သဂၤါယနာတင္ပြဲ အက်ဥ္း

ဘုရားရွင္ပရိနိဗၺာန္ျပဳၿပီးေနာက္ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္မ်ား မပ်က္စီး မေပ်ာက္ပ်က္ရေလေအာင္ ဘုရားရွင္၏ တရားဓမၼမ်ားအား ကြၽမ္းက်င္ တတ္ကြၽမ္းေသာ သံဃာေတာ္မ်ား စုေပါင္းၿပီး ဗုဒၶ၏ဓမၼအား သန္႔ရွင္းတည္တံ့ျပန္႔ပြားႏိုင္ရန္ အတြက္ စစ္မွန္ေသာ ဓမၼကိုသာ သံဃာမ်ား၏ သေဘာတူညီမႈရယူကာ ရြတ္ဖတ္မွတ္တမ္းတင္ အတည္ျပဳၾကျခင္းကို သဂၤါယနာတင္ျခင္း ဟုေခၚသည္။ မင္းထုႏွင့္ ျပည္သူလူထုမွ ပံ့ပိုးကူညီၾကသည္။

သာသနာ့အေမြဆက္ခံခဲ့ျခင္း - ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳၿပီးေနာက္ ဘုရားရွင္၏ တပည့္ရဟန္းတုိ႔သည္ ေခတ္အသီးသီးမွ အာဏာရွိေသာ မင္းထုႏွင့္ ဗုဒၶသာသနာ၀င္ ျပည္သူလူထု ပူးေပါင္းၿပီး သံဃာထု၊ မင္းထု၊ ျပည္သူလူထု၊ ထု(၃)ထု ပူးေပါင္း ကာ သဂၤါယနာ (၆)ႀကိမ္တုိင္တိုင္ စုေပါင္းတင္ခဲ့ၾကၿပီး ဗုဒၶသာသနာ့အေမြ မပ်က္စီးမေပ်ာက္ပ်က္ရေလေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္း ခဲ့ၾကေလသည္။

ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ျခင္း

(၁) အေၾကာင္းခံ သုဘဒၵဟုေခၚေသာ ရဟန္းသည္ ဘုရားရွိစဥ္ကတည္းက ၀ိနည္း(စည္းကမ္း)အား အႀကိမ္ႀကိမ္ေဖာက္ ျပန္ခဲ့သျဖင့္ ဘုရားရွင္၏ အႀကိမ္ႀကိမ္ သတိေပးမႈကို ခံခဲ့ရသျဖင့္ ဘုရားရွင္အား အညိႇဳးထားခဲ့ရာမွ ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသည္ႏွင့္ လြတ္လပ္ၿပီဆိုၿပီး ေၾကြးေၾကာ္ကာ သာသနာအား ညိႇဳးႏြမ္း ေအာင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး တင္ခဲ့သည္။

(၂) သာသနာႏွစ္ ဘုရားပရိနိဗၺာန္ျပဳၿပီး (၃)လ ႏွင့္ (၄)ရက္

၃) ေနရာ ရာဇၿဂိဳလ္ျပည္ ေ၀ဘာရေတာင္ သတၱပဏၰိလိုဏ္ဂူ

(၄) ေခါင္းေဆာင္ အရွင္မဟာကႆပမေထရ္ ဦးေဆာင္ေသာ အရွင္ဥပါလိ(၀ိနည္း)ႏွင့္ ညီေတာ္အာနႏၵာ (သုတၱန္ႏွင့္ အဘိဓမၼာ)

(၅) သံဃာဦးေရ ရဟႏၲာေပါင္း (၅၀၀)

(၆) မင္း အဇာတသတ္မင္း

(၇) ၾကာျမင့္ခ်ိန္ (၇) လ

- သုဘဒၵရဟန္းအားအေၾကာင္းျပဳၿပီး အရွင္မဟာကႆပမေထရ္မွ ဦးေဆာင္ၿပီး အရွင္ဥပါလိမွ ၀ိနည္း ေတာ္ကို၎ ညီေတာ္အာနႏၵာမွ သုတၱန္ႏွင့္ အဘိဓမၼာ ကို၎ သံဃာအစည္းအေ၀းသို႔ တင္သြင္းခဲ့သည္။

- ဘုရားရွင္ေဟာၾကားခဲ့ေသာ ဓမၼသည္ လြန္စြာမ်ားျပားလွသျဖင့္ တရားအစုအဖြဲ႔အေသးမ်ား စုဖြဲ႔ျခင္းကို ဓမၼကၡႏၶာဖြဲ႔ျခင္းျဖင့္ ဓမၼကၡႏၶာေပါင္း စုစုေပါင္း(၈၄၀၀၀)ရရွိခဲ့သည္။ ၎ကို ထပ္မံၿပီး သေဘာတရားတူရာ အလိုက္ အုပ္စုဖြ႔ဲလိုက္ရာ အုပ္စု(၃)စု ရရွိၿပီး ပိဋကတ္(၃)ပံုဟု ေခၚတြင္သည္။

- ၎ပိဋကတ္ (၃)ပံုမွာ ၀ိနည္းပိဋကတ္တြင္ ဓမၼကၡႏၶာ (၂၁၀၀၀)၊ သုတၱန္ ပိဋကတ္တြင္ ဓမၼကၡႏၶာ (၂၁၀၀၀)၊ အဘိဓမၼာပိဋကတ္တြင္ ဓမၼကၡႏၶာ (၄၂၀၀၀) ထည့္သြင္းကာ သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။

- အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ၾကေသာ ရဟႏၲာမ်ားသည္ ဘုရားရွင္အား မီခဲ့ၾကၿပီး အနီးကပ္ဆံုးတရားေတာ္ မ်ား နာၾကားသင္ယူခ့ဲရသည့္ ပဋိသမၻိဒါပတၱ တန္ခိုးႀကီးမား ၿပီး စင္ၾကယ္လွေသာ ရဟႏၲာႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

- ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ျခင္းကို ႏႈတ္(ပါးစပ္)ေပၚမွာသာ တင္ခဲ့ၾကၿပီး သံဃာအစည္းအေ၀းတြင္ ပိဋကတ္(၃)ပံု စတင္သတ္မွတ္ စီစဥ္ခဲ့ဲၾကစဥ္ ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားေတာ္မ်ား အကုန္လံုး ျပည့္စုံမႈ ျဖစ္မျဖစ္ (လိုေနလုိ႔ ထပ္ျဖည့္ရန္၎၊ ပိုေနလို႔ ႏုတ္ပယ္ရန္၎)ကို စိစစ္ခ့ဲၾကရာ အားလံုးမွ ျပည့္စုံၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တညီတၫြတ္တည္းသေဘာတူ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။

- ဘုရားရွင္၏ဓမၼကို မူရင္းအတုိင္း ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ၿပီး လိုတိုးပိုေလ်ာ့ လံုး၀လုပ္ခြင့္မရွိ သံဃာေတာ္မ်ားမွ ေထရ္စဥ္၀ါစဥ္အလိုက္ ေစာင့္ေရွာက္ ၾကပါစို႔ဟု သေဘာတူညီမႈယူခဲ့ၿပီး ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာ ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ေပသည္။

ဒုတိယအႀကိမ္သဂၤါယနာတင္ျခင္း

(၁) အေၾကာင္းခံ သာသနာႏွစ္ (၁၀၀)ၾကာၿပီးေနာက္ ၀ဇၨီတိုင္းသားရဟန္းမ်ား (ေဒ၀ဒတ္၏တပည့္မ်ား)မွ အဓမၼ၀တၳဳ (၁၀)ပါးကို ေတာင္းဆုိခ့ဲၾကသည္။ ဥပမာ ေနလက္တစ္သစ္လြဲသည္အထိ ထမင္းစားရန္၎၊ ေသႏု(အရက္ခပ္ ေပ်ာ့ေပ်ာ့)ကို ေသာက္ရန္၎င္း၊ ေရႊေငြမ်ားကို သာမန္လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကဲ့သို႔ ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳရန္၎စသျဖင့္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္မွာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာေတာ္အား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္လာသျဖင့္ သာသနာညႇိဳးႏြမ္း လာသည္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး တင္ခဲ့သည္။

(၂) သာသနာႏွစ္ (၁၀၀)ႏွစ္

(၃) ေနရာ ေ၀သာလီျပည္၊ ၀ါဠဳကာရာမေက်ာင္း

(၄) ေခါင္းေဆာင္ အရွင္ယသမေထရ္ ဦးေဆာင္ေသာ အရွင္ေရ၀တႏွင့္ အရွင္သဗၺကာမိ

(၅) သံဃာဦးေရ ရဟႏၲာေပါင္း (၇၀၀)

(၆) မင္း ကာလာေသာကမင္း

(၇) ၾကာျမင့္ခ်ိန္ (၈) လ

- ၀ဇၨီတိုင္းသားရဟန္းပ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး အရွင္ယသမေထရ္မွ ဦးေဆာင္ၿပီး အရွင္ေရ၀တႏွင့္ အရွင္သဗၺကာမိႏွစ္ပါးမွ အေမးအေျဖမ်ား ျပဳလုပ္စိစစ္ခဲ့ၾကၿပီး ႏႈတ္ထက္အကၡရာတင္ခဲ့ၾကရာ (၈)လ ၾကာျမင့္ ခဲ့သည္။ ရဟႏၲာ(၇၀၀)ေသာ သံဃာထု ကာလာေသာကမင္း၏ မင္းထုႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ အကူအညီရယူၿပီး ထု(၃)ထု ပူးေပါင္းၿပီး ရဟန္းပ်က္မ်ားအား စိစစ္ခဲ့ရာမွ ရဟန္းပ်က္ေပါင္း(၁၀၀၀၀)ေက်ာ္အား ႏွင္ထုတ္ခ့ဲရသည္။

- ၎းရဟန္းပ်က္ (၁၀၀၀၀)ေက်ာ္ကို တိုင္းျပည္မွ ႏွင္ထုတ္လုိက္ရာ ၎တို႔သည္ ဟိမ၀ႏၲာေတာင္ေျခဖက္ သို႔ သြားေရာက္ခဲ့ရာ ၎ေနရာရွိ မင္းတစ္ပါးမွ သနားၿပီး ခိုလႈံခြင့္ေပးလိုက္ရာမွ ၎တို႔သည္လည္း သဂၤါယနာစင္ၿပိဳင္တင္ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔မွာ ႀကီးမားေသာ အင္အားရွိသျဖင့္ မဟာသံဃိကဂိုဏ္းဟု ေခၚဆိုၾကၿပီး ေ၀သာလီ၌ က်န္ရိွခဲ့ၾကေသာ ရဟႏၲာ (၇၀၀)ပါေသာ အဖြဲ႔အား ဟီနယာနဂိုဏ္း ေသးငယ္ ေသာအဖြဲ႔ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ၾကသည္။

- သာသနာေတာ္ညိႇဳးႏြမ္းလာေသာ အႏၲရာယ္ကို ကာကြယ္ရန္ သံဃာထု မင္းထု ျပည္သူလူထု ထု(၃)ထုမွ ပူးေပါင္းၿပီး ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ လာခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ေပသည္။

ဒုတိယသံဂါယနာတင္ရျခင္းအေၾကာင္း

(၁) သိဂႌေလာဏကပၸ။ ။သားခ်ဳိျဖင္႔ ဆားကိုထည့္၍ ဆားမရွိေသာအခါ ယာ၀ကာလိကေဘာဇဥ္ႏွင့္ ေရာ၍စားျခင္းသည္ ရဟန္းတို႔အားအပ္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

(၂) ဒြဂၤုလကပၸ။ ။ေနမြန္းတည့္၍ အရိပ္လက္ႏွစ္သစ္လြန္မွ ယာ၀ကာလိကေဘာဇဥ္ကို စားျခင္းသည္ ရဟန္းတို႔အားအပ္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

(၃) ဂါမႏၲရကပၸ။ ။တန္ၿပီဟု ျမစ္မိေသာေဘာဇဥ္ကို အတိရိက္၀ိနည္းကံ မျပဳဘဲ ရြာတပါးသို႔သြားအံ့ဟု ႏွလုံးျပဳ၍စားျခင္းသည္ ရဟန္းတို႔အားအပ္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

(၄) အာ၀ါသကပၸ။ ။သိမ္တခုတည္းတြင္ အထူးထူးေသာေနရာ၌ေန၍ အသီးအသီး ကံေဆာင္ျခင္းသည္ ရဟန္းတို႔အားအပ္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

(၅) အႏုမတိကပၸ။ ။မေရာက္လာေသးေသာ ရဟန္းတို႔၏ အလိုဆႏၵ သေဘာတူညီခ်က္ကိုယူ၍ ကံေဆာင္ျခင္းသည္ ရဟန္းတို႔အားအပ္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

(၆) အာစိဏၰကပၸ။ ။ဆရာဥပဇၩာယ္တို႔၏ အယူအေလ့ဟူသေရြ႕သည္ အပ္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

(၇) အမထိတကပၸ။ ။ႏို႔ရည္အျဖစ္ကိုလည္း မစြန္႔ေသး၊ ႏို႔ဓမ္းအျဖစ္သို႔လည္း မေရာက္ေသးေသာ ႏို႔ရည္ကို ပ၀ါရိတ္သင့္ေသာရဟန္းသည္ အတိရိက္၀ိနည္းကံ မျပဳဘဲ စားျခင္း၊ ေသာက္ျခင္းငွာသင့္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

(၈) ကပၸတိ ဇေလာဂႎ ပါတုံ။ ။ေသႏုကိုေသာက္ျခင္းငွာ ရဟန္းတို႔အားအပ္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

(၉) ကပၸတိ အဒသကံ နိသီဒနံ။ ။အဆာမရွိေသာ နိသီဒိုင္သည္ ရဟန္းတို႔အားအပ္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

(၁၀) ကပၸတိ ဇာတ႐ူပ ရဇတံ။ ။ေရႊေငြကို အလွဴခံျခင္းသည္ ရဟန္းတို႔အား အပ္၏ဟု အယူရွိျခင္း။

ဤ မသူေတာ္တို႔၏ တရား ၁၀-ပါးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။

တတိယအႀကိမ္သဂၤါယနာတင္ျခင္း

(၁) အေၾကာင္းခံ သာသနာႏွစ္ (၂၃၅) ႏွစ္ ၾကာၿပီးေနာက္ ပါဋလိပုတ္ျပည္တြင္ မိစၦာအယူရွိေသာ ရဟန္းအတု (၆၀၀၀၀) ေက်ာ္အထိ သာသနာအတြင္း အေယာင္ ေဆာင္ၿပီး ၀င္ေရာက္လာၾကသည္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး တင္ခဲ့ ရသည္။

(၂) သာသနာႏွစ္ (၂၃၅) ႏွစ္

(၃) ေနရာ ပါဋလိပုတ္ျပည္ အေသာကာ႐ံုေက်ာင္း

(၄) ေခါင္းေဆာင္ အရွင္မဟာေမာဂၢလိပုတၱိႆမေထရ္

(၅) သံဃာဦးေရ ရဟႏၲာေပါင္း (၁၀၀၀)

(၆) မင္း သီရိဓမၼာေသာကမင္း

(၇) ၾကာျမင့္ခ်ိန္ (၉) လ

- ရဟန္းအတု (၆၀၀၀၀) ေက်ာ္ သာသနာအတြင္း၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကၿပီး ကတံုးတံုးသကၤန္းစည္းသည္ႏွင့္ ရဟန္းျဖစ္ၿပီးလုပ္ခ်င္သလို လုပ္ေနၾကရာ သာသနာ လြန္စြာမွ ညႇိဳးမွိန္လာခဲ့ၿပီး ၀ိနည္းေတာ္ႏွင့္အညီ က်င့္ၾကံအားထုတ္ေနၾကေသာ ရဟန္းအစစ္တို႔မွာ လြန္စြာခ်ဳိ႕တဲ့ဒုကၡေရာက္ခဲ့ၾကရသည္။

- အရွင္တိႆမေထရ္ႀကီး ဦးေဆာင္ေသာရဟႏၲာ (၁၀၀၀) ပါေသာ သံဃာထု သီရိဓမၼာေသာကမင္း၏ မင္းထု ႏွင့္ သာသနာ၀င္မ်ား ျပည္သူလူထု စေသာ ထု (၃) ထု ပူးေပါင္းၿပီး ႏႈတ္ထက္အကၡရာ သဂၤါယနာ တင္ခဲ့ရာ အခ်ိန္ (၉) လ ၾကာျမင့္ခဲ့သည္။

- အေယာင္ေဆာင္၀င္လာေသာ ရဟန္းအတုမ်ားအား စိစစ္ၿပီးလူ၀တ္လဲေစျခင္း သာသနာေတာ္မွ ႏွင္ထုတ္ခဲ့ျခင္းတို႔ျဖင့္ သာသနာေတာ္ ညိႇဳးႏြမ္း ေနမႈကို ျပန္လည္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကေပသည္။

- သီရိဓမၼာေသာကမင္းသည္ သဂၤါယနာတင္ၿပီးေနာက္ ကိုးတိုင္းကိုးဌာန သာသနာျပဳအဖြဲ႕မ်ားေစလႊတ္ၿပီး အႀကီးမားဆံုးေသာ သာသနာျပဳ လုပ္ငန္းကို ကမၻာအႏံွ႕ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ ကမၻာ့အင္ပါယာတစ္ခုလံုး၏ (၅) ပံု (၄) ပံုသည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ လႊမ္းမိုးခဲ့ရသည္။

- ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ သာသနာေရာက္ရွိလာရျခင္းသည္ သု၀ဏၰဘူမိသာသနာျပဳအဖြဲ႕မွ အရွင္ေသာဏႏွင့္ အရွင္ဥတၱရမေထရ္ (၂) ပါး ဦးေဆာင္ေသာ ရဟႏၲာ (၅) ပါးအဖြဲ႕၏ သထံုဖက္မွ ၀င္ေရာက္ သာသနာ ျပဳရာမွအစျပဳၿပီး ေရာက္ရွိလာရျခင္းျဖစ္သည္။

စတုတၳအႀကိမ္သဂၤါယနာတင္ျခင္း

(၁) အေၾကာင္းခံ သာသနာႏွစ္ (၄၅၀) ၾကာေသာ္ သီဟိုဠ္ႏိုင္ငံသို႔ သာသနာကူးေျပာင္းလာခဲ့ရာတြင္ အငတ္ေဘးႏွင့္သူပုန္ ေဘးႀကီး (၁၂)ႏွစ္ၾကာက်ေရာက္ခဲ့ရသျဖင့္ သံဃာအစစ္မ်ား ဒုကၡေရာက္ခဲ့ၾကမႈကို အေၾကာင္း ျပဳၿပီးတင္ခဲ့သည္။

(၂)သာသနာႏွစ္ (၄၅၀) ႏွစ္

(၃) ေနရာ သီဟိုဠ္ႏိုင္ငံ မလယဇနပုဒ္ အေလာကလိုဏ္ဂူ

(၄) ေခါင္းေဆာင္ အရွင္မဟာဓမၼရကၡိတမေထရ္

(၅) သံဃာဦးေရ ရဟႏၲာေပါင္း (၅၀၀)

(၆)မင္း ၀႗ဂါမဏိမင္း

(၇)ၾကာျမင့္ခ်ိန္ တစ္ႏွစ္

- သီရိဓမၼာေသာကမင္း၏ သားေတာ္ရဟႏၲယမဟိႏၵႏွင့္သမီးေတာ္ရဟႏၲာ သဃၤမိတၱာေထရီတို႔ ျပဳခဲ့ေသာသာသနာသည္ သီဟိုဠ္တြင္ ထြန္းကားခဲ့ရာမွ အငတ္ေဘးႏွင့္ သူပုန္ေဘးမ်ား (၁၂) ႏွစ္ၾကာ ေပၚေပါက္သျဖင့္ ဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားမွ ပစၥည္းေလးပါးပံ့ပိုးမႈမရွိေတာ့သျဖင့္၀ိနည္းေလးစားေသာ သံဃာအစစ္တို႔သည္ ဒုကၡေရာက္ၾကရသည္။

- အခ်ဳိ႕ေသာ သံဃာအစစ္တို႔သည္ ဘုရားရွင္၏ ဓမၼမ်ား မေပ်ာက္ပ်က္ရေလေအာင္ ႏႈတ္ျဖင့္ရြတ္ဆိုရင္း သဲေသာင္ေပၚတြင္ ဗိုက္ေပၚသဲမ်ား တင္ၿပီးမေမ့ေလ်ာ့ေအာင္ ရြတ္ဖတ္ထိန္းသိမ္းေနၾကသည္။ အခ်ိဳ႕သံဃာတို႔တြင္လည္း လြန္စြာခ်ဳိ႕တဲ့လာၾကသျဖင့္ နီ၀ရဏတရားမ်ား လႊမ္းမိုးလာ ၾကသည္။

- သူပုန္ေဘး (၁၂) ႏွစ္ကာလၿပီးဆံုးခ်ိန္တြင္ သာသနာလြန္စြာ ညိႇဳးမွိန္ေနသျဖင့္ အရွင္မဟာဓမၼရကၡိတ မေထရ္ ဦးေဆာင္ေသာရဟႏၲာ (၅၀၀) တို႔ ပါ၀င္ေသာ သံဃာထု အေထာက္အပံ့ျပဳၾကေသာ ၀႗ဂါ မဏိမင္း၏ မင္းထု သာသနာ၀င္မ်ား ျပည္သူလူထု ထု (၃) ထု ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကသည္။

- ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားသည္ ႏႈတ္ထက္အကၡရာတင္လွ်င္ ေနာင္တြင္ အလြယ္တကူ ေပ်ာက္ကြယ္သြား ႏိုင္သည္ကို သိလာသျဖင့္ မွတ္တမ္းအျဖစ္ ေပရြက္ေပၚ ေရးတင္ၿပီး ေပထက္အကၡရာတင္ခဲ့ရာ တစ္ႏွစ္ ၾကာျမင့္ခဲ့သည္။

ပဥၥမအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ျခင္း

(၁) အေၾကာင္းခံ သာသနာႏွစ္ (၂၄၁၅) ၾကာၿပီးေနာက္ စတုတၳႏွင့္ပဥၥမအႀကိမ္ၾကားတြင္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀၀) ခန္႔ ၾကာျမင့္ ခဲ့သည့္အတြက္ ေပရြက္ေပၚတင္ထားမႈသည္ ရာသီဥတုႏွင့္ပိုးမႊားအႏၲရာယ္တို႔ေၾကာင့္ ၾကာရွည္ခံႏိုင္ မႈမရွိဘဲ ျဖစ္လာျခင္း မူကြဲမ်ားျဖစ္ေပၚလာျခင္းတို႔အေပၚ အေၾကာင္းျပဳ၍ တင္ခဲ့သည္။

(၂) သာသနာႏွစ္ (၂၄၁၅) ႏွစ္

(၃) ေနရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ရတနာပံုေနျပည္ေတာ္

(၄) ေခါင္းေဆာင္ အရွင္ဇာဂရမေထရ္

(၅) သံဃာဦးေရ ႐ိုး႐ိုးရဟန္းေပါင္း (၂၄၀၀)

(၆) မင္း မင္းတုန္းမင္း

(၇) ၾကာျမင့္ခ်ိန္ ႏႈတ္ျဖင့္ရြတ္ (၅) လ (၃) ရက္

ေက်ာက္ထက္တင္ (၇) ႏွစ္ (၆) လ (၁၄) ရက္ - သာသနာႏွစ္ (၂၄၁၅) ႏွစ္ ၾကေသာ္ ေပရြက္ေပၚတင္ထားေသာ ပိဋကတ္ (၃) ပံုတို႔သည္ ရာသီဥတုႏွင့္ ပိုးမႊားအႏၲရာယ္တို႔ေၾကာင့္ ပ်က္စီးလာခဲ့ျခင္းႏွင့္ အခ်ိဳ႕မူကြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အရွင္ဇာဂရ မေထရ္ ဦးေဆာင္ေသာ ရဟန္း (၂၄၀၀) ပါ၀င္ေသာ သံဃာထု သည္ ေထာက္ပံ့ကူညီေပးေသာ မင္းတုန္းမင္း၏ မင္းထု ႏွင့္ သာသနာ၀င္မ်ား ျပည္သူလူထု စေသာ ထု (၃) ထု ပူးေပါင္းၿပီး မႏၲေလးၿမိဳ႕ ရတနာပံုေနျပည္ေတာ္တြင္ သဂၤါယနာတင္ခဲ့ၾကသည္။

- ႏႈတ္ျဖင့္ရြတ္ဆိုတင္ခဲ့ျခင္းသည္ (၅) လႏွင့္ (၃) ရက္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို ကမၻာတည္သေရြ႕ၾကာရွည္ မပ်က္စီးရေလေအာင္ စက်င္ေက်ာက္ျပားအေပၚ၌ ထြင္းထုေရးသားခဲ့ရာ စက်င္ေက်ာက္ျဖဴအျပားေပါင္း (၇၂၉) ခ်ပ္ရရွိခဲ့ၿပီး အခ်ိန္အားျဖင့္ (၇) ႏွစ္ (၆) လ ႏွင့္ (၁၄) ရက္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး ယေန႔တိုင္ မႏၲေလးေလာကမာရဇိန္ ဘုရား၀င္းအတြင္း၌ ကမၻာ႔အႀကီးဆံုးစာအုပ္ (The World Biggest Book) ဟူေသာအမည္ျဖင့္ ကမၻာေပၚတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္ေဆာင္မွတ္တိုင္ႀကီး အျဖစ္ လြန္စြာထင္ရွားခဲ့ေပသည္။

ဆ႒မအႀကိမ္သဂၤါယနာတင္ျခင္း

(၁) အေၾကာင္းခံ သာသနာထြန္းကားရာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တစ္ပါးေသာ ဘာသာ၀င္တို႔၏ သူ႔ကြၽန္ဘ၀ေရာက္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္္(၁၀၀)ခန္႕ သာသနာညိွဳးႏြမ္းမႈအေပၚ အေၾကာင္း ခံျပီးသာသနာႏွစ္ (၂၄၉၈) ႏွစ္တြင္ သဂၤါယနာတင္ခဲ့ရသည္။

(၂) သာသနာႏွစ္ (၂၄၉၈) ႏွစ္

(၃) ေနရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမၻာေအးကုန္းေျမ မဟာပါသာဏလိုဏ္ဂူ

(၄) ေခါင္းေဆာင္ ေညာင္ရမ္းဆရာေတာ္အရွင္ေရ၀တ၊ မဟာစည္ဆရာေတာ္အရွင္ေသာဘဏ၊ မင္းကြန္းဆရာေတာ္ ဦး၀ိစိတၱသာရာ ဘိ၀ံသ

(၅) သံဃာဦးေရ ႐ိုး႐ိုးရဟန္းေပါင္း (၂၅၀၀)

(၆) မင္း ဖဆပလဦးႏု အစိုးရ

ဗုဒၶသာသနာထြန္းကားဆံုးျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ သူ႔ကြၽန္ဘ၀ ႏွစ္ (၁၀၀)ခန္႔ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး သာသနာေတာ္ လြန္စြာညိႇိဳးႏြမ္းလာခဲ့သည္။ သူ႕ကြၽန္ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္လာသည္ႏွင့္ သာသနာႏွစ္ (၂၄၉၈) ႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ကမၻာေအးကုန္းေျမ မဟာပါသာဏ လိုဏ္ဂူတြင္ ဆ႒မအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ၿပီး သာသနာေတာ္ကို ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ရသည္။

- ေညာင္ရမ္းဆရာေတာ္၊ မဟာစည္ဆရာေတာ္ႏွင့္ မင္းကြန္းဆရာေတာ္မ်ား ဦးေဆာင္ေသာ ရဟန္း (၂၅၀၀) တြင္ ေထရ၀ါဒႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ လာအို၊ ကေမၻာဒီးယား၊ သီရိလကၤာ ႏိုင္ငံ (၅) ႏိုင္ငံမွ ရဟန္းမ်ား ပါ၀င္ေသာ သံဃာထု၊

- ဖဆပလ ဦးႏုအစိုးရဦးေဆာင္ေသာ မင္းထု ႏွင့္ သာသနာ၀င္မ်ား ျပည္သူလူထု စေသာထု (၃) ထု ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး ယခင္ ပိဋကတ္ေတာ္ မ်ားကို ေက်ာက္ျပားေပၚမွာ ဖတ္ေနရာမွ အလြယ္တကူ ဖတ္မွတ္ေလ့လာႏိုင္ရန္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို စာအုပ္မ်ားေပၚတြင္ ကူးေျပာင္း႐ိုက္ႏွိပ္ၿပီး ဆ႒မ အႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ၿပီး သာသနာေတာ္ကို ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကသည္။

- ယခုအခ်ိန္တြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ပိဋကတ္ (၃) ပံုစလံုးသည္ စာအုပ္မ်ားေပၚတြင္ ေရာက္ရွိလာၿပီျဖစ္သျဖင့္ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္မဆို ေနရာမေရြး အခ်ိန္မေရြး အလြယ္တကူဖတ္မွတ္ ေလ့လာႏိုင္လာၿပီး သာသနာေတာ္ သန္႔ရွင္း တည္တံ့ျပန္႔ပြားေရးအတြက္လည္း အထူးအေရးပါလွေပသည္။

ဆ႒သံဂါယနာမူ ပါဠိေတာ္က်မ္းမ်ား ပိဋကအားျဖင့္ သံုးပံု, နိကာယ္အားျဖင့္ ငါးရပ္ေသာ ပါဠိေတာ္က်မ္းရင္းမ်ားသည္ စုစုေပါင္း ၅၂-က်မ္းရွိ၏။ ဆ႒သံဂါယနာတင္မူအရ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ရာတြင္ အခ်ိဳ႕က်မ္းငယ္မ်ားအား တစ္အုပ္တည္းတြင္ေပါင္း၍ ထုတ္ေ၀သျဖင့္ စာအုပ္ေပါင္း ၄၀ ရွိေလသည္။

(က) သုတၱန္ပိဋက (နိကာယ္ ၅-ရပ္) က်မ္းေပါင္း ၄၀ (၂၃-အုပ္)

ဒီဃနိကာယ္ ၃-က်မ္း (၃-အုပ္)

မဇၩိမနိကာယ္ ၃-က်မ္း (၃-အုပ္)

သံယုတၱနိကာယ္ ၅-က်မ္း (၃-အုပ္)

အဂၤုတၱရနိကာယ ၁၁-က်မ္း (၃-အုပ္)

ခုဒၵကနိကာယ္ ၁၈-က်မ္း (၁၁-အုပ္)

(ခ) ၀ိနည္းပိဋက (ခုဒၵကနိကာယ္) ၅-က်မ္း (၅-အုပ္)

(ဂ) အဘိဓမၼာပိဋက (ခုဒၵကနိကာယ္) ၇-က်မ္း (၁၂-အုပ္)

ပထမသဂၤါယနာတင္ရျခင္း 

ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားပရိနိဗၺာန္ စံေတာ္မူသည့္ေနာက္ ေလးလေျမာက္၌ ရာဇျဂိဳဟ္ျပည္အဇာတသတ္မင္းကုိအမွီျပဳ၍ ရွင္မဟာကႆပ အမွဴးရွိေသာ ရဟႏၲာ ငါးရာတုိ႔  ပထမသဂၤါယနာ တင္ေတာ္မူသည္ ။ 

အေၾကာင္းထူးကား -


သဗၺညဳတဘုရားေလာင္းပရိနိဗၺာန္လားေတာ္မူ၍ ခုႏွစ္ရက္လည္ေသာ္အခါ တစ္ေထာင္ငါးရာေသာ
ရဟန္းသံဃာႏွင့္တကြ ပါ၀ါျပည္မွ ကုသိနာရုံသုိ႔ အရွင္မဟာကႆပ ၾကြလာေလေသာ္ ခရီးအၾကားနိဗၺာန္လားေတာ္မူေၾကာင္းကုိ ၾကား၍ သံဃာအေပါင္းငုိေၾကြးၾကသည္တြင္  ၾကီးမွရဟန္းျပဳေသာ သုဘဒ္ ရဟန္းက “ မငုိေၾကြးၾကလင့္၊ အဘယ္ စုိးရိမ္ဖြယ္ရွိသနည္း။ ေဂါတမ မရွိက ငါတုိ႔  က်င့္လုိရာကုိက်င့္၊ၾကိဳက္သမွ်က်င့္ရေတာ့မည္တကား” ဆုိေသာစကားကုိ မဟာကႆပမေထရ္ၾကားေတာ္မူလွ်င္ ဤကဲ့သုိ႕ေသာ ၀ိဘာဂ = သေဘာမတူျခင္း ျဖင့္သာသနာေတာ္ျမတ္ကြယ္ပရာေသာ အေၾကာင္း ရွိေခ်သည္ဟုဓမၼ သံေ၀ဂ ျဖစ္ေတာ္မူသည္။  ပထမသဂၤါယနာ၌ အရွင္မဟာကႆပ ၊ အရွင္ဥပါလိ၊ အရွင္အာနႏၵာ၊ အရွင္အႏုရုဒၶါ အစရိွေသာ ရဟန္းတာၾကီးငါးရာတုိ႔ သဂၤါယနာတင္ေတာ္၍ လက္ဦးေရွးမြန္သာသနာျပဳေတာ္မူသည္။  သုဘဒ္ရဟန္းၾကီးအေၾကာင္းကား  - အာတုမာျမိဳ႕သား ဆတၱာသည္မ်ဳိးႏြယ္ျဖစ္ေပသည္။ ဘုရားရွင္ အာတုမာျမိဳ႕သုိ႕
ေဒသစာရီ ၾကြခ်ီေတာ္မူေသာအခါက မိမိသားသာမေဏႏွစ္ပါးကုိ ဆတၱာမႈျပဳ၍ ရေသာ ဆီ၊ဆား၊ဆန္စေသာ လွဴဖြယ္ ၀တၳဳျဖင့္ ယာဂုခ်က္ျပီးလွ်င္ သံဃာႏွင့္တကြ ဘုရားရွင္အား လွဴသည္ကုိ ဘုရားရွင္မွ အလွဴမခံေတာ္မူ။ အေၾကာင္းကုိေမး၍ ကဲ႔ရဲ႕ျပစ္တင္ေတာ္မူသည္။    အကအကပၸိယအရာ၌လူသာမေဏတုိ႕ကုိေဆာက္တည္ေစေသာ္အရာ၌ လူသာမေဏတုိ႕ကုိေဆာက္တည္ေစေသာ္ ဒုကၠဋ္ အာပတ္သင့္ေစ၊ ဆတၱာသည္ျဖစ္ဖူးေသာ
ရဟန္းသည္ သင္တုန္းစေသာ ဆတၱာသည္အေဆာက္အဦကုိ ေဆာင္ရြက္ေသာ  ဒုကၠဋ္အာပတ္ဟု သိကၡာပုဒ္ ႏွစ္ခ်က္ပညတ္ေတာ္မူသည္ကုိ အျငိဳးထား၍ သာသနာေတာ္ျမတ္ကုိဖ်က္ဆီးလုိေသာေၾကာင့္  မဆုိေကာင္းေသာ စကားကုိဆုိေလသည္။

ပရိနိဗၺာန္လားေတာ္မူသည့္ေနာက္ သုံးလေျမာက္ေသာအခါ ၀ါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္ ၅ ရက္ေန႔ ရာဇျဂိဳဟ္ျပည္ စရည္းပင္ ေရာက္ေသာလႈိဏ္၌ အဇာတသတ္မင္းကုိ အမွီျပဳ၍ သံဃာေတာ္ငါးရာေက်ာ္ႏွင့္တကြ ခုႏွစ္လပတ္လုံး ပထမသဂၤါယနာတင္ေတာ္မူေလသည္။ ဤေနရာ၌ သဂၤါယနာတင္ကုန္ေသာ အရွင္မဟာကႆပ၊ အရွင္ဥပါလိ၊အရွင္အာနႏၵာ၊အရွင္အႏုရုဒၶါ အစရွိေသာ ရဟႏၲာၾကီးငါးရားတုိ႔က အဆင့္ဆင့္ပြားမ်ား၍ ဆရာဆက္တပည့္ဆက္ကား အေျမာက္အမ်ားပင္ရွိေလသည္။

ဒုတိယသဂၤါယနာတင္ရျခင္း -

အႏွစ္တစ္ရာတုိင္ေအာင္ေရာက္သည့္ကာလ ေ၀သာလီျပည္ ကာလာေသာကမင္းကုိ အမွီျပဳ၍ ဒုတိယသဂၤါယနာတင္ေတာ္မူေလသည္။ အေၾကာင္းထူးကား -  ပထမသဂၤါယနာတင္ျပီးေနာက္ ပရိနိဗၺာန္လားေတာ္မူသည္က ႏွစ္တစ္ရာတုိင္ေရာက္ေအာင္ ပထမသဂၤါယနာတင္တုိင္ျငိမ္၀ပ္စြာ ဆရာစဥ္ဆက္ မပ်က္မစီး က်င့္ေဆာင္ေတာ္မူကုန္သည္။ထုိမွေနာက္ ေ၀သာလီျပည္ ၀ဇၨီတုိင္းသားရဟန္းတုိ႔သည္၀ိနည္းတရားႏွင့္
မညီေသာ အဓမၼ၀တၳဳ ဆယ္ပါးကုိ ျပသ က်င့္ေဆာင္ကုန္၍ သာသနာ၌ ေဘးရန္ၾကီးစြာျဖစ္ရေလ၏။ အဓမၼ၀တၳဳ ဆယ္ပါးဟုသည္ကား - ၁။ သားခ်ဳိျဖင့္ ဆားကုိေဆာင္၍ ဆားမရွိေသာ ဆြမ္းႏွင့္စားလွ်င္ သႏၷိဓိ မျဖစ္ ဟု ယူသည္လည္းတစ္ပါး ၊ ၂။ မြန္းလြဲ၍ အရိပ္လက္ ၂ သစ္ ထြက္ေအာင္ ပင္စားေသာလည္း ၀ိကာလေဘာဇနာ မျဖစ္ ဟု ယူသည္လည္းတစ္ပါး၊ ၃။ တစ္ရပ္တစ္ရြာသုိ႕ သြားလုိ၍ ပ၀ါရိတ္သင့္လ်က္ အတိရိတ္ မျပဳပဲ စားေကာင္းသည္လည္းတစ္ပါး၊၄။ တစ္သိမ္တည္းတြင္ တစ္ေက်ာင္းတျခားစီ သံဃာကံေဆာင္ေသာ္ ၀ဂ္မျဖစ္ ဟု ယူသည္လည္းတစ္ပါး၊ ၅။ ဆရာ ဥပဇၥ်ာယ္ ကုိအေလ့အက်င့္ျဖစ္က အပ္ေတာ့သည္သာ ဟု ယူသည္လည္းတစ္ပါး။ ၆။ မလာေသးပဲ လာမွ ဆႏၵယူအံ့ ဟုေရွးဦးက သံဃာကံေဆာင္ေသာ္ ၀ဂ္မျဖစ္ ဟု ယူသည္လည္းတစ္ပါး၊ ၇။ ႏုိ႔မျဖစ္ကုိလည္း မစြန္႔ေသး၊ ႏုိ႕ဓမ္း အျဖစ္သုိ႕လည္းမေရာက္ေသးေသာ ႏို႕ရည္ကုိ ပ၀ါရိတ္သင့္လ်က္ အတိရိတ္ မျပဳပဲ စားေကာင္း၏ ဟု ယူသည္လည္းတစ္ပါး၊၈။ ေသရည္အျဖစ္သို႔ စဥ္စစ္မေရာက္ေသးေသာ ေသႏုကုိ ေသာက္အပ္၏ ဟု  ယူသည္လည္းတစ္ပါး၊ ၉။ အစာမရွိေသာ နိသီဒုိင္ကုိ သုံေဆာင္ေကာင္း၏ ဟု ယူသည္လည္းတစ္ပါး၊ ၁၀။ ေရႊ ၊ ေငြ ကုိခံေကာင္း၏ ဟု ယူသည္လည္းတစ္ပါး ။ ထုိအေၾကာင္းကုိ  အရွင္မဟာယသေထရ္ ၾကားသိ၍ အရွင္ေရ၀တ၊ အရွင္သဗၺကာမီ အစရွိေသာ ရဟႏၲာၾကီး ခုႏွစ္ရာတုိ႕ကုိ ေဆာ္ႏိႈးစည္းေ၀းျပီးလွ်င္ သဂၤါယနာတင္အံ့ဟု ေ၀သာလီျပည္ ၀ါလိကာရုံေက်ာင္းသုိ႕ၾကြေတာ္မူေလသည္။ထုိေက်ာင္း၌ပင္ အရွင္မဟာသယ စေသာရဟႏၲာၾကီးခုႏွစ္ရာတုိ႔လည္း ကာလာေသာကမင္းကုိ အမွီျပဳ၍  ၀ဇၨီတုိင္းသား ရဟန္းမ်ားတုိ႔ျပေဆာင္ေသာ အဓမၼ၀တၳဳဆယ္ပါးကုိ ပယ္ေဖ်ာက္လ်က္ ရွစ္လပတ္လုံး ဒုတိယသဂၤါယနာတင္ေတာ္မူေလသည္။  ဤေနရာ၌ အထူးသတိျပဳသင့္သည္မွာ အရွင္မဟာယသ သည္ အရွင္အာနႏၵာႏွင့္  အတူေနတပည့္ရင္းေပတည္း။

တတိယသဂၤါယနာတင္ျခင္း

ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူသည္ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း ၂၃၅ ႏွစ္ေရာက္ေသာအခါ ပါဋလိပုတ္ျပည္ သီရိဓမၼာေသာကမင္းကုိ အမီွျပဳ၍ ရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆမေထရ္အမွဴးရွိေသာ ရဟႏၲာတစ္ေထာင္တုိ႔သည္ တတိယသဂၤါယနာတင္ေတာ္မူၾကကုန္ေလသည္။အေၾကာင္းထူးကား - ေနာင္ေသာအခါကား  ပါဋလိပုတ္ျပည္ သီရိဓမၼာေသာကမင္း လက္ထက္ အရွင္နိေျဂာဓသာမေဏ ကုိ အရင္းစြဲ၍ သာသနာေတာ္၌ၾကည္ညိဳသျဖင့္ ရဟန္းသံဃာတုိ႕အား လာဘသကၠာရမ်ားျပားသည္တြင္ တိတၳိေျခာက္ေသာင္းတုိ႔ သည္
လာဘသကၠာရကုိငဲ႔သျဖင့္ ရဟန္းေဘာင္၀င္၍ ဥပုသ္၊ပ၀ါရဏာ၊ကံၾကီး၊ကံငယ၌ ၀င္ေလသည္။ထုိသုိ႔မစဥ္ၾကယ္ေသာေၾကာင့္ ရဟန္းသံဃာတုိ႔သည္ ဥပုသ္မျပဳၾကကုန္။ သာသနာေတာ္၌အညစ္အေၾကး ဆူးေျငာင့္ေဘးရန္မ်ားေသာေၾကာင့္ ခုႏွစ္ႏွစ္တုိင္ေအာင္ ဥပုသ္ ျပတ္ၾကေလသည္။ ထုိအေၾကာင္းကုိ သိရီဓမၼာေသာကမင္းၾကားသိ၍  အဓိကရုဏ္းကုိ ျငိမ္းေစ ၊ ဥပုသ္ျပဳေစ ျခင္းငွာ မင္းျခင္းအမတ္တစ္ေယာက္ကုိ ေစလုိက္ေသာ္ သတ္ေစဟုဆုိသည့္အထင္ႏွင့္ဥပုသ္မျပဳေသာ ဓမၼ၀ါဒီရဟန္းမ်ားကုိသတ္မိေလသည္။၎အေၾကာင္းကုိသီရိဓမၼာေသာကမင္းသိလွ်င္ ငါမသတ္ေစပဲ အမတ္သတ္၍ ေသေလသျဖင့္ ငါ့အား မေကာင္းမႈ မွလြတ္ေလာ၊မလြတ္ေလာယုံမွားရွိေလသျဖင့္ ဂဂၤါအညာမွ အရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆမေထရ္ အားေမးေလွ်ာက္ေလသည္တြင္ လြတ္ေၾကာင္းကုိ ေျဖေတာ္မူျပီး ဒီပကတိတၳိရဇာတ္ျဖင့္ ေဟာေျပာတရားျပကာ တိတိၳတုိ႔အယူႏွင့္ ဓမၼ၀ါဒီ အယူ၀ါဒႏွစ္မ်ဳိးလုံးကုိ ခုိင္းႏႈိင္းလ်က္ သိရီဓမၼာေသာကမင္းအားရွင္းျပသည္တြင္ မင္းၾကီးနားလည္၍ ေျခာက္ေသာင္းမွ်ေသာ တိတိၳတုိ႔ကုိ ႏွင္ထုတ္ေစျပီးမွ ရဟန္းေတာ္ေျခာက္သိန္းႏွင့္တကြ ဥပုသ္ေတာ္ျပဳၾကသည္။ျမတ္ဘုရားဗ်ာဒိတ္ေတာ္ႏွင့္အညီ ကထာ၀တၳဳကုိလည္းဆက္လက္၍ေဟာၾကားေတာ္မူေလသည္။ ထုိေနာက္မွ ပါဋလိပုတ္ျပည္ သီရိဓမၼာေသာကမင္းအားအမွီျပဳ၍ အေသာကရုံေက်ာင္းေတာ္၌ ရဟႏၲာၾကီးတစ္ေထာင္ စည္းေ၀း၍ ကုိးလပတ္လုံး သဂၤါယနာတင္ေတာ္မူေလသည္။ ဤေနရာ၌ သီရိဓမၼာေသာကမင္း နန္းစံသက္ တစ္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္ ၊ ကၽြႏွ္ပ္တုိ႔ျမန္မာတုိင္း သေရေခတၱရာ ရေသ့ျပည္တြင္း၌ ရန္ေပါင္မင္း နန္းစံသက္ ၂၁ ႏွစ္ေပတည္း။တတိယသဂၤါယနာတင္ေတာ္မူျပီးေနာက္ ေနာင္အခါဘယ္အရပ္၌ သာသနာေတာ္ျမတ္ေကာင္းစြာ တည္တံ့ႏိုင္မည္ကုိ အရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတႆမေထရ္  ဆင္ျခင္ေတာ္မူေလေသာ္ ပစၥႏၲရာဇ္တုိင္းတုိ႔၌ ေကာင္းစြာတည္ႏုိင္ေတာ္မူသည္ကုိ ျမင္ေတာ္မူ၍ ကုိးတုိင္းကုိးဌာနသုိ႔ရဟန္းေတာ္ အသီးသီးအား သာသနာျပဳေစေတာ္မူေလသည္။

စတုတၳသဂၤါယနာတင္ရျခင္း

ဤဆုိခဲ့ျပီးေသာ ဆရာ၊တပည့္စဥ္ဆက္ရွိေလေသာ္ ထုိဆရာစဥ္တပည့္တုိ႔ လက္ထက္ေတာ္၌ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ ႏႈတ္ကပတ္ေတာ္၌သာထားေတာ္မူေလသည္။အျပည့္အစုံေရးသားမထားၾကေပ။ အေၾကာင္းထူးကားႏႈတ္တြင္သာထားေတာ္မူၾကေလသျဖင့္ အလြန္ျငိဳျငင္ခက္ခဲေသာအမႈကုိျပဳလာခဲ့ၾကရာ  သီဟုိဠ္ကၽြန္း၌ ျပည္ရြာကုိ လုယက္ေသာ စ႑ာလတိႆ မည္ေသာ ဒြန္းစ႑ား သူဖုန္းစား ေဘးျဖစ္ေသာအခါ မုိးေကာင္းစြာမရြာ ၊ မလုပ္ေဆာင္ရ၍ ငတ္မြတ္ၾကေလေသာ္ သိၾကားမင္း လာျပီး အရွင္ဘုရားတုိ႔ ပိဋကတ္ေတာ္ကုိ
မေဆာင္ႏုိင္ၾကကုန္ေသာ္ ေဖာင္စီး၍ ေဖာင္မဆံ့လွ်င္ သစ္တုံး၊၀ါးလုံးတုိ႔ကုိဖတ္ျပီးဟုိဘက္ကမ္းကုိ ကူးပါကုန္ကၽြႏွ္ပ္ေစာင့္ေရွာက္ပါအံ့ ဟုေျပာသျဖင့္  ( ဇမၺဴဒိတ္သုိ႕သြားခုိင္းျခင္းျဖစ္ေလသည္။) သမုဒၵရာနားသုိ႔ေရာက္မွ မကူးလုိ၍ ဤတြင္သာ ပိဋကတ္ေတာ္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ၾကကုန္ဟု ကတိက၀တ္ျပဳလ်က္ သီဟုိဠ္ကၽြန္း အစိတ္မလယ ဇနပုဒ္ သုိ႔သြားၾကေလသည္။ သစ္ဖု ၊ သစ္ဥ ၊သစ္ရြက္ စသည္တုိ႕ကုိသာမွ်တေစလ်က္ပိဋကတ္စာေပ မ်ားကုိ သရဇၥ်ာယ္ၾကေလသည္။ဆာေလာင္ျခင္းျပင္းျပ၍ မသရဇၥ်ာယ္ႏုိင္ေသာအခါ သဲကုိ၀မ္းေအာက္တြင္စုပုံကာထားျပီးတစ္ခုတည္းေသာအရပ္၌ ဦးေခါင္းခ်င္းဆုိင္ကုန္လ်က္ ပိဋကတ္စာေပတုိ႕ကုိစိတ္ျဖင့္ဆင္ခ်င္ၾကကုန္ေလသည္။ ဤသို႕တုိင္တစ္ဆယ္႔ႏွစ္ႏွစ္တုိင္ေအာင္ အဠကထာႏွင္တကြ ပိဋကတ္သုံးပုံကုိ အကြယ္ရေလေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူလာၾကေလသည္။ ဒြန္းစ႑ားသူဖုန္းစားေဘး ကုန္လြန္ေလေသာ္ သီဟုိဠ္ကၽြန္း ၊ အစိတ္ကလႅာရာမဇနပုဒ္ ၊ မ႑လာရာမ ေက်ာင္းသုိ႔ေရာက္ကုန္ေလ၏။က်န္ရွိေသာရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ ေျခာက္က်ိတ္မွ်သာျဖစ္ေၾကာင္းတည္း။ထုိေခတ္မဟာ၀င္က်မ္း၌လာသည္မွာ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၄၅၀ ေရာက္ သီဟုိဠ္မင္းဆက္ ၁၈ ဆက္ သဒၶါတိႆမင္းသား ၀ဋၬဂါမင္းနန္းစံသက္ေျခာက္ႏွစ္ေျမာက္တြင္ေနာင္ေသာအခါ မုခပဌ္ေတာ္ျဖင့္မေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေတာ္မူသည္ကုိ ျမင္ေတာ္မူ၍ ယခင္ဆရာစဥ္ဆက္မွလာေသာရဟႏၲာၾကီးငါးရာတုိ႕သည္ ထုိမင္းလက္ထက္အေစာင့္အေရွာက္ျပဳသည္ျဖစ္၍ သီဟုိဠ္ကၽြန္း ၊ အစိတ္မလယဇနပုဒ္ ၊အာေလာက မည္ေသာ လိုဏ္၌ အ႒ကထာႏွင့္တကြ ပိဋကတ္သုံးပုံကုိေပထက္ေရးသားတင္ထားေလသည္။

ပဥၥမသဂၤါယနာ

သာသနာႏွစ္-၂၄၁၅(ေအဘီ-၁၈၇၁)သို႕ေရာက္ေသာ္၊ ၿမန္မာနိုင္ငံ မႏ ၱေလးၿမိဳ႕တြင္ ဒကၡိဏာရာမ ဘုရားၾကီးတိုက္ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏ ၱဇာဂရာဘိ၀ံသ (တိပိဋကဓရ မဟာဓမၼရာဇာဓိရာဇဂုရု-ဘြဲ႕တံဆိပ္ေတာ္ရ)အမွွ ူးရွိေသာသံဃာေတာ္ ၂၄၀၀-တို႕သည္ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး၏ ပံပိုးကူညီမူၿဖင့္ မူအမ်ဳိးမ်ဳိးကြဲၿပားေနသည့္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို သုတ္သင္တည္းၿဖတ္၍ ၅-လတိုင္တိုင္ သဂၤါယနာတင္ပြဲၾကီးကို (ပဥၥမအၾကိမ္)
က်င္းပၿပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ မင္းတုန္းမင္းၾကီးသည္ ထိုမူသန္႔ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို  အရ်ည္တည္တံ့နိုင္ေစရန္ စက်င္ေက်ာက္ၿဖဴ (၇၂၉) ခ်ပ္ေ

ဆဌမသဂၤါယနာ

 

ဗုဒၶသာသနာထြန္းကားဆုံးျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ သူ ့ကြ်န္ဘ၀ ႏွစ္(၁၀၀)ခန္ ့ၾကာျမင့္ခဲ့ျပီး သာသနာေတာ္ လြန္စြာညွဳိးႏြမ္းလာခဲ့သည္။
ကြ်န္ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္လာသည္ႏွင့္ သာသနာႏွစ္(၂၄၉၈)ႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ရန္ကုန္ျမဳိ ့ ကမ ၻာေအးကုန္းေျမ မဟာပါသာဏလုိဏ္ဂူတြင္ ဆ႒မအၾကိမ္ သဂၤါယနာတင္ျပီး သာသနာေတာ္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ရသည္။ 

 

ေညာင္ရမ္းဆရာေတာ္ ၊ မဟာစည္ဆရာေတာ္ႏွင့္ မင္းကြန္းဆရာေတာ္မ်ား ဦးေဆာင္ေသာ ရဟန္း(၂၅၀၀)တြင္ ေထရ၀ါဒႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ေသာ ျမန္မာ၊ထုိင္း၊ လာအုိ၊ ကေမ ၻာဒီးယား ၊ သီရိလကၤာ ႏုိင္ငံ(၅)ႏုိင္ငံမွ ရဟန္းမ်ားပါ၀င္ေသာ သံဃာထု၊ ဖဆပလ ဦးႏုအစိုးရ ဦးေဆာင္ေသာ မင္းထုႏွင့္ သာသနာ၀င္မ်ား ျပည္သူလူထုစေသာ ထု(၃)ထု ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျပီး ယခင္ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ ေက်ာက္ျပားေပၚမွာ ဖတ္ေနရာမွ အလြယ္တကူဖတ္မွတ္ ေလ့လာႏုိင္ရန္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ စာအုပ္မ်ားေပၚတြင္ ကူးေျပာင္းရုိက္ႏွိပ္ျပီး ဆ႒မအၾကိမ္ သဂၤါယနာတင္ျပီး သာသနာေတာ္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကသည္။ 
ယခုအခ်ိန္တြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ပိဋကတ္(၃)ပုံစလုံးသည္ စာအုပ္မ်ားေပၚတြင္ ေရာက္ရွိလာျပီျဖစ္သျဖင့္ မည္သည့္ပုဂၢဳိလ္မဆုိ ေနရာမေရြး အခ်ိန္မေရြး အလြယ္တကူဖတ္မွတ္ ေလ့လာႏုိင္လာျပီး သာသနာေတာ္ သန္ ့ရွင္းတည္တံ့ ျပန္ ့ပြားေရးအတြက္လည္း အထူးအေရးပါလွေပသည္။

 

  

ဆဌမသဂၤါယနာတင္ပြဲႀကီးတြင္ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မဟာစည္ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးႏွင့္ မင္းကြန္းတိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးတို႔ ေမးျမန္းေျဖၾကားေတာ္မူေသာ ဆဌမသဂၤါယနာတင္ အေမးအေျဖမ်ားကို အထူးစုစည္းကာတင္ဆက္ထားပါသည္။ ဆဌမသဂၤါယနာတင္ တရားေတာ္မ်ားကို ရုိေသစြာတရားနာယူျခင္းျဖင့္ ၾကည္ညိဳသဒၵါပြားႏုိင္ၾကပါေစ။ပၚတြင္ အကၡရာေရးထြင္း(ေက်ာက္ထက္ အကၡရာတြင္)ေစခဲ့ရာ၊ ၇-ႏွစ္ခြဲမွ်ၾကာမွ ၿပီးစီးသြားခဲ့ေပ၏။