ဇနီးမွတစ္ဆင့္ ျပည္ပ၌ အေယာင္ျပ ကုမၸဏီ ထူေထာင္ ထားေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသကဲ့သို႔ အာဂ်င္တီးနား သမၼတ ေမာ္ရစ္႐ႈိမာခရီသည္လည္း သူ၏ ပုိင္ဆိုင္မႈ ေၾကညာ ခ်က္၌ ေဖာ္ျပ မထားသည့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ကုမၸဏီတစ္ခု ရွိေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ပနားမား အ႐ႈပ္ေတာ္ပံု မတိုင္မီ ICIJ ၏ သီးျခားမွတ္တမ္း တစ္ခုတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ေအာက္၌ အမည္စာရင္း ၁၇ ခု ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ယင္း၌ ျမန္မာ အမည္မ်ားအျဖစ္ ဦးေအာင္ေက်ာ္ျမင့္၊ ဦးေအးေဇာ္၀င္း၊ ေဒါက္တာဥမၼာမိုးျမင့္၊ ဦးေက်ာ္၀င္း၊ ဦးေမာင္ေမာင္ေဆြ တင္၊ ေဒၚျမသီတာေဆြ တင္၊ ေဒၚျမျမစိုး၊ ဦးသုတ၊ ဦးေဌးျမင့္၊ ဦးမိုးျမင့္ (မိုက္ကယ္မိုးျမင့္)၊ ဦးျမင့္ေဆြႏွင့္ ဦးမ်ဳိးတင္တို႔ ပါ၀င္ခဲ့ သည္။ ျမန္မာေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာပင္ အဂၤလိပ္ အမည္မ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားမႈထဲတြင္ Jonathan W.Smith၊ Earnest Howard Bolton II၊ Quamruddin Ahmed၊ William Mark Hilsma ႏွင့္ Financecorp Limited လုပ္ငန္းစုမ်ား ပါ၀င္သည္။ ျမန္မာေခါင္း စဥ္ ေအာက္မွာပင္ Poscelin Myanmar Limited၊ Myanmar-Search Company Limited၊ CNOOC Myanmar Ltd. ႏွင့္ CNOOC Myanmar Holding Ltd တို႔ ပါ၀င္သည္။
(၄) စြပ္စြဲခံရသူမ်ားက မည္ကဲ့သို႔ တံု႔ျပန္ခဲ့သနည္း။
႐ုရွား အစိုးရက ယင္းတို႔သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ပူတင္ကို သိကၡာခ်ရန္ ရည္ရြယ္သည့္ လုပ္ၾကံ အပုပ္ခ်မႈမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆိုကာ ပယ္ခ်ခဲ့သည္။ အိုက္စလန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္႐ံုးမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္တြင္ အိုက္စလန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနေသာ ျပည္ပမွကုမၸဏီသည္ သူ႔ဇနီး၏ ပိုင္ဆိုင္မႈျဖစ္ၿပီး အခြန္ေရွာင္မႈ မရွိေၾကာင္းႏွင့္ အိုက္စလန္၌ အက်ဳိးစီးပြား ထိပ္တိုက္ေတြ႕မႈ မျဖစ္ေအာင္ ျပည္ပ၌ ထားရွိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ အာဂ်င္တီးနား သမၼတ မာခရီ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက သမၼတသည္ ၎ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲထားေသာ ကုမၸဏီ၏ ရွယ္ယာမ်ားကို မည္သည့္ အခ်ိန္ကမွ ပိုင္ဆိုင္ခ့ဲဖူးျခင္း မရွိေၾကာင္း ရွင္းလင္းခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ မကၠဆီကို ႏိုင္ငံမ်ားက အခြန္ေရွာင္မႈမ်ား ရွိခဲ့ႏိုင္ျခင္းအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္မည္ဟု ကတိျပဳခဲ့သည္။
(၅) ေမာ့ဆက္ဖြန္ဆီကာ ကုမၸဏီက မည္ကဲ့သို႔ ရွင္းလင္းခဲ့သနည္း။ စာရြက္စာတမ္း မ်ား ေပါက္ၾကားခဲ့ ၿပီးေနာက္ ေမာ့ဆက္ ဖြန္ဆီကာက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယင္း၌ “ကြၽႏု္ပ္တို႔ ကုမၸဏီ လုပ္ငန္းကို လူထုက ေကာင္းစြာ နားလည္မႈ မရွိဘဲ ကံမေကာင္းစြာ ထြက္ေပၚလာသည့္ ယခု စာရြက္စာတမ္းမ်ားက ႐ႈပ္ေထြးမႈမ်ားကို နက္႐ႈိင္းေအာင္သာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အစစ္အမွန္ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ ကြၽႏု္ပ္တို႔သည္ အခ်က္အလက္ေပါက္ၾကားမႈ၏ သားေကာင္သာ ျဖစ္ႏိုင္ၿပီး တရားမ၀င္ ရယူခဲ့သည့္ ယင္းစာရြက္စာတမ္းမ်ားအရ ကြၽႏု္ပ္တို႔သည္ တရားမ၀င္သည့္ မည္သည့္အရာကိုမွ် လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ မွန္ကန္ေသာ နည္းလမ္းျဖင့္ လုပ္ေဆာင္လ်က္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ၾကာေအာင္ တည္ေဆာက္ထားခဲ့ေသာ ကမၻာ့ ေက်ာ္ၾကားမႈကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။ မည္သူမွ် ခိုးယူလာသည့္ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား ျဖစ္ပံုမရဘဲ အျပစ္ရွိသူမ်ားကို တရားဥပေဒ အတိုင္း ျဖစ္ေစေရးအတြက္ ကြၽႏ္ုပ္တို႔ တတ္ႏိုင္သမွ် အရာရာကို ျပဳလုပ္ေပးရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
(၆) ICIJ က ယင္းစာရြက္စာတမ္းမ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ ရယူခဲ့သနည္း။
အမည္မသိ ရင္းျမစ္တစ္ခုက ယင္းစာရြက္စာတမ္းမ်ားအား ဂ်ာမနီ သတင္းစာျဖစ္ေသာ Suddeutsche Zeitung ကို ေပးခဲ့ၿပီး ယင္းက ICIJ သို႔ မွ်ေ၀ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါ စာရြက္စာတမ္းမ်ားအား ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ မီဒီယာမ်ားထဲတြင္ BBC၊ The Guardian ႏွင့္ McClatchy တို႔ ပါ၀င္သည္။ ယင္းစာရြက္စာတမ္းမ်ားသည္ ဥေရာပ၊ အာရွ၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ အာဖရိကႏွင့္ အေမရိကတိုက္မ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့သည္။
(၇) ယခုေပါက္ၾကားမႈ၏ အက်ဳိးဆက္မ်ားကား အဘယ္နည္း။
ယခု ေပါက္ၾကားမႈ၏ အႀကီးမားဆုံး အက်ဳိးဆက္မွာ လွ်ဳိ႕၀ွက္မႈအေပၚ အႀကီးမားဆံုး ထိုးႏွက္ခ်က္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္ပရွိ အခြန္ေရွာင္ရန္ အႀကီးမားဆံုး နိဗၺာန္ဘံုႀကီးကို ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ျပည္ပကမၻာတြင္ အမွန္တကယ္၌ အႀကီးမားဆံုး ထြက္ကုန္တစ္ခုသာရွိၿပီး ယင္းမွာ လွ်ဳိ႕၀ွက္မႈျဖစ္သည္။ ယင္းလွ်ဳိ႕၀ွက္မႈကို စြန္႔လႊတ္လိုက္ရသည့္အခါ ၎တို႔၌ ေရာင္းစရာ မည္သည့္အရာမွ မရွိေတာ့ဟု ICIJ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဂ်ရက္႐ိုင္းက ဆိုသည္။ သူက “ႏွစ္ေတြ အမ်ားႀကီးၾကာေအာင္ သူတို႔က ဒီလွ်ဳိ႕၀ွက္မႈနဲ႔အတူ တိမ္းေရွာင္ေနတယ္။ အစိုးရ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြက အခ်ိန္တိုင္း ႏွိမ္နင္းဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ အရာကိုလည္း ဒီစာရြက္စာတမ္းေတြထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမင္ေနရတယ္။ ဒီအခက္အခဲ အတားအဆီးေတြကို ေက်ာ္လႊားဖို႔ သူတို႔ နည္းလမ္းအသစ္ေတြ ရွာေဖြေနပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
0 comments:
Post a Comment
သင့္ Comment တစ္ခုသည္ ကုသိုလ္ေတာ္ အသိ ပိုရွိသြားႏိုင္ပါသည္