ေရွးတရုတ္

ေရွးတရုတ္ႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ပ်ဴ (၁၂)
*********************

ထိုဆလံုလူမ်ိဳးမ်ားကို ထန္မင္းဆက္ သမိုင္းသစ္ တြင္ လိုမန္ Louman အရုပ္ဆိုးအရိုင္းအစိုင္း ဆိုျပီး ျပပါတယ္ ဒီ Louman ဆိုတာကို ေနရပ္ ကိုလည္း ရည္ညႊန္း ေျပာဆိုထားခဲ႔ပါတယ္ လိုမန္ ဆိုတဲ႔ အရပ္ဟာ ပ်ဴေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မွု ေအာက္မွာ ရွိခဲ႔တယ္ ထင္ရွားတဲ႔ လက္ေအာက္ခံ ၃၂ ခုထဲက တစ္ခု ျဖစ္ေနတဲ႔ အတြက္ ယခု ေနရာအရ သံလြင္ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသကို ရည္ညႊန္းပါ တယ္ ဒီေနရာ ဘယ္ေနရာလို႔ ထင္ပါသလဲ အကုန္သိၾကတဲ႔ ဘီလူး ကြ်န္း ကို ေျပာတာပါ ေတာ္လမီ ပထဝီက်မ္းက ေျပာတဲ႔ လူသားစား အရိုင္းမ်ားကို ေတြ႕ရတယ္ AD-3ရာစု ထန္မင္းဆက္သမိုင္းသစ္က ေျပာတဲ႔ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕မွာ လူသားစားအရိုင္းေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာဟာ အဲဒီ ဆလံု ေတြကို ေျပာတာပါ လူသား စားတာေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ ေလာက္ပါဘူး သားစိမ္း ငါးစိမ္းစားဟန္သာ တူပါတယ္ လူသားစားတယ္ ယူဆခဲ႔ေသာ္ မွတ္တမ္းတင္သူေတြ ဘယ္နည္းနဲ႔ လြတ္လာခဲ႔ရတယ္ ဆိုတဲ႔ အသက္လု ေျပးရပံု ကို တခမ္းတနားေရးဖြဲ႕ၾကေပလိမ့္မယ္ အခု ထိုသို႔ ထြက္ ေျပးရပံုကို ဘယ္မွတ္တမ္းမွ မေတြ႕ရသျဖင့္
လူသားစားအရိုင္း ဟူသည္ မျဖစ္တန္ရာ ပယ္လယ္ ဓါးျပ မ်ား၏ စရိုက္သဘာဝအရ ၾကမ္းၾကဳတ္ ရက္ စက္ေသာ ဟန္ပန္မ်ားသာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္

ေဖာ္ျပခဲ႔ျပီးေသာ သမိုင္း ရာဇဝင္မ်ားမွ  မွတ္တမ္း မ်ားအရ ေကာက္ခ်က္ခ်ေသာ္ AD-3 ရာစု အထိ မြန္မ်ား ဘီလူးကြ်န္း ကို မေရာက္ေသးဟု သိသိ သာသာ ျမင္ေတြ႕ ရမည္ ျဖစ္သည္

ေနာက္ထပ္ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ အခ်က္တစ္ရပ္မွာ အိႏၵိယ တိုင္းရင္းသားတို႔သည္ ဗိႆႏိုးျမိဳ႕ကို ေနာက္ထပ္ အမည္ မ်ား ေခၚေဝၚသံုးစြဲၾကေသးသည္ ကို ေတြ႕လာရာတြင္ ျဖစ္ သည္

အဘယ္သို႔ ေခၚသနည္းဟူမူ Pandya-Pura
ပါ႑် ပူရ Pandya-nagara ပါ႑် နာဂရ ဟု လည္း ေခၚၾကသည္ ေနာက္ တမ်ိဳး မွာ အိႏၵယ ေတာင္ပိုင္းသား မ်ား၏ အေခၚျဖစ္သည္ Ramann-Pura  ရာမညပူရ လို႔ ေခၚခဲ႔ၾကတယ္ ဆိုတာ ေတြ႕ရပါတယ္ ထိုအေခၚသည္ အလြန္ စိတ္ ဝင္စားဖြယ္ ေကာင္းေသာ အေခၚျဖစ္ေတာ့ သည္ ထိုသို႔ နည္းကား စိတ္ဝင္စားဖြယ္ တစ္ခုမွာ ပ်ဴ တို႔ က တန္လိုင္းမ်ားကို တန္လိုင္းဟု ေခၚၾကသည္ တန္လိုင္း မ်ားက ပ်ဴ တို႔ကို တိရ္စူလ္ Tricul လို႔ ေခၚပါတယ္

အထက္က ေဖာ္ျပလာခဲ႔တာေတြ အားလံုးဟာ လင္ယန္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္ လင္ယန္ရဲ႕ ေနရာ ကို ဘယ္ေနရာမွာ ရွိလဲ ရွာေဖြဖို႔ရာ အတြက္ အေထာက္အကူ မ်ား ျဖစ္ပါတယ္ လင္ယန္သည္ အရွုပ္အထုပ္မ်ားၾကား ေရာက္ေနေသာ ေနရာ တစ္ခု လိုျဖစ္ေနသည္ သို႔ေပမယ့္ လင္ယန္နဲ႔ ပက္သက္တဲ႔  မွတ္တမ္း မ်ားမ်ား မရွိေပ အခ်က္ ေလးခု သာ ရွိပါတယ္

၁။ ထိုက္ဖင္ေခတ္ ရွုေတာ္မူက်မ္း အခန္း ၇၈၇ မွာ ဖူနန္ဓေလ့ကို ေျပာရာ၌ ေဖာ္ျပထားတာက ဖူနန္ရဲ႕ အေနာက္ဘက္မွာ လင္ယန္ရွိတယ္ ဖူနန္နဲ႔ လီေပါင္း ၇၀၀၀ သာ ေဝး တယ္ ထိုေဒသတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္တယ္ ရဟန္းသံဃာ သံုးေလး ေထာင္ ရွိတယ္  ဥပုသ္ေန႔ တြင္ ႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ သားငါးမဝင္ရ တေန႔တြင္ ေစ်း ႏွစ္ၾကိမ္ ခင္းက်င္း ေရာင္းဝယ္သည္ မနက္ပိုင္းမွာ ဆန္ သစ္သီး စတာ ေတြ ေရာင္းတယ္ ညေနပိုင္းမွာ ပန္းမ်ား ေရာင္း တယ္ ဒီလို ေဖာ္ျပပါတယ္

၂။ ဒီ က်မ္းရဲ႕ အခန္း ၇၈၇ မွာပဲ ဝမ္က်ဲန္၏ ေတာင္ပိုင္း ေဒသအံ႔ဖြယ္သူရဲမ်ား ဆိုတာကို ျပတဲ႔ အခါမွာ လင္ယန္သည္ ဖူနန္အေနာက္ဘက္မွာ ရွိတယ္ လီေပါင္း ၇၀၀၀ ခန္႔ ေဝးတယ္ ေျမျပန္႔ ေဒသ ျဖစ္တယ္ လူဦးေရ အိမ္ေထာင္စု တစ္သိန္း ေက်ာ္ရွိတယ္ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္တယ္

၃။ ဒီက်မ္းရဲ႕ အခန္း ၇၉၀ ႏိုင္ငံျခား မွတ္တမ္း ကို ရည္ညႊန္း ျပဆိုရာမွာ လင္ယန္ရဲ႕ အေနာက္ဘက္ လီ ၂၀၀၀ အကြာမွာ ႏူဟို ႏိုင္ငံ ရွိသည္ အိမ္ေထာင္ စု ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ ရွိသည္ ယုန္ခ်ဲင္း ႏွင့္ ေက်ာ ခိုင္း နံစပ္ျဖစ္သည္

၄။ နဒီက်မ္းဋီကာ အခန္း ၁ မွာ က်ဴးက်ီရ္ ရဲ႕ ဖူနန္ မွတ္တမ္းကို ကိုးကားျပီး ျပဆိုထားတာက
လင္ယန္သည္  က်င္းလင္မွ ကုန္းလမ္းခရီးအားျဖင့္ လီ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကြာသည္ ျမင္းစီး၍ သြားရသည္ ေရလမ္း မရွိေခ် တႏိုင္ငံလံုး ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္ သည္

အထက္ေဖာ္ျပခ်က္ေတြထဲ ႏိုင္ငံ ဆိုတာ ပါတယ္ ဒီဟာက ႏိုင္ငံကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ေခ် ေဒသကို ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္သည္ တရုတ္ စာလံုး Kuo ကို တိုက္ရိုက္ ဘာသာျပန္ထား ေသာေၾကာင့္ ထိုသို႔ ျဖစ္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္

၁၉၂၄ မွာ လုစ္က လင္ယန္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရွိမယ္ လို႔ ေျပာျပီး ေသေသခ်ာခ်ာ မရွင္းျပခဲ႔ေပ

၁၉၃၉ မွာ လုစ္က တစ္ၾကိမ္ ထပ္ျပီး  အလယ္ပိုင္း မွာ ရွိတယ္ ဆိုျပန္တယ္ ဘယ္ေနရာဟု မေျပာ

၁၉၆၅ မွာ လုစ္က လင္ယန္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ ပိုင္း မွာ ရွိတယ္ ဆိုျပီး လုပ္ျပန္ပါတယ္ ဟိရိဘုဥၨ ျဖစ္မယ္ လို႔ ေျပာတယ္

ဒါေတြ ေျပာခ်င္သလို ေျပာျပီး ေနာက္ထပ္ သူေရး တဲ႔ စာအုပ္ Pre Bagan နဲ႔ Old Burma ဆိုတာေတြမွာ လင္ယန္ အေၾကာင္း မေျပာေတာ့ ပါဘူး

၁၉၅၈ မွာ ကြမ္က်ိဳးျမိဳ႕ ဆြန္ယက္ဆင္တကၠသိုလ္မွ
ပါေမာကၡ ယႊီက်င္းက သူ႔ရဲ႕ မြန္ႏိုင္ငံမ်ား ဆိုတဲ႔ စာတမ္းမွာ လင္ယန္ဆိုတာ ရာမညေဒသ ျဖစ္ ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္ ဒါေပမယ့္ သူလည္း ဘယ္ေနရာဆိုတာကို မေျပာႏိုင္ခဲ႔ပါဘူး ဘာေၾကာင့္ လင္ယန္ဟာ ရာမည ေဒသျဖစ္တယ္ ဆိုတာလည္း မရွင္းႏိုင္ခဲ႔ပါဘူး

အထက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္ ၄ ခ်က္ထဲက နံပါတ္ ၂ အခ်က္ မွာေျပာတဲ႔ အိမ္ေထာင္စု ဆိုတာ ပါတယ္
ဒီမွာ သတိထားစရာ တစ္ခုက ဒီသတင္းကို စာေရး သူက ခမာေတြဆီကေန ရခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္ အိမ္ ေထာင္စု စာရင္းအထိ တိက်တာေလာက္ကေတာ့
မျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ဘူး ျမင္ပါတယ္ တဆင့္စကားမို႔ ကားခဲ႔တာပဲ လို႔ ယူဆပါတယ္

၁၉၆၆ မွာ ျမန္မာေရွးသုညႊန္ၾကားေရးဝန္ ဦးေအာင္ေသာ္ က ႏွစ္ဦးပိုင္း ပညာပေဒသာ စာ ေစာင္မွာ ဗိႆႏိုးဆိုတဲ႔ နာမည္နဲ႔ စာတစ္ပုဒ္ ေရးသား ေဖာ္ျပခဲ႔ပါတယ္ ဒါကို ဗိုလ္မွုးဘရွင္က ဒီစာက သမိုင္းစာ မဟုတ္ အစီရင္ခံစာသာ ျဖစ္တယ္ လို႔ ထင္မွတ္ခဲ႔ေၾကာင္း ေျပာျပီး ေနာက္ မွာ သူကိုယ္တိုင္ပဲ ဗိႆႏိုးျမိဳ႕ေဟာင္းႏွင့္ သမိုင္း အျမင္ ဆိုျပီး ေရးသားခဲ႔တယ္ တူးေဖာ္ေတြ႕ရွိခ်က္ မ်ားအေပၚ မူတည္ျပီး လင္ယန္သည္ ဗိႆႏိုး ျဖစ္ တယ္လို႔ ဗိုလ္မွူးဘရွင္က ယူဆခဲ႔တယ္ ဒါေပမယ့္ လည္း ဦးဘရွင္ဟာ လင္ယန္ရဲ႕ ဇစ္ျမစ္နဲ႔ အနက္ကို မေဖာ္ျပႏိုင္ခဲ႔ျပန္ပါဘူး

ထူးထူးျခားျခား မွတ္ခ်က္တစ္ခုကေတာ့
ဦးေတာ္စိန္ခိုရဲ႕ မွတ္ခ်က္ပါ ဗိႆႏိုးနဲ႔ သေရေခတၱရာၾကား တုျပိဳင္မွုဟာ နယ္ေျမခ်ဲ႕လိုလို႕
မဟုတ္ဘူး ဗိႆႏိုးဂိုဏ္းနဲ႔ သွ်ီဝဂိုဏ္း ဘာသာေရး အယူအဆ ကြဲလြဲမွုေၾကာင့္သာ ျဖစ္တယ္ ဆိုျပီး ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္ ဆရာၾကီးက မူလဇစ္ျမစ္ အေရးၾကီးတာကို မရွာဘဲ မဆီမဆိုင္ တလြဲ မွတ္ ခ်က္ ေပးခဲ႔တာပါ ဆရာၾကီးသာ ပန္ထြာရဲ႕ ဇစ္ျမစ္ ကို သိခဲ႔ရင္ ဒီမွတ္ခ်က္ ေပးမွာ မဟုတ္ပါဘူး

ထူးျခားတဲ႔ တိုက္ဆိုင္မွု ေလလား မေျပာတတ္ပါဘူး မြန္ေတြဟာ ေရွးတုန္းက သူတို႕ကိုယ္သူတို႔ Rman (ရမည္) လို႔ ေခၚတယ္ ေရွ႔မွွာ ေျပာလာတဲ႔ အထဲ ရာမညပုရလို႔ အိႏၵယေတာင္ပိုင္းသားေတြက ပ်ဴေတြရဲ႕ ေနရာ ဗိႆႏိုးကို ေခၚၾကတယ္ ဆိုတာ ေျပာလာခဲ႔ျပီးပါျပီ စိတ္ဝင္စားစရာ အေခၚျဖစ္လို႔ပါ

ဒီေတာ့ ပ်ဴ မွာလည္း ရာမည ရွိတယ္ မြန္မွာလည္း ရာမည ရွိတယ္ ဒီႏွစ္ခု ဘယ္ဟာက ေစာလဲ ရာမည ဆိုတာ ဘာလဲ လိုက္စစ္တဲ႔အခါမွာ ရာမည ဆိုတာ ပါဠိ စကားလံုး ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ သိလာရပါ တယ္ ပါဠိကေန ယူျပီးေမြးစားထားတဲ႔ စကားလံုးပါ
ပ်ဴတို႔ရဲ႕ ရာမညပူရကို ေျပာခဲ႔ျပီးပါျပီ မြန္ေတြရဲ႕ ရာမည ဆိုတာ ဘယ္အခ်ိန္ကေပၚလာတာလဲ ဆိုရင္ အေစာဆံုး အေထာက္အထား အေနနဲ႔ AD-၁၀၂၁ ထိုး ဂ်ာဗား ေက်ာက္စာေတြမွာ Rman လို႔ ေရးထိုးတာကို ေတြ႕ရပါတယ္ AD-11 ရာစုမွာ အေစာဆံုး ေတြ႕ရပါတယ္
AD-1476 ထိုး ကလ်ာဏီမွာ ပါတဲ႔ ရာမည ေဒသ ဆိုတဲ႔ ပါဠိစာက အရမ္း ေနာက္က် လြန္းေန ပါတယ္  ဒီေက်ာက္စာ အေထာက္အထားေတြက ရာမည ဆိုတဲ႔ ေဝါဟာရပါတိုင္း မြန္တို႔ ေနရာ မဟုတ္လို႔ ေျပာလိုက္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ

ဗိႆႏိုး နဲ႔ ကလ်ာဏီ ဆိုတာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၃၀၀ ေလာက္ ကြာ ဟေနတာပါ ျပည္ပ ေက်ာက္စာ အေထာက္အထား နဲ႔ တြက္ယူေသာ္မွ ႏွစ္ ၁၀၀၀ ေလာက္ ေနာက္က်ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္ မြန္ တို႔ရဲ႕ အေစာဆံုး ေက်ာက္စာ အေထာက္ အထား ဆိုတာ ထိုင္း ဒြါယဝတီ AD-6 ရာစု အေစာဆံုး ပါ
ပဲ ဒီထက္ေစာတာ မရွိပါဘူး မေလး ဂ်ာဗား စူမား ၾတား ေတြကေန ျပည္တြင္း မဲနမ္ျမစ္ အေၾကကေန ဝင္လာပါတယ္ ဆိုတာ ခိုင္လံုပါတယ္

ဒါေၾကာင့္ပဲ ဟံသာဝတီ ရာဇဌာနီ မင္းေနျပည္ ဆို တာ AD-7 ေရာက္ခ်ိန္မွာ သစ္လံုးအိမ္ေလးနဲ႔
ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕ ျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ႔ မွတ္တမ္း ဟာ သဘာဝက်က် ယုတၱိတန္ေနပါတယ္

ဒါေပမယ့္လို႔ ဒီေနရာမွာ တစ္ခ်က္ ေျပာစရာရွိ ပါတယ္ အဲဒါက ရာမည ဆိုတဲ႔ ပါဠိစကားလံုးဟာ
ပ်ဴေတြဆီမွာ ပထမ သံုးတယ္ ေနာက္ ၁၁ ရာစုမွာ မြန္ေတြဆီ ေရာက္သြားတယ္ ပါဠိေဝါဟာရ အသံုး ရာမည ဟာ မြန္ေတြရဲ႕ ေရွးအေခၚ ရာမည္ ဆိုတာ
ပါဠိကေန လာတယ္ ဆိုတဲ႔ အေထာက္အထား ထက္ သူ႔ဟာသူ မူလေရွးေဟာင္းေပါရာဏ စကား  ျဖစ္ဖို႔က ပိုမ်ားပါတယ္ Rman ဆိုတာကို သံုးတဲ႔
မြန္မ်ိဳးႏြယ္စုဟာ မေလးေျမာက္ပိုင္းက ဘက္က လာတာ ဆိုေတာ့ ပါဠိစကား ရာမညကေန မြန္မွု ျပဳ ျပီး (ရမည္) လို႔ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ နည္းနည္းေတာ့ ယုတၱိမဲ႔ပါတယ္ မူလေဒသ အသံုး (ရမည္) ဆိုတာ
ဂ်ာဗားမွာ ေတြ႕ေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္ေတြက မေလးကြ်န္းစြယ္ တေလ်ာက္ ဗုဒၶဘာသာ ဟုတ္ မဟုတ္ စီစစ္ရန္ လိုပါတယ္

ဦးရည္စိန္နဲ႔ လုစ္ကေတာ့ ဒီအခ်က္ကို မစီစစ္ဘဲ rman ကေန ရာမည ျဖစ္တယ္ လို႔ ေျပာခဲ႔တယ္
မြန္သမိုင္း ကေတာ့ rman ကေန မြန္ ဆိုျပီး ျဖစ္ တယ္ ဒီေတာ့ rman ကေန မြန္ကိုေျပာင္းတာ လား ရာမည ကို ေျပာင္းတာလား ဆိုတာ သိဖို႔ လို လာျပန္ပါတယ္ စာတစ္လံုးတည္းကို ေဝါဟာရ ႏွစ္ မ်ိဳးသံုးျပီး မြန္မွု ျမန္မာမွု ျပဳသည္ေတာ့ မျဖစ္တန္ရာ
တစ္လံုးသာ ေျပာင္းလာမယ္ လို႔ ယူဆပါတယ္

ေနာက္တစ္ခ်က္က ပ်ဴ ေဒသ ဗိႆႏိုးကို ေခၚတဲ႔ ရာမည ကို ေရးတာနဲ႔ မြန္ ေတြေျပာတဲ႔ ရာမည ေရး တဲ႔ စာလံုးက မတူပါဘူး ပ်ဴေဒသ ရာမည ကို Ramann လို႔ သံုးတယ္ မြန္ ရာမည က Rman ျဖစ္ပါတယ္ ပ်ဴေဒသက (ရာမန္ည္) ဆိုျပီး တိုက္ ရိုက္ ပါဠိေဝါဟာရ အသံုး ျဖစ္တယ္ မြန္ က (ရမန္)
ဆိုျပီး သံုးတယ္ ရမန္ဟာ ရာမည ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ဆြဲယူထားတာ ျဖစ္ေနပါတယ္ ရမန္ကေန r ကို ျပဳတ္ျပီး Man မန္ ကေန Mon မြန္ ကို ကူး ေျပာင္းလာတယ္ ဆိုတာက သဘာဝက်က် ေျပာင္း လဲလာဟန္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္

မြန္တို႔ ဌာေန ရာမည ဆိုတာ ေႏွာင္းေခတ္မွ ေပၚ လာတာ ျဖစ္တာက တစ္ေၾကာင္း ေရွး ႏွစ္ေပါင္း 1000 ေက်ာ္ ကတည္းက ဗိႆႏိုးကို ေခၚတာ ထင္ရွားတာက တစ္ေၾကာင္း ရာမညေဒသ ပိုင္နက္ နယ္ပယ္ အတြင္း ေတြ႕ရေသာ ပ်ဴ အေထာက္ အထားမ်ားသည္ မြန္ အေထာက္အထားမ်ား ထက္ ပိုမ်ားျပားေနသည္က တေၾကာင္း စေသာ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားကို ေထာက္ေသာ္ ရာမည ေဒသ ဆိုသည္မွာ မြန္ေဒသ မဟုတ္ႏိုင္ ပ်ဴ တို႔၏ ေဒသသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕လာရပါတယ္ ပ်ဴ ေဒသ နယ္ပယ္အပိုင္မ်ား အတြင္းသို႔ AD-7-8- 9  အတြင္း ဝင္ေရာက္လာေသာ rman တို႔ အင္အား ေကာင္းလာခ်ိန္တြင္ ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံ ကို သိမ္းပိုက္ခဲ႔ဟန္ တူသည္ ထိုသို႔မဟုတ္ေသာ္ 7 ရာစုတြင္ ဘုရင္ေသာ္မွ သစ္လံုးအိမ္ငယ္ေလးျဖင့္ ေနေသာ ပဲခူးေခၚ ဟံသာဝတီမင္းသည္ ပင္လယ္ ရပ္ျခား ေဒသမ်ား ျဖစ္ေသာ သေရေခတၱရာ ေအာက္ပိုင္း တနသၤာရီေဒသမ်ားကို ခ်က္ခ်င္းၾကီး သိမ္းပိုက္ႏိုင္စရာ အေၾကာင္း မရွိေပ ထိုသို႔ သိမ္း ပိုက္ေၾကာင္းလည္း မွတ္တမ္းမထင္ခဲ႔ေခ်

ဦးရည္စိန္က လင္ယန္ဟူသည္ ရာမည ကို အသံ လွယ္ထားျခင္း ျဖစ္မည္ဟု ယူဆသည္ သို႔ေသာ္ အဆက္အစပ္ မရွိေခ် ဦးရည္စိန္ ကိုယ္တိုင္လည္း ရွင္းျပမထား

လုစ္က ၁၃ ရာစုထိုး ေက်ာက္ဆည္နယ္က ေက်ာက္စာမ်ားမွ လင္ယန္အေၾကာင္း သုေတသန ျပဳျခင္းသည္ အလြန္ တန္ဖိုးရွိသည္ အလြန္အေရးပါ သည္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ေကာင္းသည္ကား သူ၏ ေက်ာက္ဆည္စာတန္းတြင္ လင္းယန္အေၾကာင္း ပါလာမေခ် မေဖာ္ျပပဲ ထိန္ခ်န္ထားခဲ႔ေလသည္ အဘယ္အေၾကာင္းေၾကာင့္ မေဖာ္ျပဘဲ လင္ယန္ ကို ထိုင္းသို႔ ပို႔လိုက္ေလသနည္း ဟူေသာ အေၾကာင္းကိုမူ အကုသိုလ္လဲ မသိေသးပါဘူး

ေရွးသုက ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ ဗိႆႏိုးျမိဳ႕ေဟာင္း တြင္ အိႏၵိယေတာင္ပိုင္းမွ လာေသာ ဟန္မ်ားကို မ်ားစြာဟေတြ႕ရသည္ ေတာင္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ ေသာ ပါဠိဂိုဏ္း ႏွင့္ မုျဒာဟန္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဗုဒၶ ရုပ္ပြားေတာ္ တိုလဲ မ်ားစြာ ေတြ႕သည္ နာဂါရ္ေကာ႑ နဲ႔ အမရဝတီ ပံုစံ အမ်ိဳးအစား အေဆာက္အဦ မ်ားကိုလည္း ေတြ႕ရသည္ ထို အေၾကာင္းေၾကာင့္ပင္ ဦးဘရွင္က လင္ယန္ ဟူသည္ ဗိႆႏိုးပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ သည္

ဟြာယန္ကူေအာ္က်ိရ္ က ေဖာ္ျပတဲ႔ အခ်က္မွာ ပ်ဴ မ်ားသည္ ယုန္ခ်ဲန္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္တြင္လည္း ရွိ သည္ ထိုအေၾကာင္းကို လုစ္ကလဲ ေျပာခဲ႔ဖူးသည္ သို႔ေသာ္ ယုန္ခ်ဲန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္တြင္ ဘာေၾကာင့္ ရွိေနခဲ႔တာလဲ ဆိုတာကို မေျပာခဲ႔ပါဘူး

ဦးရည္စိန္က ဟြာယန္(င္)ကူေအာ္က်ိရ္ကေန ေဖ်ာက္ယြယ္ Paio yueh ကို အသံလွယ္ထား တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္ ေဖ်ာက္ယြယ္ ဆိုတာကို ေရွ႕ မွာ ေျပာထားျပီး ျဖစ္ပါသည္ ဦးရည္စိန္က ဘယ္လို လွယ္ထားတာ လို႔ မရွင္းျပေခ် အဆက္အစပ္ မရွိ သည္ကိုသာ ေတြ႕ရသည္ AD-(960-1269) တရုတ္ စုန္႔မင္းဆက္သမိုင္းတြင္ မေလးကြ်န္းဆြယ္ မွ Lou yueh ဟူေသာ ေဒသ တစ္ခုကို ေဖာ္ျပခဲ႔ သည္ လူေအာ္ယြယ့္ မွ Lou ဆိုတာ Laut ကို အသံလွယ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္ Orang Laut ပင္လယ္လူ လို႔ေခၚတဲ႔ Sea Jakun ေခၚ ဆလံုေတြရဲ႕ေဒသကို ေျပာတာပါ

ယုန္ခ်ဲန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္မွာ ပ်ဴေတြ ဘာေၾကာင့္ ရွိ ေနတာလဲ ဆိုတာက အိႏိၵယ ပ်ဴ ကုန္သြယ္လမ္းမ
ပ်ဴ တရုတ္ ကုန္းလမ္းမ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္ ဗိႆ ႏိုးတြင္ အိႏၵယ တိုင္းရင္းသားမ်ားလည္း ေနထိုင္ခဲ႔ပါ တယ္ မိန္းလမ္းမလမ္းဆံုျမိဳ႕ ျဖစ္တဲ႔ ဗိႆႏိုးမွာ တိုင္းတပါးသားမ်ား လာေရာက္ ေနထိုင္တယ္ ဆို တာ သဘာဝက်ပါတယ္ ယူနန္က တရုတ္ေတြလဲ လာေနမယ္ ဆိုတာ မလြဲေလာက္ပါဘူး စီးပြားေရး အရ ကူးလူး သြားလာ ေနၾကမွာပါ ဗိႆႏိုးမွာ ဗုဒၶ ဘာသာတစ္ခုတည္း ကိုးကြယ္တာ မဟုတ္တာ ကေတာ့ ျမင္သာပါတယ္ ဟိႏၵဴအယူေတြလဲ ရွိခဲ႔တာ မျငင္းႏိုင္ပါဘူး

ဟြာယန္(င္)ကူေအာ္က်ီရ္ မွတ္တမ္း ဆိုတာ AD-4 ရာစုေပၚ မွတ္တမ္းျဖစ္ပါတယ္ ဒီမွတ္တမ္း မွာ ပ်ဴေတြက ယုန္ခ်ဲန္မွာ သြားေနတယ္ ရွိေနတယ္ ဆိုတာ ေဖာ္ျပထားတယ္ ဒီေနာက္ေပၚ မွတ္တမ္း ေတြမွာ ဘာေၾကာင့္ AD-5 ရာစုတြင္ ဗိႆႏိုး ေခၚ ရာမညပူရ ပ်က္သုန္းခဲ႔ေၾကာင္း မေဖာ္ျပၾကျခင္း သည္ အသို႔နည္း

ဗိႆႏိုးပ်က္သုန္းျခင္းဟာ ေခတ္ျပိဳင္ သေရေခတၱရာႏွင့္ ပ်ဴ အခ်င္းခ်င္း အင္အားျပိဳင္ၾက ျခင္း ျဖစ္ေလသလား ဆရာ ေတာ္စိန္ခို ေကာက္ ခ်က္လိုပဲ ဘာသာေရး အယူကြဲလြဲခ်က္ေၾကာင့္လား
တန္လိုင္းမ်ားႏွင့္ စစ္ျဖစ္ခဲ႔ေလသလား တန္လိုင္း မ်ားႏွငိ့ စစ္ျဖစ္သည္ ဟူသည္ကား မျဖစ္ႏိုင္ေခ် တန္လိုင္း ဟူသည္ လူနည္းစုသာ ျဖစ္သည္ ပ်ဴ အင္ပါယာကို ယွဥ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ ပ်ဴအခ်င္းခ်င္း အေၾကာင္း မညီညြတ္သျဖင့္ စစ္ျဖစ္ရာမွ သေရခတၱရာ အႏိုင္ရခဲ႔ျခင္းသာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္
သေရေခတၱရာတြင္ ဝိၾကမ Vrakama ဆိုတဲ႔ မင္းဆက္ ေပၚလာပါတယ္ ထားေတာ့

အေရးၾကီးတဲ႔ အခ်က္တစ္ခုကို ေျပာရပါမယ္ ဒါက ေက်ာက္ဆည္ နယ္ထဲက ေက်ာက္စာမ်ားမွာ ေတြ႕ရ တဲ႔ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္ 1211- 1261 ၾကားမွာ ထိုးခဲ႔တဲ႔ ျမန္မာေက်ာက္စာ ေတြက အခ်က္အလက္ေတြပါ ေက်ာက္ဆည္ ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္မွာ ေတြ႕ရတာက တလိုင္းရြာမ ။ မိုန္ခရိုန္ ဆိုတာေတြကို ေဖာ္ျပထား တာ ေတြ႕ရပါတယ္ ဒါကို လုစ္ ေျပာတာေတာ့ မိုန္ ဆိုတာ မြန္ကို ေျပာတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ လို႔ ေျပာပါ တယ္ ဒီမွာ ေတြးစရာက ေက်ာက္ဆည္နယ္မွာ မြန္ ေတြက ဘယ္လို ေရာက္လာျပီး ေနၾကတာလဲ ဆို တဲ႔ အခ်က္ပါ ဒါေပမယ့္ ျပည္တြင္းကို မြန္ေတြ ေရာက္လာတာ ႏွစ္ 600 ေက်ာ္ ၾကာျပီးခဲ႔ခ်ိန္ မွာ ေရးထိုးတဲ႔ ေက်ာက္စာ ျဖစ္လို႔ ျဖစ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါ တယ္ အကုသိုလ္ တစ္ခုေတြ႕ဖူးတာက မိုန္ ဆိုတာ
ပါဠိ ပုဒ္ပ်က္ ေဝါဟာရျဖစ္ျပီး မို ျမင့္ျမတ္ေသာ လို႔ အနက္ရပါတယ္ မြန္ရာဇဝင္တြင္လည္း အလားတူ ေဝါဟာရ ရွိပါတယ္ ဥမိုန္ မင္း ၅ ဆက္ ဆိုတာပါ
ျမန္မာဘာသာကေတာ့ မိုန္ဆိုတာကို ေတာ္ လို႔ ဘာသာျပန္တယ္ ေတာ္တဲ႔သူ ေပါ့ေလ ဒီႏွစ္ခ်က္ ဘယ္ဟာ ျဖစ္မယ္ ဆိုတာေတာ့ အကုသိုလ္ မသိပါ ဘူး ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ သုေတသနျပဳသူမ်ား အလြယ္ သတိထားမိရန္ ရယူႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ျပီး လမ္းေၾကာင္း ခ်ေပးခဲ႔တာပါ ေတြးဆေဖာ္ထုတ္ ႏိုင္ ၾကေစဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္

ေနာက္လမ္းေၾကာင္း တစ္ခုက ရမည္းသင္းျမိဳ႕ ဆိုတာပါ ဗိႆႏိုးနဲ႔ မကြာလွတဲ႔ ေနရာျဖစ္ပါတယ္
ဒီေနရာကို မြန္ေတြက မြန္ေဒသပါလို႔ ဆိုျပီး ပ်ဴ ဓေလ့ အေထာက္အထားမ်ားကိုသာ ေတြ႕ရပါ တယ္ ရမည္သင္း ဆိုတာ rman ရမည္ ဆိုတာ ကေန စြဲျပီး ေခၚတာလို႔ ဆိုပါတယ္ အတိအက် မေရးျပေတာ့ပါ လြယ္ေအာင္ပဲ ေျပာလိုက္တာ မြန္ ေဒသ ဟု ဆိုေသာ္ အဘယ္ေၾကာင့္ ပ်ဴ ပစၥည္း အေထာက္အထားမ်ားသာ ေတြ႕ေနရသလဲ ေမးစရာ ျဖစ္လာပါတယ္ မြန္ အေထာက္အထား မ်ား မက်န္ ဆိုသည္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ပါ မြန္ေဒသ မွန္ေသာ္ မြန္အေထာက္အထား ပိုမ်ားမ်ား က်န္ရ ေပလိမ့္မည္္ ထိုေၾကာင့္ ရမည္းသင္း ဆိုတာ rman ကေန ဆင့္ပြားေခၚတာ မဟုတ္လို႔ ယူဆျပီး ဒီအဆိုကို ပယ္ဖ်က္ပါတယ္

စမုန္ျမစ္ဝွမ္းေဒသေခၚ စမုန္ျမစ္နဲ႔ ျမစ္ငယ္ျမစ္ ေပါင္း ဆံုရာ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသတြင္ တလိုင္းရြာမ လို႔ ေခၚတဲ႔ ရြာ ရွိပါတယ္ တန္လိုင္း ဆိုတာ ပ်ဴေခတ္ ဦး ပိုင္းကတည္းက ရွိခဲ႔ေသာ လူမ်ိဳးစု ျဖစ္ေပရာ မြန္ ႏွင့္ တန္လိုင္း တူ၏ မတူ၏ ဟူသည္ ဝိေရာဓိ ျဖစ္ရ ေခ်သည္

လင္ယန္းဆိုတာ ဗိႆႏိုးျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ေျပာ လာခဲ႔ျပီးပါျပီ ယုန္ခ်ဲန္ကို မေျပာရေသး ယုန္ခ်ဲန္ ဆိုတာ ယခု ေပါင္ရွန္းျမိဳ႕ ကို ေခၚတာပါ ဗိႆႏိုးက ေန ေပါင္ရွန္းကို သြားလို႔ရပါတယ္ အရင္ေခတ္က ေျပာတာပါ လမ္းေပါက္ပါတယ္ ဒါေၾကာင့္ ပ်ဴ ေတြ ရွိေနခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္

ေနာက္တစ္ခုမွာ ႏူဟို႔ ျဖစ္သည္ လင္ယန္ အေနာက္ဘက္ လီ ၂၀၀၀ အကြာမွာ ဆိုပါတယ္ ဒီျမိဳ႕ကို မွတ္တမ္းတင္ရာတြင္ မွားယြင္းခဲ႔ဟန္ တူ သည္ လင္းယန္အေနာက္ဘက္ လီ ၂၀၀၀ ဟူသည္ ပင္လယ္ထဲ ေရာက္သြားေပေတာ့မည္ ဖူနန္၏ အေနာက္ဘက္ လို႔ေရးတာမ်ားလား ျဖစ္ေလမလား လို႔ ေတြးမိပါတယ္ သို႔ေသာ္ အေရးတၾကီး မဟုတ္ ယခုေဖာ္ျပပါ အေၾကာင္းႏွင့္ မစပ္ဆိုင္သျဖင့္ မရွာ ေတာ့ပါ

ေနာက္တစ္ခုမွာ လီေပါင္း ၂၀၀၀ ႏွင့္ ၇၀၀၀ ဆိုတာ လြဲေနပါတယ္ ဒီဟာက ႏွစ္ နဲ႔ ခုႏွစ္ဟာ မွားတတ္ တာက ျမန္မာသခ်ၤာမွာသာ ျဖစ္ပါတယ္ တရုတ္ အေခၚက မွားစရာမရွိေခ် ဦးရည္စိန္က ဒီဟာကို သတိေမ့ခဲ႔ျပီး သတင္းေပး၏ နားၾကားလြဲသေယာင္
မွတ္ခ်က္ေပးခဲ႔ပါတယ္

ေနာက္တစ္ခ်က္က ေက်ာခိုင္းနံစပ္ ဟူေသာ စကား ျဖစ္သည္ ေက်ာခိုင္း တာေတာ့ အကြာအေဝး ကြာဟ ႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္ နံစပ္ ဟူေသာ စကား သည္ကား နယ္ေျမထိစပ္ေနေသာ သေဘာကို ဆို တာမို႔ ပိုက္ထားေသာ သေဘာရွိသည္ ဒီအဆိုမ်ား
အရ ေကာက္ယူရေသာ္ ေခ်ာ္ထြက္ေနေသာ အဆို မ်ားျဖစ္လို႔ အတည္မယူသင့္ သတိထား သံုးသပ္ သင့္လွတဲ႔ စကားလံုးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္

နဒီဋီကာက်မ္းအဆိုအရ သုဝဏၰဘူမိကေန ျမင္းစီး သြားရတယ္ ဆိုေတာ့ ဟုတ္ခ်င္လဲ ဟုတ္မွာပါ ေရလမ္းမရွိ ဆိုေတာ့ ပဲခူးကို မေက်ာ္ဟု ေျပာလို႔ ရတယ္ ဒီေတာ့ ဒီအခ်က္လဲ ပယ္ရန္သာ သင့္ပါ တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေဖာ္ျပရေသာ္
၁။ လင္းယန္သည္ ဗိႆႏိုးကို ေခၚသည္
၂။ ဗိႆႏိုးကို တရုတ္အိႏၵိယ တို႔က အမည္ ေျခာက္မ်ိဳးျဖင္ ေခၚခဲ႔ၾကသည္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ႔ သည္္
၃။ ရာမည ဟူသည္ မြန္တို႔၏ သီးသန္႔နာမည္ မဟုတ္ေခ်