ဗ မ

ျမန္မာလူမ်ိဳး -( ေယာအတြင္းဝန္ ဦးဖိုးလိႈင္၏ ရာဇဓမၼသဂၤဟက်မ္း)

 ေယာအတြင္းဝန္ ဦးဖိုးလိႈင္၏ ရာဇဓမၼသဂၤဟက်မ္းတြင္ ျမန္မာလူမ်ိဳး အသုံးအႏွုန္းကို ဤသို႕ ေတြ႕ရသည္။


*****************

==============================

မင္းကို ဆံုးမေသာ ေရႊျပည္ဝန္ႀကီး ဦးဘိုးလႈိင္ 


ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ျပည္သူလူထုအေပၚ တရားမွ်တစြာ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ မင္းေတြရွိခဲ့သလို၊ ျပည္သူကို ႏွိပ္စက္တဲ့ မင္းေတြလည္း အုပ္စိုးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလိုကြဲျပားတဲ့ မင္းေတြရွိခဲ့သလို မင္းမႈထမ္းေတြမွာလည္း မင္းလိုလိုက္ မင္းႀကိဳက္ေဆာင္သူေတြနဲ႔ မွန္ရာကို ေျပာရဲ၊ ေရးရဲ၊ လုပ္ေဆာင္ရဲတဲ့သူေတြဆိုၿပီး ကြဲျပားစြာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို မွန္ရာကို တင္ျပ လုပ္ေဆာင္ရဲသူမ်ားထဲက စံျပဳထုိက္သူတစ္ဦးကေတာ့ ေရႊျပည္ဝန္ႀကီး ဦးဘိုးလႈိင္ျဖစ္ပါတယ္။

ေယာအတြင္းဝန္၊ ေရႊျပည္ဝန္၊ ေယာမင္းႀကီး၊ ေရႊျပည္မင္းႀကီး၊ ဝက္မစြတ္ၿမိဳ႔စား၊မေကြးၿမိဳ႔စား ဝန္ရွင္ေတာ္မင္းႀကီး၊ သတိုးမင္းႀကီး မဟာမင္းေခါင္ သီဟသူ စသျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခၚတြင္ၾကတဲ့ ဦးဘိုးလႈိင္ကို ကြယ္လြန္သူ စာဆိုႀကီး ဆရာေမာင္ထင္ကေတာ့ 'ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးသုခမိန္ႀကီး' လို႔ တင္စားေခၚဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဆရာမင္းယုေဝ ကလည္း သူ႔ရဲ႕ 'ပထမ ျမန္မာမ်ား' စာအုပ္မွာ 'ေယာမင္းႀကီး ဦးဘိုးလႈိင္ (ပထမ သိပၸံစာေပ ျပဳစုသူ)' လို႔ ကမၸည္းတင္ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္းမွာလည္း 'ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေတြးအေခၚ အယူအဆတို႔ကို ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ေအာင္ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္ ႀကံဆရြက္ေဆာင္ခဲ့ေသာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသုခမိန္' လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

သူဟာ သကၠတ၊ ပါဠိ၊ ျမန္မာစာေပတို႔ကို ႏွံ႔စပ္ရံုတင္မက အေနာက္တိုင္း ဝိဇၨာ သိပၸံပညာရပ္ေတြမွာပါ ႏွံ႔စပ္သူျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေနာက္တိုင္းက ရတဲ့ ပညာဗဟုသုတေတြကို ျမန္မာပစၥည္းျဖစ္ေအာင္ ႀကံေဆာင္ရင္း ျမန္မာ့ရိုးရာကို ထိန္းသိမ္းေပးခဲ့ပါတယ္။

မင္းတုန္းမင္း လက္ထက္ကေန သီေပါမင္းလက္ထက္အထိ အတြင္းဝန္၊ ၿမိဳ႔စား၊ အတိုင္ပင္ခံ ပညာရွိ စတဲ့ရာထူးေတြနဲ႔ အမႈထမ္းေနစဥ္မွာပဲ ျမန္မာစာေပေလာကမွာ ထင္ရွားတဲ့ က်မ္းအေစာင္ေစာင္ကို ေရးသားျပဳစုခဲ့ပါတယ္။

ဦးဘိုးလႈိင္ကို ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသုခမိန္လို႔ ဘာေၾကာင့္ေခၚဆိုပါသလဲ။
ျမန္မာ့ဂႏၳဝင္မွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ေရွးနီတိက်မ္းေတြက ေရွးရိုးစဥ္လာ ျမန္မာ့အေတြးအေခၚ အယူအဆတို႔ကို ႏိုင္ငံျခားနဲ႔ ကူးလူးဆက္ဆံရာက ရရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးအသိေတြနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီး သူ႔ေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြကို အျမင္သစ္ ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

သူ႔ရဲ႕ 'ရာဇဓမၼသဂၤဟက်မ္း'ဟာ အဲဒီသေဘာျဖစ္ၿပီး ဒီက်မ္းတစ္ေစာင္တည္းနဲ႔  ႏိုင္ငံေရးသုခမိန္ ဆိုတဲ့ ပညတ္ကို ခံယူထိုက္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ သက္ဦးဆံပိုင္စနစ္ေအာက္မွာ ဒီလို က်မ္းမ်ဳိး ေရးသားဝံ့တဲ့ အခ်က္ကလည္း ဦးဘိုးလႈိင္ရဲ႕ သတၱိကို ေဖာ္ျပေနပါတယ္။

ဦးဘိုးလႈိင္ဟာ ရာထူး စည္းစိမ္ကို မငဲ့ဘဲ မွန္ရာကို ေျပာဆို၊ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့အတြက္ မၾကာခဏ ရွင္ဘုရင္ရဲ႕ အမ်က္ေတာ္ရွျခင္းကို ခံခဲ့ရၿပီး ၃ ႀကိမ္မက ရာထူးစည္းစိမ္ ႏုတ္သိမ္းျခင္းခံခဲ့ရသလို အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်တာကိုေတာင္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္မွာ သမီး၊ ႏွမ တို႔ကို ေပးဆက္ထားတဲ့အတြက္ အခြင့္အေရးရေနတဲ့ အမႈထမ္းတစ္ဦးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပညာမဲ့အမတ္တို႔ ဘုန္းႀကီးရင္ ျပည္ရြာပ်က္တတ္တဲ့အေၾကာင္း မင္းတုန္းမင္းတရားကို ေလွ်ာက္ထားခဲ့ပါတယ္။

ဒီအခါ ဘုရင္အမ်က္ထြက္ၿပီး လွံကိုေကာက္ကိုင္ရင္း “သည္လွံနဲ႔ ေမာင္မင္းကို စီရင္တာ ခံခ်င္သလား”လို႔ ေမးေတာ့ ဦးဘိုးလႈိင္က “ထိုးေတာ္မူပါဘုရား”လို႔ ဆိုရင္း ရင္ဘတ္ ေကာ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တျခားမွဴးမတ္ေတြက ရဲတင္းလြန္းတယ္လို႔ ေျပာၾကေတာ့ ဦးဘိုးလႈိင္က

“ကြၽႏ္ုပ္အဖို႔ လွံႏွင့္ထိုးသတ္၍ ေသရျခင္းကား ျမတ္သည္။ ေနရာတိုင္း မင္းလိုလိုက္၍ စီမံေသာ မေကာင္းမႈျဖစ္ပြားေနသည့္အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ ပ်က္စီးျခင္း ျဖစ္ရေလသည္ဟု ဤနာမည္မ်ဳိး က်န္ရစ္ခဲ့ပါလွ်င္ ေသက်ဳိးမနပ္ ျဖစ္သည္။ ထိုမေကာင္းေသာ အပုပ္နံ႔သည္ တေထာင္းေထာင္းႏွင့္ လူအေပါင္းတို႔ ႏွာေခါင္းရႈံ႕ၾကမည္ကို ေၾကာက္စရာေကာင္းသည္။ မွဴးမတ္ဆိုသည့္အတိုင္း၊ အႀကီးအမွဴး ျဖစ္သည့္အတိုင္း တည့္တည့္မတ္မတ္ျဖစ္ေအာင္ စီမံခန္႔ခြဲလ်က္ ေလွ်ာက္တင္ခြင့္ရွိက အသက္ကိုစြန္႔၍ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ တင္ၾကရမည္။ သို႔မွ မွဴးမတ္ႏွင့္တူသည္”

လို႔ တံု႔ျပန္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဒီျဖစ္ရပ္ရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲကေတာ့ အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ရာထူးအခ်ခံခဲ့ရတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ရာထူးက ခ်လိုက္၊ လိုအပ္တဲ့အခါ ျပန္ေခၚလိုက္ ျဖစ္ရေပမယ့္ ဦးဘိုးလႈိင္က
မွန္ရာကို ေျပာဆို လုပ္ေဆာင္ရင္း အမႈထမ္းခဲ့ပါတယ္။ သီေပါမင္းလက္ထက္မွာ ျပဳစုခဲ့တဲ့ 'ရာဇဓမၼသဂၤဟက်မ္း'ဟာ သက္ဦးဆံပိုင္ ဘုရင္စနစ္အရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို
ေတာ္လွန္ၿပီး ျပည္သူ႔အာဏာနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ႀကိဳဆိုတဲ့က်မ္းျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဘုရင္က မႏွစ္သက္ပါဘူး။ ဒီၾကားထဲ “ဘုရင္မင္းျမတ္ဟာ အလြန္အသံုးအျဖဳန္းႀကီးတယ္။ ဘ႑ာေတာ္ဆိုတာ ဆင္းရဲသားေတြရဲ႕ ေခြၽးႏွဲစာကေန ညွစ္ထုတ္ယူထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေက်ာက္ခဲသလဲလို သေဘာမထားသင့္ဘူး” ဆိုၿပီး ဘုရင့္ဘ႑ာေရးကို ကန္႔သတ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခါ မိဖုရားက မခံႏိုင္ျဖစ္ၿပီး “ရွင္ဘုရင္လုပ္ရတာ ငလႈိင္ေပးသေရြ႕နဲ႔ စားရမွာလား”လို႔ ေဒါသနဲ႔ ေျပာဆိုတာကို သီေပါမင္းကလည္း နားေယာင္တဲ့အတြက္ ဦးဘိုးလႈိင္ကို ရာထူးခ်လိုက္ပါေတာ့တယ္။

ဒီအႀကိမ္ဟာ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ရာထူးက်ျခင္းျဖစ္ၿပီး ရာထူးျပန္လည္ေပးအပ္ျခင္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဦးဘိုးလႈိင္က မတုန္လႈပ္ဘဲ ၿခံဥယ်ာဥ္အလုပ္ကို လုပ္ရင္း တဖက္က စာေပက်မ္းဂန္ ျပဳစုျခင္းအလုပ္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ပေဒသရာဇ္စနစ္အတြင္း ရွင္ဘုရင္ကို ေဝဖန္ဆံုးမတဲ့ ဦးဘိုးလႈိင္လို ရဲဝံ့သူ ေပၚေပါက္ခဲ့ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အားရစရာေကာင္းသလို၊ ဒီလို ပညာရွိမ်ဳိးကို အာဏာပိုင္ေတြက အသက္ေသေၾကေအာင္ မလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာဟာလည္း အတုယူ ဆင္ျခင္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၉၁ ခုႏွစ္မွာ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ဦးဘိုးလႈိင္ဟာ သကၠရာဇ္ ၁၂၄၅ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ အသက္ ၅၄ ႏွစ္အရြယ္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ရေပမယ့္ ဦးဘိုးလႈိင္ေရးသားခဲ့တဲ့ ဝိဇၨာ သိပၸံဆိုင္ရာ က်မ္းေပါင္း ၁၄ က်မ္းက ေခတ္အဆက္ဆက္ ကိုးကားေလ့လာစရာ စာေပေတြအျဖစ္ က်န္ရစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီထဲက ေလာကဓာတ္ေဆးက်မ္း၊ သဒၵသဂၤဟက်မ္း၊ ဝိမုတၱိရသက်မ္း၊ မဟာသမၼတ ဝိနိစၧယက်မ္း၊ ကာယာႏုပႆနာက်မ္း၊ ရာဇဓမၼသဂၤဟက်မ္း၊ ဥတုေဘာဇနသဂၤဟက်မ္း တို႔ဟာ ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္နဲ႔ ရင္းႏွီးေနတဲ့ အမည္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးက်မ္း၊ ေဆးပညာက်မ္း၊ နီတိက်မ္းေတြအျပင္ ေၾကးနန္းရိုက္နည္းကို တီထြင္ျပသထားတဲ့ လိပိဒိပိကာက်မ္း၊ လိလာဝတီ ဂဏန္းက်မ္းတို႔ကိုလည္း ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။ ဦးဘိုးလႈိင္ဟာ သိပၸံပညာက်မ္းေတြကို ျပဳစုတဲ့အခါ ျမန္မာေတြ ရင္းႏွီးၿပီးသား အသံုးအႏႈန္းေတြနဲ႔ ေဖာ္ျပႏိုင္ဖို႔ အားထုတ္ခဲ့သလို၊
က်စ္လ်စ္တဲ့ ဘာသာျပန္ဆိုမႈ ေတြ႔ရတယ္လို႔ ပညာရွင္မ်ားက မွတ္ခ်က္ခ်ၾကပါတယ္။ ဘာသာျပန္ရာမွာလည္း အသံလွယ္ ျပန္ဆိုမႈေတြအျပင္ Carbon (ကာဗြန္) ကို မီးေသြး၊
Acid (အက္စစ္)ကို ငရဲမီး၊ Beer (ဘီယာ)ကို ဗ်စ္ခါး စသျဖင့္ ျမန္မာဘာသာနဲ႔ ျပန္ဆိုသံုးႏႈန္းခဲ့ပါတယ္။

ဦးဘိုးလႈိင္ဟာ သူရသတၱိနဲ႔ျပည့္စံုတဲ့သူ ျဖစ္တဲ့အျပင္ အလြန္ ေျဖာင့္မွန္ ပြင့္လင္းသူ၊ ျပတ္သားသူ၊ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ရန္မျပဳသူျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သူ႔ကို ရာထူးက်ေအာင္ ကုန္းေခ်ာသူ ေသသြားတာကိုေတာင္ ဝမ္းသာအားရမျဖစ္ဘဲ “သူေသတာ ငါနဲ႔မဆိုင္ပါဘူးကြယ္။ သူလည္း သူ႔ကံနဲ႔သူ၊ ငါလည္း ငါ့ကံနဲ႔ငါပါ။ သည္ဟာႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းလို႔ ေနာက္ထပ္ မည္သူ႔ကိုမွ် မေျပာေလႏွင့္” လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

အခုဆိုရင္ ပညာရွင္ ဦးဘိုးလႈိင္ ကြယ္လြန္ခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၂ဝ ေက်ာ္ခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ ေလးစား အတုယူစရာ စိတ္ဓာတ္ေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္မႈေတြက စာေပမ်ားကတဆင့္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ။




ဗဒုံမင္းတရား (ဘိုးေတာ္ဘုရား)၏ သားေတာ္ မကၡရာမင္းသားၾကီးကိုယ္တိုင္ ျပစု ေသာ ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္တြင္ "ျမန္မာလူမ်ိဳး" အသုံးအႏွုန္းကို ဤသို႕ ေတြ႕ရသည္။



====================
မကၡရာ မင္းသားႀကီး
(ဆရာ မင္းယုေ၀ ေရးသားေသာ “ပထမ ျမန္မာမ်ား” စာအုပ္မွ)

ျမန္မာ့သမိုင္း၌ ကၽြန္ေတာ္သိေသာ “မကၡရာမင္းသား” ႏွစ္ပါး႐ွိသည္။ တစ္ပါးမွာ အမရပူရ ပထမၿမိဳ႕တည္ ဗဒုံမင္းတရား (ဘိုးေတာ္ဘုရား)၏ သားေတာ္ ျဖစ္သည္။ ငယ္မည္ ေမာင္ပ်ိဳး၊ ဘြဲ႕အမည္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ ျဖစ္သည္။ ေနာင္အခါ မကၡရာၿမိဳ႕ကို စားရသျဖင့္ မကၡရာ မင္းသားဟု တြင္သည္။ အင္း၀ဘုရင္ ဘႀကီးေတာ္ႏွင့္ သာယာ၀တီမင္းတို႕၏ ဦးေလးေတာ္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေခတ္သစ္ ထူေထာင္လိုသူအျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္ကို ျပဳစုသူအျဖစ္ လည္းေကာင္း ထင္႐ွားသည္။

က်န္တစ္ပါးမွာမူ ရတနာပုံ ပထမၿမိဳ႕တည္ မင္းတုန္းမင္း၏ သားေတာ္ ျဖစ္သည္။ ငယ္မည္ ေမာင္သန္႕၊ ဘြဲ႕မည္ မင္းရဲစည္သူ ျဖစ္သည္။ ေနာင္အခါ မကၡရာၿမိဳ႕ကို စားရသျဖင့္ မကၡရာမင္းသား တြင္သည္။ အိမ္ေ႐ွ႕စံ ကေနာင္မင္းသား လြန္ၿပီးေနာက္ ကေနာင္မင္းသား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ ရတနာပုံ စက္႐ုံမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ မင္းတုန္းမင္း၏ အ႐ိုက္အရာကို ဆက္ခံထိုက္သူ အရည္အခ်င္း ျပည့္ေသာ သားေတာ္ႀကီးတစ္ပါး အျဖစ္ ထင္႐ွားသည္။ သီေပါမင္းကို နန္းတင္စဥ္ မင္းညီမင္းသား အမ်ား ကြပ္မ်က္ခံရရာ၊ ထိုမင္းသားလည္း ကြပ္မ်က္ခံရ႐ွာသည္။

ယခု တင္ျပလိုသူမွာ အဘိဓာန္ဆရာ မကၡရာမင္းသားႀကီးပင္ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ သာသနာျပဳဆရာ ေဒါက္တာ ဂ်ပ္ဆင္၏ မွတ္တမ္းမ်ားအရ မကၡရာ မင္းသားႀကီးသည္ ႐ုပ္ရည္႐ူပကာ တင့္တယ္သည္။ သို႕ရာတြင္ ေျခလက္တို႕မွာ ေလျဖတ္ထားသျဖင့္ မသန္မစြမ္း ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆုိသည္။

ယင္းသို႕ ျဖစ္လင့္ကစား မင္းသားႀကီးသည္ ဘ၀ကို အ႐ႈံးမေပး။ ႏုိင္ငံႏွင့္ လူမ်ိဳးအက်ိဳးကို အစြမ္းကုန္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ ေဆာင္႐ြက္သည္ ဆိုရာ၌ ႏိုင္ငံေရးအရ မဟုတ္။ စာေပေရး၊ ပညာေရးအရ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က ျမန္မာတို႕သည္ အေနာက္တိုင္း ၀ိဇၨာ၊ သိပၸံ ပညာရပ္မ်ားကို မတတ္ေျမာက္ၾကေသး၊ ေခတ္မမီၾကေသး။ ကမၻာျပားသည္ ဟူေသာ အယူကုိပင္ ယူၾကဆဲျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္ကို မင္းသားႀကီးသည္ ေကာင္းစြာ သတိျပဳ ဆင္ျခင္မိသည္။ မင္းသားႀကီးသည္ အင္း၀ ေနျပည္ေတာ္ေရာက္ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳးမ်ား၊ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ ထိုသူတို႕မွတစ္ဆင့္ ေခတ္မီ ၀ိဇၨာသိပၸံ ပညာရပ္မ်ား၏ သေဘာကို သိ႐ွိ နားလည္ခဲ့သည္။ ထိုပညာရပ္မ်ားကို တတ္ေျမာက္မွသာ ျမန္မာတို႕ ေခတ္မီ ႏိုင္မည္ဟု သေဘာေပါက္ခဲ့သည္။ တစ္ဖက္က နယ္ခ်ဲ႕ရန္လည္း ႐ွိေနရာ ထိုသို႕ ေခတ္မီမွလည္း နယ္ခ်ဲ႕ရန္ကို တြန္းလွန္ႏိုင္မည္ဟု ျမင္ခဲ့ဟန္တူသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ျမန္မာမ်ား ေခတ္မီေရးကို မင္းသားႀကီးသည္ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေလသည္။

မင္းသားႀကီးသည္ အင္း၀သို႕ ေရာက္႐ွိေနသည့္ အဂၤလိပ္ ကုန္သည္ႀကီး မစၥတာ ေရာ္ဂ်ာထံမွ အဂၤလိပ္စာကို သင္ယူသည္။ ထို႕ေနာက္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးထားသည့္ အေနာက္တိုင္း ၀ိဇၨာသိပၸံဆိုင္ရာ ပညာရပ္မ်ားကို ေလ့လာဆည္းပူးသည္။ အထူးသျဖင့္ “ရီး၏ စြယ္စုံက်မ္း (Ree’s Encyclopedia) ကိုေလ့လာ ဆည္းပူးသည္။ ျမန္မာအမ်ိဳးသားတို႕ ေလ့လာ ဆည္းပူးႏိုင္ရန္လည္း ထိုက်မ္းပါ သိပၸံပညာရပ္အခ်ိဳ႕ကို ျမန္မာဘာသာ ျပန္ဆိုသည္။

မင္းသားႀကီးသည္ အလြန္ေခတ္မီသူ ျဖစ္သည္။ သူ႕အိမ္ စာၾကည့္ေဆာင္ နံရံတြင္ အပူအေအး ခ်ိန္ေသာ သာမိုမီတာႏွင့္ ေလဖိအား ခ်ိန္ေသာ ဘ႐ိုမီတာတို႕ကို အျမတ္တႏိုး ခ်ိတ္ဆြဲထားသည္။ ကမၻာလုံးသည္ ဟူေသာ အယူအဆကိုလည္း ႏွစ္သက္လက္ခံ ယုံၾကည္ထားသည္။ ထိုစဥ္က ထိုအယူအဆကို လက္ခံသူမွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသားတို႕ အထဲတြင္ အလြန္ ႐ွားပါးလွသည္။ မင္းသားႀကီးသည္ ေလာ္ဂရစ္သမ္ ဂဏန္းသခ်ၤာ တြက္နည္းကို အင္း၀ေရာက္ အဂၤလိပ္ကုန္သည္ႀကီး မစၥတာလိန္းထံက သင္ၾကားေလသည္။

ဘႀကီးေတာ္လက္ထက္ ၁၈၂၆ ခုတြင္ ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ပြဲ ျဖစ္ပြားသည္။ ၂ႏွစ္ခန္႕ တိုက္ခိုက္ၾကၿပီးေနာက္ ျမန္မာတို႕ အေရးနိမ့္သျဖင့္ စစ္ေျပၿငိမ္းၾကသည္။ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုၾကသည္။ စာခ်ဳပ္အရ ျမန္မာတို႕က အဂၤလိပ္တို႕အား ရခိုင္တိုင္းႏွင့္ တနသာၤရီတိုင္းတို႕ကို ေပးလိုက္ရသည္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး လြယ္ကူေစရန္ ျမန္မာေနျပည္ေတာ္ အင္း၀ႏွင့္ အဂၤလိပ္ပိုင္ ကာလကတၱားတို႕တြင္ အေရးပိုင္ ၀န္ႀကီးတစ္ဦးစီ ခန္႕ထားၾကသည္။

အဂၤလိပ္တို႕က အဂၤလိပ္ စစ္ဗိုလ္မွဴးႀကီး ကာနယ္ ဗားေနးကို အင္း၀သို႕ အေရးပိုင္၀န္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ ေစလႊတ္လိုက္သည္။ ကာနယ္ ဗားေနးသည္ အင္း၀တြင္ ၇ႏွစ္တိုင္ ေနထိုင္လ်က္ အမႈထမ္း႐ြက္ခဲ့ေလသည္။ ကာနယ္ ဗားေနးသည္ အင္း၀သို႕ ေရာက္ေသာအခါ မကၡရာမင္းသားႀကီးကို သြားေရာက္ ေတြ႕ဆုံေလသည္။ ေတြ႕ဆုံသည္မွာ တာ၀န္အရ မဟုတ္၊ ႏိုင္ငံေရးအရ မဟုတ္။ အဂၤလိပ္စာ တတ္ကၽြမ္း၍ ေခတ္မီ ၀ိဇၨာသိပၸံ ပညာရပ္မ်ားကို ေလ့လာလိုက္စားသူ ပညာ႐ွင္တစ္ဦးကို ေလးစား ၾကည္ညိဳေသာအားျဖင့္ သြားေရာက္ ေတြ႕ဆုံျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

မင္းသားႀကီးကလည္း ကာနယ္ဗားေနးကို ေကာင္းစြာ ဆီးႀကိဳဧည့္ခံသည္။ မင္းသားႀကီး၏ စာၾကည့္ေဆာင္ နံရံတြင္ သာမိုမီတာႏွင့္ ဘ႐ိုမီတာတို႕ ခ်ိတ္ဆြဲထားသည္ကို ကာနယ္ဗားေနးသည္ အံ့ခ်ီးစြာ ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ မင္းသားႀကီးႏွင့္ ကာနယ္ဗားေနးတို႕ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးၾကသည္တုိ႕မွာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ေကာင္းလွသည္။ မင္းသားႀကီးက ကာနယ္ဗားေနးအား လန္ဒန္၊ ကာလကတၱား၊ အင္း၀၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မ်ား၏ လတၱီက်ဴ မ်ဥ္းေၾကာင္းမ်ား၊ ေလာင္ဂ်ီက်ဴ မ်ဥ္းေၾကာင္းမ်ားကို ေမးသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ သေဘၤာသား အိမ္ေျမွာင္ ေျမာက္ဘက္သို႕သာ ေခါင္းလွည့္ ေနတတ္သည္ကိုလည္း ေမးသည္။

ေကာင္းကင္၌ ဒုတိယအႀကိမ္ ေပၚထြက္လာေသာ ၾကယ္တံခြန္ အေၾကာင္းကိုလည္း ေမးသည္။ သာမိုမီတာႏွင့္ ဘ႐ိုမီတာတို႕ကို မည့္ကဲ့သို႕ စီရင္ ျပဳလုပ္သည္ကိုလည္း ေမးသည္။ ထို႕ျပင္ မင္းသားႀကီးက အကၡရာသခ်ၤာကို သူအလြန္ တတ္ကၽြမ္းလိုေၾကာင္းလည္း ေျပာေလသည္။

ကာနယ္ဗားေနးသည္ မင္းသားႀကီး၏ ပညာဗဟုသုတကို အထူးေလးစား ခ်ီးက်ဴးမိသည္။ မင္းသားႀကီးကို အထူးေလးစား ၾကည္ညိဳမိသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ သူ၏မွတ္တမ္းတြင္

“ကၽြႏ္ုပ္သည္ မင္းသားႀကီး၏ ဗဟုသုတ စုံလင္ပုံကို မခ်ီးမြမ္းဘဲ မေနႏိုင္ပါ။ ဤျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မင္းသားႀကီးကဲ့သို႕ ပညာဗဟုသုတ ျပည့္စုံ ၍ ဉာဏ္ထက္ျမက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကို မေတြ႕ဖူးပါ။ ဤမင္းသားႀကီးကဲ့သို႕ ပညာဗဟုသုတ အရာတြင္ အငတ္မေျပ သိကၽြမ္းလိုေသာ သူမ်ိဳးကို မေတြ႕ဖူးပါ”

ဟူ၍ ေရးထားခဲ့ေလသည္။

မင္းသားႀကီးသည္ သိပၸံပညာကို အထူး ၀ါသနာထုံသူ ျဖစ္သည္။ ကာနယ္ဗားေနးႏွင့္ သာမက အျခား ႏိုင္ငံျခားသား ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္လည္း သိပၸံပညာအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတတ္သည္။ ကာနယ္ဗားေနးႏွင့္ မေတြ႕မီ ၁၈၂၂ ခုတြင္ ေဒါက္တာ ဂ်ပ္ဆင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ကလည္း သိပၸံပညာအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္။ ေဒါက္တာဂ်ပ္ဆင္က နကၡတၱေဗဒႏွင့္ ပထ၀ီပညာမ်ားကို သူႏွင့္ မကၡရာမင္းသားႀကီးတို႕ ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။ ယင္းသို႕ မွတ္တမ္းတင္ရာ၌ မကၡရာမင္းသားႀကီးသည္ အေနာက္တိုင္း သိပၸံပညာကို အထူး ေလ့လာလိုက္စားသူ ျဖစ္သည္ဟူ၍လည္း မွတ္ခ်က္ခ်ထားေပသည္။

မင္းသားႀကီးသည္ ထုိစဥ္က အဂၤလိပ္စာေပ၌ ေခတ္စားသည့္ ဂၽြန္ဆင္၏ အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္ကို အေခါက္ေခါက္ အခါခါ ေလ့လာသည္။ ယင္းသို႕ ေလ့လာရာမွ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္ တစ္ေစာင္ ႀကိဳးပမ္းျပဳစုရေသာ္ ႏိုင္ငံႏွင့္ လူမ်ိဳးအတြက္ အက်ိဳး႐ွိေပအံ့။ ျမန္မာတို႕ အဂၤလိပ္ဘာသာ တတ္ကၽြမ္းေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ရေပအံ့။ ေခတ္မီ ၀ိဇၨာသိပၸံ ပညာရပ္မ်ားကို ေလ့လာရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ယင္းတို႕ကို ျမန္မာဘာသာ ျပန္ဆိုရာတြင္ လည္းေကာင္း ႀကီးစြာေသာ အေထာက္အကူ ရေပအံ့ဟု ဆင္ျခင္မိရာသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ သူ႕ကို ေလာဂရစ္သမ္ ဂဏန္းသခ်ၤာ သင္ေပးခဲ့ဖူးသည့္ အဂၤလိပ္ကုန္သည္ႀကီး မစၥတာ ခ်ားလိန္းႏွင့္ တြဲဖက္လ်က္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္ကို တီထြင္ျပဳစုေလသည္။

ျပဳစုရာ၌ မစၥတာလိန္းက ေ႐ွးဦးစြာ အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္ကို ျမန္မာဘာသာ ျပန္ဆိုသည္။ 
ထို႕ေနာက္ ျမန္မာဘာသာျပန္ခ်က္ကိုမင္းသားႀကီးက ေစ့စပ္ေသခ်ာစြာ ျပင္ဆင္တည္းျဖတ္ ေပးသည္။

ယင္းအဘိဓာန္ကို ၁၈၃၃ ခုတြင္ စတင္ ႀကိဳးပမ္းျပဳစုသည္။ ၁၈၄၁ ခုတြင္ ကာလကတၱားၿမိဳ႕၊ သာသနာျပဳ ပုံႏွိပ္တိုက္၌ ပုံႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ႏိုင္ခဲ့သည္။ အဘိဓာန္အ႐ြယ္မွာ ဒီမိုင္း ဆိုဒ္ႀကီးျဖစ္၍ စာမ်က္ႏွာ ၄၈၆ မ်က္ႏွာ အထူ႐ွိသည္။

ယင္းအဘိဓာန္ နိဒါန္းကို မကၡရာမင္းသားႀကီး ကိုယ္တိုင္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေရးသားသည္။ နိဒါန္းတြင္ ယင္းအဘိဓာန္ ထုတ္ေ၀ရျခင္း၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို မင္းသားႀကီးက ဤသို႕ ေရးထားသည္။

“အထူးထူးေသာ ဘာသာ၊ မ်ားစြာေသာ လူမ်ိဳးတို႕တြင္ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးသည္ ဟုတ္မွန္ေသာ၊ ထင္႐ွား မ်က္ေမွာက္ေတြ႕ျမင္ေသာ အတတ္ပညာကိုသာ ႐ွာေဖြ ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီးလွ်င္ ႐ုံးစု မွတ္သားေလ့႐ွိသည္ ျဖစ္၍ အဂၤလိပ္ဘာသာကို နားလည္ သိျမင္ျခင္းသည္ ဗဟုသုတအရာ၌ မ်ားစြာ အက်ိဳး႐ွိသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဗဟုသုတကို အလို႐ွိကုန္ေသာ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႕အား အဂၤလိပ္ဘာသာကိုျမန္မာဘာသားအားျဖင့္ နားလည္ သိျမင္ေစျခင္း အက်ိဳးဌာ မကၡရာမင္းသားက သေဘၤာသူႀကီး ကပၸတိန္လ်င္ကို အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္စာ ႐ွိသည္အတိုင္း ျမန္မာဘာသာ မွန္ကန္ေအာင္ ျပန္ဆိုပါဆို၍ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၉၅ ခုႏွစ္၊ အဂၤလိပ္သကၠရာဇ္ ၁၈၃၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။ ျပန္ဆိုအပ္ေသာ အဘိဓာန္စာသည္ကား အဂၤလိပ္အကၡရာကို ဖတ္ႏိုင္ကာမွ် သင္ၿပီး၍ ေ႐ွ႕ေနာက္စကား ၾကည့္႐ႈမွတ္သားၿပီးလွ်င္ ထိုအဘိဓာန္စာကို အမွီျပဳ၍ အဂၤလိပ္ပညာစာ ၄၅ မွစ၍ အဂၤလိပ္စာတို႕ကို ျမန္မာဘာသာအားျဖင့္ သိျမင္ နားလည္ႏိုင္ရာသည္။”

ယေန႕ဆိုလွ်င္ ယင္းအဘိဓာန္ႀကီး ေပၚထြက္ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၂၀ ေက်ာ္ ႐ွိခဲ့ၿပီ။ ယင္းအဘိဓာန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတို႕ကို အဂၤလိပ္ဘာသာ သင္ၾကားရာ၌ ေကာင္းစြာ အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာဘာသာ သင္ၾကားေသာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကိုလည္း ေကာင္းစြာ အေထာက္အကူ ျပဳခဲ့သည္။ ထို႕ျပင္ “လမ္း႐ိုးေဟာင္းတြင္၊ ဆင့္ကာထြင္သို႕၊ သုတ္သင္ကာမွ်၊ လြယ္ကာရလိမ့္” ဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္ႏွင့္အညီ ေႏွာင္းအဘိဓာန္ ဆရာမ်ားကိုလည္း ေကာင္းစြာ အေထာက္အကူ ျပဳခဲ့ေပသည္။

ယင္းအဘိိဓာန္ကို ပထမအႀကိမ္သာ ႐ိုက္ႏွိပ္ႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ယခုအခါတြင္ အလြယ္တကူ ႐ွာေဖြ မေတြ႕ႏိုင္ေတာ့ေပ။ သို႕ရာတြင္ ကၽြန္ေတာ္ သိရသမွ် မပ်က္မစီးဘဲ ႂကြင္းက်န္ေနေသးသည့္ ယင္းအဘိဓာန္ ႏွစ္အုပ္ကား ႐ွိေနေသးသည္။ တစ္အုပ္မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၀ါ႐ွင္တန္ၿမိဳ႕ ကြန္ဂရက္ စာၾကည့္တိုက္တြင္ ႐ွိသည္။ တစ္အုပ္ကား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ယဥ္ေက်းမႈဌာန၊ အမ်ိဳးသားစာၾကည့္တိုက္တြင္ ႐ွိသည္။

ျမန္မာစာေပသမိုင္းတြင္ ေဒါက္တာ ဂ်ပ္ဆင္၏ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ ဦးေ႐ႊၾကဴး၏ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ ေဒါက္တာဘဟန္၏ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္မ်ား ႐ွိရာ၊ မကၡရာမင္းသားႀကီး၏ ဤ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္သည္ အေစာဆုံး ျဖစ္ေပသည္။ ဤတြင္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္ျပဳစုေသာ ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ားထဲတြင္ မကၡရာ မင္းသားႀကီးသည္ ပထမဆုံး ျဖစ္သည္ဟု ဆုိရေပမည္။

မကၡရာမင္းသားႀကီးသည္ ပညာအရာတြင္ ထက္ျမက္႐ုံမွ်မက သိကၡာ၊ သမာဓိႏွင့္လည္း အထူး ျပည့္စုံဟန္တူသည္။ ေနာင္ေတာ္ ဘႀကီးေတာ္မင္းကို သာယာ၀တီမင္းသား ပုန္ကန္ေသာအခါ ေစ့စပ္ ေဆြးေႏြးေရးအတြက္ မကၡရာ မင္းသားႀကီးပင္ ဦးေဆာင္ ေဆာက္႐ြက္ခဲ့ရေပသည္။

မင္းသားႀကီးသည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ဖြား၍ ၁၂၁၀ ျပည့္ႏွစ္၊ အသက္ ၅၇ ႏွစ္ အ႐ြယ္တြင္ လြန္သည္။ 

ျမန္မာလူမ်ိဳး (တြင္းသင္းျမန္မာရာဇဝင္သစ္)

ဘိုးေတာ္ဗဒုံမင္း၏ အၾကီးေတာ္ တြင္းသင္းမင္းၾကီး မဟာစည္သူ မဟာသခၤယာ ဦးထြန္းညိဳ ျပဳစုေသာ တြင္းသင္းျမန္မာရာဇဝင္သစ္တြင္ ေဖာ္ျပေသာျမန္မာလူမ်ိဳး အသုံးအႏွုန္းကို ဤသို႕ ေတြ႕ရသည္။








"ျမန္မာႏိုင္ငံ" ဟူေသာ အသုံးအႏွုန္းလဲ ေတြ႕ရျပီး မည္သည္ကို ရည္ရြယ္ေၾကာင္း စဥ္းစားႏိုင္ပါရန္ ေအာက္ေျခတြင္ ပူးတြဲ တင္ျပလိုက္ပါသည္။



တြင္းသင္းမင္းၾကီး မဟာစည္သူ မဟာသခၤယာ ဦးထြန္းညိဳ ( ၁၇၂၆- ၁၈၀၉ )

ဦးကုလား မဟာရာဇ၀င္တြင္ ျမန္မာလူမ်ိဳး အသုံးအႏွုန္းကို ဤသို႕ ေတြ႕ရသည္။


****************

****************

****************

****************

****************
=============
ဦးကုလား မဟာရာဇ၀င္

ေညာင္ရမ္းေခတ္ (သို႕) ဒုတိယအင္းဝေခတ္ သာလြန္မင္းတရားႀကီး(၁၆၂၉-၁၆၄၈)လက္ထက္တြင္ စာေပက်မ္းဂန္တတ္ ပညာရွိႀကီးျဖစ္သည္။ ဦးကုလား၏ အဘသည္ စဥ့္ကူးရြာသူေဌး ေဒဝေသ႒၊ အမိ မဏိၾသဃ ျဖစ္သည္။ ဦးကုလား၏ ေမြးသကၠရာဇ္ကို မသိရပါ။ စဥ့္ကူးရြာဇာတိ ျဖစ္သည္။

အဘသည္သူေဌးမ်ဳိး၊ အမိသည္ ေစာ္ဘြား ၿမိဳ႕စားမ်ဳိးျဖစ္၍ သူေဌးသား ဦးကုလားသည္ မိမိစည္းစိမ္ႏွင့္ ေအးခ်မ္းသာယာစြာ ေနႏိုင္ေသာ္လည္း ေနာင္လာေနာက္သားတို႔အတြက္ အပတ္တကုတ္ ႀကိဳးစားရွာေဖြ စုေဆာင္း၍ ရာဇဝင္က်မ္းႀကီးမ်ားကို ျပဳစုခဲ့သည္။

ပုဂံရာဇဝင္၊ တေကာင္းရာဇဝင္၊ သေရခတၱရာရာဇဝင္၊ အင္းဝရာဇဝင္၊ ေတာင္ငူရာဇဝင္ စသည္ျဖင့္ ေရွးေဟာင္းရာဇဝင္ က်မ္းငယ္မ်ားကို စုေပါင္းညႇိႏႈိင္းၿပီး မဟာရာဇဝင္ႀကီး ကိုေရးသားခဲ့သည္။ က်မ္းငယ္မ်ားအျပင္ ေက်ာက္စာ ၊ ဧခ်င္း ၊ ေမာ္ကြန္း မ်ားကိုလည္း အေထာက္အထားျပဳ ေလ့လာ၍ ေရးသားခဲ့၏။ ကြဲျပားေနေသာ ေရွးရာဇဝင္က်မ္းငယ္မ်ားကို တကြဲတျပား တသီးတျခားဆီ မျဖစ္ရေလေအာင္ စုစည္း၍ စနစ္တက် ျပဳစုၿပီး တစ္ေစာင္တည္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဦးကုလား မဟာရာဇ၀င္ဟုလည္း ေခၚ၍ စံျပဳေလာက္ေသာ က်မ္းျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေနာင္ ရာဇဝင္က်မ္းဆရာတို႔သည္ ဦးကုလား မဟာရာဇ၀င္ကို အမွီျပဳ၍ ေရးသားၾကသည္။ ဦးကုလား မဟာရာဇ၀င္တြင္ မွတ္တမ္းတင္ေလာက္သည့္ အခ်က္မွာ ေျပျပစ္ေကာင္းမြန္ေသာ ဝါက်အသံုးအႏႈန္း၊ စကားလံုး အထားအသိုမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ စကားေျပ႐ိုး႐ိုး ျဖစ္သည္။ ဘႀကီးေတာ္(စစ္ကိုင္းမင္း)လက္ထက္ ေရးသားေသာ မွန္နန္း ရာဇဝင္ေတာ္ႀကီး သည္လည္း ဦးကုလား မဟာရာဇ၀င္ကို အမွီျပဳရသည္။ေခတ္ၿပိဳင္ ဦးကုလားႏွင့္ တစ္ေခတ္တည္း ေက်ာ္ၾကားသူမွာ ၀န္ႀကီးပေဒသရာဇာ ျဖစ္သည္။

ေရးသားခဲ့ေသာ က်မ္းမ်ား

မဟာရာဇဝင္ႀကီး
မဟာရာဇဝင္လတ္
မဟာရာဇဝင္ခ်ဳပ္

============

"ျမန္မာႏိုင္ငံ" ဟူေသာ အသုံးအႏွုန္းလဲ ေတြ႕ရျပီး မည္သည္ကို ရည္ရြယ္ေၾကာင္း စဥ္းစားႏိုင္ပါရန္ ေအာက္ေျခတြင္ ပူးတြဲ တင္ျပလိုက္ပါသည္။

ျမေစတီ ေက်ာက္စာ

 

============
ျမေစတီ ေက်ာက္စာ

(ေမး) ဆရာႀကီးခင္ဗ်ား၊ ျမေစတီေက်ာက္စာကို မည္သည့္ခုႏွစ္တြင္ မည္သူက ေရးထိုးခဲ့ပါသနည္း။ ပုဂံေခတ္သမိုင္းကို တိက်မွန္ကန္စြာ ေဖာ္ျပထားသည္ဟု သိရွိရပါသျဖင့္ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဖာ္ျပထားေၾကာင္းကို ျပည့္စံုစြာေျဖၾကားေပးပါရန္ ပန္ၾကားအပ္ပါသည္။ (ဦးေသာင္းညြန္႔-စာေရးဆရာ နာရီတာ၊ ျမန္ေအာင္ျမိဳ႔)

(ေျဖ)
ျမေစတီေက်ာက္စာကို က်န္စစ္သားမင္းႀကီး နတ္ရြာစံျပီးေနာက္ တႏွစ္ခန္႔အၾကာ၊ ျမန္မာသကၠရာဇဖ္ ၄၇၅-ခုႏွစ္၊ ခရစ္ႏွစ္ ၁၁၁၃-ခုႏွစ္တြင္ ရာဇကုမာရ္မင္းသားက ေရထုးခဲ့သည္။ ထိုေက်ာက္စာကို ပုဂံျမိဳ႔၊ ျမင္းကပါရပ္၊ ျမေစတီဘုရားအနီးတြင္ ေတြ႔ရ၍ ျမေစတီေက်ာက္စာ-ဟု လူသိမ်ားပါသည္။ ဤေက်ာက္စာ၌ မ်က္ႏွာေလးဖက္ပါရွိသည္။ မ်က္ႏွာတဖက္စီတြင္ ျမန္မာ၊ မြန္၊ ပါဠိ၊ ပ်ဴ တဘာသာစီျဖင့္ ေရးထိုးထားျခင္းျဖစ္သည္။

ျမေစတီေက်ာက္စာသည္ ပုဂံေခတ္ ျမန္မစာေပမ်ားအနက္ ထင္ရွားေသာ အေစာဆံုးျမန္မာေက်ာက္စာ ျဖစ္သည္။ ေက်ာက္စာမ်ားသည္ တိက်မွန္ကန္မႈရွိသျဖင့္ ေက်ာက္စာကေျပာေသာ သမိုင္းသည္ ပို၍ ယံုၾကည္မႈရွိသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ပုဂံေခတ္ဦးမင္းမ်ားအနက္ နန္းတက္သကၠရာဇ္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျမေစတီေက်ာက္စာက အမွားျပင္ေပးသျဖင့္ သမိုင္းတန္ဖိုး လြန္စြာႀကီးပါသည္။ ျမန္မာရာဇ၀င္မ်ားတြင္ အေနာ္ရထာ၊ ေစာလူး၊ က်န္စစ္သားႏွင့္ အေလာင္းစည္သူမင္းတို႔၏ နန္းစံႏွစ္မ်ာၚႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဖာ္ျပရာ၌ ကြဲလြျခ်က္ရွိေနသည္။ ျမေစတီေက်ာက္စာတြင္ ပါရွိေသာ အေထာက္အထားမ်ားကို အေျခခံ၍ သမိုင္းသုေတသီတို႔သည္ အမွားကိ္ု ျပင္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။

ျမေစတီေက်ာက္စာ၏ အစတြင္ ၾတိဘု၀နာဒိတ်ဓမၼရာဇာဘြဲ႔ခံ က်န္စစ္သားမင္းႀကီး၏ နန္းတက္သကၠရာဇ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ "ပုရွာသၡင္ သာသနာအႏွစ္ တေထာင့္ေျခာက္ရာ ႏွစ္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္ လြန္ေလျပီရကား၊ ဤအရိမဒၵနပူရမည္ေသာျပည္၌ ၾတိဘု၀နာဒိတ်ဓမၼရာဇ္ မည္ေသာမင္းျဖစ္၏-"ဟု ဆိုထားသည္။ ဤသာသနာႏွစ္ ၁၆၂၈-ခုႏွစ္ဟု အတိအက်ဆိုသည့္ ေက်ာက္စာမွာ ျမေစတီ ေက်ာက္စာသာလွ်င္ျဖစ္သည္။ သာသနာႏွစ္ ၁၆၂၈-ခုႏွစ္တြင္ အရိမဒၵနပုရမည္ေသာျပည္တြင္ ႀတိဘု၀နာဒိတ်ဘြဲခံ က်န္စစ္သားမင္းႀကီး နန္းတက္သည္ကို သိရွိရျခင္းျဖင့္ သမိုင္းသုေတသီတို႔သည္ က်န္စစ္သားမင္းႀကီးကို ဆက္ခံေသာ အေလာင္းစည္သူမင္းႀကီး၊ က်န္စစ္သားမင္းႀကီးထက္ အရင္နန္းစံေသာ အႏုရုဒၶ (အေနာ္ရထာ) မင္းႀကီးႏွင့္ ေစာလူးမင္းတို႔၏ နန္းစံသကၠရာဇ္တို႔ကိုပါ သိရွိခြင့္ရလိုက္ပါသည္။

ျမန္မာမင္းတို႔သည္ သာသနာႏွစ္ကို ဘီစီ-၅၄၄-မွ စတင္ေရတြက္ၾကသည္။ သာသနာႏွစ္ ၁၆၂၈-မွ ဘီစီ ၅၄၄-ကိုႏုတ္ေသာ္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၀၈၄-ကို ရရွိပါသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၀၈၄-သည္ က်န္စစ္သားမင္းႀကီး နန္းတက္ေသာ ႏွစ္ျဖစ္သည္။ ဤခရစ္ႏွစ္သည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၄၄၆-ႏွင့္လည္း ကိုက္ညီေနပါသည္။ ျမေစတီေက်ာက္စာတြင္ပင္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပရာ၌ "ထိုမင္း အႏွစ္ ႏွစဆယ့္ရွစ္ႏွစ္ မင္းမူျပီး၏။ ေသခမူနာသုေရွာ္၀္ႏႈိက္တယ္"ဟူ၍ ပါရွိရာ က်န္စစ္သားမင္းႀကီး နန္းတက္ခရစ္ႏွစ္ ၁၀၈၄-ကို နန္းသက္ ၂၈-ႏွစ္ေပါင္းထည့္ေသာ္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၁၁၂-သည္ က်န္စစ္သားမင္းႀကီး န္တ္ရြာစံေသာႏွစ္ ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔အျပင္ က်န္စစ္သားကို ဆက္ခံေသာ အေလာင္းစည္သူမင္း၏ နန္းတက္သကၠရာဇ္ကို ရရွိေပသည္။

ျမေစတီေက်ာက္စာကို အေျခခံ၍ ပုဂံေခတ္ဦး မင္းတို႔၏ နန္းစံႏွဏ္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ရရွိပါသည္။
၁။ မင္း-အေနာ္ရထာ။ သာသနာႏွစ္-၁၅၈၈။ ခရစ္ႏွစ္-၁၀၄၄။ ျမန္မာသကၠရာဇ္-၄၀၆။ နန္းသက္-၃၃။
၂။ မင္း-ေစာလူး။ သာသနာႏွစ္-၁၆၂၁။ ခရစ္ႏွစ္-၁၀၇၇။ ျမန္မာသကၠရာဇ္-၄၃၉။ နန္းသက္-၇။
၃။ မင္း-က်န္စစ္သား။ သာသနာႏွစ္-၁၆၂၈။ ခရစ္ႏွစ္-၁၀၈၄။ ျမန္မာသကၠရာဇ္-၄၄၆။ နန္းသက္-၂၈။
၄။ မင္း-အေလာင္းစည္သူ။ သာသနာႏွစ္-၁၆၅၆။ ခရစ္ႏွစ္-၁၁၁၂။ ျမန္မာသကၠရာဇ္-၄၇၄။ နန္းသက္-၇၅။

(ေက်ာက္စာကေျပာေသာ သမိုင္း )
က်န္စစ္သားမင္းႀကီး၏နန္းတက္သည့္ခရစ္ႏွစ္သည္ ၁၀၈၄-ျဖစ္ေၾကာင္း ျမေစတီေက်ာက္စာ၏ ေဖာ္ျပခ်က္ကို ျပည္ျမိဳ႔၊ ေရႊဆံေတာ္ မြန္ေက်ာက္စာကလည္း ေထာက္ခံသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ ျမေစတီ ေက်ာက္စာသည္ ရာဇ၀င္မ်ားတြင္ မပါရွိေသးေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထား သည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ ဥပမာအားျဖင့္-က်န္စစ္သားမင္းႀကီး၏ မိဖုရားမ်ားအနက္ ၄င္းခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးေသာ မိဖုရားမွာ "ၾတိေလာက၀ဋံသကာေဒ၀ီ" ျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်န္စစ္သားမင္းႀကီးႏွင့္ မိဖုရား ၾတိေလာက၀ဋံသကာေဒ၀ီ-တို႔မွ ရာဇကုမာရ္-ဟူေသာ သာေးတာ္တပါး ဖြားျမင္ေၾကာင္း၊ ရာဇကုမာရ္သည္ မိဘေက်းဇူးသိတတ္ေသာ သားေတာ္ျဖစ္ေၾကာင္း စသည့္ သမိုင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္။

လူမႈေရးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ပုဂံေခတ္တြင္ သက္မုလြန္ရြာ၊ ရပါယ္ရြာ၊ ဟန္ဗိုင္ရြာစသည့္ ကၽြန္ရြာအမည္မ်ား ရွိေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ သာသနာေရးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ က်န္စစ္သားမင္းႀကီး လက္ထက္တြင္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ဘြဲ႔အမည္မ်ားကိုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။  ယင္းတို႔မွာ သင္ႀကီးမုဂၢလိပုတၱတိႆေထရ္၊ သင္ႀကီးသုေမဓပ႑ိတ္၊ သင္ႀကီးျဗဟၼပါလိ၊ သင္ႀကီးျဗဟၼဒိပ္၊ သင္ႀကီးေသာန္ႏွင့္ သင္ႀကီးသဃၤေသန၀ရပ႑ိတ္-ဟူ၍ ေတြ႔ရွိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႔ေတာင္အာရွတြင္ ေက်ာက္စာအေပါမ်ားဆံုးေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။ ေက်ာက္စာတြင္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ သာသနာေရးဆိုင္ရာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ေလ့ ရွိၾကပါသည္။ ေက်ာက္စာပါ အေထာက္အထားမ်ားကို အျခားမွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးရာတြင္ တိက်မွန္ကန္မႈရွိသျဖင့္ ေက်ာက္စာကေျပာေသာ သမိုင္းသည္ ပို၍ယံုၾကည္မႈရွိသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ျမေစတီေက်ာက္စာက ေျပာေသာ ပုဂံေခတ္သမိုင္းသည္ တိက်မွန္ကန္မႈရွိသျဖင့္ ျမန္မာစာ သုေတသီမ်ားေရာ၊ သမိုင္းသုေတသီမ်ားအတြက္ပါ ျမေစတီေက်ာက္စာသည္ အလြန္တန္ဖိုးရွိေသာ ေက်ာက္စာျဖစ္ပါသည္။ ျမေစတီေက်ာက္စာကို ရာဇကုမာရ္ ေက်ာက္စာဟုလည္း သိရွိေနၾကသည္။

ဦးျမင့္ေစာ (သမိုင္းပါေမာကၡ-ပုသိမ္တကၠသိုလ္)(မဂၤလာေမာင္မယ္ ၂၀၁၀-ခု ဇြန္လ)
==========================================

ျမေစတီေက်ာက္စာ 
Jun 11, '09 11:55

ျမေစတီေက်ာက္စာကုိ ရာဇကုမာရ္ေရးထုိးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ရာဇကုမာရ္ ေက်ာက္စာဟုလည္း ေခၚသည္ ............
ရာဇကုမာရ္ ေက်ာက္စာတြင္မ်က္ႏွာေလးဖက္ပါရွိျပီး ပါဠိ၊ မြန္၊ ပ်ဴ ႏွင့္ ျမန္မာဘာသာ တုိ႔ျဖင့္ မွတ္တမ္း တင္ထားခဲ့သည္။ ေက်ာက္စာတုိင္သည္ အျမင့္ ၅၅ " ၊ အက်ယ္ ၁၄ " ရွိသည္။ျမေစတီ ေက်ာက္စာ အရ ရာဇကုမာရ္ မင္းသားသည္ က်န္စစ္သားမင္း ႏွင့္ ၾကင္ရာေတာ္ သမၻဴလ ၏ သားျဖစ္သည္ ဟုသိရသည္။ က်န္စစ္သား မင္းျဖစ္ေသာအခါ သားအရင္းျဖစ္သည့္ ရာဇကုမာရ္အား ထီးနန္းအရိုက္အရာမေပးႏိုင္ဘဲ သမီးျဖစ္သူ ေရႊအိမ္စည္ ႏွင့္ မြန္ဘုရင္ မႏုဟာ ၏ေျမးေတာ္သူတို႔မွ ဖြားျမင္သည့္ ေျမးေတာ္ အေလာင္းစည္သူ အားနန္းလ်ာထားျပီးျဖစ္သျဖင့္ ရာဇကုမာရ္အား ဓည၀တီေတာင္စဥ္ ၇ ခရိုင္အားေပးျခင္းျဖင့္ ႏွစ္သိမ့္ခဲ့သည္။ ရာဇကုမာရ္ကလည္း ဖခင္၏ေက်းဇူးကုိ သိတတ္ေသာအားျဖင့္ က်န္စစ္သား နာမက်န္းျဖစ္ခ်ိန္တြင္ မိမိပိုင္ ေရႊ၊ ေငြ ဥစၥာမ်ားျဖင့္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ား သြန္းလုပ္ပူေဇာ္ေပးခဲ့သည္။ ထိုသို႔ေသာ္ ကုသိုလ္အေၾကာင္းကို ျမေစတီေက်ာက္စာအျဖစ္ ေရးထိုးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

  သက္ဦးဆံပုိင္ဘုရင္စနစ္ျဖင့္ တုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ အခ်ိန္အခါကကမၻာ့သမုိင္း၊  ျမန္မာ့သမုိင္းတြင္ဖခင္အားသက္ကား  ထီးနန္းအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကေသာ သားမ်ားကုိေတြ႔ရသည္။       ထုိသူမ်ားႏွင့္မတူဘဲနာမက်န္းျဖစ္ေနသည့္ ဖခင္အား မေသခင္ ဘ၀ကူးေကာင္းေစရန္      မိမိပုိင္ ေရြႊ၊ ေငႊ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားျဖင့္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ ျပဳလုပ္ပူေဇာ္ျပီး ဖခင္အားေရစက္ခ် အမွ်      ေ၀ေစခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ေသာ အေၾကာင္းအရာကုိ မြန္၊ ပါဠိ၊ ပ်ဴ ႏွင့္ ျမန္မာစာတုိ႔ျဖင့္      မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။ ေတြ ႔ ရွိရသမွ် ျမန္မာစာေပမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ရာဇကုမာရ္ ေက်ာက္စာသည္ အေစာဆုံးျဖစ္သည္။ ေက်ာက္စာကုိဖတ္ရလြယ္ေအာင္ ယေန႔ေခတ္စကားမ်ားျဖင့္ ဘာသာျပန္ဆုိထားသည္။

     သီရိ။ နေမာဗုဒၵါယသိဒၵံ။ ဘရားသခင္သာသနာ၊ အနွစ္တစ္ေထာင္ေျခာက္ရာႏွစ္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္     လြန္ေလၿပီးေသာအခါ၊ ဤအရိမဒၵနာပူရ အမည္ရေသာျပည္၌၊ က်က္သေရမဂၤလာအေပါင္းႏွင့္     ျပည့္စုံသည့္ ၾတိဘု၀နာဒိတ်ဓမၼရာဇာ(က်န္စစ္သား၏ဘြဲ႕အမည္) မည္ေသာ မင္းၾကီးစုိးစံ၏။     ထုိမင္း၏မိဖုရားတစ္ပါးကား၊ ၾတိေလာက၀ဋံသကာေဒ၀ီ (သမၻဴလမိဖုရား) အမည္ရွိ၏။      ထုိမိဖုရား၏ သားတစ္ေယာက္မွာ ရာဇကုမာရမည္၏။ ထုိမင္းကား ကြၽန္သုံးရြာကုိ၊ မိဖုရားအား     ေပး၏။ ထုိမိဖုရားေသလြန္ခဲ့ေသာအခါ၊ မိဖုရား၏သား၊ ရာဇကုမာရအား၊ မင္းၾကီးက ေပးအပ္ခဲ့၏။     ထုိမင္းသည္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္ မင္းျပဳခဲ့ၿပီးေနာက္၊ မက်န္းမမာ ဖ်ားနာ၍ နတ္ရြာစံကာနီး     ေသာအခါ ထုိရာဇကုမာရအမည္ရွိေသာ သားသည္၊ မိမိအားေမြးေကြၽး ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေသာ     ဖခမည္းေတာ္မင္းၾကီး၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကုိ ေအာက္ေမ့သတိရ၍ ေရႊသားအစစ္ျဖင့္ၿပီးေသာ ဗုဒၵ႐ုပ္ပြား     ေတာ္ကုိ ထုလုပ္ၿပီးေနာက္၊ မင္းၾကီး၏ထံပါးသုိ႔၀င္ၿပီး၊ ဆက္သေသာအခါ၊ ဤသုိ႔ေလွ်ာက္ထား၏။     '' ဤေရႊဘုရားကား မင္းၾကီးအဖုိ႔ သားေတာ္ျပဳလုပ္ပါသည္။ သားေတာ္အား၊ ဖခမည္းေတာ္မင္းၾကီး     ေပးအပ္ထားခဲ့ေသာ၊ ကြၽန္သုံးရြာကုိ ဤေရႊဘုရားအား၊ သားေတာ္လွဴဒါန္းပါသည္။ ''     ထုိအခါ က်န္စစ္သားမင္းၾကီးသည္ ႏွစ္လုိရႊင္လန္း ၀မ္းေျမာက္၍ ေကာင္းေလစြ၊ေကာင္းေလးစြဟု    သာဓုေခၚေတာ္မူ၏။ ထုိ႔ေနာက္ သံဃာေတာ္၊ ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ရွင္အရဟံမဟာေထရ္    ေမာဂၢလိပုတၱတိႆေထရ္၊ သုေမဓပဏိတေထရ္၊ ျဗဟၼပါလေထရ္၊ ျဗဟၼေဒ၀ေထရ္၊ ေသာနေထရ္၊    သဃၤေသန၀ရပဏိတေထရ္ တုိ႔၏ေရွ႕ေမွာက္တြင္ က်န္စစ္သားမင္းၾကီး ေရစက္ခ် အမွ်ေပးေ၀၏။    ေနာင္အခါတြင္ ရာဇကုမာရမင္းသားသည္ ေရႊဘုရားဆင္းတုေတာ္ကုိ၊ ထာပနာ၍၊ ေရႊအထြတ္ျဖင့္    ဂူဘုရားတည္ျပီးေနာက္၊ သက္မုနလြန္တစ္ရြာ၊ ရပါယ္တစ္ရြာ၊ ေဟန္ဗုိင္တစ္ရြာ ထုိကြၽန္သုံးရြာႏွင့္    ရြာသားမ်ားကုိ ဂူဘုရားအား လွဴဒါန္းၿပီး၊ ေရစက္သြန္းခ်စဥ္၊ ဤသုိ႔ ဆုေတာင္းမိန္႔ဆုိခဲ့၏။    ဤင့ါေကာင္းမွဳကား၊ သဗၺညဳတ ဥာဏ္ပညာရအံ့ေသာအေၾကာင္း ျဖစ္ပါေစသတည္း။    ငါမရွိေတာ့ေသာ ေနာင္အခါတြင္၊ ငါ့သားသည္လည္းေကာင္း၊ ငါ့ေျမးသည္လည္းေကာင္း၊    သူတထူးသည္လည္းေကာင္း၊ ငါလွဴခဲ့ေသာ ကြၽန္တုိ႔အား၊ ႏွိပ္စက္ျပဳမူခဲ့လွ်င္၊ အရိေမတၱယ်    ဘုရားသခင္ပြင့္ေသာအခါ ဘုရားျမတ္စြာအား မဖူးေျမာ္ၾကရပါေစသတည္း။ 

 
" ငါတုိ႔ ျမန္မာစာေပဟာ ေက်းဇူးသိျခင္းတရားနဲ႔ စတင္ခဲ့တာ "  ဆရာၾကီးဦးေဖေမာင္တင္

လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာစာတမ္းတြင္ "ျမန္မာလူမ်ိဳး" အသုံးအႏွုန္းကို ဤသို႕ ေတြ႕ရသည္။
-----------------------------------------------------------------------------------------
  
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ “လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာစာတမ္း”ကို ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၄)ရက္ေန႔တြင္ ကမာၻသိ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သည္။ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ အလြန္တန္ဖိုးထားအပ္သည့္ ေၾကညာစာတမ္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ယာယီသမၼတ ေစာေရႊသိုက္ကလည္း ထိုေန႔မွာပင္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ပါလီမန္၌ “လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပန္းတိုင္မ်ား”ကို ေၾကညာခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကို လက္ရွိအုပ္စိုးေနသူတို႔က သမိုင္း အစစ္အမွန္မ်ားကို မသမာေသာနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ဖံုးကြယ္ ထားရန္ ႀကိဳးပမ္းလာေနေသာအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မ်ဳိးဆက္သစ္ အဆက္ဆက္တို႔အေနျဖင့္ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရးကို တန္ဖိုးထား ေလးစား ထိန္းသိမ္းႏိုင္ၾကေစရန္၊ ျမန္မာ့သမိုင္း အစစ္အမွန္ကို သိရွိေနေစရန္၊  ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္မ်ား တိုးပြားေနေစရန္ႏွင့္ သမိုင္းသင္ခန္းစာမ်ား ယူႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ ျပန္လည္ ရွာေဖြ ေဖာ္ျပလိုက္ ပါသည္။

လြတ္လပ္ေရး ေက်ညာစာတမ္း

ေအာင္ေစသတည္း

၁။ ျမန္မာသကၠရာ္ဇ္ ၁၃၀၉ ခုႏွစ္ ျပာသိုလဆုတ္ ၉ ရက္ (အဂၤလိပ္ သကၠရာ္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္) တနဂၤေႏြေန႔ ေကာင္းျမတ္သန္႔စင္ မဂၤလာအေပါင္းႏွင့္ ျပည့္စံုေသာအခါ၌ ဤငါတို႔ ျမန္မာျပည္သည္ လံုး၀ လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပိုင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး အျဖစ္သို႔ ေရာက္ၿပီ။

၂။ ဤငါတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးသည္ လိုရာမတ ျပည့္စံုလွ၍ ဘူမိနက္သန္မွန္ေသာ ေျမထူးေျမျမတ္ လည္းျဖစ္၏။ မြန္ျမတ္သန္႔စင္ေသာ တရားထူး တရားျမတ္တို႔တည္ရာ ေျမေကာင္းေျမမြန္လည္း မွန္၏။ ေျမတြင္း ေျမျပင္ အထူးထူးေသာ ရတနာအေပါင္းတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုသျဖင့္ သတၱ၀ါအေပါင္းတို႔ ဆြတ္ယူစားသံုး ကမာၻဆံုးေသာ္ လည္း မသုဥ္းမကုန္ႏိုင္ေသာ ပေဒသာစစ္ အႏွစ္သာရ ၾကြယ္၀ျပည့္စံုေသာ ေျမလည္းျဖစ္၏။ ဘူမိနက္သန္ မွန္လွ ထူးခြၽန္ ဤေျမမြန္ေျမျမတ္၌ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ျမန္မာ စသည္ျဖင့္ တေသြးတသား တမိဘ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ ငါတို႔သည္ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ရာ သခ်ၤာပြားတက္ ေရတြက္ျခင္းငွာ မတတ္ႏိုင္ရာေသာ ရာဇ၀င္ ရွည္ေ၀း ေရွးပေ၀ဏီမွစ၍ တညီတညြတ္ တစုတရံုး လြတ္လပ္ေသာ လူမ်ဳိးအျဖစ္ တည္ခဲ့ၾက၏။ တေကာင္း၊ သေရေခတၱရာ၊ ပုဂံ၊ ျမင္စိုင္း၊ စစ္ကိုင္း၊ ပင္းယ၊ အင္း၀၊ ကုန္းေဘာင္ ထို႔ေနာက္ မႏၱေလးအထိ ငါတို႔၏ လြတ္လပ္ေရးသည္ ေနေရာင္လ၀ါ ပမာကဲ့သို႔ တျဖာျဖာတ၀င္း၀င္း ကမာၻခ်ဥ္းေအာင္ ထြန္းလင္းခဲ့ေပ၏။ သို႔ရာတြင္ ကမာၻ႔တန္ဆာ ကာလအသၤေခ် တည္ေနအပ္ေသာ ေနမင္းသူရိယာ လစႏၵာတို႔ပင္ ဆီးႏွင္းျမဴတိမ္ ဖံုးအုပ္၍ ေခတၱခဏ အရွိန္အ၀ါ ညိွဳးေလ်ာ္ႏြြမ္းလ် မထြန္းမပ ျဖစ္ဘိသကဲ့သို႔ ငါတို႔၏လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံေတာ္သည္လည္း လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္းေလးရာခန္႔က ဥေရာပတိုင္မွ ထြက္ေပၚလာ၍ တကမာၻလံုးကို ရစ္ပတ္အုပ္ဖံုးခဲ့ေသာ နယ္ခ်ဲ႕၀ါဒႀကီးႏွင့္ မေရွာင္မကြင္းသာ ၾကံဳႀကိဳက္ဆံုေတြ႔မိ၍ ပဌမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္၌ ရခိုင္-တနသၤာရီ၊ ဒုတိယ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္၌ ဟံသာ၀တီ-ပဲခူး၊ တတိယ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္၌ မႏၱေလးရတနာပံု သံုးႀကိမ္သံုးတန္ ခ်အပ္ရျခင္းျဖင့္ ဤေျမထူေျမျမတ္၌ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ရာ ေစာင့္ထိန္း၍လာခဲ့ၾကေသာ ငါတို႔၏ လြတ္လပ္ေရးသည္ ငါတို႔လက္မွလြတ္၍ လက္ေအာက္ခံဘ၀သို႔ လံုး၀ေရာက္ခဲ့ၾကရသည္။ သို႔ေသာ္ ေနမင္း သူရိယာ လစႏၵာတို႔ကို ဆီးႏွင္း ျမဴတိမ္တို႔သည္ မည္သို႔ပင္ ဖံုးလႊမ္းေစကာမူ ေနလတို႔၏ အရွိန္အေတာက္ကို မခံႏိုင္ရကား ေခတၱမွ်ႏွင့္ပင္ လြင့္စင္ကြယ္ေပ်ာက္၍ ေန၀ါလေရာင္သည္ ပကတိအေရကို ျပန္၍ေဆာင္ေလ ဘိသကဲ့သို႔ ငါတို႔အေပၚ၌ လႊမ္းဖံုးအုပ္ေသာ နယ္ခဲ်႕၀ါဒသည္ ငါတို႔၏ ကမာၻရွည္ျမင့္ ရင့္မာလွေသာ လြတ္လပ္ေရး စိတ္ဓါတ္၏ အရွိန္အေတာက္ကို မခံႏိုင္ရာကား ေျခာက္ဆယ့္တႏွစ္ တလႏွင့္ တရက္ေသာ အခိုက္အတန္႔ ကေလးမွာပင္ အလိုအေလ်ာက္ ကြယ္ေပ်ာက္သြားရသျဖင့္ ဤေန႔ဤအခါမွစ၍ ငါတို႔သည္ အသူရိန္ ခံတြင္းမွ ရွင္းရွင္းႀကီး လြတ္ေျမာက္အပ္ေသာ လျပည့္စန္းပမာ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ ခ်မ္းေျမ့သာယာစြာျဖင့္ လံုး၀ လြတ္လပ္ ေသာ ဘ၀ထူး ဘ၀ျမတ္ကို လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ အပိုင္ရရွိၾကၿပီ။

၃။ ယခု ငါတို႔ရရွိအပ္ေသာ လြတ္လပ္ေရးသည္ ေရတြင္ရုပ္ေရး ျမေသြးေကာင္းကင္ တိမ္ရိပ္ထင္သကဲ့ သို႔ေသာ လြတ္လပ္ေရး မဟုတ္။ ငါတို႔အား လြတ္လပ္ေရးလမ္းစဥ္သို႔ ညႊန္လည္းညႊန္ျပ လမ္းစရွာၾကံ အျမန္ ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၾကေပေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္တကြ အ၀၀ေသာ ကူးတို႔မႉး ေခါင္းေဆာင္ႀကီးတို႔၏ မဆုတ္မနစ္ေသာလံု႔လ၊ မေလ်ာ့ေသာ၀ိရိယ၊ ဆီမီးတန္ေဆာင္ကဲ့သို႔ ထြန္းပအပ္ေသာ ဥာဏ္မ်က္စိ၊ ၀ဇီရစိန္သြား ကဲ့သို႔ စူးရွေသာသတၱိတို႔ေၾကာင့္ အဟံမမ သံပၾကံဳး၀ါး အျခားအျခားလြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံႀကီးတို႔ႏွင့္တန္းတူ ျမဴ တျခမ္းမွ် မေလ်ာ့မလို ထိုထိုေသာ တန္ခိုးရွိန္၀ါ ေတဇာအေပါင္းတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ အခ်ဳပ္အခ်ာတည္း ဟူေသာ အာဏာထူးအျမတ္ကို ငါတို႔လက္ကိုင္ အပိုင္ရရွိၾကၿပီ။

၄။ ငါတို႔သည္ တမ်ိဳးဘာသာ တစိတ္တေဒသ၏ ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာကို မလိုလား။ ေက်ာသားရင္သား သူကားငါကား ခြဲျခားျခင္းကို အလိုမရွိ။ ျမစ္ေခ်ာင္းသီတာ သမုဒၵရာေတာင္တန္းတို႔ျဖင့္ ကမာၻ႔ဓမၼတာ သဘာ၀ အပိုင္းအျခား ထင္ရွားစြာ သတ္မွတ္အပ္ေသာ ရာဇ၀င္ရွည္ေ၀း ေရွးပေ၀ဏီမွစ၍ ယခုထက္တိုင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဟု သမုတ္အပ္သူ တိုင္းရင္းသားအေပါင္းတို႔ ဇာတိခ်က္ေၾကြ ေနထိုင္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တ၀ွမ္းကို တေသြး တသားတည္းဟူေသာ ႀကိဳးထူး၊ တစိတ္တ၀မ္းတည္းဟူေသာ ႀကိဳးထူး၊ အလိုအေလ်ာက္ သဘာ၀ အေထာက္ အပံ့ျဖင့္သာလွ်င္ ျဖစ္ေပၚအပ္ေသာ ေစတနာတည္းဟူေသာ ႀကိဳးထူး၊ ဤႀကိဳးသံုးပါးျဖင့္ ကမာၻဆံုးတိုင္ ျမဲခိုင္ တည္တံ့ေအာင္ ရစ္ပတ္ဖြဲ႔စည္းအပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ကို လက္ဆိုက္လက္ကိုင္ ငါတို႔အပိုင္ရေလၿပီ။

၅။ ငါတို႔ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးသည္ မည္သူတဦးတေယာက္ တဖြဲ႔တသင္း၏ အေမြအႏွစ္ မဟုတ္။ မည္သူ တဦး တေယာက္ တဖြဲ႔တသင္း၏ ပုဂၢလိက အပိုင္ပစၥည္း မဟုတ္။ မည္သူ တဦးတေယာက္ တဖြဲ႔တသင္းက ခ်ဳပ္ကိုင္ အႏိုင္သိမ္းယူ အက်ဳိးခံစားအပ္ေသာ ႏိုင္ငံ မဟုတ္။ အတိတ္ကာလက၎၊ ယခုမ်က္ေမွာက္တြင္၎၊ ေနာင္လာ လတၱံ႔ေသာအနာဂတ္ကာလ၌၎ ငါတို႔ျပည္ေထာင္စုႀကီးအတြင္း၌ မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ ႀကီးငယ္ေ၀းနီး က်ား-မ မျခား သစၥာေတာ္ခံ ႏိုင္ငံသားဟူသေရြ႕ ဒို႔၏အေမြအႏွစ္ အပိုင္ပစၥည္း အက်ဳိးခံစားရာ ျဖစ္သည္ဟူေသာ လူ႔ ဘာသာ၊ လူ႔တရားႏွင့္အညီ ကမာၻဦးကာလ လူတို႔၏စည္းရံုးမႈ၌ လူအေပါင္းတို႔၏ သေဘာဆႏၵအရ လူအ၀ွမ္း၏ အက်ဳိးကို ေကာင္းစြာေဆာင္ရြက္ႏိုင္အံ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို ေရြးေကာက္၍ သမၼတ တင္ေျမွာက္ၾကေသာ မေဖာက္ မျပန္ မစြန္းမၿငိ ပကတိ သန္႔ရွင္းျဖဴစင္ေသာ မူလလူ႔၀ါဒႏွင့္ေလ်ာ္စြာ စည္းကမ္းဥပေဒ ေသခ်ာထင္ရွားစြာ ပိုင္းျခား သတ္မွတ္ တူညီေသာတရား၊ တူညီေသာအခြင့္အေရး၊ တူညီေသာအဆင့္အတန္းအားျဖင့္ ကမာၻအရွည္ တည္စိမ့္ ေသာငွာ လူအေပါင္းတို႔၏ ဆႏၵသာလွ်င္ အဓိကျဖစ္ေသာ၊ သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ တည္းဟူေသာ ျမတ္ေသာ အျဖစ္ကို လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ ငါတို႔အပိုင္ရၿပီ။

၆။ သိၾကကုန္ေလာ့။ ယေန႔ မဂၤလာအေပါင္းႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ဤအခ်ိန္မွစ၍ ငါတို႔၏မူလအပိုင္ျဖစ္ေသာ လံုး၀ လြတ္လပ္ေရးကို ငါတို႔ျပန္၍ ယူၿပီ။ တိုင္းရင္းသားအေပါင္းတို႔ ေသြးစည္းညီညြတ္လ်က္ အခြင့္အေရး၊ အဆင့္အတန္း တူညီသည့္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို တည္ေထာင္ၿပီ။ ငါတို႔လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ ငါတို႔ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏ သစၥာကို ကမာၻဆံုးတိုင္ မယိမ္းမယိုင္တည္မည္။ ငါတို႔သည္ လြတ္လပ္ေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္ ႏွင့္အညီ ကမာၻ႔လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံအေပါင္းတို႔ တရားသျဖင့္ က်င့္ေဆာင္အပ္ေသာ က်င့္၀တ္ကို ေစာင့္ေရွာက္ က်င့္ေဆာင္မည္။ ငါတို႔၏ လြတ္လပ္ေရးကို ငါတို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသည္ႏွင့္အညီ တပါးသူတို႔၏ လြတ္လပ္ေရးကိုလည္း ငါတို႔ ေလးစား ေစာင့္စည္းမည္။ ငါတို႔သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလိုရွိသည္ႏွင့္အညီ ငါတို႔ကဲ့သို႔ လိုလားသူမ်ားႏွင့္ လက္တြဲ၍ ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မည္။
ဤ ငါတို႔ ေက်ညာခ်က္ကို တကမာၻလံုး တေယာက္မက်န္ ၾကားသိေစသတည္း။
----------------------------------------------------

လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပန္းတိုင္မ်ား

(၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ယာယီသမၼတ ေစာေရႊသိုက္က တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ပါလီမန္၌  ေက်ညာသည္။)

ပါလီမန္အမတ္မ်ား

ယေန႔နံနက္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သည္ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပိုင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္ေလၿပီ။
ဤတိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္သည္လည္း  ျပည္ေထာင္စုပါလီမန္  ျဖစ္လာေလၿပီ။

ဤ ပါလီမန္၏ သေဘာတူညီခ်က္အရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္တကြ အျခား၀န္ႀကီးမ်ားကိုလည္း ကြၽႏု္ပ္က ရာထူးအပ္ႏွင္းၿပီးျဖစ္၍ ျမန္မာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ျဖစ္လာေလၿပီ။ ကြၽႏု္ပ္၏ အစိုးရ၀ါဒကို အနည္းငယ္ ေျပာျပလိုပါသည္။

အျမဲထာ၀စဥ္ ေရွ႕ရႈသံုးသပ္လ်က္ရွိေသာ ကြၽႏု္ပ္တို႔၏ မူလရည္ရြယ္ခ်က္သည္ကား ျမန္မာ ျပည္ေထာင္စုတြင္ အရင္းရွင္၀ါဒကို ပိတ္ပင္ပယ္ဖ်က္၍ ႏိုင္ငံ၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ အ၀၀ကို တိုင္းသူျပည္သား မ်ားသာ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိေသာ ဆိုရွယ္လစ္ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ရန္ ျဖစ္ေပသည္။ ထိို၀ါဒတြင္ ပိုင္ရွင္ရွိေသာ ပစၥည္းမ်ားကို အတင္းအဓမၼ လုယက္ယူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ လံုး၀မပါပဲ တိုင္းျပည္အတြင္း ရွိရွိသမွ် ျပည္သူ ျပည္သား အလံုးစံုတို႔ကို ေက်ာသားရင္သား မခြဲျခားဘဲ ျပည့္၀ခ်မ္းသာေစလိုေသာ ၀ါဒသာလွ်င္ ျဖစ္ေလသည္။ လူအတန္းအစား မခြဲျခားဘဲ အားလံုးျပည္သူ လူအမ်ားတို႔ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမွသာလွ်င္ ႏိုင္ငံေကာင္း ႏိုင္ငံျမတ္ဟု ဆိုထိုက္ေပသည္။

ျမန္မာျပည္တဝွမ္းလံုး ခ်မ္းသာၾကေစရန္ အက်ဳိးႏွင့္ စစ္ေၾကာင့္ပ်က္စီးေနေသာ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ပစၥည္းပစၥယ အ၀၀တို႔ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ရာတြင္ စမ္းတ၀ါး၀ါး အေယာင္ေယာင္ အမွားမွား မျပဳလုပ္ဘဲ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္သာ ျပဳလုပ္ရန္ ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက ထိုစီမံကိန္းမ်ားကို ေသခ်ာက်နစြာ ေရးဆြဲထားၿပီး ျဖစ္ေလသည္။ ထိုစီမံကိန္းမ်ားအတိုင္း လိုက္နာ၍ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံ သာယာ၀ေျပာ စည္ပင္ေရးတို႔ကို လ်င္ျမန္စြာ ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ေစရန္ ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္လိမ့္မည္။

ျမန္မာ ျပည္သူျပည္သားတို႔သည္ မိမိတို႔၏ႏိုင္ငံေတာ္ကို မိမိတို႔အင္အားျဖင့္ ျပင္ပရန္သူတို႔၏ ေဘး အႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ ေခတ္မွီေသာ ေသနဂၤဗ်ဴဟာကို ကြၽမ္းက်င္တတ္ေျမာက္ေသာ တိုင္းရင္းသား ကုန္းတပ္၊ ေရတပ္၊ ေလတပ္မ်ားတို႔ကို လ်င္ျမန္စြာ တည္ေထာင္၍ ထိုတပ္ေပါင္းအလံုးစံုတို႔သည္ ျပည္သူ ျပည္သားမ်ား၏တပ္မ်ား ျဖစ္ၾကရန္ကို အကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက ရည္ရြယ္သည္။ အျမဲတမ္းတပ္မ်ားအျပင္ အရြယ္ ေရာက္၍ က်န္းမာသန္စြမ္းကာ အျခားအလုပ္ကို လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ ျပည္သူျပည္သားတို႔ ပါ၀င္ႏိုင္သည့္ အရံတပ္မ်ားကို ဖြဲ႔စည္းရန္လည္း ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက ရည္ရြယ္သည္။

ႏိုင္ငံျခားကိစၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အျခားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ သင့္ျမတ္စြာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံ၍ ေလ်ာက္ပတ္ထိုက္တန္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ မဟာမိတ္မ်ား ဖြဲ႔စည္းရန္ ရည္ရြယ္သည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ သင့္ျမတ္စြာ ေပါင္းသင္းလိုေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏ နယ္နိမိတ္ကို မည္သည့္အျခားႏိုင္ငံကမွ် မက်ဴးလြန္ႏိုင္ရန္ ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက လံုး၀ ကာကြယ္လိမ့္မည္။ တႏိုင္ငံႏွင့္ တႏိုင္ငံ မိတ္ဆက္ရာ၌ လြယ္ကူေစေသာ သံတမန္ခ်င္း လဲလွယ္သည့္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား၏ ထံုးတမ္းစဥ္လာ ဓေလ့ကို လိုက္နာ၍ ယခုပင္လွ်င္ အခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားႏွင့္ စီစဥ္ၿပီး ျဖစ္ေလၿပီ။

ယခု ကြၽႏု္ပ္တို႔၏ လြတ္လပ္ေရး ေအာင္ပြဲႀကီး သို႔ ကြၽႏု္ပ္တို႔ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ ရွိၿပီးျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံတို႔က အထူးသံတမန္မ်ား လႊတ္ၾကသည္ကို ကြၽႏု္ပ္ ေက်းဇူး တင္ပါ၏။ ယင္းသို႔ သံအရာရွိႀကီးမ်ား လာေရာက္ၾကသည္ကို ေထာက္ရႈေသာ္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားက လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အေပၚတြင္ ေမတၱာထားၾကသည္ဟူ၍ ကြၽႏု္ပ္ယူဆသည္။ ကမာၻတ၀ွမ္းလံုးတြင္ စစ္မျဖစ္ပြားဘဲ တိုင္းျပည္တကာတို႔ ဧဧခ်မ္းခ်မ္း ရွိၾကဘို႔အေရးကို ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက လိုလားသည္ႏွင့္အညီ ကမာၻ႔ကုလသမဂၢကို ၀င္ခြင့္ရရန္ ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက ေဆာင္ရြက္လိမ့္မည္။

ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံတြင္းတြင္လည္း ၿငိမ္၀ပ္ပိျပား၍ လက္နက္ကိုင္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား ပေပ်ာက္ေလ ေအာင္ ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။ ဤသို႔ေဆာင္ရြက္ရာ၌ ကြၽႏု္ပ္တို႔အစိုးရသည္ လံု႔လကို မေလွ်ာ့ဘဲ ျပည္သူျပည္သားတို႔၏ အကူအညီကို ေတာင္းခံကာ လံုေလာက္ေသာအာဏာကို သံုးစြဲလိမ့္မည္။

ေတာင္သူလယ္သမားတို႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားကိုလည္း တိုးတက္ေစလ်က္ ေျမပိုင္ရွင္စနစ္ကို ၿဖိဳ ဖ်က္ပစ္ရန္ ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက ရည္သန္သည္။ အလုပ္သမားတို႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားကိုလည္း တိုးတက္ေစလ်က္ အရင္းရွင္စနစ္ကို ၿဖိဳဖ်က္ပစ္ရန္ ကြၽႏု္ပ္၏အစိုးရက ရည္သန္သည္။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ယေန႔ လြတ္လပ္ေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ တဦးကိုတဦး ေၾကာက္ရြံ႕ရျခင္း၊ တဦးကိုတဦးက ႏွိပ္စက္ျခင္းမွစ၍ မေကာင္းေသာအေလ့ဆိုးမ်ားကို လံုး၀ဖ်က္ပစ္ရန္ ကြၽႏု္ပ္၏ အစိုးရက ရည္ရြယ္သည္။ ရာဇ၀င္တြင္ ေရွးေရွးအခါမွစ၍ ေရွးမင္းမ်ား၏ အာဏာစက္ေၾကာင့္ ဒြန္းစ႑ား၊ သူေတာင္းစား၊ ဘုရားကြၽန္၊ ေက်ာင္းကြၽန္၊ သင္ခ်ိ စသည့္ လူတန္းအႏွိမ့္ခံ ေနရသူတို႔လည္း ရွိေနေသးသည္။ ဤကဲ့သို႔ လူတန္းအႏွိမ့္ခံ ဒြန္းစ႑ား၊ သူေတာင္းစား၊ ဘုရားကြၽန္၊ ေက်ာင္းကြၽန္၊ သင္ခ်ိ စသည္တု႔ိကို ယေန႔မွစ၍ ေရွးအမင္းမင္းတို႔၏ အာဏာစက္ကို ကြၽႏု္ပ္ ပယ္ဖ်က္၍ ထိုသူတို႔၏သေဘာအတိုင္း လုပ္လိုေသာ အလုပ္မ်ဳိးစံုကို လြတ္လပ္စြာ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ၾကေစဟု ကြၽႏု္ပ္ အမိန္႔ခ်မွတ္သည္။

ဤ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ရွိရွိသမွ် ေသာ ႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ ပါရွိသည့္အတိုင္း တဦးႏွင့္တဦး အခြင့္အေရးခ်င္း တူညီၾကေစ။

 ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ၾကီး (General Council of Burmese Associations)

 ျမန္မာ = Burmese 

ဂ်ီစီဘီေအ (၁၉၂၀)

ဂ်ီစီဘီေအ ဆိုသည္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ျမန္မာအသင္းခ်ုပ္ျကီးကို ေခၚျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္း အသင္းခ်ုပ္ျကီးကို အဂၤလိပ္လို General Council ofBurmese Associations ဟု ေခၚေသာေျကာင့္ အဂၤလိပ္စကားလံုး ေလးလံုးမွ ထိပ္ဆံုး အကၡရာ မ်ားကို ယူ၍ ဂ်ီစီဘီေအဟု အတိုေကာက္ ေခၚေနျကျခင္း ျဖစ္သည္။

၁၉၂၀ ျပည့္နွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ျပည္ျမို့၌ က်င္းပေသာ ဝိုင္အမ္ဘီေအ နွစ္ပတ္လည္ ညီလာခံ၌ ဝိုင္အမ္ဘီေအကို ဂ်ီစီဘီေအဟု ေျပာင္းလဲ လိုက္သျဖင့္ ဂ်ီစီဘီေအ အသင္းျကီး ေပၚလာ ခဲ့သည္။ ဂ်ီစီဘီေအ၏ ပထမဆံုး ဥကၠ႒ဌမွာ ဦးခ်စ္လွိုင္ ျဖစ္သည္။ ပထမတြင္ ဂ်ီစီဘီေအ ဥကၠဌကို သမၼတဟု အသံုး မ်ားသည္။ ေနာက္မွ ဥကၠဌဟု ေခၚျကသည္။

ဂ်ီစီဘီေအကို ေခါင္းေဆာင္ သူမ်ားမွာ ေခတ္ပညာတတ္ လူငယ္မ်ား ျဖစ္ျကသည္။ ဂ်ီစီဘီေအကို ဝံသာနု အဖြဲ့ခ်ုပ္ျကီး ဟုလည္း ေခၚေသးသည္။ ထို့ေျကာင့္ ဂ်ီစီဘီေအနွင့္ ဆက္သြယ္ေသာ အသင္းသား မ်ားကို ဝံသာနုမ်ားဟု ေခၚျကသည္။ ဂ်ီစီဘီေအသည္ တနိုင္ငံလံုးမွ အမည္အမ်ိုးမ်ိုးရွိ အသင္းအဖြဲ့ မ်ားနွင့္ ဆက္သြယ္၍ ျဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ့ ဆန့္က်င္ေရး အတြက္ ဆက္လက္ ဦးေဆာင္ ခဲ့သည္။ 

ဝိုင္အမ္ဘီေအမွ ဂ်ီစီဘီေအဟု ေျပာင္းလဲ ဖြဲ့စည္းလိုက္ျပီးေသာ အခါ ဂ်ီစီဘီေအ၏ ျဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ့ ဆန့္က်င္ေရး လုပ္ငန္း မ်ားမွာ ပို၍တက္ျကြလာျပီး ျပင္းထန္ လာသည္။ လုပ္သားျပည္သူတို့၏ ပါဝင္ အားေပးမႈ စည္းလံုးမႈလည္း ပို၍ ျကီးထြားလာခဲ့သည္။ ထို့ေျကာင့္ ဂ်ီစီဘီေအသည္ အမ်ိုးသား ညီညြတ္ေရး တပ္ေပါင္းစုျကီးသဖြယ္ ျဖစ္လာသည္။ ဂ်ီစီဘီေအ၏ ျသဇာအာဏာ သည္လည္း တနိုင္ငံလံုးအနွံ့ ပ်ံ့ခဲ့သည္။ 

ဂ်ီစီဘီေအ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ မ်ားမွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ုပ္ေရး ေခၚ တာဝန္ခံအုပ္ခ်ုပ္ေရး ရရွိေရး၊ အစိုးရ ရာထူးျကီး မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ခန့္ထားေရးနွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို တိုင္းရင္းသားမ်ား လုပ္ခြင့္ရေရးတို့ ျဖစ္သည္။ 

ဂ်ီစီဘီေအ၏ ျဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ့ ဆန့္က်င္ေရး နည္းဗ်ူဟာမွာ အျကမ္းမဖက္ အနုနည္းျဖင့္ အာဏာဖီဆန္ေရး နည္းဗ်ူဟာပင္ ျဖစ္သည္။ ဂ်ီစီဘီေအသည္ ၁၉၂၀ ျပည့္နွစ္ တကၠသိုလ္သပိတ္ကို အားေပးျပီး အမ်ိုးသား ေက်ာင္းမ်ား ေပၚထြန္း လာေရး အတြက္လည္း ကူညီသည့္နည္းျဖင့္ ျဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ့ကို ဆန့္က်င္ ခဲ့သည္။ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ုပ္ေရးတိုးေပးေရး အတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပုလုပ္ရန္ ၁၉၂၁ ခုနွစ္ နိုဝင္ဘာ အတြင္းကလာေသာ ဝွိုက္ေကာ္မတီကိုလည္း ဂ်ီစီဘီေအက သပိတ္ေမွာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၂၂ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ အတြင္းက ေဝလမင္းသား လာေသာအခါ တြင္လည္း ျဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ့ကို ဆန့္က်င္ ျပသည့္ အေနျဖင့္ ေဝလမင္းသားကို ျကိုဆို ဧည့္ခံျခင္း မလုပ္ဘဲ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္က ေပးသာ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ုပ္ေရးကိုလည္း ဂ်ီစီဘီေအ အမ်ားစုက လက္မခံဘဲ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့သည္။ အိနၵိယမွ ခြဲထုတ္ျပီး ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ုပ္ေရး ေပးရန္ အတြက္ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပုလုပ္ရန္ ၁၉၂၉ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ အတြင္းက လာေသာ ဆိုင္မြန္ ေကာ္မရွင္ ကိုလည္း ဂ်ီစီဘီေအက သပိတ္ေမွာက္ခဲ့သည္။

ဂ်ီစီဘီေအ ျကီးမႉး၍ လူခြန္နွင့္ ေျမခြန္ မေပးေရး တိုက္ပြဲ ကိုလည္း ဆင္နွြဲ ခဲ့သည္။ ျဗိတိသွ်အာဏာပိုင္ မ်ားနွင့္ မဆက္ဆံေရး လမ္းစဉ္ ကိုလည္း က်င့္သံုး ခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသားတို့ကို ဖိနွိပ္ ခ်ုပ္ခ်ယ္ ထားေသာ ဥပေဒမ်ားဖ်က္သိမ္းေရး ကိုလည္း အခါအခြင့္သင့္တိုင္း အစိုးရသို့ တင္ျပ ေတာင္းဆို ခဲ့သည္။ ျပည္သူတို့၏ အက်ိုးကို ဆန့္က်င္သည့္ ျဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ့အစိုးရ၏ လုပ္ငန္းမွန္သမွ်ကို ေဝဖန္ ျပစ္တင္ျခင္းနွင့္ သပိတ္ေမွာက္ျခင္း တို့ျဖင့္ နယ္ခ်ဲ့ကို ဆန့္က်င္ခဲ့သည္။

 ဂ်ီစီဘီေအ၏ ဦးေဆာင္မႈ ျဖင့္ပင္ ျမို့နယ္နွင့္ ေက်းရြာဝံသာနုခံုသမာဓိ အဖြဲ့မ်ား ဖြဲ့၍ တရားမမႈမ်ား၊ ပုလိပ္ အေရးမပိုင္ေသာ အမႈအခင္းမ်ား၊ အေမြမႈမ်ား၊ အျကြေးမႈမ်ား၊ ျငင္းခံု ဆဲဆိုမႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ ေျဖရွင္း ေပးခဲ့သည္။ ဝံသာနုခံုသမာဓိရံုးမ်ားသည္ အဂၤလိပ္အစိုးရနွင့္ စင္ျပိုင္အစိုးရ သေဘာ ျဖစ္လာသည္။ ေက်းရြာဝံသာနုအသင္းမ်ား ကလည္း ေက်းရြာသူျကီးမ်ား၏ အာဏာကို ဖီဆန္ ခဲ့ျကသည္။ ထို့ေျကာင့္လည္း ၁၉၂၄ - ၂၅ အတြင္း ေရာက္ေသာ အခါ လံုျခံုေရးအတြက္ဟု အေျကာင္း ျပကာ အဂၤလိပ္အစိုးရက ဂ်ီစီဘီေအအသင္းခ်ုပ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဖမ္းဆီး ခဲ့သည့္အျပင္ ဝံသာနုအသင္း မ်ားစြာကို မတရား အသင္းဟု ေျကညာ ခဲ့သည္။

စီးပြားေရး အေနျဖင့္ ျဗိတိသွ် ကုမၸဏီ မ်ားက ေရနံတူးေဖာ္ျခင္း၊ သတၱုတူးေဖာ္ျခင္း အပါအဝင္ ျမန္မာ နိုင္ငံမွ သံယဇာတပစၥည္း မ်ားကို မိမိတို့စိတ္ျကိုက္ ထုတ္ယူသုံးစြဲေနျခင္းကိုကို ကန့္ကြက္ ခဲ့သည္။ ဂ်ီစီဘီေအမွ ျကီးမႉး၍ ေရနံစက္၊ အထည္စက္နွင့္ အမ်ိုးသား ဝံသာနုဘဏ္ တည္ေထာင္ရန္လည္း ျကိုးစား ခဲ့သည္။ ျဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ့အရင္းရွင္မ်ား၏ အျမတ္ထုတ္မႈကို ဆန့္က်င္ ျပသည့္ အေနျဖင့္ နိုင္ငံျခား ကုန္ပစၥည္း မ်ားကို အသံုးမျပုဘဲ ျပည္တြင္းျဖစ္ အားေပးေရးကို နယ္ခ်ဲ့ ဆန့္က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈ တခု အေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့သည္။ 

အမ်ိုးသား ညီညြတ္ေရး တပ္ေပါင္းစုျကီး သဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ဂ်ီစီဘီေအသည္ အဂၤလိပ္ကေပးေသာ ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ုပ္ေရး ကို လက္ခံ သင့္ မသင့္ သေဘာထား ကြဲရာမွ ၁၉၂၂ ခုနွစ္တြင္ ပထမဆံုး အျကိမ္ နွစ္ဖြဲ့ ကြဲသြား ရသည္။
  
ဦးခ်စ္လွိုင္ ဂ်ီစီဘီေအ ေခၚ သပိတ္ေမွာက္ဂ်ီစီဘီေအနွင့္ ဦးဘေဘ ဦးစီးေသာ ၂၁ ဦးဂ်ီစီဘီေအဟု ပထမဆံုး နွစ္ဖြဲ့ ကြဲသြားသည္။

ထို့ေနာက္ ၁၉၂၅ ေရာက္ေသာ အခါ ဦးခ်စ္လွိုင္ဂ်ီစီဘီေအမွ ဦးစိုးသိမ္း ဂ်ီစီဘီေအ ထပ္၍ ကြဲသြား ျပန္သည္။

၁၉၂၉ ေရာက္ေသာ အခါ ဦးစိုးသိမ္း ဂ်ီစီဘီေအ မွပင္ ဦးစု ဂ်ီစီဘီေအဟု ကြဲထြက္ ျပန္ေသာေျကာင့္ အစုစု ဂ်ီစီဘီေအ ေလးစု ကြဲသြားသည္။

 ေနာက္ဆံုး ဂ်ီစီဘီေအ အသင္း ကြဲေပါင္း ေျခာက္သင္း အထိ အစိတ္စိတ္ အမွြာအမွြာ ကြဲသြားသည္။

ထိုသို့ ဂ်ီစီဘီေအျကီး အစိတ္စိတ္ အမွြာအမွြာ ကြဲရသည့္ အေျကာင္းရင္း မ်ားမွာ ဒိုင္အာခီကို လက္ခံေရး မခံေရး တည္းဟူေသာ နိုင္ငံေရးအယူအဆကြဲရာမွ စ၍ ေခါင္းေဆာင္ အခ်င္းခ်င္း အဆင္မေျပမႈနွင့္ အသင္း၏ ရန္ပံု ေငြမ်ား သံုးစြဲသည့္ ကိစၥနွင့္ ပတ္သက္၍ မေက်နပ္မႈမ်ား ေရာျပြမ္း ေနေျကာင္း ေတြ့ရသည္။

စည္းလံုးမႈ ျပိုကြဲ သြားသည္နွင့္အမွ် ဂ်ီစီဘီေအသည္ ၁၉၃၀ ေလာက္မွ စ၍ နိုင္ငံ့ အက်ိုး အတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ မေဆာင္ရြက္ နိုင္ေတာ့ေပ။ ၁၉၃၆ ေရာက္ေသာအခါ ဂ်ီစီဘီေအ၏ အမည္ လံုးဝ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားခဲ့ ရသည္။

ဂ်ီစီဘီေအသည္ အသင္း၏ အျမင့္ဆံုး ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္ေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ုပ္ေရးကို အရယူ မေပး နိုင္ဘဲ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရ ေသာ္လည္း အမ်ိုးသား စိတ္ဓာတ္ နယ္ခ်ဲ့ ဆန့္က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္နွင့္ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲဝင္ စိတ္ဓာတ္မ်ား တိုးပြား လာေစရန္ အမ်ားဆံုး လံႈ့ေဆာ္ ေပးခဲ့သည့္ အဖြဲ့ျကီး တခု အျဖစ္ သမိုင္းတြင္ အေရး ပါေန ေပသည္။ 


မွီျငမ္း
ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာ့ သမိုင္း အဘိဓာန္၊ ဦးျမဟန္၊ ၂၀ဝ၀ ခုနွစ္ တတိယ အျကိမ္ထုတ္ တကၠသိုလ္မ်ား သမိုင္း သုေတသန ဌာန၊ ဂ်ီအီးစီ (ပညာေရး) သမဝါယမ အသင္း