ထားဝယ္ရာဇဝင္ လုပ္ဇာတ္ (2)

======================
သမႏၱရာဇာ၏ မိဖုရားမွာ ေရးျမိဳ႕ေတာ္မွ မြန္သူေဌးၾကီး အရာေထာ္၏ သမီး မယ္စႏၵာကို စႏၵာေဒဝီ အမည္ျဖင့္ မိဖုရားေျမာက္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ မိဖုရားၾကီး၏ ေဆြေတာ္ မ်ိဳးေတာ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ သာဂရ ျမိဳ႕ေတာ္သို႔ ပါလာရာ ျဗညားေလာတို႔ မိသားစုလည္း ပါလာသည္။ ထိုသို႔ ဆိုျပန္ သည္။
ဦးေမာင္ၾကီး သည္ ရာဇဝင္က်မ္းတို႔ကို ေသေသခ်ာခ်ာ မဖတ္မွတ္ေလသေလာ သို႔တည္းမဟုတ္ တဆင့္စကားမ်ားကို အစြန္အဖ်ား ၾကားရံုမွ်ျဖင့္ မိမိစိတ္ကူးျဖင့္ ေလ်ာက္ေရး ေလသေလာ သူသာလွ်င္ သိပါလိမ့္မည္။
ဦးေမာင္ၾကီးသည္ ထိုကာလတြင္ မြန္မရွိသည္ကိုလည္း မသိ။ ေယးျမိဳ႕ပ်ဴဘုရင္မသည္ ေဝဒီမင္းၾကီး၏ သမီးေတာ္ ျဖစ္သည္ ကိုလည္း မသိ။ ေယးျမိဳ႕သည္ ပ်ဴျမိဳ႕ေတာ္ ထားဝယ္တို႔၏ ျမိဳ႔ ဆိုသည္ကိုလည္း မသိ။ မြန္ဟူ၍ လည္း ထိုကာလတြင္ မရွိ ေသးသည္ကို မသိေပ။ ထိုသို႔ မသိျခင္း မ်ားစြာျဖင့္ စိတ္ကူး ေကာင္းတိုင္း ေရးခ်င္ရာ ေရးခဲ႔ေလရာ ကာလၾကာေသာ္ ဟုတ္သေယာင္ ျဖစ္လာခဲ႔ရေပေတာ့ သည္။
ေယးျမိဳ႕ ဟူသည္ ေဝဒီမင္း၏ သမီးေတာ္ ထားဝယ္ မင္းသမီး တည္ေသာျမိဳ႕ ျဖစ္၏။ ၃၅ ႏွစ္ နန္းစံ၏။ ယခင္ ကာလမ်ားတြင္ ဒူရတိုင္း ဟု ေခၚထြင္ရာ ဒူရကတိုင္းတြင္ ပါေသာ နယ္ေျမ အပိုင္းအျခား ကိုလည္း ဦးေမာင္ၾကီး မသိခဲ့ေပ။ ဒူရကတိုင္း တြင္ ေရး ထားဝယ္ ပေလာ ပေလာက္ တို႔ ပါဝင္သည္။ ရာဇဝင္အရ ေသာ္လည္းေကာင္း ေခတ္သမိုင္းပညာ စစ္တမ္း အားျဖင့္ ေသာ္လည္း ေကာင္း ေဒါက္တာသန္းထြန္း ေဒါက္တာ ရီရီ တို႔ စီစစ္ ေဖာ္ျပထားခဲ႔ျပီး ျဖစ္သည္။
ထိုကာလတြင္ မြန္ဟုေခၚေသာ လူမ်ိဳးမ်ား မရွိေသးေသာ ေၾကာင့္ မြန္သူေဌးသမီးကို မိဖုရားေျမွာက္သည္ ဟူသည္ မွာ လည္း ၾကီးစြာ ခြ်တ္ေခ်ာ္ေနေပသည္။ မိဖုရားလည္း မေျမွာက္။ ေဆြမ်ိဳးေတြလည္း မလာ။ ျဗညားေလာတို႔လည္း မလာခဲ႔ေပ။ ရွိမွ မရွိတာ ဘယ္လိုလုပ္ လာမွာလဲ။
သမႏၱရာဇာတြင္ သားသမီးမထြန္းကား။ ထိုမင္း နတ္ရြာစံ ေသာအခါ ေမြးစားသား ရွင္ဇံကို အရိုက္အရာ ဆက္ခံေစ သည္။ သမၺန္မင္း (သို႔) နႏၵိယမင္းဟု ဘြဲ႕အမည္ခံသည္။ ေကာဇာ ၁၇၅ တြင္ နတ္ရြာစံေသာ အခါ သားေထာက္ သမီးခံ မရွိသည့္အတြက္ ေအာင္သာဝတီ (ကလိန္ေအာင္) တြင္ ခမည္းေတာ္ ထားခဲ႔ေသာ မြန္အမတ္ ျဗညားဗလက သာဂရ တြင္ မင္းအျဖစ္ ဆက္ခံသည္။ သာဂရ မြန္မင္းဆက္ သည္ ဤသည္မွ စသည္။ မြန္မင္း ကိုးဦး သာဂရကို ထီးနန္း စိုးစံ သည္။
ျဗညားဗလ(197-190) ေသေသာ္
ျဗညားေလာ(190-191)
ျဗညားရံ (191-200)
ျဗညားေတဇ(200-205)
ျဗညားရံခိုက္(205-221)
ျဗညားရံကင္း(221-241)
ျဗညားရံေစာ(241-257)
ျဗညားဒိဗၺ(257-270)
ျဗညားေတာ္(270-276)
အဲသလို ဆိုတယ္။ အဲမွာ တက္တက္စင္ေအာင္ လြဲေတာ့ တာပါ။ ထားဝယ္မင္း ေသေတာ့ ထားဝယ္အမတ္ကို မင္းမေျမွာက္ပဲ မြန္အမတ္ကို မင္းေျမွာက္ပါသတဲ႔။
ဒီဟာက ရာဇဝင္လာအရ ေျပာေနတာ ျဖစ္ႏိုင္ မျဖစ္ႏိုင္ စဥ္းစားေပါ့။ တကယ့္ လက္ေတြ႕မွာ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မြန္ မရွိေသးဘူး ဆိုတာ ေျပာထားျပီးပါျပီ။ ဒီမင္းဆက္ေတြ အကုန္လံုးက ဦးေမာင္ၾကီး စိတ္ကူးတည့္ရာ ေလ်ာက္ေရး ထားတဲ႔ မင္းဆက္ေတြပါ။ ကိုးနဝင္းကိုက္ေအာင္ ကိုးေယာက္ ထည့္ထားတာလား မသိပါဘူး။ ဘာ အေထာက္အထားမွ မရွိပါ။
မင္းဆက္ ေပ်ာက္သြားပါျပီ။ ဒီကာလတစ္ေလ်ာက္လံုးမွာ ဘာမင္းေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာလဲ ဆိုတာ မသိႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ AD-914 ျဖစ္သြားပါျပီ။
ဗညားေတာ္ လက္ထက္တြင္ ဒြါယာဝတီမွ ရွမ္း(ယိုးဒယား)
အမတ္ ၾသရဂဠဳန္သည္ လက္နက္အလံုးအရင္းႏွင့္ ခ်ီတက္ လာျပီး သာဂရျမိဳ႕ရဲ႕ ကင္းတပ္ျမိဳ႔ ျဖစ္ေသာ ေအာင္သာဝတီ (ကလိန္ေအာင္) ကို ဦးစြာ တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ ခဲ႔သည္။ တစ္လခန္႔အၾကာတြင္ ၾသရဂဠဳန္သည္ တပ္သား တစ္ေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ ေမာ္လျမိဳင္နယ္ျခား ေတာင္အိုစခန္း မွ ခြဲတက္ျပီး ကုန္းေၾကာင္း ေရေၾကာင္း ပိတ္ဆို၍ မြန္ႏွင့္ ျမန္မာတို႔ကို တိုက္ခိုက္ခဲ႔ရာ သာဂရျမိဳ႕အထိ ေအာင္ျမင္စြာ ခ်ီတက္လာႏိုင္ျပီး သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ႔သျဖင့္ သကၠရာဇ္ ၂၇၆ တြင္ သာဂရျမိဳ႕ ပ်က္ခဲ႔ရေလသည္။
အထက္ပါ အပိုဒ္ကို ၁၉၉၉-၂၀၀၀ သာဂရျမိဳ႕ေဟာင္း ပထမအၾကိမ္ တူးေဖာ္သုေတသနလုပ္ငန္း အစီရင္ခံစာ တြင္လည္း ေဖာ္ျပထားသည္။ မည္သူေရးမွန္း မသိပါ။ အေတာ္ပင္ လြဲမွားေနေပသည္။
ဒီမွာၾကည့္ရင္လည္း ဒြါယဝတီသည္ ထိုအခ်ိန္တြင္ ခမာမင္း လား လဝမင္းလား အခုခ်ိန္ထိ ေသေသခ်ာခ်ာ ေဖာ္ထုတ္ ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးသျဖင့္ မသိရေသးေပ။ ထိုင္းအမတ္ဟု ဆိုသျဖင့္ ပိုမို လြဲမွားသြားေလသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ထိုင္း အမတ္ ရွိသည္ဟု ထိုင္းသမိုင္းတြင္ပင္ မေဖာ္ျပေသးေပ။ ဒြါယဝတီပ်က္ျပီးကာမွ ထိုင္းတို႔ ဇာတ္လမ္းစသည္ ျဖစ္ရာ ဒီရာဇဝင္ မွားေၾကာင္း ထင္ရွားေနသည္။ ထိုင္းအမတ္ စစ္ခ်ီလာသည္ ဟူ၍လည္း ထိုင္းသမိုင္းတြင္ မျပထားပါ။
သာဂရကို စစ္ခ်ီရန္ သာဂရကင္းတပ္ ေအာင္သာဝတီကို တိုက္သည္ ဆိုသည္မွာ ရယ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္။ သာဂရႏွင့္ ေအာင္သာဝတီသည္ မိုင္ ၆၀ ခန္႔ေဝးသည္။ ယခု ထီးခီး လမ္းေက်ာမွ ကုန္းေၾကာင္းခ်ီ လာလွ်င္ တန္းေရာက္ႏိုင္ သည္။ မေယာင္ရာဆီလူးေသာ စစ္ခ်ီမွုျဖစ္သည္။ တဖန္ ေမာ္လျမိဳင္နယ္ျခား ကေန မြန္ ျမန္မာ ေတြကို တိုက္သည္ ဆိုျပန္သည္။ ဘယ္မွတ္တမ္းမွာမွ မပါပါ။ လြဲခ်က္မွာ ကမ္းကုန္ ျဖစ္သည္။
ေနာက္မံ၍ ေဖာ္ျပသည္မွာ ၾသရဂဠဳန္သည္ ကလိန္ေအာင္ ျမိဳ႔သူ ျမိဳ႕သားမ်ားကို သိမ္းယူေခၚေဆာင္ကာ ထားဝယ္ျမိဳ႕ မွ ၂ မိုင္ကြာ ထားဝယ္ျမစ္ကမ္းေဘး ဆင္ဆိပ္ ဆိုသည့္ အရပ္တြင္ ေညာင္ခရားျမိဳ႕ကို တည္ေထာင္ကာ သံုးပန္း မ်ား ထားခဲ႔သည္။ ထိုအခ်ိန္မွ စ၍ ပထမ သာဂရ ပ်က္ခဲ႔ရ သည္မွာ ၈၁ ႏွစ္ ၾကာေလသည္။
၈၁ ထပ္ေပါင္းေတာ့ AD-995 ျဖစ္တယ္။ ေညာင္ခရားျမိဳ႕ ေဟာင္း ရွိတာ မွန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ရာဇဝင္ေၾကာင္းက လုပ္ဇာတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ တဆက္တည္း ဆက္လက္ေဖာ္ျပ ေပးသြားပါမည္။
ေညာင္ခရားျမိဳ႕ရွိ မြန္ ျမန္မာတို႔အား ယိုးဒယား အမတ္တို႔ ညွည္းပန္းႏွိပ္စက္၍ စိုးစံေၾကာင္း ဟံသာဝတီ မြန္အမတ္
ျဗညားဦး ၾကားသိရသည္။ ထိုအခ်ိန္မွာ ယိုးဒယား အမတ္ ၾသရဂဠဳန္ (276-291) ကို ဆက္ခံသည့္ ဆဌမေျမာက္ ယိုးဒယား အမတ္ ၾသဗရပ္ပိဆဲ(347-357) လက္ထက္ ျဖစ္သည္။ မြန္အမတ္ ျဗညားဦးသည္ ဆင္ ျမင္း စစ္သည္ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ ဟံသာဝတီ ပဲခူးျမိဳ႕မွ စစ္ခ်ီလာ၍ ယင္းျမိဳ႕မွ တဆင့္ အုန္းပင္ကြင္း ကံေပါက္ စသည့္ နယ္မ်ား ကို မီးရိွု႕ျပီး တိုက္ခိုက္ရာ ၃၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ေညာင္ခရားျမိဳ႕ ပ်က္စီးေလသည္။
အမတ္ျဗညားဦးသည္ ထိုႏွစ္တြင္ ျမိဳ႕ရိုးျမိဳ႔တာမ်ားကို အသစ္ျပဳျပင္၍ သာဂရ ျမိဳ႕ေဟာင္းကို ဇလြန္ ဟု သမုတ္ ကာ အသစ္ျပန္တည္ေထာင္ ေျပာင္းေရႊ႕ စိုးစံသျဖင့္ သာဂရသည္ ဒုတိယအၾကိမ္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ မင္း၏ လက္ ေအာက္တြင္ ျပန္လည္တည္ေထာင္မွု ရွိခဲ႔သည္။ ဒုတိယ သာဂရ (သို႔) သာဂရ (2) လို႔ ေခၚဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။
လြဲခ်က္က ရင္နင့္စရာ။ (AD- 1010 ) ၁၁ ရာစုဦးပိုင္း ထဲေရာက္ သြားျပီ ဖတ္ဖတ္ျပီး ျပံဳးေနရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ဟံသာဝတီ တည္ေထာင္ျပီးပါျပီလား။ အမ်ားၾကီး လြဲမွားေန ပါတယ္။ ဒီမွာ ေမးခြန္းေတြ အမ်ားၾကီး ေမးစရာ ေနတယ္။ တလြဲဆိုတာ သိသာလြန္းေနတာမို႔ ဘာမွ ေမးခြန္း မထုတ္ ေတာ့တာပါ။
ဆက္ပါဦးမည္။