မဟာသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ႀကီး

 
ပဌမပိုင္း
သတိပ႒ာန္ေလးပါးသ႐ုပ္
ဒုတိယပိုင္း
တရားမဆံုးမီ ထသြားေသာေပႆပုဂၢိဳလ္
တတိယပိုင္း
စြဲလမ္းမႈကင္းေအာင္ ဝိပႆနာ႐ႈရပံု
အသိÓဏ္ ၄-မ်ိဳး သ႐ုပ္အဓိပၸါယ္
မဂ္ç ဖိုလ္မရႏိုင္ေသာေခတ္ မ႐ွိပံု
ခိပၸါဘိညရဟႏၱာျဖစ္ျခင္းအေၾကာင္း
စတုတၳပိုင္း
ဝိပႆနာအေျခခံ႐ႈနည္း ၂-မ်ိဳး
အစြဲအလမ္းကင္းေအာင္ ဝိပႆနာ႐ႈပံု
ထင္႐ွားသိလြယ္တဲ့ ႐ုပ္ကစၿပီး ဝိပႆနာဝ႐ႈရပံု
၁-အစြန္းပယ္ အလယ္သြား
၂-မဂၢင္႐ွစ္တန္ လမ္းမွန္၏ သ႐ုပ္
၃-အႏုç အလတ္ç အရင့္ မဂၢင္ ၃-မ်ိဳး
၄-သစၥာေလးတန္ အမွန္ေလးပါး
၅-ဒုကၡသစၥာ
၆-ဥပါဒါန္ႏွင့္ ဥပါဒိနကၡႏၶာ
၇-သမုဒယသစၥာ
၈-နိေရာဓႏွင့္ မဂၢသစၥာ
၉-Óဏ္ ၃-ပါးႏွင့္ ゞင္းတို႔၏ ျဖစ္ရာကာလ
၁၀-သစၥÓဏ္၏ ကိစၥ ၄-ပါး
ကန္ေတာ့ခန္း
ဂုဏ္ေတာ္ ၉-ပါး ဘုရား႐ွိခိုး
မာတိကာ
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၁
၁၃၁၃-ခု တန္ခူးလဆုတ္ ၁၄-ရက္ ဥပုသ္ေန႔ညတြင္
အဂၢမဟာပ႑ိတ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရား 
အသံလႊင့္ ေဟာၾကားသည့္
မဟာသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ႀကီး
(ပဌမပိုင္း)
 ယခုေဟာမည့္ တရားေတာ္က ]]မဟာသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ႀကီး}} ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတရားေတာ္ႀကီးဟာ ဗုဒၶ
သာသနာေတာ္မွာ အေရးပါအရာအေရာက္ဆံုး လိုရင္းတရားေတာ္ႀကီးလို႔ ဆိုယင္မလြဲပါဘူး၊ ဘာ့ေၾကာင့္လဲလို႔ဆိုေတာ့ ဒီ
မဟာသတိပ႒ာန္သုတ္ ထဲမွာ ပုဗၺဘာဂမဂ္-လို႔ေခၚတဲ့ ဝိပႆနာအလုပ္ အားထုတ္ပံုေတြကိုလဲ အျပည့္အစံုအတိအက် ေဖာ္ျပ
ထားပါတယ္၊ Óဏ္အထူးမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပံုကိုလဲ တင္႐ွားစြာ ျပထားပါတယ္၊ ပရိေညယ်ç ပဟာတဗၺç သစၦိကာတဗၺç ဘာေဝ
တဗၺဆိုတဲ့ အရိယသစၥာေလးပါး ကိုလဲ ေပၚေပၚလြင္လြင္ ျပည့္ျပည့္စံုစံုႀကီး ျပထားပါတယ္၊ ရဲရင့္ခိုင္မာတဲ့ ဝန္ခံခ်က္ကိုလဲ
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ အားတက္ေလာက္ေအာင္ဘဲ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဘယ္လိုလဲလို႔ ဆိုေတာ့-သတိပ႒ာန္ ေလးပါးကို ပြါးမ်ား
အားထုတ္ယင္ အလတ္စား ေနယ်ထဲက Óဏ္အေလးဆံုး ပုဂၢိဳလ္ေတာင္မွ(၇)ႏွစ္နဲ႔ အနာဂါမ္ç ရဟႏၱာ-ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္တဲ့၊
Óဏ္ထက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာေတာ့ (၇) ရက္ထဲနဲ႔ အနာဂါမ္ç ရဟႏၱာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္တဲ့။ ဒီေတာ့ ဒီဝန္ခံေတာ္မူခ်က္ျဖင့္ပင္
ေသာတာပန္ သကဒါဂါမ္ေလာက္ ျဖစ္ဘို႔ရာကေတာ့ ဒါထက္ေတာင္ ျမန္ႏိုင္ေသးတယ္ ဆိုတာဟာ ထင္႐ွားေနေတာ့တာဘဲ၊
အမ်ားႀကီးအားတက္စရာေကာင္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့အက်ိဳးအာနိသင္ေတြကိုလဲ စကား ပလႅင္ခံၿပီး တရား ေက်ညာေတာ္မူလိုက္
ကတဲကိုက ေဖာ္ျပသြားေတာ့တာဘဲ။ ကဲ-ယခု အဲဒီ တရား ေက်ညာေတာ္မူခ်က္ကို နာရေတာ့မယ္၊ ႐ို႐ိုေသေသ အာ႐ံု
စူးစိုက္ၾက။
 ဧကာယေနာ အယံ ဘိကၡေဝ မေဂၢါ သတၲာနံ ဝိသုဒၶိယာ ေသာက ပရိေဒဝါနံ သမတိကၠမာယ ဒုကၡ-ေဒါမနႆနံ
အတၳဂၤမာယ Óယႆ အဓိဂမာယ နိဗၺာနႆ သစၦိကိရိယာယ၊ ယဒိဒံ စတၲာေရာ သတိပ႒ာနာ။
 ဘိကၡေဝ၊ ရဟန္းတို႔။ ယဒိဒံ စတၲာေရာ သတိပ႒ာနာ၊ ေလးပါးေသာ အၾကင္သတိပ႒ာန္တို႔ ႐ွိၾကေပ၏။ အယံ၊ ဤ
သတိပ႒ာန္အက်င့္လမ္းသည္။ သတၲာနံ ဝိသုဒၶိယာ၊ သတၲဝါေတြ စိတ္အညစ္အေၾကး ကင္း၍သန္႔႐ွင္း စင္ၾကယ္ဘို႔ရာ။
ဧေကာယေနာ မေဂၢါ၊ တခုတည္းေသာလမ္းç တေၾကာင္းတည္းေသာ လမ္းေပတည္း။
 ကိေလသာကင္းၿပီး ရဟႏၱာျဖစ္သြားတာကို စင္ၾကယ္တယ္လို႔ ဆိုလိုတယ္။ အဲဒီရဟႏၱာျဖစ္ဘို႔အက်င့္ဟာ ေဟာဒီ
သတိပ႒ာန္ တလမ္းထဲသာ ႐ွိတယ္တဲ့။ ၿပီးေတာ့-ဒီသတိပ႒ာန္ အက်င့္ဟာ အဲဒီရဟႏၱာ အျဖစ္တိုင္ေအာင္ မုခ်ကိန္းေသ
ေရာက္ေစႏိုင္တဲ့ မလြဲႏိုင္ေသာလမ္းç တေၾကာင္းထဲလမ္းပါဘဲတဲ့။ ဒီေတာ့-စိတ္အညစ္အေၾကးကင္းၿပီး ရဟႏၱာျဖစ္ခ်င္ၾကယင္
ဒီသတိပ႒ာန္ အလုပ္ကိုဘဲ အားထုတ္ၾကရမယ္။ ဒီေနရာမွာ တခ်ိဳ႔က-]]ရဟႏၱာတိုင္ေအာင္ေတာ့လဲ မျဖစ္ခ်င္ေသးပါဘူး၊
အပါယ္ေဘးက လြတ္႐ံု ေသာတာပန္ေလာက္ပဲ ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္၊ ဒီလိုေကာ ျဖစ္ႏိုင္ပါမလား}}လို႔ ေမးခ်င္ေကာင္း ေမးခ်င္ၾက
ေပလိမ့္မယ္။ ဒါကေတာ့ စိုးရိမ္စရာ မ႐ွိပါဘူး။ ]]ရဟႏၱာ ျဖစ္တယ္}} ဆိုတာက ေသာတာပန္ç သကဒါဂါမ္ç အနာဂါမ္ အစဥ္
အတိုင္းျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆံုးက်မွ ျဖစ္တာဘဲ၊ ဒါကလဲ အားထုတ္မႈ ျပည့္စံုမွ ျဖစ္တာပါ၊ ေသာတာပန္ေလာက္ပဲ ျဖစ္ခ်င္တဲ့
ပုဂၢိဳလ္ဟာ အျပည့္အစံုအားထုတ္ပါမွ ေသာတာပန္ေလာက္ပဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါထက္ပိုၿပီးေတာ့ ျဖစ္ကိုမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး၊
ဒါေၾကာင-ေသာတာပန္ေလာက္ ျဖစ္ခ်င္ယင္လဲ ဒီသတိပ႒ာန္အလုပ္ကိုဘဲ အားထုတ္ရမယ္ဆိုတာကို ၿမဲၿမဲၾကီး မွတ္ထားၾကရ
မယ္။
 အယံ၊ ဤသတိပ႒ာန္အက်င့္လမ္းသည္။ ေသာကပရိေဒဝါနံ သမတိကၠမာယ၊ စိုးရိမ္ပူေဆြးရျခင္းç ငိုေျြကးရျခင္းတို႔
ကို လြန္ေျမာက္သြားဘို႔ရာလဲ။ ဧကာယေနာ မဂၢါ၊ တခုတည္းေသာလမ္းç တေၾကာင္းတည္းေသာ လမ္းေပတည္း။
 ေလာကမွာ-မိဘ လင္မယား သားသၼီးေတြ ေသေၾကပ်က္စီးလို႔ç တကြဲတျပားစီျဖစ္လို႔ç စီးပြါးေတြ ပ်က္စီးလို႔၊ ဒီလို
ေဘးဆိုးေတြနဲ႔ ေတြ႔ေတြ႔ၿပီး စိုးရိမ္ ပူေဆြး ငိုေျြကးေနၾကရတာေတြဟာ အေတာ္ကို ဆိုးဝါးတာေတြဘဲ၊ အဲဒီ အဆိုးေတြကိုလဲ ဒီ
သတိပ႒ာန္အက်င့္ျဖင့္ ေက်ာ္လႊားသြားႏိုင္ပါတယ္တဲ့။ ဒီေတာ့-ဘယ္ခါမွ မစိုးရိမ္ မပူေဆြး မငိုေျြကးရဘဲ ေပ်ာ္ေပ်ာ္႐ႊင္႐ႊင္နဲ႔
ခ်ည္း ေနသြားခ်င္ၾကယင္ ဒီ သတိပ႒ာန္အလုပ္ကိုဘဲ ျပည့္စံုေအာင္ အားထုတ္ၾကရမယ္။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၂
 အယံ၊ ဤသတိပ႒ာန္ အက်င့္လမ္းသည္။ ဒုကၡ ေဒါမနႆာနံ အတၳဂၤမာယ၊ ကိုယ္ဆင္းရဲ စိတ္ဆင္းရဲေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္း
ကြယ္ေပ်ာက္သြားဘို႔ရာလဲ။ ဧကာယေနာ မေဂၢါ၊ တခုတည္းေသာလမ္းç တေၾကာင္းတည္းေသာ လမ္းေပတည္း။
 ကိုယ္ထဲမွာ အေနဆိုးအခံခက္တဲ့ ကိုယ္ဆင္းရဲအမ်ိဳးမ်ိဳးစိတ္ထဲမွာ အေနဆိုးအခံခက္တဲ့ စိတ္ဆင္းရဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ေဟာဒီ
ဆင္းရဲ ၂-မ်ိဳးဟာ ေလာကမွာ ေၾကာက္စရာ အေကာင္းဆံုးဘဲ။ အဲဒီ ဆင္းရဲဆိုးေတြကိုလဲ ဒီသတိပ႒ာန္ အက်င့္ျဖင့္ပင္ လံုးဝ
ၿငိမ္းေစႏိုင္ပါတယ္တဲ့။ ဒီေတာ့-ဆင္းရဲခပ္သိမ္း အကုန္ၿငိမ္းၿပီး အစဥ္ထာဝရ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာနဲ႔ခ်ည္း ေနခ်င္ၾကယင္ ဒီ
သတိပ႒ာန္ အလုပ္ကိုဘဲ ျပည့္စံုေအာင္ အားထုတ္ၾကရမယ္။
 အယံ၊ ဤသတိပ႒ာန္အက်င့္လမ္းသည္။ Óယႆ အဓိဂမာယ၊ အရိယမဂ္ကို ရဘို႔ရာလဲ။ ဧကာယေနာ မေဂၢါ၊ တခု
တည္းေသာ လမ္းç တေၾကာင္းတည္းေသာ လမ္းေပတည္း။ နိဗၺာနႆ သစၦိကိရိယာယ၊ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျုပဘို႔ရာလဲ။
ဧကာယေနာ မေဂၢါ၊ တခုတည္းေသာ လမ္းတေၾကာင္းတည္းသာ လမ္းေပတည္း။
 မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ဆိုတာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္မွာ အထြတ္အျမတ္ဆံုး လိုရင္းတရားေတြဘဲ၊ အဒီ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကိုေရာက္
ဘို႔ လမ္းဟာလဲ ေဟာဒီ သတိပ႒ာန္ အက်င့္တလမ္းထဲသာ ႐ွိပါတယ္တဲ့။ ၿပီေတာ့ ဒီသတိပ႒ာန္လမ္းဟာ မဂ္ ဖိုလ္ နိဗၺာန္ကို
မလြဲတမ္း ဧကန္ အမွန္ ေရာက္ေစႏိုင္တဲ့ တေၾကာင္းတည္းေသာ ကိန္းေသ လမ္းပါတဲ့။ ဒီေတာ့-မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ကို ယခုဘဝ
တြင္ဘဲ တကယ္ေရာက္ခ်င္ၾကယင္ မလြဲႏိုင္မမွားႏိုင္တဲ့ ဒီသတိပ႒ာန္လမ္းကိုသာ သြားၾက႐ံု႐ွိေတာ့တာဘဲ။ ဒါေၾကာင့္
သြားခ်င္တဲ့သူေတြ သြားရေအာင္လို႔ ယခုဆရာေတာ္က သဲလြန္စေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဒီသတိပ႒ာန္တရားကို ေဟာၾကားညြန္ျပေန
တာလို႔ မွတ္ၾကေစလိုပါတယ္။
 ]]သတိပ႒ာန္}} ဆိုတာက ဘာလဲ ]]သတိမျပတ္ျဖစ္မႈç စြဲၿမဲတဲ့အမွတ္ ရမႈပါဘဲ}} ဘာေတြကို အမွတ္ရရ ပါမလဲလို႔ဆို
ေတာ့-ထင္႐ွား ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ]]ကိုယ္အမူအရာ ႐ုပ္အေပါင္း}} ကိုလဲ ျဖစ္ခိုက္ ျဖစ္ခိုက္မွာ မလြတ္တမ္း အမွတ္ရရမယ္။
ၿပီးေတာ့-ထင္႐ွား ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ]]ခံစားမႈေဝဒနာ}} ေတြကိုလဲ ျဖစ္ခိုက္ ျဖစ္ခိုက္မွာ မလြတ္တမ္း အမွတ္ရရမယ္။ ၿပီးေတာ့-
ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ ]]ႀကံစည္ စဥ္းစားမႈ-စိတ္}} ဟူသမွ်ကိုလဲ ျဖစ္ခိုက္ ျဖစ္ခိုက္မွာ မလြတ္တမ္း အမွတ္ရရမယ္။ ၿပီးေတာ့-
ထင္႐ွားျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ]]သေဘာတရား}}ဟူသမွ်ကိုလဲ ျဖစ္ခိုက္ ျဖစ္ခိုက္မွာ မလြတ္တမ္း အမွတ္ရရမယ္။ ဒီလို မွတ္ႏိုင္ေအာင္
မျပတ္လဲ ေၾကာင့္ၾက စိုက္ေပးေနရယမ္။
 ဆိုလိုရင္းကေတာ့-ေပၚလာတိုင္းေသာ ႐ုပ္နာမ္ေတြကို မသိဘဲနဲ႔ တခ်က္မွလြတ္မသြားရေအာင္ မျပတ္ေၾကာင့္ၾကစိုက္
ၿပီးတမွတ္ထဲ ႐ႈမွတ္ေနရမယ္လို႔ဆိုလိုပါတယ္။ ဒီလို႐ႈမွတ္ပံုကို ကာယာႏုပႆီç ေဝဒနာႏုပႆီစသည္ျဖင့္ ေဟာထားပါတယ္။
ဥပမာ-သြားတဲ့အခါမွာဆိုယင္ ေျခေထာက္ျြကလာစ-မွ စၿပီးေတာ့ နင္းခ်မႈဆံုးသြားသည္တိုင္ေအာင္ တေ႐ြ႕ေ႐ြ႕ခ်င္း ေတာင့္
တင္း လႈပ္႐ွားသြားတဲ့႐ုပ္အေပါင္းကို စူးစိုက္ၿပီး ေစ့ေစ့စပ္စပ္ မျပတ္႐ႈမွတ္သြားရမယ္၊ ေျခလွမ္းတိုင္း ေျခလွမ္းတိုင္း ဒီလို
ခ်ည္းမျပတ္မွတ္သြားရမယ္၊ တခ်က္မွ လြတ္မသြားေစရဘူး၊ ဘာကိုမွလဲ မစဥ္းစားရဘူး၊ စဥ္းစားမိယင္ အဲဒီစဥ္းစားမိတဲ့
စိတ္ကိုလည္း မွတ္သိသြားရမယ္။ ၿပီးေတာ့ - လက္ေျခမ်ားကို ေကြးရာဆန္႔ရာမွာလဲ ေကြးစဆန္႔စကထဲက စၿပီးအဆံုးတိုင္
ေအာင္ တေ႐ြ႕ေ႐ြ႕ခ်င္း ေတာင့္တင္း ေ႐ြ႕႐ွားသြားတဲ့ ႐ုပ္အေပါင္းကို စူးစိုက္ၿပီ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ မျပတ္႐ႈမွတ္ရမယ္။ ကိုယ္အျုပ
အမူအရာတိုင္း ဒီနည္းခ်ည္းဘဲ၊ တခ်က္ကေလး တကြက္ကေလးမွ မလြတ္ေစရဘူး၊ အကုန္လံုး ေစ့ေစ့စပ္စပ္ မျပတ္ သိသိ
သြားေအာင္ ေၾကာင့္ၾကစိုက္ၿပီး ႐ႈမွတ္ရမယ္။
 ၿပီးေတာ့-ေညာင္းမႈ-ပူမႈ-နာက်င္မႈ အစ႐ွိတဲ့ ဒုကၡေဝဒနာ ထင္႐ွားလာျပန္ယင္လဲ အဲဒီေဝဒနာကိုဘဲ ေသေသခ်ာခ်ာ
စူးစိုက္ၿပီး ]]ေညာင္းတယ္-ေညာင္းတယ္}} စသည္ျဖင့္ မေပ်ာက္မခ်င္း မျပတ္႐ႈမွတ္ရမယ္။ ၿပီးေတာ့ ၾကံစည္စဥ္းစားမႈ
စိတ္ကူးမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျပန္ယင္လဲ အဲဒီစိတ္ကိုဘဲ စူးစိုက္ၿပီး ၾကံတယ္ç စဥ္းစားတယ္စသည္ျဖင့္ ႐ႈမွတ္ရမယ္။ ၿပီးေတာ့
ႏွစ္သက္မႈç စိတ္ပ်က္မႈç ျမင္မႈç ၾကားမႈ အစ႐ွိတဲ့ သေဘာတရားေတြ ထင္႐ွားျဖစ္ေပၚလာျပန္ယင္လဲ အဲဒီ သေဘာတရားကိုဘဲ
စူးစိုက္ၿပီး ]]ႏွစ္သက္တယ္ ႏွစ္သက္တယ္}} စသည္ျဖင့္ ႐ႈမွတ္ရမယ္။
 ]]ယခုေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ထင္႐ွားေပၚလာသမွ် ႐ုပ္နာမ္ေတြကို မလြတ္ေအာင္ ႐ႈမွတ္ရမယ္}} ဆိုေပမယ္လို႔ အားထုတ္
ခါစ ပုဂၢိဳလ္မွာေတာ့ မမွတ္ႏိုင္ဘဲ ေမ့ေမ့သြားတာေတြကသာ မ်ားေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မေလ်ာ့ေသာလံု႔လနဲ႔ မျပတ္
ေၾကာင့္ၾကစိုက္ၿပီး ႐ို႐ိုေသေသ ႐ႈမွတ္ေနယင္ ေလးငါး ေျခာက္ရက္ေလာက္ၾကာေတာ့ သတိ သမာဓိအားဟာ ထူးထူးျခားျခား
ႀကီးဘဲ ျဖစ္လာပါတယ္၊ မမွတ္ႏိုင္တာ မသိတာ ေမ့သြားတာရယ္လို႔ကို မ႐ွိသေလာက္ပဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုအခါမွာ
မွတ္တိုင္း မွတ္တိုင္း မွတ္စိတ္က မွတ္ရာအာ႐ံုမ်ားမွာ ကပ္ခနဲ ကပ္ခနဲ က်က်သြားသလို စူးစိုက္တည္ၿငိမ္ေနပါတယ္။ ဒီလို
စူးစိုက္ တည္ၾကည္တာက ဝိပႆနာခဏိက သမာဓိဘဲ။ ဒီသမာဓိအားေကာင္းလာေတာ့ မွတ္မိတဲ့ အာ႐ံုကို ပိုင္းပိုင္းျခားျခား
ျပတ္သား ႐ွင္းလင္းစြာ သိသိသြားပါတယ္။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၃
 ဘယ္လိုလဲလို႔ဆိုေတာ့ ႐ုပ္ကို မွတ္မိယင္ အာ႐ံုမျုပတတ္ မသိတတ္တဲ့ သေဘာတရားဘဲလို႔ ထင္႐ွား သိသိသြားပါ
တယ္၊ ေဝဒနာကိုမွတ္မိယင္ အေကာင္းအဆိုးကိုခံစားတဲ့ သေဘာတရားဘဲလို႔ ထင္႐ွားသိသိသြားပါတယ္၊ စိတ္ကိုမွတ္မိယင္
အာ႐ံုဆီေရာက္ေရာက္သြားတဲ့ သေဘာတရားဘဲလို႔ ထင္႐ွား သိသိသြားပတယ္။ ။ၿပီးေတာ့ ေပၚလာတဲ့ အာ႐ံုေရာç မွတ္သိတဲ့
စိတ္ေရာေပၚၿပီးရင္း ေပ်ာက္သြားရင္း၊ ေပၚၿပီးရင္း ေပ်ာက္သြားရင္းနဲ႔ ခဏမစဲ ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားတာကိုလဲ ထင္႐ွားသိသိ
သြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မၿမဲဘူးç ဆင္းရဲခ်ည္းဘဲç သေဘာတရားမွ်ဘဲလို႔လဲ ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း သေဘာက်က်သြားပါတယ္။
ဒီလိုသိေနတဲ့အတြက္ မွတ္သိရတဲ့အာ႐ံုေတြကို ႏွစ္သက္စရာလို႔လဲ မထင္ေတာ့ဘူး၊ မုန္းစရာလို႔လဲ မထင္ေတာ့ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္
အဘိဇၩာဆိုတဲ့ ႏွစ္သက္မႈနဲ႔ ေဒါမနႆဆိုတဲ့ ႏွလံုးမသာမႈဟာ ျဖစ္ခြင့္မရဘဲ ၿငိမ္းေနပါတယ္။
 ယခုေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ႏွစ္သက္ဖြယ္ မုန္းဖြယ္ မထင္ေအာင္ç သို႔မဟုတ္ ... ႏွစ္သက္မႈç မုန္းမႈစေသာ ကိေလသာေတြ
ျဖစ္ခြင့္မရေအာင္ ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ ႐ုပ္အမူအရာ ဟူသမွ်ကို မျပတ္႐ႈမွတ္ၿပီး မၿမဲç ဆင္းရဲç သေဘာတရားမွ်ဘဲလို႔ သိသိေန
တာဟာ ကာယာႏုပႆနာသတိပ႒ာန္ဘဲ။ ၿပီးေတာ့ ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ ေဝဒနာç စိတ္ç သေဘာတရားေတြကို မျပတ္႐ႈမွတ္ၿပီး
မျမဲç ဆင္းရဲç သေဘာတရားမွ်ဘဲလို႔ သိသိ ေနတာေတြဟာလဲ ေဝဒနာႏုပႆနာ၊ စိတၲာႏုပႆနာ၊ ဓမၼာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္
ေတြဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္ဟာ ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ ႐ုပ္နာမ္ဟူသမွ်ကို႐ႈမွတ္ၿပီး ဒီသတိပ႒ာန္ေလးပါးကို ပြါးေနရင္းပင္
မဂ္Óဏ္ ဖိုလ္Óဏ္ ျဖစ္ေပၚၿပီး နိဗၺာန္ကို ေတြ႔ျမင္သြားပါတယ္။ ဒီလို ေတြ႔ျမင္သြားသည္ တိုင္ေအာင္ အားထုတ္ရမယ္လို႔
ဆိုတာကို-
 ]]ကာေယ ကာယာႏုပႆီ ဝိဟရတိ၊ ေဝဒနာသု ေဝဒနာႏုပႆီ ဝိဟရတိ၊ စိေတၲ စိတၲာႏုပႆီ ဝိဟာရတိ၊ ဓေမၼသု
ဓမၼာႏုပႆီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမၸဇာေနာ သတိမာ ဝိေနယ် ေလာေက အဘိဇၩာေဒါမနႆံ}}လို႔ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အားျဖင့္
ေဟာေတာ္မူပါတယ္။ ဒီ ပါဠိကို သိလြယ္တဲ့ နည္းနဲ႔ ျမန္မာျပန္ၿပီး ျပပါဦးမယ္။
 ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ ႐ုပ္အမူအရာ ဟူသမွ်ကို အမွန္အတိုင္း ႐ႈျမင္ရမည္၊ ႐ႈျမင္ႏိုင္ေအာင္ မျပတ္ေၾကာင့္ၾက စိုက္ရ
မည္၊ မျပတ္မွတ္လ်က္ အမွန္အတိုင္း သိရမည္။ ဒီလိုသိလွ်င္ သိတိုင္း သိတိုင္း ကိေလသာ ၿငိမ္းေလေတာ့သည္။ ႐ုပ္အမူ
အရာတိုင္းမွာ ကိေလသာၿငိမ္းေအာင္ ဒီလိုမွတ္သိေနတာကို ကာယာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္ ဟု ေခၚသည္။
 ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ ခံစားမႈ ဟူသမွ်ကို အမွန္အတိုင္း ႐ႈျမင္ရမည္၊ ႐ႈျမင္ႏိုင္ေအာင္ မျပတ္ေၾကာင့္ၾကစိုက္ရမည္၊
မျပတ္မွတ္လ်က္ အမွန္အတိုင္းသိရမည္။ ဒီလိုသိလွ်င္ သိတိုင္း သိတိုင္း ကိေလသာၿငိမ္းေလေတာ့သည္။ ခံစားမႈတိုင္းမွာ
ကိေလသာၿငိမ္းေအာင္ ဒီလို မွတ္သိေနတာကို ေဝဒနာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္ ဟု ေခၚသည္။
 ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ စိတ္ဟူသမွ်ကို အမွန္အတိုင္း ႐ႈျမင္ရမည္၊ ႐ႈျမင္ႏိုင္ေအာင္ မျပတ္ေၾကာင့္ၾကစိုက္ရမည္၊ မျပတ္
မွတ္လ်က္ အမွန္အတိုင္းသိရမည္။ ဒီလိုသိလွ်င္ သိတိုင္း သိတိုင္း ကိေလသာၿငိမ္းေလေတာ့သည္။ စိတ္အမူအရာတိုင္းမွာ
ကိေလသာ ၿငိမ္းေအာင္ ဒီလို မွတ္သိေနတာကို စိတၲာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္ ဟု ေခၚသည္။
 ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ သေဘာတရားဟူသမွ်ကို အမွန္အတိုင္း႐ႈျမင္ရမည္၊ ႐ႈျမင္ႏိုင္ေအာင္ မျပတ္ေၾကာင့္ၾကစိုက္ရမည္၊
မျပတ္မွတ္လ်က္ အမွန္အတိုင္းသိရမည္။ ဒီလိုသိလွ်င္ သိတိုင္းသိတိုင္း ကိေလသာ ၿငိမ္းေလေတာ့သည္။ သေဘာတရား
တိုင္းမွာ ကိေလသာ ၿငိမ္းေအာင္ ဒီလိုမွတ္သိေနတာကို ဓမၼာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္ ဟုေခၚသည္။
 အခ်ိန္က က်ေတာ့မယ္၊ သို႔ေပမယ့္ အေရးႀကီးတဲ့ စကားကေလးတပိုဒ္ေတာ့ ေျပာလိုက္ဦးမွဘဲ၊ ျမတ္စြာဘုရား၏
တရားေတာ္ဟာ ဝန္ခံခ်က္ေပးၿပီး ေဟာတဲ့ သႏၵိ႒ိကတရားေတာ္ပါ။ စာဆိုေလာက္ သူေျပာ လူေျပာေလာက္နဲ႔ ေက်နပ္ရတဲ့
တရားမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္တမ္းက်င့္ၾကည့္ယင္ ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ႏိုင္တဲ့ လက္ေတြ႔တရားေတာ္ပါ။ ဒီေတာ့-လက္ေတြ႔
တရားကို စာေတြ႔ေလာက္နဲ႔ေတာ့ ေဝဘန္ မေနၾကရန္အထူး သတိေပးခဲ့ပါတယ္။ ဟုတ္-မဟုတ္ တကယ္ သိခ်င္ယင္ေတာ့
နည္းယူၿပီး တကယ္တမ္း အားထုတ္ၾကေစလိုပါတယ္၊ တကယ္အားထုတ္ၾကယင္ေတာ့ ယခုေျပာျပခဲ့တဲ့အတိုင္း သမာဓိÓဏ္
အထူးေတြ ျဖစ္လာတာကို ကိုယ္တိုင္ဘဲ ေတြ႔ၾကရပါလိမ့္မည္။
 အခ်ိန္ကက်ေနၿပီ၊ သတိပ႒ာန္တရားေတာ္ ပဌမပိုင္းကို ဒီမွ်နဲ႔အဆံုးသတ္ပါေတာ့မယ္။ ေနာက္သီတင္းေန႔မွာ ဒုတိယ
ပိုင္းကို ဆက္လက္၍ နာယူ မွတ္သားႏိုင္ၾကပါေစ...။
ပဌမပိုင္း ၿပီး၏။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၄
၁၃၁၃-ခု၊ ကဆုန္လဆန္း (၈) ရက္ေန႔ညတြင္
အဂၢမဟာပ႑ိတ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရား 
အသံလႊင့္ေဟာၾကားသည့္
မဟာသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ႀကီး
(ဒုတိယပိုင္း)
 ဒီေန႔ေဟာမယ့္ တရားေတာ္ကေတာ့ အလ်င္တပတ္က အဆက္သတိပ႒ာန္တရားေတာ္ ဒုတိယပိုင္းပါဘဲ၊ ဟိုတေန႔က
ပဌမပိုင္းမွာ အက်ဥ္းဥေဒၵသကိုေဟာခဲ့တယ္၊ ဒီကေန႔ေတာ့ အက်ယ္နိေဒၵသကို ေဟာရမွာဘဲ၊ သို႔ေပမဲ့ အက်ယ္ေဒသနာေတာ္
မွာ ၂၁-ပိုင္း ႐ွိေနေတာ့ အဲဒီ ၂၁-ပိုင္းထဲက ဣရိယာပထပိုင္းေလာက္ပဲ ဒီေန႔ေဟာႏိုင္မယ္။ ေ႐ွးဦးစြာ သိထားေစခ်င္တာ
ကေတာ့ ]]သတိပ႒ာန္ တရားေတာ္မွာ အဖြဲ႔အႏြဲ႔အသိုင္းအဝိုင္း ဆိုယင္ဘာမွ မပါဘူး}} ဆိုတာကို သိထားၾကေစလိုပါတယ္၊
ၿပီးေတာ့ မဂ္ ဖိုလ္ နိဗၺာန္ေပါက္ လုပ္ငန္းစဥ္ကိုခ်ည္း လြယ္လြယ္ကေလးနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ ေဟာထားတယ္-ဆိုတာကိုလဲ
သိထားၾကေစလိုပါတယ္၊ ဒီလိုသိၿပီးေတာ့ ဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္ အေကာင္းဆံုး ေ႐ြးခ်ယ္ၿပီးေပးထားတဲ့ နိဗၺာန္ေပါက္
ဘာဝနာလုပ္ငန္းေတြကို သိရေတာ့မယ္}} လို႔ စိတ္အားထက္သန္စြာနဲ႔ စူးစူးစိုက္စိုက္ နာယူၾကေစလိုပါတယ္။
 ဗုဒၶသာသနာေတာ္မွာ နိဗၺာန္ေပါက္ ဘာဝနာ အလုပ္ဟာ အေရးအႀကီးဆံုးဘဲ၊ ဒီဘာဝနာ အလုပ္ကို က်က်နနသိပါမွ
အားထုတ္ၿပီး နိဗၺာန္ေရာက္ႏိုင္တယ္၊ မသိယင္ေတာ့ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္နဲ႔ လြဲသြားႏိုင္တယ္။ ဒီေနရာမွာ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္နဲ႔ လြဲေစ
တတ္တဲ့ေအၾကာင္း ၂-ပါးကိုလဲ သိထားၾကေစလိုပါတယ္၊ ဘာမ်ားလဲလို႔ ဆိုေတာ့ အမွတ္ (၁)က ပါပမိတၲတာ တဲ့၊ အမွတ္
(၂) က ကိရိယာပရိဟာနိ တဲ့။
 အမွတ္ (၁) ပါပမိတၲတာ ဆိုတာက စိတ္သေဘာထား ညံ့ဖ်င္းတဲ့ဆရာကို ယံုၾကည္အားကိုး ေနတာပါပဲ။ အ႐ွင္
ေဒဝဒတ္ရဲ႕စကားကို လိုက္နာမိလို႔ အဇာတသတ္မင္း မဂ္ဖိုလ္လြဲသြားရတာဟာ ဒီပါပမိတၲတေၾကာင့္ဘဲတဲ့။ ဒီေတာ့
မဂၢႏၱရာယ္ထိုက္ေအာင္ ေခ်ာက္တြန္းတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဘဲျဖစ္ျဖစ္ မဂ္ဖိုလ္ေပါက္ တရားအလုပ္ကို တားျမစ္ကန္႔ကြက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဘဲ
ျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီလိုပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕စကားကို နားေယာင္ေနယင္ မဂ္ç ဖိုလ္နဲ႔ လြဲသြားႏိုင္တယ္-ဆိုတာကို ၾကပ္ၾကပ္ႀကီး သတိထားၾက
ရမယ္။ 
 အမွတ္ (၂) ကိရိယာပရိယာနိ-ဆိုတာကေတာ့ ေဟာမႈç နာမႈç က်င့္မႈ ဆိုတဲ့ ဒီအလုပ္တာဝန္ ၃-မ်ိဳး ခြ်တ္ယြင္းတာ
ကိုဘဲ ဆိုလိုပါတယ္၊ ဒီ ၃-မ်ိဳးထဲမွာ ေဟာမႈကေတာ့ ]]ေတတႆ ဓမၼံ ေဒေသႏၱိ၊ သဗၺဒုကၡပႏုဒနံ}}လို႔ ဆိုတဲ့အတိုင္း ဆရာရဲ႕
တာဝန္ျဖစ္ပါတယ္၊ နာမႈနဲ႔ က်င့္မႈကေတာ့ ]]ယံ ေသာ ဓမၼံ ဣဓညာယ}}လို႔ ဆိုတဲ့အတိုင္း တပည့္ရဲ႕တာဝန္ျဖစ္ပါတယ္၊
ဒီေတာ့-ဆရာကလဲ နိဗၺာန္ေပါက္တရားကို က်နျပည့္စံုေအာင္ ေဟာရမယ္၊ မေဟာယင္ ဆရာ့တာဝန္ ခြ်တ္ယြင္းတဲ့အတြက္
တပည့္မွာ မဂ္ဖိုလ္နဲ႔ လြဲသြားႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တပည့္ကလဲ ျပည့္စံုေအာင္ နာယူရမယ္၊ က်င့္လဲ က်င့္ရမယ္၊ မနာဘူး
မက်င့္ဘူးဆိုယင္ ]]ဘုရားလက္ထက္တံုးက တရားမဆံုးမီ ထသြားတဲ့ ေပႆ ဆိုတဲ့ လူလိုဘဲ}} တပည့္တာဝန္ ခြ်တ္ယြင္းတဲ့
အတြက္ မဂ္ ဖိုလ္နဲ႔ လြဲသြားႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္-ယခု ဒီသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ကို ေဟာေနတာဟာ ဆရာ့တာဝန္ မခြ်တ္
ယြင္းရေအာင္ ေဟာေနတယ္လို႔ မွတ္ၾကေစလိုပါတယ္။ ၿပီးေတာ့-နာယူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကလဲ မိမိတို႔တာဝန္ မခြ်တ္ယြင္းရ
ေအာင္ ေလးစားစြာနဲ႔ အျပည့္အစံု နာယူၾကေစလိုပါတယ္။ အျပည့္အစံု အားလဲထုတ္ၾကေစလိုပါတယ္။
 ကဲ-ယခု ျမတ္စြာဘုရား ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေပးထားတဲ့ ဣရိယာပထပိုင္း ဝိပႆနာ ကမၼ႒ာန္းတရားကို နာၾကားရ
ေတာ့မယ္၊ ေလးေလးစားစား အာ႐ံု စူးစိုက္ၾက။
 ဂစၦေႏၱာ၊ သြားလွ်င္လဲ။ ဂစၦာမီတိ၊ သြားသည္ဟု။ ပဇာနာတိ၊ သိ၏။ သြားယင္လဲ သြားတယ္လို႔ သိရမယ္တဲ့၊
ၿပီးေတာ့ ဌိေတာ ဝါ၊ ရပ္လွ်င္လဲ။ ဌိေတာမွီတိ၊ ရပ္သည္ဟု။ ပဇာနာတိ၊ သိ။ ရပ္ယင္လဲ ရပ္တယ္လို႔ သိရမယ္တဲ့။ နိသိေႏၷာ
ဝါ၊ ထိုင္လွ်င္လဲ။ နိသေႏၷာမွီတိ၊ ထိုင္သည္ဟု။ ပဇာနာတိ၊ သိ၏။ ထိုင္ယင္လဲ ထိုင္တယ္လို႔ သိရမယ္တဲ့၊ သယာေနာ ဝါ၊
လွဲေလ်ာင္းလွ်င္လဲ။ သယာေနာမွီတိ၊ လွဲေလ်ာင္းသည္ဟု။ ပဇာနာတိ၊ သိ၏။ လွဲအိပ္ယင္လဲ အိပ္တယ္လို႔ သိရမယ္တဲ့။
ၿပီးေတာ့-ဝါပန၊ တနည္းေသာ္ကား။ ယထာ ယထာ၊ အၾကင္ အၾကင္ အျခင္းအရာ အားျဖင့္။ ကာေယာ၊ ႐ုပ္ကိုယ္သည္၊
ပဏိဟိေတာ၊ တည္သည္။ ေဟာတိ ျဖစ္၏။ တထာ တထာ၊ ထိုထို အျခင္းအရာအားျဖင့္။ နံ၊ ထိုကိုယ္ကို။ ပဇာနာတိ၊ သိ၏။
႐ုပ္ကိုယ္ဟာ ဘယ္လိုဘဲ တည္တည္ အဲဒီ တည္ေနတဲ့ အတိုင္းဘဲ ႐ုပ္ကိုယ္ကို သိရမယ္တဲ့။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၅
 ဒါဟာ ဘယ္ဆရာေတာ္ႀကီးကမွေပးတဲ့ ကမၼ႒ာန္းမဟုတ္ပါဘူး၊ သမၼာသမၺဳဒၶ-ဘြဲ႕ေတာ္ရတဲ့ ျမတ္စြာဘုရား
ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေပးထားတဲ့ သာမုကၠံသိကဝိပႆနာ ကမၼ႒ာန္း အစစ္ပါဘဲ၊ သြားယင္ သြားတယ္လို႔ သိရမယ္-မွတ္ရမယ္
ဆိုတာဟာ လြယ္ၾကရဲ႕ မဟုတ္လား၊ လြယ္မွာေပါ့။ ျမတ္စြာဘုရားကိုက အလြယ္ဆံုးနည္းနဲ႔ ေဟာထားတာဘဲ၊ လူႀကီး လူငယ္
မေ႐ြး၊ မိန္းမ ေယာက်ာ္း မေ႐ြး၊ စာတတ္ç မတတ္ မေ႐ြး၊ သမၼာဆႏၵ႐ွိသူတိုင္း အားထုတ္ႏိုင္ေအာင္ အလြယ္ဆံုးနည္းနဲ႔
ညႊန္ျပထားတာဘဲ၊ ဒါေၾကာင့္လဲဘဲ ဘုရားလက္ထက္က (၇)ႏွစ္သၼီး (၇)ႏွစ္သားကေလးေတြ ေသာတာပန္ ရဟႏၱာျဖစ္ၾကတာ
ေပါ့၊ ၿပီးေတာ့ သာဝတၳိျပည္မွာ႐ွိတဲ့ လူဦးေရ ၇-ပံုတြင္ ၅-ပံုတြင္ အရိယာျဖစ္ေနၾကတယ္ ဆိုတာလဲ အားထုတ္တဲ့ နည္းက
လြယ္လို႔ဘဲ၊ နည္းကိုက အၾကာႀကီး သင္ယူေနရမယ္ဆိုယင္ ဒီလိုဘယ္မွာ ျဖစ္ႏိုင္မလဲ၊ ႐ုပ္ စိတ္ေစတသိက္ေတြ႔ရဲ႔ ခြဲျခမ္း
ေဝဘန္ပံုေတြ ကလာပ္စည္းဖြဲ႔ပံုေတြ ဝီထိက်ပံုေတြ ပစၥည္းဆက္ပံုေတြ ဒီလိုအဘိဓမၼာနည္းေတြကို တတ္သိၿပီးမွ အားတုတ္
ရမယ္ ဆိုယင္ေတာ့ စာတတ္သူ အလြန္နဲပါးတဲ့ ဟိုေ႐ွးေခတ္တုန္းက လူေတြဟာ အားထုတ္ႏိုင္ဘို႔ကို မ႐ွိေတာ့ဘူး၊ အ႐ွင္
စူဠပန္လို Óဏ္ေလးတဲ့ပုဂၢိဳလ္ဆိုယင္ေတာ့ သာၿပီးခက္ေတာ့ထာဘဲ၊ ဒါေတြကို ေထာက္ဆၾကည့္ယင္ ဘုရားလက္ထက္က
ကမၼ႒ာန္း နည္းေတြဟာ ဒီ သတိပ႒ာန္ နည္းအတိုင္း လြယ္လြယ္ခ်ည္းဘဲလို႔ ထင္႐ွားသိရပါတယ္။
 ဒီေနရာမွာ လြယ္တယ္ဆိုေပမဲ့ နည္းေလာက္သာလြယ္ပါတယ္၊ သမာဓိÓဏ္ျဖစ္ေအာင္ တကယ္႐ႈရာက်ေတာ့
မလြယ္ပါဘူး၊ အခက္ဆံုး အလုပ္ျဖစ္ေနပါတယ္၊ မေလွ်ာ့တမ္း အားထုတ္မယ္ဆိုတဲ့ သမၼပၸဓာန္ လံု႔လနဲ႔ သက္စြန္႔ျုကိးပမ္း
တကယ္တမ္း အားထုတ္မွ ျဖစ္ပါတယ္။ ေပါ့ေပါ့ဆဆနဲ႔ေတာ့ ဘာမွ ထူးထူးျခားျခား မျဖစ္ပါဘူး။
 ဒီေနရာ ]]သြားယင္ သြားတယ္လို႔ သိတယ္}} ဆိုတဲ့ ျမတ္စြာဘုရား စကားေတာ္ကို ကိုယ္ေတြ႔ မျဖစ္ေသးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္
ေတြက အထင္ေသးၿပီး ေမးစရာ႐ွိပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အ႒ကထာဆရာက အဲဒီလိုအထင္ေသးမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ဘက္ကေနၿပီး
ေမးခြန္းလဲ ထုတ္ၿပတယ္၊ ၿပီးေတာ့မွ အဲဒီအေမးကို ေျဖ႐ွင္းၿပီး ဘုရားစကားေတာ္ကို ေထာက္ခံခ်က္ ေပးထားပါတယ္၊
ဘယ္လိုလဲလို႔ ဆိုေတာ့-သြားယင္ သြားတယ္လို႔ လူတိုင္းဘဲ သိေနၾကတယ္မဟုတ္လား၊ လူတြင္မကေသးဘူး ေခြးေတြေတာင္
ဒီလိုသိေနၾကတယ္ မဟုတ္လား၊ ဒီေတာ့ သြားယင္ သြားတယ္လို႔မွတ္ေနတဲ့ ေယာဂီရဲ႔အသိဟာ ေခြးသိç လူသာမန္ အသိနဲ႔
အတူတူဘဲ မဟုတ္လား-လို႔ ေမးစရာ႐ွိပါတယ္တဲ့၊ ဒါက အထင္အျမင္ေသးမဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ အျမင္နဲ႔ ေမးပံုဘဲ။ ကဲအ႒ကထာ
ဆရာရဲ႕ေျဖပံုကိုလဲ နားေထာင္ၾကဦး၊ သာမန္ လူေတြေရာç ေခြးေတြေရာ ]]သြားယင္ သြားတယ္}}လို႔ သိတာကေတာ့

မွန္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္-အသိခ်င္းကေတာ့ မတူပါဘူး၊ ေျပာင္းျပန္ကို ထူးျခားေနပါတယ္တဲ့၊ ထူးျခားပံုက ေခြးေတြေရာ
သာမန္လူေတြေရာ၊ ႐ုပ္နာမ္အမူအရာေတြကို နိစၥç သုခç အတၲ-အေနနဲ႔ခ်ည္း သိေနၾကပါတယ္၊ သြားတာကို သိတယ္ဆိုေပ
မယ့္- သြားတိုင္းçလွမ္းတိုင္းç ေ႐ြ႔႐ွားတိုင္း ေစ့ေစ့စပ္စပ္ သိၾကတာလဲ မဟုတ္ပါဘူး၊ တခါတရံေလာက္သာ သိၾကပါတယ္၊
တကယ္ဆိုေတာ့-ကိုယ္သြားေနတာကို မသိဘဲ တျခားကိုခ်ည္း စဥ္းစားေနတာကသာ မ်ားပါတယ္၊ သိျပန္ေတာ့လဲ
သြားခ်င္တဲ့စိတ္နဲ႔ သြားတဲ့႐ုပ္ကို ခြဲျခားၿပီး မသိၾကပါဘူး၊ သြားခ်င္တာလဲ ငါဘဲ၊ သြားတာလဲ ငါဘဲလို႔ ငါတေယာက္ထဲ
အေနနဲ႔သာ ထင္ေနၾကပါတယ္၊ ခဏမစဲ ျဖစ္ပ်က္ေနတာကိုေတာ့ လံုးလံုးကို မသိၾကပါဘူး၊ တသက္လံုးç တဘဝလံုး၊
တေယာက္ထဲ အၿမဲတည္႐ွိေနတယ္လို႔သာ ထင္ေနၾကပါတယ္၊ ဒီေတာ့-ဒီလိုအသိဟာ ငါေကာင္ သတၲဝါေကာင္လို႔ထင္ေနတဲ့
အယူမွားကို မပယ္႐ွားႏိုင္တဲ့အျပင္ တိုးၿပီးခိုင္ၿမဲေအာင္ေတာင္ အားေပးပါေသးတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ႐ႈမွတ္ျခင္းမ႐ွိဘဲနဲ႔ အလိုလို
သိေနတဲ့ ဒီလိုအေလ့ေပါက္ အသိမ်ိဳးဟာ ကမၼ႒ာန္းလဲမျဖစ္ပါဘူး၊ သတိပ႒ာန္ဘာဝနာလဲ မျဖစ္ပါဘူး၊ ျမတ္စြာဘုရားကလဲ
ဒီလို အေလ့ေပါက္ အသိကို မရည္႐ြယ္ပါဘူးတဲ့။
 ဒါျဖင့္ ဘယ္လို အသိကို ရည္႐ြယ္ပါသလဲလို႔ဆိုေတာ့ သြားတိုင္း လွမ္းတိုင္း သတိနဲ႔ မျပတ္စူးစိုက္ၿပီး ေစ့ေစ့စပ္စပ္
မွတ္သိေနတဲ့ ေယာဂီရဲ႕ အသိကိုသာ ရည္႐ြယ္ပါတယ္တဲ့၊ အဲဒီ ေယာဂီရဲ႕ အသိကေတာ့ သြားခ်င္တဲ့ စိတ္ကိုလဲ ႐ုပ္နဲ႔မေရာဘဲ
အသီးအျခား ထင္႐ွားသိသိသြားတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေကာ ဂစၦတိ-ဘယ္သူသြားသလဲ-သြားတဲ့ အတၲေကာင္ ႐ွိသလား ဆိုတဲ့
ေမးခြန္းကို ေျပလည္ေအာင္ အသိ႐ွင္းေနပါတယ္။ သြားခ်င္တဲ့ စိတ္နဲ႔ သြားမႈ ႐ုပ္ ဒီ-၂ မ်ိဳးသာ ႐ွိတာဘဲ၊ ဒီျပင္ သြားတတ္တဲ့
ငါေကာင္ç သတၲဝါေကာင္ရယ္လို႔ မ႐ွိဘူး-ဆိုတာ ႐ွင္းေနေတာ့တာဘဲ။ ၿပီးေတာ့ ကႆ ဂမနံ-ဘယ္သူ၏ သြားမႈလဲ၊ သြားမႈ
ရဲ႔ ပိုင္႐ွင္ အတၲေကာင္႐ွိသလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုလဲ ေျပလည္ေအာင္အသိ ႐ွင္းေနပါတယ္။ သြားခ်င္တာနဲ႔ သြာတာမွတပါး
သြားေအာင္လုပ္ေနတဲ့ ငါေကာင္-သတၲဝါေကာင္ မ႐ွိဘူးလို႔ ႐ွင္း႐ွင္းၾကီး သိေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကႎကာရဏ ဂစၦတိ-ဘယ္
အေၾကာင္းေၾကာင့္ သြားသလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုလဲ ေျပလည္ေအာင္ အသိ႐ွင္းေနပါတယ္။ သြားခ်င္တဲ့ စိတ္အဆင့္ဆင့္ေၾကာင့္
ေတာင့္တင္း လႈပ္႐ွားမႈ႐ုပ္အဆင့္ဆင့္မွ်၊ တေ႐ြ႔ခ်င္းျဖစ္သြားတာကိုပင္ ]]ငါသြားတယ္ သူသြားတယ္}} ေခၚေနရတာဘဲလို႔
႐ွင္း႐ွင္းႀကီး သိေနပါတယ္။
 ယခုေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ေကာ ဂစၦတိ။ ကႆ ဂမနံ၊ ကႎကာရဏ ဂစၦတိ-ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းသံုးခ်က္ကို ေျပလည္ေအာင္
အသိ႐ွင္းတာကို သမၸဇာနÓဏ္ဘဲလို႔ အ႒ကထာမွာ ဆိုထားပါတယ္။ ဒီလို သိတာဟာ ပဇာနာတိအရ အျပားအားျဖင့္ သိတာ
ပါဘဲတဲ့။ ဒါဟာအျပားအားျဖင့္ သိပံုကိုက်ပ္ျပည့္တင္းျပည့္ အစံုအလင္ဖြင့္ျပထားတဲ့ အ႒ကထာအဆိုပါဘဲ၊ ဒီအ႒ကထာ
ထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ျပားစရာ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ကဲ-သႏၷ႒ာန္က် ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေအာင္ အ႒ကထာ အဆိုကို နားေထာင္ၾကဦး။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၆
 ဧသ၊ သြားလွ်င္ သြားသည္ဟု သိသည္-ဆိုေသာ ဘုရားစကားေတာ္ႏွင့္အညီ ႐ႈမွတ္ေနတဲ့ ဤေယာဂီသည္။
ဧဝံပဇာနာတိ၊ ဤသို႔ အျပားအားျဖင့္သိ၏။ (အျပားအားျဖင့္သိပံုကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားစိုက္ၾကပါ) ဂစၦာမီတိ စိတၲံ၊ သြားမယ္
ႀကံတဲ့စိတ္သည္။ ဥပၸဇၨတိ၊ ေ႐ွးဦးစြာ ျဖစ္ေပၚလာ၏။ တံ၊ ထိုစိတ္က။ ဝါယံ ဇေနတိ၊ ေတာင့္တင္းလႈပ္႐ွားမႈကိုျဖစ္ေပၚေစ၏။
(ေတာင့္တင္းတာက ဝါေယာဓာတ္ရဲ႔ ဝိကၡမၻန လကၡဏာဘဲ၊ လႈပ္႐ွားတာက သမုဒီရဏရသ-ဘဲ) စိတၲကိရိယာ ဝါေယာ ဓာတု
ဝိပၹါေရန၊ စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေတာင့္တင္းလႈပ္႐ွားမႈ၏ ျပန္႔ႏွံ႔ျခင္းေၾကာင့္။ သကလ ကာယႆ၊ တကိုယ္လံုး၏။ ပုရေတာ
အဘိနီဟာေရာ၊ ေ႐ွ႔ဘက္သို႔ တဲ့တဲ့ေဆာင္သြားျခင္းကို။ ဂမနႏၱိ ဝုစၥတိ၊ သြားတယ္ေခၚရတာဘဲဟုသိ၏။ (ေယာဂီဟာ
ဒီအတိုင္း သိရမယ္တဲ့၊ ဒီလိုသိတာဟာ ပဇာနာတိအရ-အျပားအားျဖင့္ သိတဲ့Óဏ္ပါဘဲတဲ့။)
 ဗမာလို ႐ွင္း႐ွင္းျပန္ရယင္-ေယာဂီဟာ သြားမယ္ႀကံတဲ့စိတ္ ျဖစ္လာတာကိုလဲ သိရမယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီစိတ္ေၾကာင့္
ေတာင့္တင္းလႈပ္႐ွားမႈေတြ အႏွံ႔အျပား လႈပ္လႈပ္႐ွား႐ွားျဖစ္လာတာကိုလဲ သိရမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီေတာင့္တင္း လႈပ္႐ွားမႈေတြ
အႏွံ႔အျပား တေ႐ြ႔တေ႐ြ႔ခ်င္းျဖစ္ေပၚသြားလို႔ ေ႐ွ႔ဘက္ကို တကိုယ္လံုး ေ႐ြ႔ေ႐ြ႔သြားတာကိုပင္ ]]ငါသြားတယ္ç သူသြားတယ္}}လို႔
ေခၚရတာဘဲ၊ သြားတတ္တဲ့ ငါေကာင္ သူေကာင္ရယ္လို႔ေတာ့ မ႐ွိဘူး ဆိုတာကိုလဲ သိရမယ္တဲ့။ ဒီလို သိတဲ့အသေမၼာဟ
သမၸဇဥ္Óဏ္ဟာ ကမၼ႒ာန္းလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွတ္ရၿပီးသိတတ္တဲ့အတြက္ သတိပ႒ာန္ ဘာဝနာလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
-ဒီလို အသိကိုသာ ရည္႐ြယ္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရားက ]]သြားယင္-သြားတယ္လို႔ သိတယ္}}ဆိုတဲ့ စကားကို ေဟာေတာ္မူတာပါတဲ့။
 ဒီေတာ့-ဒီေနရာမွာ ပါဠိေတာ္ႏွင့္ အ႒ကထာကို ေသေသခ်ာခ်ာစပ္ၿပီး ၾကည့္ယင္ ပါဠိေတာ္က ေဂါစရ သမၸဇဥ္အရ
အားထုတ္ပံုကို တိုက္႐ိုက္ျပထားတာလို႔ ထင္႐ွားေနပါတယ္။ အ႒ကထာကေတာ့-ပါဠိေတာ္ နည္းအတိုင္း အားထုတ္ေနတဲ့
ေယာဂီမွာ သမာဓိÓဏ္ရင့္ေတာ့ အသေမၼာဟသမၸဇဥ္ ျဖစ္လာပံုကို ျပၿပီး ပါဠိေတာ္ကို ေထာက္ခံထားတာလို႔ ထင္႐ွားေနပါ
တယ္။ ဒါေၾကာင့္-ဆရာေတာ္တို႔ကလဲ အဲဒီ အ႒ကထာကိုဘဲ အားကိုးျုပၿပီး ပါဠိေတာ္နည္းအတိုင္း ညြန္ျပေနပါတယ္။
ညြန္ျပတဲ့ အတိုင္းလဲ အားထုတ္ၾကလို႔ ဒီလို အသေမၼာဟ သမၸဇဥ္ အသိမ်ိဳးနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ျပည့္စံုေနတဲ့ သူေတြဟာ
ဆရာေတာ္ရဲ႕ တပည့္ထဲက စာတတ္ပုဂၢိဳလ္ေတြေရာç စာမတတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေရာ၊ ရဟန္း ႐ွင္-လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ႐ွိေန
ၿပီ၊ ဒီေတာ့-သြားတယ္ သြားတယ္လို႔ မွတ္ေန႐ံုနဲ႔ ဒီလိုအသိမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလားလို႔ေတာ့ ယံုမွား ေတြေဝ မေနၾကပါနဲ႔၊ ယံုမွား
ေတြေဝေနယင္ ဝမ္းတြင္းကထဲက မ်က္စိကန္းလာတဲ့ လူလို ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္၊ ဝမ္းတြင္း ကန္းဟာ သူကိုယ္တိုင္က
မျမင္တာနဲ႔ ]]သူမ်ား ျမင္တယ္}} ဆိုတာကို မယံုသလိုေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ယခု ဒုလႅဘတရားေတြနဲ႔ ေဝေဝဆာဆာႀကီး ရထားတဲ့
လူ႔ဘဝဟာ အင္မတန္ကို ကံေကာင္းလို႔ ရထားတာပါ၊ ဒီလူ႔ဘဝႀကီးဟာလဲ အခ်ည္းႏွီး ဆံုး႐ံႈး သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္
ကိုယ့္ကိုယ္ကို တကယ္ခ်စ္ၿပီး ကိုယ့္အက်ိဳးစီးပြါးကို တကယ္လိုလားၾကယင္၊ ဒီသတိပ႒ာန္တရားကို အားထုတ္ျဖစ္ေအာင္သာ
ျုကိးစားၿပီး အားထုတ္ၾကည့္ၾကပါ၊ ဆရာေတာ္ရဲ႕ ညြန္ျပခ်က္အတိုင္း ေနေရာညဥ့္ပါ မျပတ္မစဲ တကယ္ အားထုတ္ၾကယင္
ေတာ့ ေလး ငါး ေျခာက္ရက္အတြင္းမွာ ယခုေျပာခဲ့တဲ့ အသိÓဏ္မ်ိဳးကို ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ၾကမယ္ ဆိုတာကို ရဲရဲႀကီး ဝန္ခံခ်က္
ေပးၿပီး ေဟာေနပါတယ္။ 
 ယခုေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း သြားခိုက္မွာ အသိÓဏ္႐ွင္းေနသလိုဘဲ၊ ရပ္ခိုက္ç ထိုင္ခိုက္ç လွဲအိပ္ခိုက္မ်ားမွာလဲ စိတ္နဲ႔႐ုပ္
အဆင့္ဆင့္မွ် ျဖစ္ပ်က္ေနတာကို ႐ွင္းလင္စြာ သိေနပါတယ္။ ဒီလို ဣရိယာပုထ္ ေလးပါးလံုးမွာ စိတ္နဲ႕႐ုပ္ အဆင့္ဆင့္
ေပၚလိုက္ç ေပ်ာက္လိုက္နဲ႔ ျဖစ္ပ်က္ေနတာကို ႐ွင္းလင္းစြာ သိေနတာဟာ သမုဒယဓမၼာ ႏုပႆီ၊ ဝယဓမၼာ ႏုပႆီ-အရ
ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အသေမၼာဟ သမၸဇဥ္Óဏ္ ပါဘဲ။
 မျပတ္မစဲ ဆက္လက္ၿပီး ႐ႈမွတ္ေနယင္ ဒီÓဏ္ဟာ တဆင့္ထက္တဆင့္ ရင့္သန္ၿပီး မဂ္ဖိုလ္Óဏ္ ေပၚေပါက္ခါ
နိဗၺာန္ကို ေရာက္ေစနိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားေက်ညာခ်က္ထဲမွာ ျမတ္စြာဘုရားက ]]Óယႆ အဓိဂမာယ နိဗၺာနႆ
သစိၦကိရိယာယ}}လို႔ ေဟာေတာ္မူတာဘဲ။
 ကဲ အခ်ိန္က က်ေနၿပီ၊ သတိပ႒ာန္တရားေတာ္ ဒုတိယပိုင္းကို ဒီမွ်နဲ႔ဘဲ အဆံုးသတ္ေတာ့မယ္။ ေနာက္သီတင္း
ေန႔မွာ တတိယပိုင္းကို ဆက္လက္၍ နာယူမွတ္ႏိုင္ၾကပါေစ။
ဒုတိယပိုင္း ၿပီး၏။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၇
၁၃၁၃-ခု ကဆုန္လျပည့္ ဥပုသ္ေန႔ညတြင္
အဂၢမဟာပ႑ိတ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရား
အသံလႊင့္ ေဟာၾကားသည့္
မဟာသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ႀကီး
(တတိယပိုင္း)
 ဒီေန႔ ေဟာမယ့္ တရားလဲ မဟာသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ပါဘဲ။ အလ်င္ သီတင္းေန႔က ဒုတိယပိုင္း၊ ဒီကေန႔ေတာ့
တတိယပိုင္းေပါ့၊ ဒီကေန႔ အလွည့္က်ေနတဲ့ သမၸဇညပိုင္းမွာ ေဟာထားပံုကေတာ့ -
အဘိကၠေႏၱ၊ ေ႐ွ႔သို႔သြားလွ်င္။ ပဋိကၠေႏၱ၊ ေနာက္သို႔ျပန္လွ်င္။ သမၸဇာနကာရီ၊ အသိÓဏ္ျဖင့္
ျုပသည္။ ေဟာတိ၊ ျဖစ္၏-တဲ့။
 ေယာဂီဟာ ေ႐ွ႔သြားယင္လဲ အသိနဲ႔ ျုပရမယ္၊ ေနာက္ျပန္ယင္လဲ အသိနဲ႔ ျုပရမယ္၊ မသိဘဲနဲ႔ေတာ့သြားျခင္းç ျပန္ျခင္း
ကိုမျုပရဘူးတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ ထိုင္ေနရင္းဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ရပ္ေနရင္းဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေ႐ွ႔ဘက္ ေနာက္ဘက္ကို ယိမ္းသြားတိုင္း
]]ယိမ္းတယ္ç ယိမ္းတယ္}} စသည္ျဖင့္ ေစ့ေစ့စပ္စပ္႐ႈမွတ္ၿပီး မျပတ္သိေစရမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘယ္ဘက္ေဘး ညာဘက္ေဘးကို
ယိမ္းသြားယင္လဲ နည္းတူဘဲ မွတ္သိေစရမယ္။ ဒီေနရာမွာ ေဘးဘက္ ယိမ္းတာကေတာ့ သာမုကၠံသိက ေဒသနာထဲမွာ
မပါဘူး မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ အဲဒီလို တိုက္႐ိုက္မေဟာတဲ့ ကိုယ္အမူအရာေတြကို မွတ္တာ သိတာဟာ ကာယာႏုပႆနာ
ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလားလို႔ ဒီလို ဝီစိကိစၦာပြါးၿပီး ယံုးမွားေတာ့ မေနၾကပါနဲ႔။ သာမုကၠံသိက ေဒသနာေတာ္ဆိုတာ သိ႐ံုေလာက္ပဲ
နည္းျပထားတာပါ၊ အကုန္လံုးစံုေအာင္ ေဟာထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အကုန္လံုး ေဟာေနယင္ အလြန္က်ယ္ဝန္းသြားမွာေပါ့၊
အထူးသတိျုပစရာကေတာ့ ေ႐ွ႔ယိမ္းတာဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေနာက္ယိမ္းတာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေဘးဘက္ယိမ္းတာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ယိမ္းမႈဆို
ယင္ ႐ုပ္တရားခ်ည္းဘဲ၊ နိစၥç သုခç အတၲလို႔ စြဲလန္းႏိုင္တာခ်ည္းဘဲ၊ စြဲလမ္းႏိုင္တဲ့ ႐ုပ္ နာမ္ဆိုယင္ အဲဒီစြဲလမ္းမႈကင္းေအာင္
ဝိပႆနာ႐ႈရတာခ်ည္းဘဲ၊ ဒါဟာ ဝိပႆနာရဲ႕ မူေသစည္းဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ နိစၥç သုခç အတၲ-လို႔ စြဲလန္းႏိုင္တဲ့ ႐ုပ္တရား
နာမ္တရားမွန္ယင္ တိုက္႐ိုက္ ေဟာမထားေပမယ့္ ေဒသနာမွာ နည္းျပထားတဲ့အတိုင္း ႐ႈသင့္တာခ်ည္းဘဲ ဆိုတာကို ၿမဲၿမဲႀကီး
မွတ္ထားၾကရမယ္။
 အသိÓဏ္ျဖင့္ ျုပတယ္ဆိုရာမွာ သမၸဇဥ္ ေခၚတဲ့ အသိÓဏ္က (၄) မ်ိဳး ႐ွိပါတယ္။ ဘာမ်ားလဲ ဆိုေတာ့ -
 အမွတ္ (၁) သာတၳကသမၸဇဥ္၊ အမွတ္ (၂) သပၸါယသမၸဇဥ္ (၃) ေဂါစရသမၸဇဥ္၊ အမွတ္(၄) အသေမၼာဟသမၸဇဥ္တဲ့။
 ဒီ(၄)မ်ိဳးထဲမွာ အမွတ္(၁) သာတၳကသမၸဇဥ္ ဆိုတာက တစံုတခုကို ျုပေတာ့မယ္ဆိုယင္ အက်ိဳး႐ွိမယ္ç မ႐ွိဘူး
ဆိုတာကို ေ႐ွးဦးစြာ ဆင္ျခင္ၾကည့္ရမယ္၊ ဒီလို ဆင္ျခင္ၿပီးေတာ့ အက်ိဳး႐ွိမွ ျုပလုပ္ရမယ္၊ အက်ိဳးမ႐ွိယင္ေတာ့ မလုပ္ရဘူး။
ဒီအထဲမွာ-အက်ိဳး႐ွိ မ႐ွိ ဆင္ျခင္တာကို သာတၳကသမၸဇဥ္ လို႔ ေခၚတယ္။
 အမွတ္ (၂) သပၸါယသမၸဇဥ္ ဆိုတာက အက်ိဳး႐ွိတဲ့ကိစၥေပမယ့္ ကိုယ့္ဂုဏ္အဆင့္နဲ႔ သင့္ေတာ္မယ္ç မေတာ္ဘူးဆို
တာကိုလဲ ဆင္ျခင္ၾကည့္ရဦးမယ္၊ ဒီလိုဆင္ျခင္ၿပီးေတာ့ သင့္ေတာ္မွ ျုပလုပ္ရမယ္၊ မေတာ္ယင္ေတာ့ မလုပ္ရဘူး။ ဒီအထဲမွာ
ေတာ္-မေတာ္ ဆင္ျခင္တာကို သပၸါယသမၸဇဥ္ လို႔ေခၚတယ္။
 သာတၳကနဲ႔ သပၸါယဆိုတဲ့ ဒီသမၸဇဥ္ ၂-မ်ိဳးကေတာ့ ေနရာတကာမွာဘဲ အသံုးက်ပါတယ္။ ေလာကေရးရာမွာလဲ
ေက်းဇူးမ်ားတာဘဲ၊ ဒီ သမၸဇဥ္ ၂-မ်ိဳးနဲ႔ ျပည့္စံုယင္ ေလာကမွာလဲ ႀကီးပြါးခ်မ္းသာႏိုင္တာဘဲ။ ဘာဝနာ အရာမွာလဲ အေျခခံ
အျဖစ္နဲ႔ ေက်းဇူးမ်ားတာဘဲ၊ ဒါေၾကာင့္ သမထဝိပႆနာရဲ႕ အေထာက္အပံ့ အျခံအရံျဖစ္တဲ့ ဒီသမၸဇဥ္ ၂-မ်ိဳးကိုေတာ့
ပါရိဟာရိက ပညာ လို႔လဲ ေခၚထားပါတယ္၊ သို႔ေပမယ့္ ဘာဝနာÓဏ္ေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၈
 အမွတ္ (၃) ေဂါစရသမၸဇဥ္ ဆိုတာကေတာ့ ေယာဂီရဲ႕ က်က္စားရာျဖစ္တဲ့ ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုမွာ သမာဓိÓဏ္မျပတ္
ျဖစ္ေနတာကိုဘဲ ဆိုလိုပါတယ္၊ ဝိပႆနာ အရာမွာေတာ့ ကာယç ေဝဒနာç စိတၲç ဓမၼလို႔ေခၚတဲ့ ကိုယ္ç ႏႈတ္ç စိတ္အမူအရာ
တိုင္းကို႐ႈမွတ္ၿပီး မျပတ္သိေနတာကိုဘဲ ေဂါစရသမၸဇဥ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒီေဂါစရသမၸဇဥ္ဟာ ဝိပႆနာရဲ႕ အလုပ္စခန္းပါဘဲ၊
အလြန္လဲ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီေဂါစရသမၸဇဥ္က ျပည့္စံုပါမွ သမေမၼာဟ သမၸဇဥ္ဆိုတာ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တာဘဲ။ ဒါေၾကာင့္
- သတိပ႒ာန္ ပါဠိေတာ္မွာ ဒီေဂါစရသမၸဇဥ္ကိုဘဲ ပဓာနျုပၿပီး ေဟာထားပါတယ္၊ အ႒ကထာမွာလဲ ပုဂၢိဳလ္ ၄-မ်ိဳးနဲ႔ ခြဲထား
ပါတယ္။ ဘယ္လိုလဲ ဆိုေတာ့-
 ဆြမ္းခံအသြားမွာ ကမၼ႒ာန္းပါၿပီး၊ အျပန္က်ေတာ့ ကမၼ႒ာန္းမပါတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ၁-ပါးတဲ့ ဒီေနရာမွာ ဆြမ္းခံသြား
တာ-ျပန္တာနဲ႔ ျပထားတာကေတာ့ ႐ွည္႐ွည္ေဝးေဝး သြားရလို႔ သတိလြတ္တဲ့ အလုပ္ထဲမွာ ကမၼ႒ာန္းကို ေလးစားမႈ႐ွိမ႐ွိ
သိႏိုင္ေအာင္ ျပထားတာပါဘဲ၊ သို႔ေပမယ့္ ေယာဂီဆိုယင္ ကိုယ့္ေနၿမဲေနရာ ေက်ာင္းမွာလဲ မျပတ္မစဲဘဲ အားထုတ္ေနရပါ
တယ္။
 ၿပီးေတာ့-အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥတခုေၾကာင့္ အသြားတုန္းက ကမၼ႒ာန္းမပါဘဲနဲ႔၊ အျပန္က်မွ ကမၼ႒ာန္းပါတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ၁ပါးတဲ့။

ဒီဒုတိယပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကေတာ့ ယာဂုေသာက္ရင္း ဆြမ္းစားရင္းပင္ မဂ္ç ဖိုလ္ေရာက္တတ္ပါသတဲ့။ ဟို-ေ႐ွးေခတ္တုန္းက
သီဟိုဠ္ကြ်န္းတြင္ ဆြမ္းစားဇရပ္ေတြမွာ ဒီလိုယာဂုေသာက္ရင္း ဆြမ္းစားရင္းနဲ႔ မဂ္ç ဖိုလ္ ေရာက္သြားတဲ့ ရဟန္းေတာ္ေတြ
အလြန္မ်ားသတဲ့၊ မရိယာ မျဖစ္ဘူးတဲ့ ေနရာကို မ႐ွိသေလာက္ေအာင္ မ်ားတယ္ဆိုဘဲ။ ဒီေတာ့ ယခုေန အခါမွာဘဲ စားရင္း
ေသာက္ရင္း မဂ္ç ဖိုလ္ ေရာက္တဲ့သူေတြ ႐ွိတယ္ ဆိုတာ ယံုၾကည္သင့္ပါတယ္။ 
 ၿပီေတာ့ အသြားေရာ အျပန္ေရာ ေန႔ေရာ ညေရာ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ကမၼ႒ာန္း မ႐ွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ၁-ပါးတဲ့။ ဒီတတိယ
ပုဂၢိဳလ္ကိုေတာ့ ပမာဒဝိဟာရီလို႔ ေခၚပါတယ္။ ]]အခ်င္းခပ္သိမ္း အမွတ္မ႐ွိဘဲ ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္}}လို႔ဆိုတာေပါ့။
ၿပီးတာ့-သူ႔ကို နိကၡိတၲဓုရပုဂၢိဳလ္လို႔လဲ ေခၚထားပါတယ္။ ]]ငါေတာ့ ဒီဘဝ မဂ္ဖိုလ္မရႏိုင္ပါဘူး၊ ရေအာင္လဲအားမထုတ္ေတာ့
ပါဘူး}} လို႔ ဝန္ခ်ထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တဲ့။ ဒီလို ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ... ကမၼ႒ာနံ နာမ အတၳီတိပိ သညံ အကတြာ-လို႔ဆိုတဲ့အတိုင္း
]]ကမၼ႒ာန္းဆိုတာ ႐ွိတယ္}} လို႔ေတာင္ အသိအမွတ္မျုပဘဲ ေပါက္လႊတ္ပဲစားေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တဲ့။ အေတာ္ညံ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ပါဘဲ။
သို႔ေပမယ့္-ဒါထက္ ဆိုးတာကေတာ့ သူမ်ားအတြက္ပါ ဝန္ခ်ထားတာဟာ အဆိုးဆံုးပါဘဲ။ ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ ယခုေခတ္မွာ
မဂ္ဖိုလ္ မရႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ ကန္႔ကြက္ေနတာေတြေပါ့။
 ဒီေနရာမွာ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားစရာကေတာ့- ]]ေဆးနည္း ႐ွိေနယင္ ေဆးေဖာ္ၿပီးစားတဲ့ သူမွာ ေရာဂါေပ်ာက္
ႏိုင္တာလို၊ ဘုရားစကားေတာ္ေတြ ႐ွိေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ပါရမီ႐ွိတဲ့ သူေတြဟာ အားထုတ္ၿပီး မဂ္ဖိုလ္ေရာက္ႏိုင္တယ္}}
ဆိုတာကိုေတာ့ မေမ့သင့္ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့-က်မ္းဂန္အရဆိုယင္လဲ ယခုေခတ္မွာ မဂ္ဖိုလ္မရႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ ဘယ္က်မ္းဂန္က
မွ မဆိုတဲ့ျပင္ သုတ္အ႒ကထာႀကီးေတြမွာ ေတဝိဇၨ ရဟႏၱာအထိ ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္လို႔ေတာင္ ဆိုထားပါေသးတယ္၊
ေအာက္ထစ္ဆံုးျပထားတဲ့ ဝိနည္း အ႒ကထာမွာေတာင္မွ အနာဂါမ္ အထိ ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။
 အခိုင္အမာဆံုး သာဓကစကားကေတာ့ ]]ဣေမ စ သုဘဒၵ ဘိကၡဴ သမၼာ ဝိဟေရယ်ံဳ၊ အသုေညာ ေလာေကာ
အရဟေႏၱဟိ အႆ}} လို႔ ဆိုတဲ့ ဘုရားမိန္႔ခြန္းေတာ္ပါဘဲ။ ဒီမိန္႔ခြန္းေတာ္မွာ - ]]ဝိပႆနာ ေယာဂီနဲ႔ အရိယာေတြကသာ
ေကာင္းေကာင္းေနသြားမယ္ဆိုယင္ ေလာကမွာ ရဟႏၱာေတြ မဆိတ္ႏိုင္ဘူး}} လို႔ဆိုထားပါတယ္။ ဒီစကားထဲက သမၼာ
ဝိဟေရယ်ံဳ ဆိုတဲ့ပုဒ္ရဲ႕အနက္အဓိပၸါယ္ကိုေတာ့ မွန္မွန္ကန္ကန္သိထားဘို႔လိုပါတယ္။ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္နဲ႔ အရိယာပုဂၢိဳလ္ေတြ
ဟာ ေဟာေျပာတိုက္တြန္းမႈမ႐ွိဘဲ ကုပ္ကုပ္ကေလးက်င့္ေန႐ံုနဲ႔ အစဥ္အဆက္ သာသနာတည္သြားႏိုင္ပါ့မလား၊ မတည္ႏိုင္ပါ
ဘူး။ အဆင့္ဆင့္ ေဟာေျပာတိုက္တြန္းေပးမွ အ႐ွည္တည္တံ့သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္-]]သမၼာဝိဟေရယ်ံဳ-ေကာင္းေကာင္း
ေနတယ္}} ဆိုတာဟာ ကိုယ္သိထားတဲ့ တရားကို အားထုတ္နည္းႏွင့္တကြ တဆင့္ ေျပာျပၿပီးေတာ့ သူတပါးကိုလဲ မိမိလို
တရားရသြားေအာင္ တိုက္တြန္းေပးႏိုင္ပါမွ၊ ေကာင္းေကာင္းေနတာ မည္တယ္ လို႔ အ႒ကတာမွာ ျပထားပါတယ္။ ဒီ
နည္းအတိုင္းဆိုယင္-တရားသိၿပီး ပုဂၢိဳလ္ တေယာက္က ၂-ေယာက္၊ ၃-ေယာက္၊ ၁၀-ေယာက္။ တရာ-စသည္ပြါးၿပီး
အဆက္ဆက္ သာသနာေတာ္ တည္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေကာင္းေကာင္းေနပံုထဲမွာ အားထုတ္နည္းႏွင့္တကြေဟာေျပာ တိုက္
တြန္းတာဟာ ပရိယတ္ဘဲ။ ဒါေၾကာင့္-ပရိယတ္ မပါဘူးလို႔လဲ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ ဒီေတာ့-သမၼာ ဝိဟေရယ်ံဳ-ဆိုတဲ့အတိုင္း
ေဟာေျပာတိုက္တြန္းမႈဆိုတဲ့ ေကာင္းေကာင္းေနမႈဟာ ယခုေခတ္မွာ ထင္႐ွား႐ွိေနတယ္ မဟုတ္လား။ ႐ွိေနယင္ ]]အသုေညာ
ေလာေကာအရဟေႏၱဟိ အႆ}} လို႔ ဆိုတဲ့အတိုင္း ရဟႏၱာအထိ မဂ္ေရာက္ ဖိုလ္ေရာက္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ မဆိတ္မသုဥ္းဘဲ ထင္႐ွား
႐ွိေနတယ္-ဆိုတာဟာ ေသခ်ာ ေနေတာ့တာဘဲ။ ၿပီးေတာ့-မလြဲႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးနဲ႔ စဥ္းစားမယ္ ဆိုယင္လဲ နည္းလမ္းမွန္အတိုင္း
အားထုတ္ယင္ မဂ္ဖိုလ္ မေရာက္ေတာင္ သီလçသမာဓိç ပညာျဖစ္ၿပီး ပါရမီရင့္သြားႏိုင္တာကေတာ့ ကိန္းေသေနတာဘဲ၊
ဒါေၾကာင့္-က်မ္းဂန္ႏွင့္အညီ အားထုတ္တာကိုေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္မွန္ယင္ ဘယ္နည္းနဲ႔မွ မတားျမစ္ထိုက္ပါဘူး။ တားျမစ္
ယင္ ]]မဂၢႏၱရာယ္ျုပရာလဲေရာက္တယ္၊ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို ပိတ္ပင္ဖ်က္ဆီးရာလဲ ေရာက္တယ္}} ဆိုတာကို ေလးေလး
နက္နက္ႀကီး စဥ္းစားၾကေစလိုပါတယ္။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၉
 ၿပီးေတာ့-ဆြမ္းခံအသြားေရာ၊ အျပန္ေရာ၊ ေန႔ေရာ၊ ညေရာ၊ ႏိုးေနခိုက္မွာဆိုယင္ ဘယ္အခ်ိန္မွ ကမၼ႒ာန္းမလြတ္တဲ့
ပုဂၢိဳလ္က ၁-ပါးတဲ့၊ ဒီစတုတၳပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ အေကာင္းဆံုး အျမတ္ဆံုးပါဘဲ၊ ဒီပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကေတာ့ ]]ယခုဘဝတြင္ဘဲ
အရဟတၲဖိုလ္ ေရာက္ႏိုင္တယ္၊ ေစာေစာက မေရာက္ေတာင္ ေသခါနီးက်ေတာ့ ေရာက္ႏိုင္တယ္၊ ဒီလို မေရာက္ေသးယင္လဲ
ေနာက္ဘဝမွာ နတ္အျဖစ္နဲ႔ေရာက္ႏိုင္တယ္။ ဒီလိုမွ မေရာက္ေသးယင္လဲ ေနာက္ဘုရားသာသနာက်ေတာ့ ခိပၸါဘိည-စေသာ
ဂုဏ္ထူးေတြနဲ႔ ထင္ထင္႐ွား႐ွား ရဟႏၱာႀကီး ျဖစ္ႏိုင္တယ္}}လို႔ အ႒ကထာမွာ ဆိုထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ တရားအားထုတ္တဲ့
သူမွာ ဘာမွအားငယ္စရာမ႐ွိပါဘူး၊ ေျမႇာ္လင့္စရာေတြ အမ်ားႀကီး႐ွိေနတာဘဲ။ ဒါေၾကာင့္-ဆရာေတာ္တို႔က ဒီစတုတၳပုဂၢိဳလ္
ရဲ႕ အခ်ိဳးအစားအတိုင္း မိနစ္ စကၠန္႔မွ် မလစ္လပ္ေစဘဲ မျပတ္႐ႈမွတ္ရတဲ့ ေဂါစရသမၸဇဥ္လုပ္ငန္းကို ညြန္ျပေနတာဘဲ။
 အမွတ္ (၄) အသေမၼာဟသမၸဇဥ္ ဆိုတာကေတာ့ ႐ုပ္နာမ္အျဖစ္အပ်က္ အနိစၥ-ဒုကၡ-အနတၲ အခ်က္ေတြကို
ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ႐ွင္းလင္းစြာ သိသြားတာကိုဘဲ ဆိုလိုပါတယ္၊ ဒီလို အသိÓဏ္ဟာလဲ ေဂါစရသမၸဇဥ္ ျပည့္စံုတဲ့
အခါမွာ အလိုလိုပင္ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္၊ သူ႔အတြက္ တမင္သီးျခား အားမထုတ္ရေတာ့ပါဘူး။ ျဖစ္ေပၚလာပံု အစဥ္ကေတာ့
ယိမ္း သြားတိုင္း ]]ယိမ္းတယ္çယိမ္းတယ္}} စသည္ျဖင့္ စူးစိုကၿပီး ေဂါစရသမၸဇဥ္အရ မျပတ္မွတ္ေနတဲ့ ေယာဂီဟာ သမာဓိ
Óဏ္ရင့္လာေတာ့ ယိမ္းခ်င္ သြားခ်င္တဲ့ စိတ္ကိုလဲ ျဖစ္တိုင္း ျဖစ္တိုင္း သိသိ သြားပါတယ္၊ တေ႐ြ႕ခ်င္း ေတာင့္တင္း
လႈပ္႐ွားတဲ့ ႐ုပ္ေတြကိုလဲ တပိုင္းစီ တပိုင္းစီ ပိုင္းျခားၿပီး သိသိ သြားပါတယ္။ ဒီေတာ့-ယိမ္းတတ္ç သြားတတ္တဲ့ ငါေကာင္
ဆိုတာ မ႐ွိဘူး၊ စိတ္အဆင့္ဆင့္နဲ႔ ေတာင့္တင္း လႈပ္႐ွားမႈ ႐ုပ္အဆင့္ဆင့္မွ် ႐ွိတာဘဲ}} လို႔ ႐ွင္း႐ွင္းႀကီး သိသြားပါတယ္၊
ဒီလို သိသြာတာဟာ အသေမၼာဟ သမၸဇဥ္ပါဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္အမူအရာ ဟူသမွ်ကို စူစိုက္ၿပီး မျပတ္မွတ္သိရတဲ့
ေဂါစရသမၸဇဥ္ ဆိုတာက ေယာဂီရဲ႕ အလုပ္တာဝန္၊ ႐ုပ္နာမ္ အျဖစ္အပ်က္ အနိစၥ-ဒုကၡ-အနတၲ အခ်က္ေတြကို ႐ွင္း႐ွင္းႀကီး
သိသြားတဲ့ အသေမၼာဟ သမၸဇဥ္ ဆိုတာက သမာဓိÓဏ္ တရားရဲ႕ အလုပ္တာဝန္လို႔ ဒီလို ကိုယ့္တာဝန္ç သူ႔တာဝန္ ခြဲျခားၿပီး
မွတ္ထားၾကရမယ္၊ ဒီလို မွတ္ထားၿပီး အားထုတ္တဲ့အခါက်ေတာ့လဲ ေဂါစရသမၸဇဥ္ဆိုတဲ့ ကိုယ့္အလုပ္ တာဝန္ကိုသာ
ေက်ျြပန္ေအာင္ မွတ္႐ံု ကေလးသာ မျပတ္မွတ္သိေနရမယ္၊ ဒီလို ကိုယ့္အလုပ္ ေက်ျြပန္ယင္ သမာဓိÓဏ္ တရားကလဲ
သူ႔တာဝန္ကို သူေဆာင္ၿပီး အသေမၼာဟသမၸဇဥ္ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
 အခ်ိန္ကနဲသြားၿပီ၊ တိုတိုဘဲ ေျပာရေတာ့မယ္။ အာေလာကိေတ ဝိေလာကိေတ သမၸဇာနကာရီ၊ ဒီေဒသနာအရ တဲ့တဲ့
ၾကည့္တာလဲ မွတ္ရမယ္၊ ေစာင္ငဲ့ၾကည့္တာလဲ မွတ္ရမယ္၊ ဘယ္လိုဘဲ ၾကည့္ၾကည့္ ]]ၾကည့္ခ်င္တယ္ ၾကည့္တယ္ ျမင္တယ္}}
လို႔ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ မွတ္ရမယ္။
 သမိဥၨိေတ ပသာရိေတ သမၸဇာနကာရီ၊ ဒီေဒသနာေတာ္အရ လက္ေျခကို ေကြးတိုင္းç ဆန္႔တိုင္း ]]ေကြးခ်င္တယ္၊
ေကြးတယ္၊ ဆန္႔ခ်င္တယ္ ဆန္တယ္}} လို႔ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ မွတ္ရမယ္။ ဒါကအေၾကာင္း႐ွိလို႔ ေကြးတဲ့ ဆန္႔တဲ့ အခါမွာ မွတ္ဘို႔
ေျပာတာပါ၊ တမင္ ေကြးၾကည့္ ဆန္႔ၾကည့္ မွတ္ဘို႔ေျပာတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
 သဃၤာဋိပတၲစီဝရဓာရေဏ သမၸဇာနကာရီ၊ ဒီေဒသနာေတာ္အရ သကၤန္း သပိတ္ အဝတ္ အိုးခြက္စေသာ အသံုး
အေဆာင္မ်ားကို ကိုယ္တိုင္း ယူတိုင္း ]]ကိုင္ခ်င္တယ္ç ကိုင္တယ္}} စသည္ျဖင့္ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ မွတ္ရမယ္။
 အသိေတ ပီေတ ခါယိေတာ သာယိေတ သမၸဇာနကာရီ၊ ဒီေဒသနာေတာ္အရ စားတိုင္း ေသာက္တိုင္း ေစ့ေစ့စပ္စပ္
မွတ္ရမယ္၊ ဒီေနရာမွာေတာ့- မွတ္စရာေတြက အလြန္မ်ားတာဘဲ။
 ဥစၥာရ ပႆာဝကေမၼ သမၸဇာနကာရီ ဒီေဒသနာေတာ္အရ က်င္ႀကီး က်င္ငယ္ စြန္႔တဲ့အခါမွာလဲ ထင္႐ွားတဲ့ ကိုယ္
အမူအရာေတြကို ေစ့ေစ့စပ္စပ္ မွတ္ရမယ္။
 ဂေတ ဌိေတ နိသေႏၷ သုေတၲ ဇာဂရိေတ ဘာသိေတ တုဏွီဘာေဝ သမၸဇာနကာရီ၊ ဒီေဒသနာေတာ္အရ သြားလွ်င္
ရပ္လွ်င္ ထိုင္လွ်င္ အိပ္လွ်င္ ႏိုးလွ်င္ ေျပာဆိုလွ်င္ ဆိတ္ဆိတ္ေနလွ်င္ အဲဒီ ကိုယ္အမူအရာေတြကိုလဲ အကုန္လံုး ေစ့ေစ့စပ္စပ္
မွတ္ရမယ္။
 အတိုခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုယင္ ႏႈတ္ခမ္းလႈပ္မႈç လွ်ာလႈပ္မႈç မ်က္စိဖြင့္မႈç မွိတ္မႈç မ်က္ေတာင္ခတ္မႈ တိုင္ေအာင္ ကိုယ္
အမူအရာ ဟူသမွ်ကို ေသးေသး ႀကီးႀကီး အကုန္လံုး ေစ့ေစ့စပ္စပ္ စူးစိုက္ၿပီး မွတ္သိေနရမယ္လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၁၀
 ဒီလို မျပတ္မွတ္ေနယင္ သမာဓိÓဏ္ရင့္လာေတာ့ ျုပျပင္မယ္ၾကံတဲ့ စိတ္ကေလးမ်ားကိုလဲ ထင္႐ွားသိသိလာပါ
တယ္၊ အဲဒီလိုအခါမွာ စိတ္အဆင့္ဆင့္နဲ႔ ေတာင့္တင္းလႈပ္႐ွားမႈ ႐ုပ္အဆင့္ဆင့္ခ်ည္းသာ တခုၿပီးတခု ေပၚေပၚၿပီး
ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားတာကို မျပတ္သိေနပါတယ္။ ဒီေတာ့-]]အမူအရာ တစံုတခုကို ျုပတတ္တဲ့ ငါေကာင္ရယ္လို႔မ႐ွိဘူး၊ ဒီစိတ္
အဆင့္ဆင့္နဲ႔ ႐ုပ္ဆင့္ဆင့္ ႐ွိတာဘဲ}} လို႔ အလိုလိုပင္ အသိÓဏ္ ႐ွင္းသြားပါတယ္။ အဲဒါဟာ အသေမၼာဟသမၸဇဥ္ပါဘဲ။
 မွတ္သိမႈ-ေဂါစရသမၸဇဥ္နဲ႔ ႐ွင္းလင္းဆံုးျဖတ္မႈ-အသေမၼာဟသမၸဇဥ္ဆိုတဲ့ ဒီÓဏ္ ၂-မ်ိဳးဟာ တဆင့္ထက္ တဆင့္
ရင့္ၿပီး ေနာက္ဆံုးက်ေတာ့ ဒီလို မွတ္သိေနရင္းထဲကပင္ ႐ုပ္နာမ္-သခၤါရအားလံုး ဆိတ္သုဥ္းခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္သို႕ မဂ္Óဏ္
ဖိုလ္Óဏ္ျဖင့္ ဆိုက္ေရာက္သြားပါတယ္၊ ဒီလိုဆိုက္ေရာက္သြားေအာင္ အားထုတ္ၾကဘို႔ ယခုတစြန္းတစေလာက္ကို
ညႊန္းျပရတာဘဲ။
 ကဲ ဒီကေန႔တရားကို ဒီတြင္ဘဲ အဆံုးသတ္ေတာ့မယ္။ ေနာက္သီတင္းေန႔မွာ ဝိပႆနာ Óဏ္စဥ္မ်ားႏွင့္တကြ
အျပည့္အစံုေဟာမည္ စတုတၳပိုင္း တရားေတာ္ကို ဆက္လက္၍ နာယူႏိုင္ၾကပါေစ။
တတိယပိုင္း ၿပီး၏။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၁၁
၁၃၁၃-ခု၊ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ ၈-ရက္ေန႔ညတြင္
အဂၢမဟာပ႑ိတ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရား
အသံလႊင့္ ေဟာၾကားသည့္
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး
(စတုတၳပိုင္း)
 ဒီကေန႔ေတာ့ မဟာသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ကို နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ေဟာရေတာ့မယ္။ အလ်င္ေန႔မ်ားက ၃-ပတ္ဆက္
ၿပီး ေဟာလာခဲ့တာဟာ ကာယာႏုႆနာမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္စံုသြားပါၿပီ၊ ဒီကေန႔ေတာ့ ေဝဒနာႏုပႆနာ၊ စိတၲာႏုပႆနာ၊
ဓမၼာႏုပႆနာမ်ားႏွင့္တကြ ဝိပႆနာÓဏ္ အဆင့္ဆင့္ တက္သြားပံုကို ေတာ္ေတာ္စံုလင္ေအာင္ နာၾကရပါလိမ့္မယ္။
သို႔ေပမယ့္ .... သုတနဲ႔ ကိုယ္ေတြ႔ မ႐ွိယင္ေတာ့ ခပ္ခက္ခက္ ျဖစ္ေနမွာဘဲ။
 ဝိပႆနာ႐ႈနည္းက သမထယာနိကနည္းç ဝိပႆနာယာနိကနည္းလို႔ အေျခခံအားျဖင့္ ၂-မ်ိဳး႐ွိတယ္။ သမထယာ
နိကနည္း ဆိုတာက ဥပစာရç အပၸနာဈာန္မ်ားကိုရေအာင္ အားထုပ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီဈာန္ကစၿပီး ဝိပႆနာ႐ႈတဲ့ နည္းပါဘဲ။
ဝိပႆနာယာနိကနည္း ဆိုတာကေတာ့ ဥပစာရ သမာဓိç အပၸနာသမာဓိ ဆိုတဲ့ ဒီသမာဓိ ၂-ပါးလံုးကို မထူေထာင္ေတာ့ဘဲ
ဝိပႆနာ သက္သက္႐ႈတဲ့နည္းပါဘဲ။ ဒီနည္းမွာ ]]ဥပစာရ သမာဓိလဲ မပါဘူး၊ အပၸနာသမာဓိလဲ မပါဘူး}}ဆိုတာ ထင္႐ွား
ေအာင္လို႔ သုဒၶဆိုတဲ့ ပုဒ္နဲ႕တြဲၿပီး သုဒၶဝိပႆနာယာနိကနည္းလို႔လဲ ေခၚပါတယ္။ ၿပီးေတာ့-ဝုတၲပၸကာရံ သမထံ
အႏုပၸါေဒတြာဝ လို႔လဲ အ႒ကထာမွာ ဆိုထားပါတယ္။ သမာဓိ ၂-မ်ိဳးကို မျဖစ္ေစဘဲနဲ႔ ႐ႈတယ္လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္
႐ုပ္နာမ္ေတြကို စူးစိုက္ၿပီး႐ႈေနရင္းပင္ ဝိပႆနာ ခဏိကသမာဓိက ထက္သန္စြာ ျဖစ္လာပါတယ္။ သူကလဲ ဥပစာရသမာဓိ
လိုဘဲ အင္အား႐ွိတဲ့အတြက္ နီဝရဏတရားေတြကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး ၿငိမ္းေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မ်ားစြာေသာ
အ႒ကထာေတြမွာ ဒီ ဝိပႆနာခဏိက သမာဓိကိုလဲ ဥပစာရသမာဓိထဲမွာ ထဲ့ၿပီး မိန္႔ဆိုထားပါတယ္။ အခုလိုေျပာေနရတာ
ကေတာ့ ]]သမာဓိကို သီးျခား မထူေထာင္ေပမယ့္ စိတၲဝိသုဒၶိ ျဖစ္ႏိုင္တယ္}} ဆိုတာကို နားလည္ေစခ်င္လို႔ပါဘဲ။
 ဝိပႆနာဆိုတာ ]]ပဥၥဳပါဒါနကၡေႏၶ ဝိပႆတိ}}လို႔ဆိုတဲ့အတိုင္း ]]နိစၥ သုခ အတၲ}}လို႔ စြဲလမ္းႏိုင္တဲ့ ႐ုပ္နာမ္ ခႏၱာ
ေတြကို အဲဒီလို အစြဲအလမ္းေတြ ကင္းသြားေအာင္ ႐ႈရတာဘဲ။ ဒီ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာေတြ ဆိုတာကလဲ လူတိုင္းလူတိုင္းရဲ႕ သႏၱာန္မွာ
ဒြါရေျခာက္ပါးက အထင္အ႐ွားဘဲ ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့-ျမင္ခိုက္မွာ မ်က္စိနဲ႔ အဆင္း ဆိုတဲ့ ႐ုပ္ခႏၶာလဲ
ထင္႐ွားေပၚေနပါတယ္။ ျမင္မႈ ဆိုတဲ့ နာမ္ခႏၶာ ေတြလဲ ထင္႐ွားေပၚေနပါတယ္။ ၾကားခိုက္ နံခိုက္ စားခိုက္ ေတြ႔ထိခိုက္
ေကြးခိုက္ဆန္႔ခိုက္ လႈပ္႐ွားခိုက္ ၾကံစည္စဥ္းစားခိုက္ေတြမွာလဲ နည္းတူပင္ ထင္႐ွားေပၚေနပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္- ]]သတိမမူဂူမျမင္}}
ဆိုတာလိုဘဲ ႐ႈမွတ္ျခင္းမ႐ွိတဲ့ သာမန္ပုဂၢိဳလ္ေတြကေတာ့ ဒီလိုထင္႐ွားေပၚေနတဲ့ ႐ုပ္နာမ္ေတြကို ေ႐ွးေနာက္ ႐ုပ္နာမ္
ေတြနဲ႔ တေပါင္းထဲ တခုထဲ ထင္ၿပီး ၿမဲေနတဲ့ ငါေကာင္ သတၲဝါေကာင္လို႔လဲ စြဲလမ္းေနၾကတာဘဲ၊ ခ်မ္းသာေကာင္းစားေနတဲ့
ငါေကာင္ç သတၲဝါေကာင္လို႔လဲ စြဲလမ္းေနၾကတာဘဲ။
 ျမင္ခိုက္ၾကားခိုက္စသည္မွာ စူးစိုက္ၿပီး ]]ျမင္တယ္ ၾကားတယ္}} စသည္ျဖင့္ မျပတ္႐ႈမွတ္ေနယင္ေတာ့ ထင္႐ွားေပၚ
လာတဲ့ အဲဒီ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာေတြကို တကန္႔စီ တကန္႔စီ ပိုင္းျဖတ္ၿပီး အနိစၥç ဒုကၡç အနတၲဘဲလို႔ အမွန္အတိုင္း သိသိသြားႏိုင္ပါ
တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမင္တိုင္း ၾကားတိုင္း ေတြ႔တိုင္း သိတိုင္း ဒြါရ ၆-ပါးက ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ ႐ုပ္နာမ္ခႏၱာေတြကို ေပၚခိုက္
ေပၚခိုက္မွာဘဲ စူးစိုက္ၿပီး ႐ႈမွတ္ရပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ျမင္တိုင္း ၾကားတိုင္း ေတြ႔တိုင္း သိတိုင္း ေပၚလာသမွ်ကို အကုန္လံုး
႐ႈမွတ္ႏိုင္တာကေတာ့ သမာဓိÓဏ္ ရင့္သန္တဲ့ အခါက်မွဘဲ ျပည့္စံုပါတယ္။ အားထုတ္ခါစမွာေတာ့ အကုန္လံုး လိုက္ၿပီး
မ႐ႈႏိုင္ေသးပါဘူး။ အဲဒီလို အကုန္လံုး လိုက္ၿပီး ႐ႈေနယင္ အားထုတ္စ ပုဂၢိဳလ္မွာ သမာဓိÓဏ္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္
အ႒ကထာမွာ ]]ထင္႐ွားသိလြယ္တဲ့ ႐ုပ္ကစၿပီး ႐ႈရမယ္}} လို႔ဆိုထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့-႐ုပ္ ၂၈မ်ိဳးထဲမွာလဲ အၾကမ္းဆံုးျဖစ္
တဲ့ မဟာဘုတ္႐ုပ္ႀကီးေတြကစၿပီး ႐ႈရမယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ဒီမဟာဘုတ္ ၄-ပါးထဲက ပထဝီç ေတေဇာç ဝါေယာဆိုတဲ့
ဓာတ္၃-ပါးဟာ ေတြ႔ထိၿပီး သိရတဲ့ ေဖာ႒ဗၺ႐ုပ္ခ်ည္းဘဲ။ ဒီေတာ့ ကိုယ္ထဲမွာ ထင္႐ွားေတြ႔ထိတာကို စူးစိုက္ၿပီး ]]ထိတယ္
ထိတယ္}} စသည္ျဖင့္ ႐ႈမွတ္ေနယင္ ခက္မာ ၾကမ္းႏုဆိုတဲ့ ပထဝီဓာတ္ ကိုဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ပူေႏြးေအးတဲ့ ေတေဇာဓာတ္ ကိုဘဲ
ျဖစ္ျဖစ္ ေတာင့္တင္းလႈပ္႐ွားတဲ့ ဝါေယာဓာတ္ ကိုဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေဟာဒီ ဓာတ္ ၃-ပါးထဲက တပါးပါးကို သိတာကေတာ့
ကိန္းေသေနတာဘဲ၊ အာေပါဓာတ္ ဆိုတာကေတာ့ ေတြ႔ထိရတဲ့ ႐ုပ္မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေမမဲ့ေတြထိရာမွာ စိုက္ၿပီး မွတ္ေနယင္
ယိုစီးမႈç စိုထိုင္းမႈç ဖြဲ႔ေစးမႈ ဆိုတဲ့ အာေပါရဲ႕ လကၡဏာç ရသç ပစၥဳပ႒ာန္ ေတြကိုလဲ ထင္႐ွားသိႏိုင္တာဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္
အမူအရာ အေတြ႔အထိမ်ားကို စူးစိုက္ၿပီး မွတ္တိုင္း မွတ္တိုင္း ဓာတ္ေလးပါးထဲက တပါးပါးကို လကၡဏာ ရသ စသည္ႏွင့္
မွန္ကန္စြာ သိသိသြားတယ္ဆိုတာကို နားလည္ထားၾကရမည္။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၁၂
 ဒီဓာတ္ေလးပါးထဲက ဝါေယာဓာတ္ သိပံုတခုကိုေတာ့ ျပလိုက္ရဦးမယ္။ ]]သြားတယ္ç ရပ္တယ္}} စသည္ျဖင့္ မွတ္တဲ့
အခါမွာ ေထာက္ကန္ ေတာင့္တင္းမႈကို သိသိသြားတာက ဝါေယာဓာတ္ကို ဝိတၳမၻနလကၡဏနဲ႔ သိတာဘဲ၊ တေ႐ြ႔ခ်င္း ေ႐ြ႔႐ွားမႈ
ကို သိသိသြားတာက သမုဒီရဏရသနဲ႔ သိတာဘဲ။ ဆြဲေဆာင္ေနသလိုç တြန္းပို႔ ေနသလို သိသိသြားတာက အဘိနီဟာရ
ပစၥဳပ႒ာန္နဲ႔ သိတာဘဲ။ ပထဝီç အာေပါ ေတေဇာ-တို႔ကို သိရာမွာလဲ ဒီနည္းအတိုင္းပါဘဲ။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေတာ့ ဘယ္
တရားဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ထင္႐ွားေပၚလာတုန္းသာ စူးစိုက္ၿပီး မွတ္၊ ဒီလို မွတ္ယင္၊ အဲဒီတရားကို သူ႔လကၡဏာç ရသç ပစၥဳပ႒ာန္နဲ႔
သိသြားတာခ်ည္းဘဲလို႔ ကိန္းေသ မွတ္ထားၾကရမယ္။ ဒီလို သိတာဟာ ]]လကၡဏ ရသ စသည္နဲ႔ သိမ္းဆည္းရမယ္}}လို႔
ဆိုထားတဲ့ ဝိသုဒၶိမဂ္နဲ႔လဲ ညီေနပါတယ္။ ဒီလို ညီေနတာကလဲ တျခားေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဝိသုဒၶိမဂ္ကိုက ဒီ သတိပ႒ာန္
ပါဠိေတာ္နည္းကို ယူၿပီးေရးထားလို႔ပါဘဲ။
 ဒါေၾကာင့္ သတိပ႒ာန္ပါဠိေတာ္ထဲမွာ ဝိပႆနာ႐ႈပံုေတြကို အျပည့္အစံုဘဲ ေဟာထားတယ္လို႔ တထစ္ခ် ဆံုးျဖတ္ၿပီး
ဣရိယာပထပိုင္းç သမၸဇညပိုင္းမ်ားမွာ ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း ျဖစ္ေပၚဆဲ ကိုယ္အမူအရာေတြကို ျဖစ္ခိုက္ ျဖစ္ခိုက္မွာဘဲ မလစ္လပ္
ရေအာင္မျပတ္ စူးစိုက္ၿပီး ႐ႈမွတ္ေနရမယ္။ ဒီလိုမွတ္ေနဆဲမွာ ေညာင္းမႈç ပူမႈç နာက်င္မႈစေသာ ဒုကၡေဝဒနာတမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚလာ
ျပန္ယင္ အဲဒီေဝဒနာကိုဘဲ စူးစိုက္ၿပီး မွတ္ရဦးမယ္။ သုခေဝဒနာç ဥေပကၡာေဝဒနာ ထင္႐ွားယင္လဲ နည္းတူဘဲ မွတ္ရမယ္။
ထင္႐ွားေပၚလာတဲ့ ေဝဒနာကို ဒီလိုမွတ္သိေနတာက ေဝဒနာႏုပႆနာဘဲ။ ဒီေနရာမွာလဲ ကေလးအသိç သာမာန္ လူႀကီးအသိ
မ်ားနဲ႔ ေယာဂီရဲ႕ အသိထူးျခားပံုကို အ႒ကထာမွာ ႐ွင္းျပပါေသးတယ္။ သို႔ေပမယ့္ အခ်ိန္ကမလံုေလာက္လို႔ ဆရာေတာ္က
ေတာ့ တိုတို႐ွင္းရေတာ့မွာဘဲ။ ေယာဂီရဲ႕အသိ ဘယ္ေလာက္ ထူးျခားျမင့္ျမတ္တယ္ ဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိခ်င္ၾကယင္
က်က်နနသာ အားထုတ္ၾကည့္ၾကပါ၊ ေလး ငါး ေျခာက္ရက္ေလာက္ အားထုတ္မိယင္ကို မေမ့ႏိုင္ေအာင္ အသိ႐ွင္းသြားပါလိမ့္
မယ္။
 ၿပီးေတာ့-ကိုယ္အမူအရာေတြကို မွတ္ေနဆဲမွာ ဟိုေရာက္ ဒီေရာက္နဲ႔ စိတ္ကူးေတြ ျဖစ္လာတာကိုလဲ ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။
အဲဒီစိတ္ေတြကိုလဲ မလြတ္ေစနဲ႔၊ ေပၚလာတိုင္း ေပၚလာတိုင္း ]]သြားတယ္ç ၾကံတယ္ç သိတယ္}} စသည္ျဖင့္ မွတ္လိုက္ရမယ္၊
အဲဒါက စိတၲာႏုပႆနာဘဲ။ ဒီ စိတၲာႏုပႆနာကို ]]သရာဂံ ဝါ စိတၲံ သရာဂံ စိတၲႏၱိ ပဇာနာတိ}} စသည္ျဖင့္ ေဟာထားပါ
တယ္။ အ႒ကထာမွာလဲ စိတ္တိုင္း စိတ္တိုင္းကို ျဖစ္ခိုက္ ျဖစ္ခိုက္မွာဘဲ မွတ္ရမယ္လို႔ ေသေသခ်ာခ်ာဘဲ ျပဆိုထားပါတယ္။
 ၿပီးေတာ့-ကာမစၦႏၵ ေခၚတဲ့ လိုခ်င္ ႏွစ္သက္မႈ၊ ဗ်ာပါဒေခၚတဲ့ စိတ္ပ်က္မႈ၊ ထိနမိဒၶေခၚတဲ့ ထိုင္းမိႈင္း ပ်င္းရိမႈ ဥဒၶစၥ
ေခၚတဲ့ စိတ္ပ်ံ႔လြင့္မႈ၊ ကုကၠဳစၥ ေခၚတဲ့ ေနာင္တ ပူပန္မႈ၊ ဝိစိကိစၦာေခၚတဲ့ ယံုမွား ေဝဘန္မႈ၊ ဒီ နီဝရဏတရားဆိုးေတြ
ျဖစ္ေပၚလာယင္လဲ လိုခ်င္တယ္ ႏွစ္သက္တယ္ စိတ္ပ်က္တယ္ စသည္ျဖင့္ မေပ်ာက္မခ်င္း မွတ္ရမယ္၊ အားထုတ္ခါစေတာ့
အတန္ၾကာေအာင္လဲ မွတ္ရတတ္တယ္။ သို႔ေပမယ့္-သတိ သမာဓိÓဏ္ ရင့္သန္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ]]လူႀကီးက ဟဲ့လို႔
မာန္လိုက္တာနဲ႔ ၿငိမ္သြားတဲ့ကေလးလိုဘဲ}} တခ်က္ထဲ မွတ္လိုက္႐ံုနဲ႔ နီဝရဏေတြ ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားတာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္
မယ္။ ဒီလို နီဝရဏ တရားေတြကို ေပၚလာတိုင္း ေပၚလာတိုင္း ႐ႈမွတ္ထာက ဓမၼာႏုပႆနာရဲ႕ တစိတ္တေဒသဘဲ။
 ေဟာ-အခ်ိန္က နဲသြားၿပီ၊ ခႏၶာ အာယတန ေဗာဇၩင္ သစၥာေတြကိုေတာ့ ေဟာခ်ိန္ မ႐ွိေတာ့ဘူး။ Óဏ္ျဖစ္ပံုကိုလဲ
အတိုခ်ဳပ္ ေဟာရေတာ့မွာဘဲ။ ယခုေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ႐ုပ္နာမ္အမူအရာေတြကို မျပတ္ မွတ္ေနတဲ့ ေယာဂီမွာ ခဏိကသမာဓိ
အား႐ွိလာေတာ့ မွတ္စိတ္က မွတ္ရာအာ႐ံုမွာခ်ည္း တန္းကနဲ စိုက္ကနဲ က်က်သြားေနေတာ့တာဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ ပ်ံ႔လြင့္မႈ
မ႐ွိေတာ့ဘဲ မွတ္စိတ္ခ်ည္း စင္ၾကယ္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒါဟာ စိတၲဝိသုဒၶိပါဘဲ။
 အဲဒီအခါမွာ ]]တဒါရမၼဏ အ႐ူပဓမၼာ သယေမဝပါကဋာ}} လို႔ဆိုတဲ့ အတိုင္းဘဲ မွတ္စိတ္ကလဲ သူ႔အလိုလိုပင္
ထင္႐ွားေနေတာ့တာဘဲ။ ဒါေၾကာင့္-မွတ္ရတဲ့႐ုပ္နဲ႔ မွတ္စိတ္-နာမ္ဆိုတဲ့ ဒီ၂-ခု ၂-ခုထဲသာ မွတ္တိုင္း မွတ္တိုင္း အတြဲလိုက္
အတြဲလိုက္ ျဖစ္ေနတာကို ထင္႐ွားေတြ႔ရတယ္။ ဒီေတာ့-]]ဒီ႐ုပ္နာမ္ ၂-ခု အျပင္၊ ငါေကာင္ç သတၲဝါေကာင္ရယ္လို႔ မ႐ွိဘူး}}
ဆိုတာကို ႏွစ္ႏွစ္ျုခိက္ျုခိက္ပဲ သေဘာက်သြားပါတယ္။ အဲဒါဟာ နာမ႐ူပ ပရိေစၦဒÓဏ္နဲ႔ ဒိ႒ိဝိသုဒၶိ ပါဘဲ။
 ၿပီးေတာ့-ေကြးခ်င္မႈ စေသာ စိတ္အေၾကာင္း ႐ွိမွေကြးမႈ စေသာ ႐ုပ္အက်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္တာကိုလဲ ထင္႐ွားေတြ႔ရတယ္၊
ျမင္စရာ အဆင္းစေသာ အာ႐ံုလဲ႐ွိမွ မ်က္စိစေသာတည္ရာလဲ႐ွိမွ ျမင္မႈစေသာ စိတ္နာမ္အက်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္တာကိုလဲ ထင္႐ွား
ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေယာဂီဟာ မွတ္သိေနရင္းပင္ ]]အေၾကာင္းနဲ႔ အက်ိဳးမွ် ႐ွိတာဘဲ၊ ေကြးေအာင္ç ဆန္႔ေအာင္ç
ျမင္ေအာင္ç ၾကားေအာင္ ျုပလုပ္ေပးတဲ့ ငါေကာင္ရယ္လို႔ မ႐ွိဘူး}} ဆိုတာကို ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း သေဘာက်သြားပါတယ္။
ဒါကေတာ့-ပစၥယပရိဟÓဏ္နဲ့ ကခၤါ ဝီတရဏဝိသုဒၶိဘဲ။ ဒီဝိသုဒၶိေလာက္ေတာ့ တကယ္အားထုတ္ယင္ ၂-ရက္၊ ၃-ရက္
ေလာက္နဲ႔ ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။
 ၿပီေတာ့-မွတ္တိုင္း မွတ္တိုင္း ေပၚလာသမွ်အာ႐ံုဟာ မၾကာခင္ဘဲ ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားတာကို ေတြ႔ရတယ္။ မခံသာ
တဲ့ ေဝဒနာေတြကိုလဲ မ်ားစြာေတြ႔ရတတ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္-]]ေပၚလာျပီး ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားလို႔ မျမဲတာခ်ည္းဘဲ}}လို႔လဲ
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၁၃
ဆင္ျခင္မိတယ္၊ ]]ေပၚမႈ ေပ်ာက္မႈက ႏွိပ္စက္ေနလို႔ ဆင္းရဲခ်ည္းဘဲ၊ မခံသာလို႔လဲ ဆင္းရဲခ်ည္းဘဲ}} လို႔လဲ ဆင္ျခင္မိတယ္။
]]သူ႔သေဘာအတိုင္း ျဖစ္ပ်က္ေနလို႔ အစိုးမရတဲ့ သေဘာခ်ည္းဘဲ}} လို႔လဲ ဆင္ျခင္မိတယ္။ ဒါကေတာ့ သမၼသနÓဏ္ဘဲ။
 ၿပီးေတာ့-မွတ္တိုင္း မွတ္တိုင္း မွတ္ရတဲ့အာ႐ံုဟာ ေပၚလာၿပီးယင္ခ်က္ခ်င္းဘဲ ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားတာကို ထင္႐ွား
ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တေနရာက ႐ုပ္နာမ္ဟာ တျခားတေနရာသို႔ မေရာက္ဘဲ၊ သူ႔ေနရာမွာဘဲ ေပ်ာက္သြားတာကို
႐ွင္းလင္းစြာ မ်က္ေမွာက္ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒါဟာ ဥဒယဗၺယÓဏ္ပါဘဲ။ ဒီÓဏ္ကိုလဲ တင္းတင္းရင္းရင္း အားထုတ္ယင္
ေလးငါးရက္ေလာက္နဲ႔ ေရာက္ႏိုင္တာဘဲ။
 ဒီÓဏ္ျဖစ္ခါစမွာ အလင္းေရာင္ေတြç ပီတိအရသာေတြ ပႆဒၶိအရသာေတြç စိတ္ခ်မ္းသာေတြ ဒီလိုအရသာထူးေတြ
ကိုလဲေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္-ဘယ္ေတာ့ကမွ မေတြ႔ဘူးတဲ့ အရသာထူးေတြကိုခံစားၿပီး အလြန္လဲ ဝမ္းသာေနမိတတ္ပါ
တယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ဥပကၠိေလာသေတြဘဲ၊ ဒါေတြကိုေတာ့ မွတ္မွတ္ၿပီး ပယ္ရတယ္။ ဒီဥပကၠိေလသအရာမွာ ေျပာျပစရာ
ေတြကေတာ့ အလြန္မ်ားတာဘဲ။ သိပႆနာ႐ႈနည္းက်မ္း ဒုတိယတြဲမွာဘဲ ၾကည့္ၾကပါေလေတာ့။
 ၿပီးေတာ့ မွတ္တိုင္း မွတ္တိုင္းမွတ္ရတဲ့ အာ႐ံုေရာမွတ္စိတ္ေရာ ရိပ္ကနဲ႔ ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားတာကိုခ်ည္း ေတြ႔ေနရပါ
တယ္။ ပံုသဏၭာန္အထည္ျဒဗ္မ႐ွိဘဲ တရိပ္ရိပ္နဲ႔ လ်င္ျမန္စြာ ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားတာကိုခ်ည္း ေတြ႔ေနရပါတယ္၊ အဲဒါကေတာ့
ဘဂၤÓဏ္ဘဲ။ တခ်ိဳ႔က ပံုသဏၭာန္ အထည္ျဒဗ္အာ႐ံုဝတၳဳႀကီးေတြ ဖ႐ိုဖရဲျုပိကြဲေၾကမြၿပီး ပ်က္စီးသြားတာကို ျမင္ယင္
ဘဂၤÓဏ္ဘဲလို႔ ထင္မွတ္ေနတတ္တယ္။ အဲဒီလို ပံုသဏၭာန္ အထည္ျဒဗ္ပ်က္ကို ျမင္တာကေတာ့ သမၼသနÓဏ္ပိုင္းမွာ
ေတြ႔တာမ်ိဳးဘဲ။ ဘဂၤÓဏ္မွာေတာ့ ပံုသဏၭာန္အထည္ျဒဗ္ကိုမထင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အထည္ျဒဗ္ ပံုသဏၭာန္မထင္ဘဲ
အာ႐ံုေရာ မွတ္စိတ္ေရာ၊ တစံုလံုး တစံုလံုး ရိပ္ကနဲ ရိပ္ကနဲ ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားတာကိုခ်ည္း မျပတ္သိေနမွ ဘဂၤÓဏ္လို႔
ေသေသခ်ာခ်ာ မွတ္ထားၾက။ ဝိပႆနာဟာ ဒီဘဂၤÓဏ္အထိ အခ်ိဳးတက်ျဖစ္ဘို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီÓဏ္အထိ အခ်ိဳးက်
လာယင္ ဘယç အာဒီနဝ နိဗိၺႏၵç မုဥၥိတုကမ်တာç ပဋိသခၤါç သခၤါ႐ုေပကၡာ စေသာ အထက္ ဝိပႆနာÓဏ္ေတြဟာ
အစဥ္အတိုင္း ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အခ်ိန္နဲလို႔ ခ်ံဳးၿပီး အလြယ္တကူေျပာတာပါ။ အမွန္မွာေတာ့-မဂ္Óဏ္
မေရာက္ေသးမခ်င္း အ႐ႈပ္အေထြးကေလးေတြကေတာ့ ႐ွိေနေသးတာဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ အားေပးျုပျပင္မည့္ ဆရာ႐ွိေနဘို႔ဟာ
လိုေနေသးတာပါဘဲ။
 သို႔ေပမယ့္-႐ႈမွတ္မႈ တခုထဲကိုသာ အားကိုးၿပီးေတာ့-ထင္ေပၚသမွ် ႐ုပ္နာမ္ေတြကို မဆုတ္မနစ္ တမွတ္ထဲ မွတ္
သြားယင္ ယခုေျပာခဲ့တဲ့ Óဏ္ေတြဟာ အစဥ္အတိုင္း ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာ ထူးျခားတဲ့ ဝု႒ာနဂါမိနီဝိပႆနာ Óဏ္နဲ႕
အႏုေလာမ Óဏ္ဆိုတာ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ မဂ္Óဏ္ဆီကို တဟုန္တည္း တိုးတက္သြားတဲ့ Óဏ္ထူး
ေတြေပါ့။ ဒီလို တိုးတက္လာရာက အႏုေလာမÓဏ္လဲ ဆံုးသြားေရာ၊ ေဂါၾတဘူÓဏ္ç မဂ္Óဏ္မ်ား ျဖစ္ေပၚၿပီး သခၤါရဒုကၡ
လံုးဝခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္အာ႐ံုထဲသို႔လဲ ျုဖတ္ကနဲဆို ေျပးဝင္သြားပါေရာ။ အဲဒီလို အၿငိမ္းဓာတ္ထဲသို႔ က်ေရာက္ေျပးဝင္သြား
တာဟာ ]]ဓမၼစကၡံဳ ဥဒပါဒိ ယံကိဥၥိ သမုဒယဓမၼံ၊ သဗၺံ တံ နိေရာဓဓမၼႏၱိ}} ဆိုတဲ့ ပါဠိေတာ္မ်ား၊ ]]အပၸဝတၲ-မႏုပၸေတၲာ နိဗၺါနံ
သစၦိကေရာတီတိ ဝုစၥတိ}} ဆိုတဲ့ မိလိႏၵပဥႇာတိုနဲ႔အညီ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ ျုပသြားတာပါဘဲ။ ဒီလိုနိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္
ျုပသြားႏိုင္ဘို႔ရာ ျမတ္စြာဘုရားက မဟာသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ကို ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ နိဗၺာန္သြားခ်င္ယင္ သြားရေအာင္
လို႔ လမ္းစေလာက္ေတာ့ ညြန္ျပၿပီးပါၿပီ။ အျပည့္အစံု သိခ်င္ၾကယင္ေတာ့ ဝိပႆနာ႐ႈနည္းက်မ္းကိုဘဲ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ၾကည့္
ၾကပါေလ။ တရားေတာ္ကိုေတာ့ ဒီမွ်နဲ႔ဘဲ အဆံုးသတ္ေတာ့မယ္။
မဟာသတိပ႒ာန္ေဒသနာေတာ္ကို ေလးေလးစားစား အားထား ယံုၾကည္ႏိုင္ၾကပါေစ။
အားထား ယံုၾကည္၍ သတိပ႒ာန္ ၄-ပါးကို ပြါးမ်ားအားထုတ္ႏိုင္ၾကပါေစ။
ျပည့္ျပည့္စံုစံု အားထုတ္ႏိုင္ၾက၍ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ကို အျမန္ဆိုက္ေရာက္ၾကပါေစ။
မဟာသတိပ႒ာန္ တရားေတာ္ႀကီး ၿပီးၿပီ။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၁၄
မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရား
ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ
ဓမၼစၾကာ တရားေတာ္ႀကီး ေဆာင္ပုဒ္မ်ား
၁-အစြန္းပယ္၊ အလယ္သြား
၁။ ကာမခ်မ္းသာ၊ သံုးေဆာင္တာ၊ ပယ္ခြါ ေ႐ွာင္ရမည္။
၂။ မသံုးေဆာင္ဘဲ၊ ကိုယ္ညႇင္းဆဲ၊ ဒါလဲ ေ႐ွာင္ရမည္။
၃။ အစြန္း ၂-သြယ္၊ လမ္းမွားပယ္၊ အလယ္လမ္းမွန္သည္။
၄။ လမ္းမွန္ကို ေလွ်ာက္၊ Óဏ္ျမင္ေပါက္၊ ဆိုက္ေရာက္ နိဗၺာန္ျပည္။
၂-မဂၢင္႐ွစ္တန္ လမ္းမွန္၏သ႐ုပ္
မွန္စြာ ျမင္သိç ႀကံမိ မွန္ကန္၊ (ပညာကၡႏၶာ ၂-ပါး)
မွန္စြာေျပာ-ျုပç ႐ွာမႈလမ္းမွန္၊ (သီလကၡႏၶာ ၃-ပါး)
မွန္စြာေၾကာင့္ၾကç မွတ္ရမွန္ကန္၊ စူးစိုက္ကပ္၊ ႐ွစ္ရပ္ မဂ္လမ္းမွန္။ = (သမာဓိကၡႏၶာ ၃-ပါး)
၃-အႏုç အလတ္ç အရင့္ မဂၢင္ ၃-မ်ိဳး
၁။ မူလç ပုဗၺ၊ အရိယ၊ သံုးဝ မဂၢင္ျမတ္။ (မူလမဂၢင္၊ ပုဗၺဘာဂ ဝိပႆနာ မဂၢင္၊ အရိယမဂၢင္)
၂။ ျဖစ္ပြါးေစလွ်င္၊ ဤမဂၢင္၊ ေျပးဝင္ နိဗၺာန္ဓာတ္။
၄-သစၥာေလးတန္ အမွန္ေလးပါး
၁။ ဒုကၡသစၥာ၊ ဆင္းရဲအစစ္အမွန္။
၂။ သမုဒယသစၥာ၊ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း အစစ္အမွန္။
၃။ နိေရာဓသစၥာ၊ ဆင္းရဲၿငိမ္းရာ အစစ္အမွန္။
၄။ မဂၢသစၥာ၊ ဆင္းရဲၿငိမ္းရာ ဆိုက္ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္လမ္းေကာင္း အစစ္အမွန္။
၅-ဒုကၡသစၥာ
၁။ ျဖစ္ အို ေသေရး၊ စိုးရိမ္ေဆြး၊ ငိုေျြကး-ကိုယ္နာက်င္။
၂။ ႏွလံုးမသာ၊ စိတ္ျပင္းစြာ၊ ပူတာ ဆင္းရဲပင္။
၃။ မုန္းသူႏွင့္တြဲ၊ ခ်စ္သူကြဲ၊ ဆင္းရဲအမွန္ပင္။
၄။ မရတာ လို၊ ဒုကၡဆို၊ တိုတိုေျပာရလွ်င္။
၅။ စြဲလမ္းႏိုင္ရာ၊ ငါးခႏၶာ၊ သစၥာ ဒုကၡပင္။
၆-ဥပါဒါန္ႏွင့္ ဥပါဒါနကၡႏၶာ
၁။ ထင္လြဲç သာယာ၊ စြဲလမ္းတာ၊ ၂-ျဖာ ဥပါဒါန္။
၂။ ငါç ငါ့ဥစၥာ၊ စြဲႏိုင္တာ၊ ဥပါဒါနကၡန္။
၃။ ႐ုပ္ç ေဝç သညာ၊ သခၤါရာ၊ ဝိညာ ဤငါးတန္။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၁၅
၇-သမုသယသစၥာ
၁။ ကာမတဏွာ၊ ေကာင္းႏိုးရာ၊ သာယာ ႏွစ္သက္မႈ။
၂။ ဘဝတဏွာ၊ တည္ၿမဲသာ၊ ထင္ကာ ႏွစ္သက္မႈ။
၃။ ဝိဘဝမွာ၊ ျပတ္စဲသာ၊ ထင္ကာ ႏွစ္သက္မႈ။
၄။ ဆင္းရဲပြါးရန္၊ အေၾကာင္းမွန္၊ သံုးတန္တဏွာစု။

၈-နိေရာဓႏွင့္မဂၢသစၥာ
၁။ တဏွာခ်ဳပ္က၊ နိေရာဓ၊ ဒုကၡအၿငိမ္းမွန္။
၂။ ၿငိမ္းရာကိုပင္၊ ဆိုက္ေရာက္ျမင္၊ မဂၢင္ အက်င့္မွန္။
၉-Óဏ္ ၃-ပါးႏွင့္ ゞင္းတို႔၏ျဖစ္ရာကာလ
၁။ ေ႐ွးေနာက္ကာလ၊ မဂ္ခဏမွာ၊ ေလးသစၥာ၊ သိတာသစၥÓဏ္။
(သစၥÓဏ္သည္ မဂ္၏ ေ႐ွးကာလမွာေရာ ေနာက္ကာလမွာေရာ မဂ္ခဏမွာေရာ
ကာလသံုးပါးလံုး၌ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုလို၏)
၂။ သိသင့္ç ပယ္သင့္၊ ဆိုက္ç ပြါးသင့္၊ သိႏွင့္ ကိစၥÓဏ္။
(ကိစၥÓဏ္သည္ မဂ္၏ ေ႐ွးအဘို႔ကပင္ သိႏွင့္သည္ ျဖစ္ႏွင့္သည္ဟု ဆိုလို၏။)
၃။ ကိစၥၿပီးလွ်င္၊ ၿပီးေၾကာင္းျမင္၊ ေခၚတြင္ ကတÓဏ္။
(မဂ္ကိစၥ ၿပီးေသာအခါ၌ ၿပီးေၾကာင္း ျပန္လွည့္၍ ဆင္ျခင္ေသာ ပစၥေဝကၡဏာÓဏ္ကတÓဏ္
ျဖစ္သည္ဟု ဆိုလို၏။)


၁၀-သစၥÓဏ္၏ ကိစၥ ၄-ပါး
၁။ ဒုကၡသစၥာကို ပိုင္းျခား၍ သိရသည္၊ ဤသို႔ သိတာကို ပရိညာပဋိေဝဓ ေခၚသည္။
၂။ သမုဒယ သစၥာကို ပယ္ရသည္၊ ဤသို႔ ပယ္တာကိုပင္ ပဟာနပဋိေဝဓ ေခၚသည္။
၃။ နိေရာဓသစၥာကို မ်က္ေမွာက္ ျုပရသည္၊ ဤသို႔ မ်က္ေမွာက္ျုပတာကို သစၦိကိရိယာပဋိေဝဓ
ေခၚသည္။
၄။ မဂၢသစၥာကို မိမိသႏၱာန္၌ ျဖစ္ပြါးေစရသည္။ ဤသို႔ ျဖစ္ပြါးေစတာကိုပင္ ဘာဝနာပဋိေဝဓ
ေခၚသည္။
၅။ ေလးသစၥာမွ၊ နိေရာဓ၊ မဂ္က သိျမင္လွ်င္။
၆။ ပဋိေဝဓ၊ ေလးကိစၥ၊ ၿပီးၾက အားလံုးပင္။

မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၁၆
ကန္ေတာ့ခန္း
 ဩကာသç ဩကာသç ဩကာသ၊ ကာယကံç ဝစီကံç မေနာကံ တည္းဟူေသာ အျပစ္ခပ္သိမ္း ပေပ်ာက္ၿငိမ္း၍
အသက္႐ွည္စြာ အနာမဲ့ေရး ရန္ေဘး ကင္းေၾကာင္း ေကာင္းမႈ မဂၤလာ ျဖစ္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွါ ဘုရားရတနာç တရားရတနာç
သံဃာရတနာတည္းဟူေသာ ရတနာျမတ္သံုးပါး (ဆရာသမား) တို႔ကို အ႐ိုအေသလက္အုပ္မိုး၍ ႐ွိခိုးပူေဇာ္ ဖူးေျမာ္မာန္ေလွ်ာ့
ကန္ေတာ့ပါ၏ အ႐ွင္ဘုရား။
[ဆုေပးမည့္ပုဂၢိဳလ္႐ွိလွ်င္ ဤတြင္ရပ္ပါ]
ဆုေပးမည့္ပုဂၢိဳလ္မ႐ွိလွ်င္
ေအာက္ပါဆုေတာင္းကိုဆက္ေတာင္းပါ
 ကန္ေတာ့ရေသာ ဤေကာင္းမႈကံ ေစတနာတို႔ေၾကာင့္ အပါယ္(၄)ပါးç ကပ္(၃) ပါးç ရပ္ျပစ္(၈) ပါးç ရန္သူမ်ိဳး(၅)
မ်ိဳးç ဝိပတၲိတရား(၄) ပါးç ဗ်သနတရား(၅) ပါးç အနာမ်ိဳး(၉၆) ပါးç မိစၦာဒိ႒ိ(၆၂) ပါးတို႔မွ အခါခပ္သိမ္း ကင္းလြတ္ၿငိမ္း
သည္သာျဖစ္၍ မဂ္တရား ဖိုလ္တရား နိဗၺာန္တရားေတာ္ျမတ္ကို လ်င္ျမန္စြာ ရပါလို၏။ (အ႐ွင္ဘုရား)။
 အစိေႏၱယ် အစိေႏၱယ်၊ အပၸေမယ် အပၸေမယ်၊ မႀကံဆ မႏိႈင္းယွဥ္ ႏိုင္ေကာင္းေသာ ဂုဏ္ေတာ္ေပါင္း အနႏၱႏွင့္ လံုးဝ
ဥႆံု ျပည့္စံုေတာ္မူေပေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၁။ (က) အရဟံ-လြန္ကဲ ထူးျမတ္ေသာ သီလဂုဏ္ သမာဓိဂုဏ္ ပညာဂုဏ္ ဝိမုတၲိဂုဏ္ ဝိမုတၲိÓဏဒႆနဂုဏ္တို႔ႏွင့္ ျပည့္စံု
ေတာ္မူေသာေၾကာင့္ လူနတ္ ျဗဟၼာ သတၲဝါအေပါင္းတို႔၏ ပူေဇာ္အထူးကို ခံေတာ္မူထိုက္ေပေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၁။ (ခ) အရဟံ-ဝါသနာႏွင့္တကြ တေထာင့္ငါးရာ ကိေလသာ အညစ္အေၾကးတို႔မွ ကင္းေဝးစက္ၾကယ္ေတာ္မူေပေသာ
ျမတ္စြာဘုရား။
၁။ (ဂ) အရ-ဟံ၊ ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟ အစ႐ွိေသာ ကိေလသာ ရန္သူတို႔ကို ပယ္သတ္ေတာ္မူၿပီးေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၁။ (ဃ) အရ-ဟံ သံသရာစက္၏ ေထာက္ အကန္႔ တို႔ကို ခ်ိဳးဖ်က္ေတာ္မူၿပီးေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၁။ (င) အ-ရဟံ မ်က္ေမွာက္ မ်က္ကြယ္ အခ်င္းခပ္သိမ္း စင္ၾကယ္၍ ဆိတ္ကြယ္ရာ မ႐ွိေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၂။ သမၼာသမၺဳေဒၶါ- သစၥာေလးပါး ခပ္သိမ္းေသာတရားတို႔ကို သူတပါးအထံနည္းမခံဘဲ ကိုယ္တိုင္Óဏ္အဟုန္ အစြမ္း
ျဖင့္ စူးစမ္း ႐ွာေဖြကာ မွန္ကန္စြာ သိေတာ္မူေပေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၃။ ဝိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ-ဝိဇၨာမည္ေသာ Óဏ္ထူး ၃-ပါးç Óဏ္ထူး ၈-ပါး၊ စရဏ မည္ေသာ အေျခခံအက်င့္တရား
၁၅-ပါးတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေပေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၄။ (က) သုဂေတာ-သတၲဝါတို႔အား အက်ိဳးမ်ားေၾကာင္း ဟုတ္မွန္ေသာ စကားေကာင္းကိုသာ ျြမက္ဆိုေတာ္ မူတတ္ေပေသာ
ျမတ္စြာဘုရား။
၄။ (ခ) သုဂေတာ-မဂၢင္႐ွစ္ျဖာ တင့္တယ္ေသာ အမူအရာျဖင့္ ေကာင္းစြာ သြားျခင္းç ေကာင္းစြာျဖစ္ျခင္း ႐ွိေတာ္မူေပေသာ
ျမတ္စြာဘုရား။
၅။  ေလာကဝိဒူ-ေလာက၏ အေၾကာင္းအရာအလံုးစံုကို အကုန္အစင္ သိျမင္ေတာ္မူေပေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၆။ (က) ႏုတၲေရာ-အျမင့္အျမတ္ဆံုးျဖစ္ေသာ သီလဂုဏ္ သမာဓိဂုဏ္ ပညာဂုဏ္ ဝိမုတၲိဂုဏ္ ဝိမုတၲိÓဏဒႆနဂုဏ္တို႔ႏွင့္
ျပည့္စံုေတာ္ မူေသာေၾကာင့္ ေလာကဓာတ္အလံုး၌ အျမင့္အျမတ္ဆံုးျဖစ္ေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၆။ (ခ) ပုရိသဒမၼသာရထိ-ယဥ္ေက်း လိမၼာ ပညာ အသိမ႐ွိၾကေသး မျပည့္ဝေသး၍ ဆံုးမေပးထိုက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔အား
ယဥ္ေက်းလိမၼာ ပညာ ျပည့္ဝအခ်ိဳးက်ေအာင္ ဆံုးမ သြန္သင္ေတာ္မူတတ္ေပေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
မဟာသတိပ႒ာန္တရားေတာ္ႀကီး ၁၇
၆။ (ဂ) အႏုတၲေရာ ပုရိသဒမၼသာရထိ-ဆံုးမထိုက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔အား ညႊန္ၾကားသြန္သင္ ပဲ့ျပင္ဆံုးမမႈ၌ အတုမ႐ွိ အျမတ္
ဆံုး ျဖစ္ေတာ္မူေပေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၇။ သတၲာ ေဒဝမႏုႆာနံ-ခ်မ္းသာရေၾကာင္း လမ္းေကာင္းညႊန္ျပ ဆံုးမေတာ္ မူတတ္၍ လူနတ္တို႔၏ ဆရာျမတ္အစစ္
ျဖစ္ေတာ္မူေပေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၈။ ဗုေဒၶါ-တရားအလံုးစံုကို အကုန္ သိေတာ္မူေပေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
၉။ ဘဂဝါ-ဘုန္းေတာ္အနႏၱ ကံေတာ္အနႏၱ Óဏ္ေတာ္အနႏၱ တန္ခိုးေတာ္အနႏၱတို႔ျဖင့္ လံုးဝဥႆံု ျပည့္စံုေတာ္မူေပ
ေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
 အရဟံအစ႐ွိေသာ ကိုးပါးေသာဂုဏ္ေတာ္ ဆယ္ပါးေသာဂုဏ္ေတာ္ အနႏၱဂုဏ္ေတာ္ ေက်းဇူးေတာ္အေပါင္းတို႔ႏွင့္
ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ သက္ေတာ္ထင္႐ွား သဗၺၫုျမတ္စြာဘုရားကို ဘုရားတပည့္ေတာ္သည္ ႐ိုေသျမတ္ႏိုး လက္အုပ္မိုး၍ ႐ွိခိုး
ပူေဇာ္ ဖူးေျမာ္မာန္ေလွ်ာ့ ကန္ေတာ့ပါ၏ ျမတ္စြာဘုရား။