က်မ္းေဟာင္းမ်ားပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေရး -ေဒါက္တာသန္းထြန္း

ျမန္မာနိုင္ငံမွာ က်မ္းေဟာင္းေတြဟာ ေပ၊ ပုရပိုက္နဲ့ အမ်ားအျပား ရွိတယ္။ ဒါေတြကို တည္းျဖတ္မယ့္လူ ရွာျပီး၊ ပံုနွိပ္ ထုတ္ေဝသင့္တယ္လို့ အျကံရသူေတြက၊ မစၥတာဖာနီဗယ္နဲ့ဦးေဖေမာင္တင္တို့ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို့က ဆရာလင္း၊ ဆရာ ပြား စတဲ့ ျမန္မာပညာရွိေတြနဲ့ေပါင္းျပီး တည္းျဖတ္၊ ပံုနွိပ္၊ ထုတ္ေဝမယ့္ ထုတ္ေဝေရးအတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံ သုေတသန အသင္းကို တာဝန္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ လက္ေတြ့ သေဘာကို တင္ျပလာပါတယ္။ က်မ္းေတြကို တည္းျဖတ္ဖို့ တာဝန္ကိုလည္း ဆရာဦးေဖေမာင္တင္က သူ့မိတ္ေဆြ အသိုင္းအဝိုင္းကို အားကိုးပါတယ္။ အဲဒီလူေတြက ေနာင္ထင္ရွားတဲ့ ဦးလူေဖဝင္း၊ ဦးဧေမာင္၊ ဦးတိုးေအာင္၊ ဦးခ်မ္းျမ၊ ဦးဝန္ ဆိုတဲ့ ပုဂၢိုလ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခုအခါ အဲဒီပုဂၢိုလ္ေတြရဲ့ အသက္အရြယ္ကို မွန္းဆရင္ ၉ဝ ေက်ာ္ ၁ဝဝ ဝန္းက်င္ ရွိမယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ဒီပုဂၢိုလ္ေတြ ေကာလိပ္ေရာက္စဆိုရင္ အရင္အနွစ္ ၈ဝ(၁၉၂ဝ) ေလာက္ နိုးျကားမႈ ျဖစ္မယ္လို့ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီအေျကာင္းေတြကို ျမန္မာနိုင္ငံ သုေတသနအသင္း နွစ္လည္အစီရင္ခံစာ ေတြမွာ ဖတ္ရတယ္။ တြင္းသင္းရာဇဝင္ကို ေမာင္ညြန့္က တည္းျဖတ္ျပီးျပီ။ ဒုတိယကမၻာစစ္ ဥေရာပမွာ ျဖစ္ေနျပီမို့ ပံုနွိပ္ ဖို့ အခက္အခဲ ရွိတယ္လို့ သိရတယ္။ စာမူလည္း ဘယ္သူ့လက္ထဲမွာ ရွိတယ္ဆိုတာကို စံုစမ္းလို့မရ။ ေမာင္ညြန့္ဆိုတာ လည္း ဘယ္သူ၊ ဘယ္မွာ ရွိတယ္ဆိုတာလည္း ေမးမရျဖစ္လို့၊ အမ်ိုးသား စာျကည့္တိုက္မွာ သြားရွာတယ္။ ေပက ကူးယူ တယ္။ တည္းျဖတ္တယ္။ ခုထိ ပံုနွိပ္ဖို့ မေအာင္ျမင္ပါ။ အခုလူေတြက အရင္ ၁၉၃ဝ ေလာက္က လူေတြေလာက္ မစြမ္း ေဆာင္နိုင္ဘူးလို့ ေျပာရမလို ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီေခတ္က လူေတြ ေအာင္ျမင္ပံု၊ အလုပ္တြင္က်ယ္ပံုကို သိရေအာင္ သူတို့ တည္းျဖတ္ပံုနွိပ္တဲ့ စာအုပ္စာရင္း တခ်ို့ကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ အခုလူေတြ ဒါမ်ိုး ဆက္လုပ္နိုင္ေအာင္ ဂရုျပုျကိုးစား ျကေစခ်င္တယ္။ ျမန္မာစာေကာ္မရွင္၊ ျမန္မာသမိုင္းေကာ္မရွင္ ဆိုတဲ့ အဖြဲ့အစည္းေတြကလည္း စိတ္ပါဝင္စား ေဆာင္ ရြက္ေစခ်င္ပါတယ္။

က်မ္းေဟာင္း တည္းျဖတ္ ပံုနွိပ္ျပီးစာရင္းကို ျကည့္ျပီး၊ ​အေတာ္မ်ားမ်ားကို လုပ္ခဲ့ျကတယ္ဆိုတာ သိနိုင္တယ္။ တို့လည္း ဆက္လုပ္တယ္၊ ထပ္လုပ္ဖို့ လိုတာေပါ့၊ သိပ္ကို လိုတယ္၊ ဆက္လုပ္ျကပါ။

၁ဝ ဇြန္ ၂ဝဝ၄။

ေခတ္ဆန္းဂ်ာနယ္၊ ၁၆-၃၁ ဇူလိုင္၊ ၂ဝ​ဝ၄၊ ၁၉-၂၁။

က်မ္းေဟာင္း တည္းျဖတ္ပံုနွိပ္ျပီးစာရင္း

စဉ်	ကျမ်း	ကျမ်းပြု	တည်းဖြတ်သူ
၁	ဩဝါဒထူးပျို့	စိန္တကျော်သူ	ဦးဖိုးစိန် (၁၉၂၁)
၂	ဒေဝကုမ္ဘာန်ပြဇာတ်	ဦးကြင်ဥ	ဦးတင်နှင့်ဦးဖေမောင်တင် (စတုတ္ထအကြိမ်) (၁၉၃၄)
၃	ဥမ္မာဒန္တီပျို့	မဟာမင်းလှ​မင်းခေါင်	ဦးတင်နှင့်ဦးဘိုးဖြူ (၁၉၃၁)
၄	ကန်တော်မင်းကျောင်းမေတ္တာစာ	မင်းကျောင်းဆရာတော်	ဦးဘိုးဖြူနှင့်ဆရာပွား (ဒုတိယအကြိမ်) (၁၉၃၃)
၅	မဟာရာဇဝင်ကြီး (ပထမအုပ်)	ဦးကုလား	ဦးပွား (၁၉၂၆)
၆	ပဒေသာသီချင်းများ	ဦးကြင်ဥ	ဦးဖေမောင်တင် (တတိယအကြိမ်) (၁၉၃၄)
၇	ပါပဟိန်ပြဇာတ်	ဦးကြင်ဥ	ဆရာလင်း (စတုတ္ထအကြိမ်) (၁၉၃၉)
၈	ရေစကြိုခုံတော်ဖြတ်ထုံး	ရေစကြိုခုံတော်	ဆရာပွား (၁၉၂၇)
၉	ဥတိန္နပျို့	ရှင်အာဒိစ္စရံသီ (မုံရွေးဆရာတော်)	ဆရာပွား (၁၉၂၇)
၁ဝ	ပဉ္စပါပီရကန်	ဦးရွှေနီ	ဆရာရိပ် (၁၉၂၈)
၁၁	အထူးကောက်နုတ်ချက်ဇာတ်ဝတ္ထု	-	ဆရာပွား (၁၉၂၈)
၁၂	သုတသောမပျို့	ဆီမီးခုံရွာစား	ဆရာလင်း (၁၉၂၈)
၁၃	ရွှေပြည်စိုးဝတ္ထု	ဦးလတ်	ဆရာဝ (၁၉၃၂)
၁၄	ရာဇဝင်ကျော်	ရှင်သီလဝံသ	ဦးဖေမောင်တင်
၁၅	ဦးပုညမေတ္တာစာ	ဦးပုည	ဆရာရိပ် (တတိယအကြိမ်) (၁၉၃၂)
၁၆	စိန္တကျော်သူဆိုရတုများ၊ ဘိုးတော် ရှင်ဧချင်းနှင့်မင်္ဂလာလူးတား	စိန္တကျော်သူ	ဆရာပွား၊ ဆရာညွန့် (ဒုတိယအကြိမ်) (၁၉၂၉)
၁၇	သာသနာလျှောက်နှင့်ဆွမ်းတော် ကြီးစာတမ်း	ဦးပုည	ဆရာရိပ်
၁၈	စပယ်ပင်ဝတ္ထု	ဦးလတ်	ဆရာဝ (၁၉၃၁)
၁၉	လောကသာရပျို့	မင်းကျောင်းဆရာတော်	ဆရာညွန့် (၁၉၃၁)
၂ဝ	မဟာသီလဝပျို့	ရှင်အာဒိစ္စရံသီ (မုံရွေးဆရာတော်)	ဆရာလင်းနှင့်ဦး​ဘမောင် (၁၉၃၁)
၂၁	မဟာရာဇဝင်ကြီး(ဒုတိယအုပ်)	ဦးကုလား	ဆရာပွား (၁၉၃၂)
၂၂	ကျည်းကန်ရှင်ကြီး မေတ္တာစာ	ကျည်းကန်ရှင်ကြီး	ဆရာပွား (၁၉၃၂)
၂၃	မင်္ဂလသုတ်ပျို့	ရှင်အာဒိစ္စရံသီ (မုံရွေးဆရာတော်)	ဆရာပွား (၁၉၃၂)
၂၄	ကျပင်းတရားစာ (ပထမအုပ်)	ကျပင်းဆရာတော်	ဦးဖိုးစိန် (၁၉၃၂)
၂၅	ကျပင်းတရားစာ (ဒုတိယအုပ်)	ကျပင်းဆရာတော်	ဦးဖိုးစိန် (၁၉၃၂)
၂၆	မဟာသုတကာရီမဃဒေဝလင်္ကာ သစ်(ပထမအုပ်)	ဦးမာဂ (မန်လည်ဆရာတော်)	ဆရာညွန့် (၁၉၃၂)
၂၇	မဟာသုတကာရီမဃဒေဝလင်္ကာ သစ်(ဒုတိယအုပ်)	ဦးမာဂ (မန်လည်ဆရာတော်)	ဆရာညွန့် (၁၉၃၂)
၂၈	ရှင်ဥက္ကံသမာလာမေတ္တာစာ	ရှင်ဥက္ကံသမာလာ	ပုဂံဦးတင် (၁၉၃၃)
၂၉	ရာဇောဝါဒကျမ်း (ပထမပိုင်း)	ရှင်အာဒိစ္စရံသီ (မုံရွေးဆရာတော်)	ဦးဖိုးစိန် (၁၉၃၃)
၃ဝ	မွေနွန်းရကန်	ရွှေတောင်နန္ဒသူ	ဦးဧမောင် (၁၉၃၃)
၃၁	တရုတ်သံရောက်မော်ကွန်း	နဝဒေး (ဒုတိယ)	ဦးညွန့် (၁၉၅၂)
၃၂	ရာမရကန် (ပထမအုပ်)	ဦးတိုး	ဦးလူဖေ​ဝင်း (၁၉၃၃)
၃၃	ရာမရကန် (ဒုတိယအုပ်)	ဦးတိုး	ဦးလူဖေဝင်း (၁၉၃၃)
၃၄	ရဲ​တင်းမော်ကွန်း	နဝဒေး (ဒုတိယ)	ဦးခင်အောင် (၁၉၃၄)
၃၅	ရတနာကြေးမုံဝတ္ထု	ရွှေတောင်သီဟသူ	ဦးစိန်တင် (၁၉၃၄)
၃၆	အာသံနိုင်မော်ကွန်း	နဝဒေး (ဒုတိယ)	ဦးစိန်ဝင်း (၁၉၃၅)
၃၇	မဟာပညာကျော်လျှောက်ထုံး	မဟာပညာကျော်	ဆရာလင်း (၁၉၃၅)
၃၈	ကင်းဝန်မင်းကြီးသမိုင်း	မောင်မောင်တင်	-          (၁၉၃၆)
၃၉	အင်းဝမြို့ဘွဲ့ ၁၂ ရာသီလူးတား	ဦးအောင်ကြီး	ဆရာပွား (၁၉၃၄)
၄ဝ	မာတောဝါဒဆုံးမစာ	ရွှေကျောင်းဆရာတော်	ဦးဖိုးစိန် (၁၉၃၅)
၄၁	ဂါမဏိစိန္ဒပျို့	ဆီမီးခုံရွာစားဦးရွှန်း	ဦးဝန် (၁၉၃၆)
၄၂	ဟန်လင်းမြို့သမိုင်းလင်္ကာ	စည်သူကျော်ထင်	-ဒုတိယနှိပ်ခြင်း (၁၉၃၉)
၄၃	နတ်သျှင်နောင်ဆိုရတု	နတ်သျှင်နောင်	ဦချမ်းမြ (၁၉၄ဝ)
၄၄	ပြည်ဖွဲ့မြို့ဖွဲ့လင်္ကာညွန့်ပေါင်း	မိုင်းခိုင်းမြို့စားဦးရန်	ဦးဖိုးစိန် (၁၉၃၉)
၄၅	စတုဓမ္မသာရကိုးခဏ်းပျို့	ရှင်မဟာရဋ္ဌသာရ	ဦးတိုးအောင် (၁၉၄ဝ)
၄၆	ဆယ့်နှစ်ရာသီဘွဲ့လူးတား	ဦးယာ	ဦးချမ်းမြ (၁၉၄၁)